| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೨೩. ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಪಞ್ಚಕಕಥಾ
23. Upasampādetabbapañcakakathā
೮೪. ಇದಾನಿ =೦೧ ಯಂ ಲಕ್ಖಣಂ ವುತ್ತನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸಙ್ಖೇಪತೋತಿ ಅಙ್ಗಾನಿ ಅನುದ್ಧರಿತ್ವಾ ಸಮಾಸತೋ। ತತ್ಥಾತಿ ಯಂ ‘‘ಪಞ್ಚಹಿ ಭಿಕ್ಖವೇ ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ, ತತ್ಥ। ಅಗುಣಙ್ಗೇಹೀತಿ ಗುಣವಿರಹಿತೇಹಿ ಅಙ್ಗೇಹಿ। ಸೋತಿ ಭಿಕ್ಖು। ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಕಮ್ಮವಾಚಾಚರಿಯೇನ ಹುತ್ವಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಆಸಙ್ಕಾ ಭವೇಯ್ಯಾತಿ ಆಹ ‘‘ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಹುತ್ವಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ। ಏತ್ಥಾತಿ ಏತೇಸು ಪಞ್ಚಕೇಸು। ಆದೀಸೂತಿ ಏತ್ಥ ಪುಬ್ಬೋ ನಿದಸ್ಸನತ್ಥೋ ಇತಿಸದ್ದೋ ಲೋಪೋ ಹೋತಿ। ಇತಿಆದೀಸೂತಿ ಹಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಯುತ್ತವಸೇನಾತಿ ಅನನುರೂಪವಸೇನ। ಯೋತಿ ಭಿಕ್ಖು। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ, ಯಸ್ಮಾ ವಾ। ಪರೇ ಚ ಸಮಾದಪೇತುನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ತತ್ಥಾತಿ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧಾದಿಕೇ। ಪರಿಹರತೀತಿ ಪರಿಸಂ ಪರಿಸ್ಸಯತೋ ಹರತಿ ಅಪನೇತಿ। ತಸ್ಸಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನೋ। ‘‘ಸೀಲಾದೀಹೀ’’ತಿಪದಂ ‘‘ಪರಿಹಾಯತಿಯೇವಾ’’ತಿಪದೇ ಅಪಾದಾನಂ, ‘‘ನ ವಡ್ಢತೀ’’ತಿಪದೇ ಕರಣಂ। ತಸ್ಮಾತಿಆದಿ ಲದ್ಧಗುಣಂ। ತೇನಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನಾ। ಕಸ್ಮಾ ಆಪತ್ತಿಅಙ್ಗವಸೇನ ನ ವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ನ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ಹೀತಿ ಯಸ್ಮಾ। ತಸ್ಸೇವಾತಿ ಖೀಣಾಸವಸ್ಸೇವ। ನ ವದೇಯ್ಯಾತಿ ಖೀಣಾಸವಾನಂ ಅನಭಿರತಿಯಾ ಅನುಪ್ಪನ್ನತ್ತಾ ನ ವದೇಯ್ಯ। ಯದಿ ನ ಖೀಣಾಸವಸ್ಸೇವ ಉಪಜ್ಝಾಯಾಚರಿಯಭಾವೋ ಅನುಞ್ಞಾತೋ, ಅಥ ಕಸ್ಮಾ ಖೀಣಾಸವಪಞ್ಚಕೋ ವುತ್ತೋತಿ ಆಹ ‘‘ಯಸ್ಮಾ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ। ಯಸ್ಮಾ ನ ಪರಿಹಾಯತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
84. Idāni =01 yaṃ lakkhaṇaṃ vuttanti sambandho. Saṅkhepatoti aṅgāni anuddharitvā samāsato. Tatthāti yaṃ ‘‘pañcahi bhikkhave aṅgehi samannāgatena bhikkhunā’’tiādimāha, tattha. Aguṇaṅgehīti guṇavirahitehi aṅgehi. Soti bhikkhu. Na upasampādetabbanti ettha kammavācācariyena hutvā na upasampādetabbanti āsaṅkā bhaveyyāti āha ‘‘upajjhāyena hutvā na upasampādetabba’’nti. Etthāti etesu pañcakesu. Ādīsūti ettha pubbo nidassanattho itisaddo lopo hoti. Itiādīsūti hi attho. Ayuttavasenāti ananurūpavasena. Yoti bhikkhu. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Pare ca samādapetunti sambandho. Tatthāti sīlakkhandhādike. Pariharatīti parisaṃ parissayato harati apaneti. Tassāti bhikkhuno. ‘‘Sīlādīhī’’tipadaṃ ‘‘parihāyatiyevā’’tipade apādānaṃ, ‘‘na vaḍḍhatī’’tipade karaṇaṃ. Tasmātiādi laddhaguṇaṃ. Tenāti bhikkhunā. Kasmā āpattiaṅgavasena na vuttanti āha ‘‘na hī’’tiādi. Hīti yasmā. Tassevāti khīṇāsavasseva. Na vadeyyāti khīṇāsavānaṃ anabhiratiyā anuppannattā na vadeyya. Yadi na khīṇāsavasseva upajjhāyācariyabhāvo anuññāto, atha kasmā khīṇāsavapañcako vuttoti āha ‘‘yasmā panā’’tiādi. Yasmā na parihāyatīti sambandho.
ಅನ್ತಗ್ಗಾಹಿಕಾಯಾತಿ ಸಸ್ಸತುಚ್ಛೇದಸಙ್ಖಾತಂ ಅನ್ತಂ ಲಾಮಕಂ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಗಣ್ಹಾಪೇತೀತಿ ವಾ ಅನ್ತಗ್ಗಾಹಿಕಾ, ತಾಯ। ದಿಟ್ಠಿಯಾತಿ ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಯಾ। ಯತ್ತಕಂ ಸುತನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖುನೋವಾದಕಸಿಕ್ಖಾಪದೇ (ಪಾಚಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧೪೫-೧೪೭) ವುತ್ತಂ ಯತ್ತಕಂ ಸುತಂ। ತೇನಾತಿ ಸುತೇನ ಋ। ಯಂ ಆಪತ್ತಾದಿ ತೇನ ಜಾನಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಯೋಜನಾ।
Antaggāhikāyāti sassatucchedasaṅkhātaṃ antaṃ lāmakaṃ gaṇhāti, gaṇhāpetīti vā antaggāhikā, tāya. Diṭṭhiyāti micchādiṭṭhiyā. Yattakaṃ sutanti bhikkhunovādakasikkhāpade (pāci. aṭṭha. 145-147) vuttaṃ yattakaṃ sutaṃ. Tenāti sutena ऋ. Yaṃ āpattādi tena jānitabbanti yojanā.
ಆಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತೀತಿ ಏತ್ಥ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನೋತಿ ನ ಜಾನಾತೀತಿ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಇದಂ ನಾಮಾ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ‘‘ಆಪನ್ನೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ‘‘ಆಪತ್ತಿ’’ನ್ತಿಪದಂ ‘‘ಆಪನ್ನೋ’’ತಿಪಾಠಸೇಸೇನ ಯೋಜೇತಬ್ಬನ್ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ।
Āpattiṃna jānātīti ettha āpattiṃ āpannoti na jānātīti atthaṃ dassento āha ‘‘idaṃ nāmā’’tiādi. Tattha ‘‘āpanno’’ti iminā ‘‘āpatti’’ntipadaṃ ‘‘āpanno’’tipāṭhasesena yojetabbanti dasseti.
ಆಭಿಸಮಾಚಾರಿಕಾಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಉಭತೋವಿಭಙ್ಗಪರಿಯಾಪನ್ನಸೀಲತೋ ಅಭಿವಿಸೇಸೇನ ಸಮ್ಮಾ ಚರಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಆಭಿಸಮಾಚಾರಂ, ಖನ್ಧಕಪರಿಯಾಪನ್ನಂ ವತ್ತಪಟಿಪತ್ತಿಸೀಲಂ, ತಂ ಆರಬ್ಭ ಪಞ್ಞತ್ತಾ ಆಭಿಸಮಾಚಾರಿಕಾ, ಖನ್ಧಕಪರಿಯಾಪನ್ನಾ ಸಿಕ್ಖಾ, ತಾಯ। ಆದಿಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಯಕಾಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಮಗ್ಗಸಙ್ಖಾತಸ್ಸ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಸ್ಸ ಆದಿ ಮರಿಯಾದೋ ಆದಿಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯೋ, ತಸ್ಮಿಂ ಪವತ್ತಾ ಆದಿಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಕಾ =೦೨, ಉಭತೋವಿಭಙ್ಗಪರಿಯಾಪನ್ನಾ ಸಿಕ್ಖಾ, ತಾಯ। ಸೇಕ್ಖಪಣ್ಣತ್ತಿಯನ್ತಿ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಟ್ಠೇನ ಸಿಕ್ಖಾ, ಸಾ ಏವ ಭಗವತಾ ಪಞ್ಞತ್ತತ್ತಾ ಸೇಕ್ಖಪಣ್ಣತ್ತಿ। ಅಥ ವಾ ಸಿಕ್ಖನಂ ಸಿಕ್ಖಾ, ತಾಯ ಸಿಕ್ಖನತ್ಥಾಯ ಭಗವತಾ ಪಞ್ಞಪೀಯತೀತಿ ಸೇಕ್ಖಪಣ್ಣತ್ತಿ ಉಭತೋವಿಭಙ್ಗಪರಿಯಾಪನ್ನಸಿಕ್ಖಾಯೇವ, ತಸ್ಸಂ। ಅಭಿಧಮ್ಮೇತಿ ಏತ್ಥ ಸುತ್ತನ್ತಪಾಳಿತೋ ಅಭಿ ಅತಿರೇಕೋ, ಅಭಿವಿಸಿಟ್ಠೋ ವಾ ಧಮ್ಮೋ ಅಭಿಧಮ್ಮೋತಿ ವುತ್ತೇ ನಾಮರೂಪಪರಿಚ್ಛೇದಕಂ ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ನಾಮರೂಪಪರಿಚ್ಛೇದೇ’’ತಿ। ಅಭಿವಿನಯೇತಿ ಏತ್ಥ ಅಭಿಭವಿತ್ವಾ ಕಾಯವಾಚಂ ವಿನೇತೀತಿ ಅಭಿವಿನಯೋ, ಅಭಿಭವಿತ್ವಾ ಕಾಯವಾಚಂ ವಿನೇತಿ ಏತ್ಥ, ಏತೇನಾತಿ ವಾ ಅಭಿವಿನಯೋತಿ ವುತ್ತೇ ವಿನಯಪಿಟಕನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಸಕಲೇ ವಿನಯಪಿಟಕೇ’’ತಿ। ಸಬ್ಬತ್ಥಾತಿ ಸಬ್ಬೇಸು ಪದೇಸು, ಸಬ್ಬೇಸಂ ವಾ ಪದಾನಂ। ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋತಿ ಯೋಜನಾ। ‘‘ಕಾರಣೇನಾ’’ತಿ ಏತ್ಥ ಕಾರಣಸದ್ದೇನ ‘‘ಧಮ್ಮತೋ’’ತಿ ಏತ್ಥ ಧಮ್ಮಸದ್ದಸ್ಸ ಸಭಾವತ್ಥಾದಯೋ ನಿವಾರೇತ್ವಾ ಕಾರಣತ್ಥತಂ ದೀಪೇತಿ, ಏನಸದ್ದೇನ ತೋಪಚ್ಚಯಸ್ಸ ವಿಸೇಸನತ್ಥಂ। ಇತೀತಿ ಏವಂ ಯಥಾವುತ್ತನಯೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಚತುತ್ಥೇತಿ ಚತುತ್ಥಪಞ್ಚಕೇ। ಚತುತ್ಥಪಞ್ಚಕತೋ ತೀಣಿ ಪದಾನಿ, ಪಞ್ಚಮಪಞ್ಚಕತೋ ದ್ವೇ ಪದಾನಿ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಞ್ಚಕಂ ಕತ್ವಾ ವುತ್ತಂ ‘‘ಚತ್ತಾರೋ ಪಞ್ಚಕಾ’’ತಿ। ಅಟ್ಠಸು ಪಞ್ಚಕೇಸೂತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Ābhisamācārikāyāti ettha ubhatovibhaṅgapariyāpannasīlato abhivisesena sammā caritabbanti ābhisamācāraṃ, khandhakapariyāpannaṃ vattapaṭipattisīlaṃ, taṃ ārabbha paññattā ābhisamācārikā, khandhakapariyāpannā sikkhā, tāya. Ādibrahmacāriyakāyāti ettha maggasaṅkhātassa brahmacariyassa ādi mariyādo ādibrahmacariyo, tasmiṃ pavattā ādibrahmacariyakā =02, ubhatovibhaṅgapariyāpannā sikkhā, tāya. Sekkhapaṇṇattiyanti sikkhitabbaṭṭhena sikkhā, sā eva bhagavatā paññattattā sekkhapaṇṇatti. Atha vā sikkhanaṃ sikkhā, tāya sikkhanatthāya bhagavatā paññapīyatīti sekkhapaṇṇatti ubhatovibhaṅgapariyāpannasikkhāyeva, tassaṃ. Abhidhammeti ettha suttantapāḷito abhi atireko, abhivisiṭṭho vā dhammo abhidhammoti vutte nāmarūpaparicchedakaṃ abhidhammapiṭakanti āha ‘‘nāmarūpaparicchede’’ti. Abhivinayeti ettha abhibhavitvā kāyavācaṃ vinetīti abhivinayo, abhibhavitvā kāyavācaṃ vineti ettha, etenāti vā abhivinayoti vutte vinayapiṭakanti āha ‘‘sakale vinayapiṭake’’ti. Sabbatthāti sabbesu padesu, sabbesaṃ vā padānaṃ. Attho daṭṭhabboti yojanā. ‘‘Kāraṇenā’’ti ettha kāraṇasaddena ‘‘dhammato’’ti ettha dhammasaddassa sabhāvatthādayo nivāretvā kāraṇatthataṃ dīpeti, enasaddena topaccayassa visesanatthaṃ. Itīti evaṃ yathāvuttanayenāti attho. Catuttheti catutthapañcake. Catutthapañcakato tīṇi padāni, pañcamapañcakato dve padāni gahetvā pañcakaṃ katvā vuttaṃ ‘‘cattāro pañcakā’’ti. Aṭṭhasu pañcakesūti sambandho.
ಇತಿ ಸೋಳಸಪಞ್ಚಕವಿನಿಚ್ಛಯೇ ಯೋಜನಾ ಸಮತ್ತಾ।
Iti soḷasapañcakavinicchaye yojanā samattā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೨೩. ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಪಞ್ಚಕಂ • 23. Upasampādetabbapañcakaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಪಞ್ಚಕಕಥಾ • Upasampādetabbapañcakakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಪಞ್ಚಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Upasampādetabbapañcakakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಪಞ್ಚಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Upasampādetabbapañcakakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಪಞ್ಚಕಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Upasampādetabbapañcakakathāvaṇṇanā
