Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੬੩. ਉਪਸਮ੍ਪਦਾવਿਧਿਕਥਾ
63. Upasampadāvidhikathā
੧੨੬. ਤਂ ਉਪਜ੍ਝਨ੍ਤਿ ਤਂ ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ। ‘‘ਉਪਜ੍ਝਾ’’ਤਿ ਚ ‘‘ਉਪਜ੍ਝਾਯੋ’’ਤਿ ਚ ਹਿ ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਕਂ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇવ ਨਾਨਂ ਯਥਾ ‘‘ਸਭਾ ਸਭਾਯ’’ਨ੍ਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਉਪਜ੍ਝਾਸਦ੍ਦੋ ਰਾਜਾਦਿਗਣੋ (ਰੁਪਸਿਦ੍ਧਿ ੫੯੯ ਸੁਤ੍ਤੇ; ਸਦ੍ਦਨੀਤਿ ੧੧੪੦ ਸੁਤ੍ਤੇ), ਉਪਜ੍ਝਾਯਸਦ੍ਦੋ ਪੁਰਿਸਾਦਿਗਣੋ। ਸਭਾਸਦ੍ਦੋ ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗੋ, ਸਭਾਯਸਦ੍ਦੋ ਪੁਲ੍ਲਿਙ੍ਗੋ વਾ ਨਪੁਂਸਕਲਿਙ੍ਗੋ વਾ। ‘‘વਿਤ੍ਥਾਯਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਸਦ੍ਦੋ ਨਾਮਧਾਤੂਤਿ ਆਹ ‘‘વਿਤ੍ਥਦ੍ਧਗਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। વਿਤ੍ਥਸਦ੍ਦੋ ਹਿ ਦਬ੍ਬવਾਚਕਤ੍ਤਾ ਨਾਮਸਦ੍ਦੋ, વਿਕਾਰੇਨ ਥਦ੍ਧੋ ਗਤ੍ਤੋ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ વਿਤ੍ਥਾ, ਦ੍ਧਕਾਰਸ੍ਸ ਲੋਪਂ ਕਤ੍વਾ, ਤਤੋ ਆਯਪਚ੍ਚਯੋ ਹੋਤਿ। ਯਨ੍ਤਿ ਯਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯਜਾਤਂ। ਤવ ਸਰੀਰੇਤਿ ਤੁਯ੍ਹਂ ਕਾਯੇ। ‘‘ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਜਾਤ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਜਨਧਾਤੁਯਾ ਜਨਨਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ, ‘‘વਿਜ੍ਜਮਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਜਨੀਧਾਤੁਯਾ ਪਾਤੁਭਾવਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਂવਿਜ੍ਜਮਾਨਂ। ਇਤਿਆਦਿ ਕਥੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
126.Taṃ upajjhanti taṃ upajjhāyaṃ. ‘‘Upajjhā’’ti ca ‘‘upajjhāyo’’ti ca hi atthato ekaṃ, byañjanameva nānaṃ yathā ‘‘sabhā sabhāya’’nti. Ettha upajjhāsaddo rājādigaṇo (rupasiddhi 599 sutte; saddanīti 1140 sutte), upajjhāyasaddo purisādigaṇo. Sabhāsaddo itthiliṅgo, sabhāyasaddo pulliṅgo vā napuṃsakaliṅgo vā. ‘‘Vitthāyantī’’ti saddo nāmadhātūti āha ‘‘vitthaddhagattā hontī’’ti. Vitthasaddo hi dabbavācakattā nāmasaddo, vikārena thaddho gatto etesanti vitthā, ddhakārassa lopaṃ katvā, tato āyapaccayo hoti. Yanti yaṃ antarāyajātaṃ. Tava sarīreti tuyhaṃ kāye. ‘‘Nibbatta’’nti iminā ‘‘jāta’’nti ettha janadhātuyā jananatthaṃ dasseti, ‘‘vijjamāna’’nti iminā janīdhātuyā pātubhāvatthaṃ dasseti. Santanti saṃvijjamānaṃ. Itiādi kathetabbanti yojanā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੬੩. ਉਪਸਮ੍ਪਦਾવਿਧਿ • 63. Upasampadāvidhi
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਉਪਸਮ੍ਪਦਾવਿਧਿਕਥਾ • Upasampadāvidhikathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਉਪਸਮ੍ਪਦਾવਿਧਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Upasampadāvidhikathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਉਪਸਮ੍ਪਦਾવਿਧਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Upasampadāvidhikathāvaṇṇanā