Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అపదాన-అట్ఠకథా • Apadāna-aṭṭhakathā |
౭. ఉపసేనవఙ్గన్తపుత్తత్థేరఅపదానవణ్ణనా
7. Upasenavaṅgantaputtattheraapadānavaṇṇanā
పదుముత్తరం భగవన్తన్తిఆదికం ఆయస్మతో ఉపసేనవఙ్గన్తపుత్తత్థేరస్స అపదానం. అయమ్పి పురిమబుద్ధేసు కతాధికారో తత్థ తత్థ భవే వివట్టూపనిస్సయాని పుఞ్ఞాని ఉపచినన్తో పదుముత్తరస్స భగవతో కాలే హంసవతీనగరే కులగేహే నిబ్బత్తిత్వా వయప్పత్తో సత్థు సన్తికం గన్త్వా ధమ్మం సుణన్తో సత్థారం ఏకం భిక్ఖుం సమన్తపాసాదికానం అగ్గట్ఠానే ఠపేన్తం దిస్వా సత్థు అధికారకమ్మం కత్వా తం ఠానన్తరం పత్థేత్వా యావజీవం కుసలం కత్వా దేవమనుస్సేసు సంసరన్తో ఇమస్మిం బుద్ధుప్పాదే నాలకగామే రూపసారీ బ్రాహ్మణియా కుచ్ఛిమ్హి నిబ్బత్తి, ఉపసేనోతిస్స నామం అహోసి. సో వయప్పత్తో తయో వేదే ఉగ్గణ్హిత్వా సత్థు సన్తికే ధమ్మం సుత్వా పటిలద్ధసద్ధో పబ్బజిత్వా ఉపసమ్పదాయ ఏకవస్సికో ‘‘అరియగబ్భం వడ్ఢేమీ’’తి ఏకం కులపుత్తం అత్తనో సన్తికే ఉపసమ్పాదేత్వా తేన సద్ధిం సత్థు సన్తికం గతో. సత్థారా చస్స తస్స అవస్సికస్స భిక్ఖునో సద్ధివిహారికభావం సుత్వా ‘‘అతిలహుం ఖో త్వం, మోఘపురిస, బాహుల్లాయ ఆవత్తో’’తి (మహావ॰ ౭౫) గరహితో ‘‘ఇదానాహం యది పరిసం నిస్సాయ సత్థారా గరహితో, పరిసంయేవ పన నిస్సాయ సత్థు పసాదం కరిస్సామీ’’తి విపస్సనాయ కమ్మం కరోన్తో నచిరస్సేవ అరహత్తం పాపుణి. అరహా పన హుత్వా సయమ్పి సబ్బే ధుతఙ్గధమ్మే సమాదాయ వత్తతి, అఞ్ఞేపి తదత్థాయ సమాదపేసి, తేన నం భగవా సమన్తపాసాదికానం అగ్గట్ఠానే ఠపేసి. సో అపరేన సమయేన కోసమ్బియం కలహే ఉప్పన్నే భిక్ఖుసఙ్ఘే చ ద్విధాభూతే ఏకేన భిక్ఖునా తం కలహం పరివజ్జితుకామేన ‘‘ఏతరహి ఖో కలహో ఉప్పన్నో, భిక్ఖుసఙ్ఘో చ ద్విధాభూతో, కథం ను ఖో మయా పటిపజ్జితబ్బ’’న్తి పుట్ఠో వివేకవాసతో పట్ఠాయ తస్స పటిపత్తిం కథేసి. ఏవం థేరో తస్స భిక్ఖునో ఓవాదదానాపదేసేన అత్తనో తథా పటిపన్నభావం దీపేన్తో అఞ్ఞం బ్యాకాసి.
Padumuttaraṃ bhagavantantiādikaṃ āyasmato upasenavaṅgantaputtattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle haṃsavatīnagare kulagehe nibbattitvā vayappatto satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ suṇanto satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ samantapāsādikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā satthu adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthetvā yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde nālakagāme rūpasārī brāhmaṇiyā kucchimhi nibbatti, upasenotissa nāmaṃ ahosi. So vayappatto tayo vede uggaṇhitvā satthu santike dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā upasampadāya ekavassiko ‘‘ariyagabbhaṃ vaḍḍhemī’’ti ekaṃ kulaputtaṃ attano santike upasampādetvā tena saddhiṃ satthu santikaṃ gato. Satthārā cassa tassa avassikassa bhikkhuno saddhivihārikabhāvaṃ sutvā ‘‘atilahuṃ kho tvaṃ, moghapurisa, bāhullāya āvatto’’ti (mahāva. 75) garahito ‘‘idānāhaṃ yadi parisaṃ nissāya satthārā garahito, parisaṃyeva pana nissāya satthu pasādaṃ karissāmī’’ti vipassanāya kammaṃ karonto nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Arahā pana hutvā sayampi sabbe dhutaṅgadhamme samādāya vattati, aññepi tadatthāya samādapesi, tena naṃ bhagavā samantapāsādikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesi. So aparena samayena kosambiyaṃ kalahe uppanne bhikkhusaṅghe ca dvidhābhūte ekena bhikkhunā taṃ kalahaṃ parivajjitukāmena ‘‘etarahi kho kalaho uppanno, bhikkhusaṅgho ca dvidhābhūto, kathaṃ nu kho mayā paṭipajjitabba’’nti puṭṭho vivekavāsato paṭṭhāya tassa paṭipattiṃ kathesi. Evaṃ thero tassa bhikkhuno ovādadānāpadesena attano tathā paṭipannabhāvaṃ dīpento aññaṃ byākāsi.
౮౬. సో ఏవం పత్తఏతదగ్గట్ఠానో అత్తనో పుబ్బకమ్మం సరిత్వా సోమనస్సవసేన పుబ్బచరితాపదానం పకాసేన్తో పదుముత్తరం భగవన్తన్తిఆదిమాహ. పబ్భారమ్హి నిసీదన్తన్తి పురతో భారం నమితం ఓనమితన్తి పబ్భారం వివేకకామం వనమజ్ఝే సయంజాతపబ్బతపబ్భారే నిసిన్నం నరుత్తమం భగవన్తం అహం ఉపగచ్ఛిం సమీపం గతోతి అత్థో.
86. So evaṃ pattaetadaggaṭṭhāno attano pubbakammaṃ saritvā somanassavasena pubbacaritāpadānaṃ pakāsento padumuttaraṃ bhagavantantiādimāha. Pabbhāramhi nisīdantanti purato bhāraṃ namitaṃ onamitanti pabbhāraṃ vivekakāmaṃ vanamajjhe sayaṃjātapabbatapabbhāre nisinnaṃ naruttamaṃ bhagavantaṃ ahaṃ upagacchiṃ samīpaṃ gatoti attho.
౮౭. కణికారపుప్ఫ దిస్వాతి తథా ఉపగచ్ఛన్తో తస్మిం పదేసే సుపుప్ఫితం కణికారం దిస్వా. వణ్టే ఛేత్వానహం తదాతి తస్మిం తథాగతస్స దిట్ఠకాలే తం పుప్ఫం వణ్టే వణ్టస్మిం ఛేత్వాన ఛిన్దిత్వాన. అలఙ్కరిత్వా ఛత్తమ్హీతి తేన పుప్ఫేన ఛత్తం ఛాదేత్వా. బుద్ధస్స అభిరోపయిన్తి పబ్భారే నిసిన్నస్స బుద్ధస్స ముద్ధని అకాసిన్తి అత్థో.
87.Kaṇikārapuppha disvāti tathā upagacchanto tasmiṃ padese supupphitaṃ kaṇikāraṃ disvā. Vaṇṭe chetvānahaṃ tadāti tasmiṃ tathāgatassa diṭṭhakāle taṃ pupphaṃ vaṇṭe vaṇṭasmiṃ chetvāna chinditvāna. Alaṅkaritvā chattamhīti tena pupphena chattaṃ chādetvā. Buddhassa abhiropayinti pabbhāre nisinnassa buddhassa muddhani akāsinti attho.
౮౮. పిణ్డపాతఞ్చ పాదాసిన్తి తస్మింయేవ నిసిన్నస్స భగవతో పిణ్డపాతం పకారేన అదాసిం భోజేసిన్తి అత్థో. పరమన్నం సుభోజనన్తి సున్దరభోజనసఙ్ఖాతం పరమన్నం ఉత్తమాహారం. బుద్ధేన నవమే తత్థాతి తస్మిం వివేకట్ఠానే బుద్ధేన సహ నవమే అట్ఠ సమణే సమితపాపే ఖీణాసవభిక్ఖూ భోజేసిన్తి అత్థో.
88.Piṇḍapātañcapādāsinti tasmiṃyeva nisinnassa bhagavato piṇḍapātaṃ pakārena adāsiṃ bhojesinti attho. Paramannaṃ subhojananti sundarabhojanasaṅkhātaṃ paramannaṃ uttamāhāraṃ. Buddhena navame tatthāti tasmiṃ vivekaṭṭhāne buddhena saha navame aṭṭha samaṇe samitapāpe khīṇāsavabhikkhū bhojesinti attho.
యం వదన్తి సుమేధోతి యం గోతమసమ్మాసమ్బుద్ధం భూరిపఞ్ఞం పథవిసమానం పఞ్ఞం సుమేధం సున్దరం సబ్బఞ్ఞుతాదిపఞ్ఞవన్తం. సుమేధో ఇతి సున్దరపఞ్ఞో ఇతి వదన్తి పణ్డితా ఇతో కప్పతో సతసహస్సే కప్పే ఏసో గోతమో సమ్మాసమ్బుద్ధో భవిస్సతీతి సమ్బన్ధో. సేసం సువిఞ్ఞేయ్యమేవాతి.
Yaṃ vadanti sumedhoti yaṃ gotamasammāsambuddhaṃ bhūripaññaṃ pathavisamānaṃ paññaṃ sumedhaṃ sundaraṃ sabbaññutādipaññavantaṃ. Sumedho iti sundarapañño iti vadanti paṇḍitā ito kappato satasahasse kappe eso gotamo sammāsambuddho bhavissatīti sambandho. Sesaṃ suviññeyyamevāti.
ఉపసేనవఙ్గన్తపుత్తత్థేరఅపదానవణ్ణనా సమత్తా.
Upasenavaṅgantaputtattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / అపదానపాళి • Apadānapāḷi / ౭. ఉపసేనవఙ్గన్తపుత్తత్థేరఅపదానం • 7. Upasenavaṅgantaputtattheraapadānaṃ