| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੨੩. ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਪਞ੍ਚਕਕਥਾ
23. Upasampādetabbapañcakakathā
੮੪. ਇਦਾਨਿ =੦੧ ਯਂ ਲਕ੍ਖਣਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਸਙ੍ਖੇਪਤੋਤਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ ਅਨੁਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ ਸਮਾਸਤੋ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਯਂ ‘‘ਪਞ੍ਚਹਿ ਭਿਕ੍ਖવੇ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ, ਤਤ੍ਥ। ਅਗੁਣਙ੍ਗੇਹੀਤਿ ਗੁਣવਿਰਹਿਤੇਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ। ਸੋਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁ। ਨ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਚਰਿਯੇਨ ਹੁਤ੍વਾ ਨ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਆਸਙ੍ਕਾ ਭવੇਯ੍ਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਉਪਜ੍ਝਾਯੇਨ ਹੁਤ੍વਾ ਨ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਏਤੇਸੁ ਪਞ੍ਚਕੇਸੁ। ਆਦੀਸੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪੁਬ੍ਬੋ ਨਿਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥੋ ਇਤਿਸਦ੍ਦੋ ਲੋਪੋ ਹੋਤਿ। ਇਤਿਆਦੀਸੂਤਿ ਹਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਯੁਤ੍ਤવਸੇਨਾਤਿ ਅਨਨੁਰੂਪવਸੇਨ। ਯੋਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁ। ਹੀਤਿ ਸਚ੍ਚਂ, ਯਸ੍ਮਾ વਾ। ਪਰੇ ਚ ਸਮਾਦਪੇਤੁਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਸੀਲਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਿਕੇ। ਪਰਿਹਰਤੀਤਿ ਪਰਿਸਂ ਪਰਿਸ੍ਸਯਤੋ ਹਰਤਿ ਅਪਨੇਤਿ। ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ। ‘‘ਸੀਲਾਦੀਹੀ’’ਤਿਪਦਂ ‘‘ਪਰਿਹਾਯਤਿਯੇવਾ’’ਤਿਪਦੇ ਅਪਾਦਾਨਂ, ‘‘ਨ વਡ੍ਢਤੀ’’ਤਿਪਦੇ ਕਰਣਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿਆਦਿ ਲਦ੍ਧਗੁਣਂ। ਤੇਨਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ। ਕਸ੍ਮਾ ਆਪਤ੍ਤਿਅਙ੍ਗવਸੇਨ ਨ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਨ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਹੀਤਿ ਯਸ੍ਮਾ। ਤਸ੍ਸੇવਾਤਿ ਖੀਣਾਸવਸ੍ਸੇવ। ਨ વਦੇਯ੍ਯਾਤਿ ਖੀਣਾਸવਾਨਂ ਅਨਭਿਰਤਿਯਾ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਨ વਦੇਯ੍ਯ। ਯਦਿ ਨ ਖੀਣਾਸવਸ੍ਸੇવ ਉਪਜ੍ਝਾਯਾਚਰਿਯਭਾવੋ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ, ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਖੀਣਾਸવਪਞ੍ਚਕੋ વੁਤ੍ਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਯਸ੍ਮਾ ਨ ਪਰਿਹਾਯਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
84. Idāni =01 yaṃ lakkhaṇaṃ vuttanti sambandho. Saṅkhepatoti aṅgāni anuddharitvā samāsato. Tatthāti yaṃ ‘‘pañcahi bhikkhave aṅgehi samannāgatena bhikkhunā’’tiādimāha, tattha. Aguṇaṅgehīti guṇavirahitehi aṅgehi. Soti bhikkhu. Na upasampādetabbanti ettha kammavācācariyena hutvā na upasampādetabbanti āsaṅkā bhaveyyāti āha ‘‘upajjhāyena hutvā na upasampādetabba’’nti. Etthāti etesu pañcakesu. Ādīsūti ettha pubbo nidassanattho itisaddo lopo hoti. Itiādīsūti hi attho. Ayuttavasenāti ananurūpavasena. Yoti bhikkhu. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Pare ca samādapetunti sambandho. Tatthāti sīlakkhandhādike. Pariharatīti parisaṃ parissayato harati apaneti. Tassāti bhikkhuno. ‘‘Sīlādīhī’’tipadaṃ ‘‘parihāyatiyevā’’tipade apādānaṃ, ‘‘na vaḍḍhatī’’tipade karaṇaṃ. Tasmātiādi laddhaguṇaṃ. Tenāti bhikkhunā. Kasmā āpattiaṅgavasena na vuttanti āha ‘‘na hī’’tiādi. Hīti yasmā. Tassevāti khīṇāsavasseva. Na vadeyyāti khīṇāsavānaṃ anabhiratiyā anuppannattā na vadeyya. Yadi na khīṇāsavasseva upajjhāyācariyabhāvo anuññāto, atha kasmā khīṇāsavapañcako vuttoti āha ‘‘yasmā panā’’tiādi. Yasmā na parihāyatīti sambandho.
ਅਨ੍ਤਗ੍ਗਾਹਿਕਾਯਾਤਿ ਸਸ੍ਸਤੁਚ੍ਛੇਦਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਨ੍ਤਂ ਲਾਮਕਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਗਣ੍ਹਾਪੇਤੀਤਿ વਾ ਅਨ੍ਤਗ੍ਗਾਹਿਕਾ, ਤਾਯ। ਦਿਟ੍ਠਿਯਾਤਿ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਯਾ। ਯਤ੍ਤਕਂ ਸੁਤਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋવਾਦਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧੪੫-੧੪੭) વੁਤ੍ਤਂ ਯਤ੍ਤਕਂ ਸੁਤਂ। ਤੇਨਾਤਿ ਸੁਤੇਨ ऋ। ਯਂ ਆਪਤ੍ਤਾਦਿ ਤੇਨ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
Antaggāhikāyāti sassatucchedasaṅkhātaṃ antaṃ lāmakaṃ gaṇhāti, gaṇhāpetīti vā antaggāhikā, tāya. Diṭṭhiyāti micchādiṭṭhiyā. Yattakaṃ sutanti bhikkhunovādakasikkhāpade (pāci. aṭṭha. 145-147) vuttaṃ yattakaṃ sutaṃ. Tenāti sutena ऋ. Yaṃ āpattādi tena jānitabbanti yojanā.
ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਨ੍ਨੋਤਿ ਨ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਇਦਂ ਨਾਮਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਤ੍ਥ ‘‘ਆਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਆਪਤ੍ਤਿ’’ਨ੍ਤਿਪਦਂ ‘‘ਆਪਨ੍ਨੋ’’ਤਿਪਾਠਸੇਸੇਨ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
Āpattiṃna jānātīti ettha āpattiṃ āpannoti na jānātīti atthaṃ dassento āha ‘‘idaṃ nāmā’’tiādi. Tattha ‘‘āpanno’’ti iminā ‘‘āpatti’’ntipadaṃ ‘‘āpanno’’tipāṭhasesena yojetabbanti dasseti.
ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਉਭਤੋવਿਭਙ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਸੀਲਤੋ ਅਭਿવਿਸੇਸੇਨ ਸਮ੍ਮਾ ਚਰਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਂ, ਖਨ੍ਧਕਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਂ વਤ੍ਤਪਟਿਪਤ੍ਤਿਸੀਲਂ, ਤਂ ਆਰਬ੍ਭ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾ ਆਭਿਸਮਾਚਾਰਿਕਾ, ਖਨ੍ਧਕਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ ਸਿਕ੍ਖਾ, ਤਾਯ। ਆਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਯਕਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਗ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ ਆਦਿ ਮਰਿਯਾਦੋ ਆਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੋ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਪવਤ੍ਤਾ ਆਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਕਾ =੦੨, ਉਭਤੋવਿਭਙ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ ਸਿਕ੍ਖਾ, ਤਾਯ। ਸੇਕ੍ਖਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾ, ਸਾ ਏવ ਭਗવਤਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸੇਕ੍ਖਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿ। ਅਥ વਾ ਸਿਕ੍ਖਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾ, ਤਾਯ ਸਿਕ੍ਖਨਤ੍ਥਾਯ ਭਗવਤਾ ਪਞ੍ਞਪੀਯਤੀਤਿ ਸੇਕ੍ਖਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿ ਉਭਤੋવਿਭਙ੍ਗਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਸਿਕ੍ਖਾਯੇવ, ਤਸ੍ਸਂ। ਅਭਿਧਮ੍ਮੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਪਾਲ਼ਿਤੋ ਅਭਿ ਅਤਿਰੇਕੋ, ਅਭਿવਿਸਿਟ੍ਠੋ વਾ ਧਮ੍ਮੋ ਅਭਿਧਮ੍ਮੋਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਨਾਮਰੂਪਪਰਿਚ੍ਛੇਦਕਂ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਾਮਰੂਪਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇ’’ਤਿ। ਅਭਿવਿਨਯੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਭਿਭવਿਤ੍વਾ ਕਾਯવਾਚਂ વਿਨੇਤੀਤਿ ਅਭਿવਿਨਯੋ, ਅਭਿਭવਿਤ੍વਾ ਕਾਯવਾਚਂ વਿਨੇਤਿ ਏਤ੍ਥ, ਏਤੇਨਾਤਿ વਾ ਅਭਿવਿਨਯੋਤਿ વੁਤ੍ਤੇ વਿਨਯਪਿਟਕਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਕਲੇ વਿਨਯਪਿਟਕੇ’’ਤਿ। ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਪਦੇਸੁ, ਸਬ੍ਬੇਸਂ વਾ ਪਦਾਨਂ। ਅਤ੍ਥੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋਤਿ ਯੋਜਨਾ। ‘‘ਕਾਰਣੇਨਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਾਰਣਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਧਮ੍ਮਤੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਸਭਾવਤ੍ਥਾਦਯੋ ਨਿવਾਰੇਤ੍વਾ ਕਾਰਣਤ੍ਥਤਂ ਦੀਪੇਤਿ, ਏਨਸਦ੍ਦੇਨ ਤੋਪਚ੍ਚਯਸ੍ਸ વਿਸੇਸਨਤ੍ਥਂ। ਇਤੀਤਿ ਏવਂ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਨਯੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਚਤੁਤ੍ਥੇਤਿ ਚਤੁਤ੍ਥਪਞ੍ਚਕੇ। ਚਤੁਤ੍ਥਪਞ੍ਚਕਤੋ ਤੀਣਿ ਪਦਾਨਿ, ਪਞ੍ਚਮਪਞ੍ਚਕਤੋ ਦ੍વੇ ਪਦਾਨਿ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਞ੍ਚਕਂ ਕਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਞ੍ਚਕਾ’’ਤਿ। ਅਟ੍ਠਸੁ ਪਞ੍ਚਕੇਸੂਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
Ābhisamācārikāyāti ettha ubhatovibhaṅgapariyāpannasīlato abhivisesena sammā caritabbanti ābhisamācāraṃ, khandhakapariyāpannaṃ vattapaṭipattisīlaṃ, taṃ ārabbha paññattā ābhisamācārikā, khandhakapariyāpannā sikkhā, tāya. Ādibrahmacāriyakāyāti ettha maggasaṅkhātassa brahmacariyassa ādi mariyādo ādibrahmacariyo, tasmiṃ pavattā ādibrahmacariyakā =02, ubhatovibhaṅgapariyāpannā sikkhā, tāya. Sekkhapaṇṇattiyanti sikkhitabbaṭṭhena sikkhā, sā eva bhagavatā paññattattā sekkhapaṇṇatti. Atha vā sikkhanaṃ sikkhā, tāya sikkhanatthāya bhagavatā paññapīyatīti sekkhapaṇṇatti ubhatovibhaṅgapariyāpannasikkhāyeva, tassaṃ. Abhidhammeti ettha suttantapāḷito abhi atireko, abhivisiṭṭho vā dhammo abhidhammoti vutte nāmarūpaparicchedakaṃ abhidhammapiṭakanti āha ‘‘nāmarūpaparicchede’’ti. Abhivinayeti ettha abhibhavitvā kāyavācaṃ vinetīti abhivinayo, abhibhavitvā kāyavācaṃ vineti ettha, etenāti vā abhivinayoti vutte vinayapiṭakanti āha ‘‘sakale vinayapiṭake’’ti. Sabbatthāti sabbesu padesu, sabbesaṃ vā padānaṃ. Attho daṭṭhabboti yojanā. ‘‘Kāraṇenā’’ti ettha kāraṇasaddena ‘‘dhammato’’ti ettha dhammasaddassa sabhāvatthādayo nivāretvā kāraṇatthataṃ dīpeti, enasaddena topaccayassa visesanatthaṃ. Itīti evaṃ yathāvuttanayenāti attho. Catuttheti catutthapañcake. Catutthapañcakato tīṇi padāni, pañcamapañcakato dve padāni gahetvā pañcakaṃ katvā vuttaṃ ‘‘cattāro pañcakā’’ti. Aṭṭhasu pañcakesūti sambandho.
ਇਤਿ ਸੋਲ਼ਸਪਞ੍ਚਕવਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਯੋਜਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ।
Iti soḷasapañcakavinicchaye yojanā samattā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੨੩. ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਪਞ੍ਚਕਂ • 23. Upasampādetabbapañcakaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਪਞ੍ਚਕਕਥਾ • Upasampādetabbapañcakakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਪਞ੍ਚਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Upasampādetabbapañcakakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਪਞ੍ਚਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Upasampādetabbapañcakakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਪਞ੍ਚਕਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Upasampādetabbapañcakakathāvaṇṇanā
