| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi |
63. උපසම්‌පදාවිධිකථා
63. Upasampadāvidhikathā
126. තං උපජ්‌ඣන්‌ති තං උපජ්‌ඣායං. ‘‘උපජ්‌ඣා’’ති ච ‘‘උපජ්‌ඣායො’’ති ච හි අත්‌ථතො එකං, බ්‍යඤ්‌ජනමෙව නානං යථා ‘‘සභා සභාය’’න්‌ති. එත්‌ථ උපජ්‌ඣාසද්‌දො රාජාදිගණො (රුපසිද්‌ධි 599 සුත්‌තෙ; සද්‌දනීති 1140 සුත්‌තෙ), උපජ්‌ඣායසද්‌දො පුරිසාදිගණො. සභාසද්‌දො ඉත්‌ථිලිඞ්‌ගො, සභායසද්‌දො පුල්‌ලිඞ්‌ගො වා නපුංසකලිඞ්‌ගො වා. ‘‘විත්‌ථායන්‌තී’’ති සද්‌දො නාමධාතූති ආහ ‘‘විත්‌ථද්‌ධගත්‌තා හොන්‌තී’’ති. විත්‌ථසද්‌දො හි දබ්‌බවාචකත්‌තා නාමසද්‌දො, විකාරෙන ථද්‌ධො ගත්‌තො එතෙසන්‌ති විත්‌ථා, ද්‌ධකාරස්‌ස ලොපං කත්‌වා, තතො ආයපච්‌චයො හොති. යන්‌ති යං අන්‌තරායජාතං. තව සරීරෙති තුය්‌හං කායෙ. ‘‘නිබ්‌බත්‌ත’’න්‌ති ඉමිනා ‘‘ජාත’’න්‌ති එත්‌ථ ජනධාතුයා ජනනත්‌ථං දස්‌සෙති, ‘‘විජ්‌ජමාන’’න්‌ති ඉමිනා ජනීධාතුයා පාතුභාවත්‌ථං දස්‌සෙති. සන්‌තන්‌ති සංවිජ්‌ජමානං. ඉතිආදි කථෙතබ්‌බන්‌ති යොජනා.
126.Taṃ upajjhanti taṃ upajjhāyaṃ. ‘‘Upajjhā’’ti ca ‘‘upajjhāyo’’ti ca hi atthato ekaṃ, byañjanameva nānaṃ yathā ‘‘sabhā sabhāya’’nti. Ettha upajjhāsaddo rājādigaṇo (rupasiddhi 599 sutte; saddanīti 1140 sutte), upajjhāyasaddo purisādigaṇo. Sabhāsaddo itthiliṅgo, sabhāyasaddo pulliṅgo vā napuṃsakaliṅgo vā. ‘‘Vitthāyantī’’ti saddo nāmadhātūti āha ‘‘vitthaddhagattā hontī’’ti. Vitthasaddo hi dabbavācakattā nāmasaddo, vikārena thaddho gatto etesanti vitthā, ddhakārassa lopaṃ katvā, tato āyapaccayo hoti. Yanti yaṃ antarāyajātaṃ. Tava sarīreti tuyhaṃ kāye. ‘‘Nibbatta’’nti iminā ‘‘jāta’’nti ettha janadhātuyā jananatthaṃ dasseti, ‘‘vijjamāna’’nti iminā janīdhātuyā pātubhāvatthaṃ dasseti. Santanti saṃvijjamānaṃ. Itiādi kathetabbanti yojanā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi / 63. උපසම්‌පදාවිධි • 63. Upasampadāvidhi
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / උපසම්‌පදාවිධිකථා • Upasampadāvidhikathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / උපසම්‌පදාවිධිකථාවණ්‌ණනා • Upasampadāvidhikathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / උපසම්‌පදාවිධිකථාවණ්‌ණනා • Upasampadāvidhikathāvaṇṇanā
