| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਚੂਲ਼ਨਿਦ੍ਦੇਸ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cūḷaniddesa-aṭṭhakathā |
੬. ਉਪਸੀવਮਾਣવਸੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ
6. Upasīvamāṇavasuttaniddesavaṇṇanā
੩੮. ਛਟ੍ਠੇ ਉਪਸੀવਸੁਤ੍ਤੇ – ਮਹਨ੍ਤਮੋਘਨ੍ਤਿ ਮਹਨ੍ਤਂ ਓਘਂ। ਅਨਿਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲਂ વਾ ਧਮ੍ਮਂ વਾ ਅਨਲ੍ਲੀਨੋ। ਨੋ વਿਸਹਾਮੀਤਿ ਨ ਸਕ੍ਕੋਮਿ। ਆਰਮ੍ਮਣਨ੍ਤਿ ਨਿਸ੍ਸਯਂ। ਯਂ ਨਿਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਯਂ ਧਮ੍ਮਂ વਾ ਪੁਗ੍ਗਲਂ વਾ ਨਿਸ੍ਸਿਤੋ।
38. Chaṭṭhe upasīvasutte – mahantamoghanti mahantaṃ oghaṃ. Anissitoti puggalaṃ vā dhammaṃ vā anallīno. No visahāmīti na sakkomi. Ārammaṇanti nissayaṃ. Yaṃ nissitoti yaṃ dhammaṃ vā puggalaṃ vā nissito.
ਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਕਾਮੋਘਨ੍ਤਿ ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੇਨ ਕਾਮੋਘਂ। ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨ ਭવੋਘਂ। ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗੇਨ ਦਿਟ੍ਠੋਘਂ। ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੇਨ ਅવਿਜ੍ਜੋਘਂ ਤਰੇਯ੍ਯਂ। ਸਕ੍ਯਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋਤਿ ਭਗવਤੋ ਉਚ੍ਚਾਕੁਲਪਰਿਦੀਪਨવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਆਲਮ੍ਬਣਨ੍ਤਿ ਅવਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਠਾਨਂ। ਨਿਸ੍ਸਯਨ੍ਤਿ ਅਲ੍ਲੀਯਨਂ। ਉਪਨਿਸ੍ਸਯਨ੍ਤਿ ਅਪਸ੍ਸਯਨਂ।
Niddese kāmoghanti anāgāmimaggena kāmoghaṃ. Arahattamaggena bhavoghaṃ. Sotāpattimaggena diṭṭhoghaṃ. Arahattamaggena avijjoghaṃ tareyyaṃ. Sakyakulā pabbajitoti bhagavato uccākulaparidīpanavasena vuttaṃ. Ālambaṇanti avattharitvā ṭhānaṃ. Nissayanti allīyanaṃ. Upanissayanti apassayanaṃ.
੩੯. ਇਦਾਨਿ ਯਸ੍ਮਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਲਾਭੀ ਤਞ੍ਚ ਸਨ੍ਤਮ੍ਪਿ ਨਿਸ੍ਸਯਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ। ਤੇਨਸ੍ਸ ਭਗવਾ ਤਞ੍ਚ ਨਿਸ੍ਸਯਂ ਉਤ੍ਤਰਿਞ੍ਚ ਨਿਯ੍ਯਾਨਪਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞ’’ਨ੍ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਪੇਕ੍ਖਮਾਨੋਤਿ ਤਂ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਤੋ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ વੁਟ੍ਠਹਿਤ੍વਾ ਚ ਅਨਿਚ੍ਚਾਦਿવਸੇਨ ਪਸ੍ਸਮਾਨੋ। ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਨਿਸ੍ਸਾਯਾਤਿ ਤਂ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚੀ’’ਤਿ ਪવਤ੍ਤਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍વਾ। ਤਰਸ੍ਸੁ ਓਘਨ੍ਤਿ ਤਤੋ ਪਭੁਤਿ ਪવਤ੍ਤਾਯ વਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਯਥਾਨੁਰੂਪਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਮ੍ਪਿ ਓਘਂ ਤਰਸ੍ਸੁ। ਕਥਾਹੀਤਿ ਕਥਂਕਥਾਹਿ। ਤਣ੍ਹਕ੍ਖਯਂ ਨਤ੍ਤਮਹਾਭਿਪਸ੍ਸਾਤਿ ਰਤ੍ਤਿਨ੍ਦਿવਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ વਿਭੂਤਂ ਕਤ੍વਾ ਪਸ੍ਸ। ਏਤੇਨਸ੍ਸ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਸੁਖવਿਹਾਰਂ ਕਥੇਸਿ।
39. Idāni yasmā brāhmaṇo ākiñcaññāyatanalābhī tañca santampi nissayaṃ na jānāti. Tenassa bhagavā tañca nissayaṃ uttariñca niyyānapathaṃ dassento ‘‘ākiñcañña’’nti gāthamāha. Tattha pekkhamānoti taṃ ākiñcaññāyatanasamāpattiṃ sato samāpajjitvā vuṭṭhahitvā ca aniccādivasena passamāno. Natthīti nissāyāti taṃ ‘‘natthi kiñcī’’ti pavattaṃ samāpattiṃ ārammaṇaṃ katvā. Tarassu oghanti tato pabhuti pavattāya vipassanāya yathānurūpaṃ catubbidhampi oghaṃ tarassu. Kathāhīti kathaṃkathāhi. Taṇhakkhayaṃ nattamahābhipassāti rattindivaṃ nibbānaṃ vibhūtaṃ katvā passa. Etenassa diṭṭhadhammasukhavihāraṃ kathesi.
ਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਤਞ੍ਞੇવ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਭਾવੇਤੀਤਿ ਆਕਾਸਾਲਮ੍ਬਣਂ ਕਤ੍વਾ ਪવਤ੍ਤਮਹਗ੍ਗਤવਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਭਾવੇਤਿ ਅਭਾવਂ ਗਮੇਤਿ। વਿਭਾવੇਤੀਤਿ વਿવਿਧਾ ਅਭਾવਂ ਗਮੇਤਿ। ਅਨ੍ਤਰਧਾਪੇਤੀਤਿ ਅਦਸ੍ਸਨਂ ਗਮੇਤਿ। ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚੀਤਿ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਭਙ੍ਗਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਪਸ੍ਸਤਿ।
Niddese taññeva viññāṇaṃ abhāvetīti ākāsālambaṇaṃ katvā pavattamahaggataviññāṇaṃ abhāveti abhāvaṃ gameti. Vibhāvetīti vividhā abhāvaṃ gameti. Antaradhāpetīti adassanaṃ gameti. Natthi kiñcīti passatīti antamaso bhaṅgamattampissa natthīti passati.
੪੦. ਇਦਾਨਿ ‘‘ਕਾਮੇ ਪਹਾਯਾ’’ਤਿ ਸੁਤ੍વਾ વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਨવਸੇਨ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਹੀਨੇ ਕਾਮੇ ਸਮ੍ਪਸ੍ਸਮਾਨੋ ‘‘ਸਬ੍ਬੇਸੂ’’ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਹਿਤ੍વਾ ਮਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਤਤੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਛਬ੍ਬਿਧਮ੍ਪਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਹਿਤ੍વਾ। ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੇ ਪਰਮੇਤਿ ਸਤ੍ਤਸੁ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੇਸੁ ਉਤ੍ਤਮੇ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੇ। ਤਿਟ੍ਠੇ ਨੁ ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਅਨਾਨੁਯਾਯੀਤਿ ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਤਤ੍ਥ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕੇ ਅવਿਗਚ੍ਛਮਾਨੋ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ ਨੂਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ।
40. Idāni ‘‘kāme pahāyā’’ti sutvā vikkhambhanavasena attanā pahīne kāme sampassamāno ‘‘sabbesū’’ti gāthamāha. Tattha hitvāmaññanti aññaṃ tato heṭṭhā chabbidhampi samāpattiṃ hitvā. Saññāvimokkhe parameti sattasu saññāvimokkhesu uttame ākiñcaññāyatane. Tiṭṭhe nu so tattha anānuyāyīti so puggalo tattha ākiñcaññāyatanabrahmaloke avigacchamāno tiṭṭheyya nūti pucchati.
ਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਅવਿਚ੍ਚਮਾਨੋਤਿ ਅવਿਯੁਜ੍ਜਮਾਨੋ। ਅવਿਗਚ੍ਛਮਾਨੋਤਿ વਿਯੋਗਂ ਅਨਾਪਜ੍ਜਮਾਨੋ। ਅਨਨ੍ਤਰਧਾਯਮਾਨੋਤਿ ਅਨ੍ਤਰਧਾਨਂ ਅਨਾਪਜ੍ਜਮਾਨੋ। ਅਪਰਿਹਾਯਮਾਨੋਤਿ ਅਨਨ੍ਤਰਾ ਪਰਿਹਾਨਂ ਅਨਾਪਜ੍ਜਮਾਨੋ।
Niddese aviccamānoti aviyujjamāno. Avigacchamānoti viyogaṃ anāpajjamāno. Anantaradhāyamānoti antaradhānaṃ anāpajjamāno. Aparihāyamānoti anantarā parihānaṃ anāpajjamāno.
੪੧-੨. ਅਥਸ੍ਸ ਭਗવਾ ਸਟ੍ਠਿਕਪ੍ਪਸਹਸ੍ਸਮਤ੍ਤਕਂਯੇવ ਠਾਨਂ ਅਨੁਜਾਨਨ੍ਤੋ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਗਾਥਮਾਹ। ਏવਂ ਤਸ੍ਸ ਤਤ੍ਥ ਠਾਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿਸ੍ਸ ਸਸ੍ਸਤੁਚ੍ਛੇਦਭਾવਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ‘‘ਤਿਟ੍ਠੇ ਚੇ’’ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਪੂਗਮ੍ਪਿ વਸ੍ਸਾਨਨ੍ਤਿ ਅਨੇਕਸਙ੍ਖ੍ਯਮ੍ਪਿ વਸ੍ਸਾਨਂ, ਗਣਨਰਾਸਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਪੂਗਮ੍ਪਿ વਸ੍ਸਾਨੀ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ। ਤਤ੍ਥ વਿਭਤ੍ਤਿਬ੍ਯਤ੍ਤਯੇਨ ਸਾਮਿવਚਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤવਚਨਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਪੂਗਨ੍ਤਿ વਾ ਏਤਸ੍ਸ ਬਹੂਨੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ વਤ੍ਤਬ੍ਬੋ। ‘‘ਪੂਗਾਨੀ’’ਤਿ વਾਪਿ ਪਠਨ੍ਤਿ, ਪੁਰਿਮਪਾਠੋਯੇવ ਸਬ੍ਬਸੁਨ੍ਦਰੋ। ਤਤ੍ਥੇવ ਸੋ ਸੀਤਿ ਸਿਯਾ વਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਸੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਤਤ੍ਥੇવਾਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਨਾਨਾਦੁਕ੍ਖੇਹਿ વਿਮੁਤ੍ਤੋ ਸੀਤਿਭਾવਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਭવੇਯ੍ਯ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਸਸ੍ਸਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਚવੇਥ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਤਥਾવਿਧਸ੍ਸਾਤਿ ‘‘ਉਦਾਹੁ ਤਥਾવਿਧਸ੍ਸ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਉਚ੍ਛੇਦਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ, ‘‘ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਗ੍ਗਹਣਤ੍ਥਂ વਾਪਿ ਭવੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਮ੍ਪਿ ਤਸ੍ਸ ਪੁਚ੍ਛਤਿ।
41-2. Athassa bhagavā saṭṭhikappasahassamattakaṃyeva ṭhānaṃ anujānanto catutthaṃ gāthamāha. Evaṃ tassa tattha ṭhānaṃ sutvā idānissa sassatucchedabhāvaṃ pucchanto ‘‘tiṭṭhe ce’’ti gāthamāha. Tattha pūgampi vassānanti anekasaṅkhyampi vassānaṃ, gaṇanarāsinti attho. ‘‘Pūgampi vassānī’’tipi pāṭho. Tattha vibhattibyattayena sāmivacanassa paccattavacanaṃ kātabbaṃ, pūganti vā etassa bahūnīti attho vattabbo. ‘‘Pūgānī’’ti vāpi paṭhanti, purimapāṭhoyeva sabbasundaro. Tattheva so sīti siyā vimuttoti so puggalo tatthevākiñcaññāyatane nānādukkhehi vimutto sītibhāvappatto bhaveyya, nibbānappatto sassato hutvā tiṭṭheyyāti adhippāyo. Cavetha viññāṇaṃ tathāvidhassāti ‘‘udāhu tathāvidhassa viññāṇaṃ anupādāya parinibbāyeyyā’’ti ucchedaṃ pucchati, ‘‘paṭisandhiggahaṇatthaṃ vāpi bhaveyyā’’ti paṭisandhimpi tassa pucchati.
ਤਸ੍ਸ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਚવੇਯ੍ਯਾਤਿ ਤਸ੍ਸ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਚੁਤਿਂ ਪਾਪੁਣੇਯ੍ਯ। ਉਚ੍ਛਿਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਤਿ ਉਚ੍ਛੇਦਂ ਭવੇਯ੍ਯ। વਿਨਸ੍ਸੇਯ੍ਯਾਤਿ વਿਨਾਸਂ ਪਾਪੁਣੇਯ੍ਯ। ਨ ਭવੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਭਾવਂ ਗਮੇਯ੍ਯ। ਉਪਪਨ੍ਨਸ੍ਸਾਤਿ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿવਸੇਨ ਉਪਪਨ੍ਨਸ੍ਸ।
Tassa viññāṇaṃ caveyyāti tassa ākiñcaññāyatane uppannassa viññāṇaṃ cutiṃ pāpuṇeyya. Ucchijjeyyāti ucchedaṃ bhaveyya. Vinasseyyāti vināsaṃ pāpuṇeyya. Na bhaveyyāti abhāvaṃ gameyya. Upapannassāti paṭisandhivasena upapannassa.
੪੩. ਅਥਸ੍ਸ ਭਗવਾ ਉਚ੍ਛੇਦਸਸ੍ਸਤਂ ਅਨੁਪਗਮ੍ਮ ਤਤ੍ਥੁਪਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਅਰਿਯਸਾવਕਸ੍ਸ ਅਨੁਪਾਦਾਯ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਚ੍ਚੀ ਯਥਾ’’ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਂ ਪਲੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਨ ਉਪੇਤਿ ਸਙ੍ਖਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਸੁਕਂ ਨਾਮ ਦਿਸਂ ਗਤੋ’’ਤਿ વੋਹਾਰਂ ਨ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਏવਂ ਮੁਨੀ ਨਾਮਕਾਯਾ વਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ ਏવਂ ਤਤ੍ਥ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸੇਕ੍ਖਮੁਨਿ ਪਕਤਿਯਾ ਪੁਬ੍ਬੇવ ਰੂਪਕਾਯਾ વਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਚਤੁਤ੍ਥਮਗ੍ਗਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮਕਾਯਸ੍ਸ ਪਰਿਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ ਪੁਨ ਨਾਮਕਾਯਾਪਿ વਿਮੁਤ੍ਤੋ ਉਭਤੋਭਾਗવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਖੀਣਾਸવੋ ਹੁਤ੍વਾ ਅਨੁਪਾਦਾਨਿਬ੍ਬਾਨਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਪਲੇਤਿ ਨ ਉਪੇਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ‘‘ਖਤ੍ਤਿਯੋ વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ વਾ’’ਤਿ ਏવਮਾਦਿਕਂ।
43. Athassa bhagavā ucchedasassataṃ anupagamma tatthupapannassa ariyasāvakassa anupādāya parinibbānaṃ dassento ‘‘accī yathā’’ti gāthamāha. Tattha atthaṃ paletīti atthaṃ gacchati. Na upeti saṅkhanti ‘‘asukaṃ nāma disaṃ gato’’ti vohāraṃ na gacchati. Evaṃ munī nāmakāyā vimuttoti evaṃ tattha uppanno sekkhamuni pakatiyā pubbeva rūpakāyā vimutto, tattha catutthamaggaṃ nibbattetvā dhammakāyassa pariññātattā puna nāmakāyāpi vimutto ubhatobhāgavimutto khīṇāsavo hutvā anupādānibbānasaṅkhātaṃ atthaṃ paleti na upeti saṅkhaṃ ‘‘khattiyo vā brāhmaṇo vā’’ti evamādikaṃ.
ਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਖਿਤ੍ਤਾਤਿ ਚਲਿਤਾ। ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤਿਚਲਿਤਾ। ਨੁਨ੍ਨਾਤਿ ਪਪ੍ਫੋਟਿਯਾ। ਪਣੁਨ੍ਨਾਤਿ ਦੂਰੀਕਤਾ। ਖਮ੍ਭਿਤਾਤਿ ਪਟਿਕ੍ਕਮਾਪਿਤਾ। વਿਕ੍ਖਮ੍ਭਿਤਾਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕਤਾ।
Niddese khittāti calitā. Ukkhittāti aticalitā. Nunnāti papphoṭiyā. Paṇunnāti dūrīkatā. Khambhitāti paṭikkamāpitā. Vikkhambhitāti na santike katā.
੪੪. ਇਦਾਨਿ ‘‘ਅਤ੍ਥਂ ਪਲੇਤੀ’’ਤਿ ਸੁਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਯੋਨਿਸੋ ਅਤ੍ਥਮਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤੋ ਸੋ’’ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਸੋ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤੋ ਉਦਾਹੁ ਨਤ੍ਥਿ, ਉਦਾਹੁ વੇ ਸਸ੍ਸਤਿਯਾ ਸਸ੍ਸਤਭਾવੇਨ ਅਰੋਗੋ ਅવਿਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮੋ ਸੋਤਿ ਏવਂ ਤਂ ਮੇ ਮੁਨੀ ਸਾਧੁ ਬ੍ਯਾਕਰੋਹਿ। ਕਿਂਕਾਰਣਾ? ਤਥਾ ਹਿ ਤੇ વਿਦਿਤੋ ਏਸ ਧਮ੍ਮੋਤਿ।
44. Idāni ‘‘atthaṃ paletī’’ti sutvā tassa yoniso atthamasallakkhento ‘‘atthaṅgato so’’ti gāthamāha. Tassattho – so atthaṅgato udāhu natthi, udāhu ve sassatiyā sassatabhāvena arogo avipariṇāmadhammo soti evaṃ taṃ me munī sādhu byākarohi. Kiṃkāraṇā? Tathā hi te vidito esa dhammoti.
ਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਨਿਰੁਦ੍ਧੋਤਿ ਨਿਰੋਧਂ ਪਤ੍ਤੋ। ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋਤਿ ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨਸਨ੍ਤਾਨੋ। વਿਨਟ੍ਠੋਤਿ વਿਨਾਸਂ ਪਤ੍ਤੋ।
Niddese niruddhoti nirodhaṃ patto. Ucchinnoti ucchinnasantāno. Vinaṭṭhoti vināsaṃ patto.
੪੫. ਅਥਸ੍ਸ ਭਗવਾ ਤਥਾ ਅવਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਗਾਥਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਨੁਪਾਦਾਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤਸ੍ਸ। ਨ ਪਮਾਣਮਤ੍ਥੀਤਿ ਰੂਪਾਦਿਪਮਾਣਂ ਨਤ੍ਥਿ। ਯੇਨ ਨਂ વਜ੍ਜੁਨ੍ਤਿ ਯੇਨ ਰਾਗਾਦਿਨਾ ਨਂ વਦੇਯ੍ਯੁਂ। ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੂਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਖਨ੍ਧਾਦਿਧਮ੍ਮੇਸੁ।
45. Athassa bhagavā tathā avattabbataṃ dassento ‘‘atthaṅgatassā’’ti gāthamāha. Tattha atthaṅgatassāti anupādāparinibbutassa. Na pamāṇamatthīti rūpādipamāṇaṃ natthi. Yena naṃ vajjunti yena rāgādinā naṃ vadeyyuṃ. Sabbesu dhammesūti sabbesu khandhādidhammesu.
ਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਅਧਿવਚਨਾਨਿ ਚਾਤਿ ਸਿਰਿવਡ੍ਢਕੋ ਧਨવਡ੍ਢਕੋਤਿਆਦਯੋ ਹਿ વਚਨਮਤ੍ਤਂਯੇવ ਅਧਿਕਾਰਂ ਕਤ੍વਾ ਪવਤ੍ਤਾ ਅਧਿવਚਨਾ ਨਾਮ। ਅਧਿવਚਨਾਨਂ ਪਥਾ ਅਧਿવਚਨਪਥਾ ਨਾਮ। ‘‘ਅਭਿਸਙ੍ਖਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ’’ਤਿ (ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੩.੭੯) ਏવਂ ਨਿਦ੍ਧਾਰਿਤ੍વਾ ਸਹੇਤੁਕਂ ਕਤ੍વਾ વੁਚ੍ਚਮਾਨਾ ਅਭਿਲਾਪਾ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿ ਨਾਮ। ਨਿਰੁਤ੍ਤੀਨਂ ਪਥਾ ਨਿਰੁਤ੍ਤਿਪਥਾ ਨਾਮ। ‘‘ਤਕ੍ਕੋ વਿਤਕ੍ਕੋ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪੋ’’ਤਿ (ਧ॰ ਸ॰ ੭) ਏવਂ ਤੇਨ ਤੇਨ ਪਕਾਰੇਨ ਪਞ੍ਞਾਪਨਤੋ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਨਾਮ। ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੀਨਂ ਪਥਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਪਥਾ (ਧ॰ ਸ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧੦੧-੧੦੮) ਨਾਮ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਪਾਕਟਮੇવ।
Niddese adhivacanāni cāti sirivaḍḍhako dhanavaḍḍhakotiādayo hi vacanamattaṃyeva adhikāraṃ katvā pavattā adhivacanā nāma. Adhivacanānaṃ pathā adhivacanapathā nāma. ‘‘Abhisaṅkharontīti kho, bhikkhave, tasmā saṅkhārā’’ti (saṃ. ni. 3.79) evaṃ niddhāritvā sahetukaṃ katvā vuccamānā abhilāpā nirutti nāma. Niruttīnaṃ pathā niruttipathā nāma. ‘‘Takko vitakko saṅkappo’’ti (dha. sa. 7) evaṃ tena tena pakārena paññāpanato paññatti nāma. Paññattīnaṃ pathā paññattipathā (dha. sa. aṭṭha. 101-108) nāma. Sesaṃ sabbattha pākaṭameva.
ਏવਂ ਭਗવਾ ਇਦਮ੍ਪਿ ਸੁਤ੍ਤਂ ਅਰਹਤ੍ਤਨਿਕੂਟੇਨੇવ ਦੇਸੇਸਿ, ਦੇਸਨਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਚ વੁਤ੍ਤਸਦਿਸੋવ ਧਮ੍ਮਾਭਿਸਮਯੋ ਅਹੋਸੀਤਿ।
Evaṃ bhagavā idampi suttaṃ arahattanikūṭeneva desesi, desanāpariyosāne ca vuttasadisova dhammābhisamayo ahosīti.
ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਪ੍ਪਜ੍ਜੋਤਿਕਾਯ ਚੂਲ਼ਨਿਦ੍ਦੇਸ-ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ
Saddhammappajjotikāya cūḷaniddesa-aṭṭhakathāya
ਉਪਸੀવਮਾਣવਸੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Upasīvamāṇavasuttaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਚੂਲ਼ਨਿਦ੍ਦੇਸਪਾਲ਼ਿ • Cūḷaniddesapāḷi
੬. ਉਪਸੀવਮਾਣવਪੁਚ੍ਛਾ • 6. Upasīvamāṇavapucchā
੬. ਉਪਸੀવਮਾਣવਪੁਚ੍ਛਾਨਿਦ੍ਦੇਸੋ • 6. Upasīvamāṇavapucchāniddeso
