Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అపదానపాళి • Apadānapāḷi |
౫. ఉపసీవత్థేరఅపదానం
5. Upasīvattheraapadānaṃ
౧౦౦.
100.
‘‘హిమవన్తస్సావిదూరే , అనోమో నామ పబ్బతో;
‘‘Himavantassāvidūre , anomo nāma pabbato;
అస్సమో సుకతో మయ్హం, పణ్ణసాలా సుమాపితా.
Assamo sukato mayhaṃ, paṇṇasālā sumāpitā.
౧౦౧.
101.
‘‘నదీ చ సన్దతీ తత్థ, సుపతిత్థా మనోరమా;
‘‘Nadī ca sandatī tattha, supatitthā manoramā;
అనూపతిత్థే జాయన్తి, పదుముప్పలకా బహూ.
Anūpatitthe jāyanti, padumuppalakā bahū.
౧౦౨.
102.
‘‘పాఠీనా పావుసా మచ్ఛా, బలజా ముఞ్జరోహితా;
‘‘Pāṭhīnā pāvusā macchā, balajā muñjarohitā;
౧౦౩.
103.
‘‘తిమిరా పుప్ఫితా తత్థ, అసోకా ఖుద్దమాలకా;
‘‘Timirā pupphitā tattha, asokā khuddamālakā;
పున్నాగా గిరిపున్నాగా, సమ్పవన్తి మమస్సమం.
Punnāgā giripunnāgā, sampavanti mamassamaṃ.
౧౦౪.
104.
‘‘కుటజా పుప్ఫితా తత్థ, తిణసూలవనాని చ;
‘‘Kuṭajā pupphitā tattha, tiṇasūlavanāni ca;
సాలా చ సళలా తత్థ, చమ్పకా పుప్ఫితా బహూ.
Sālā ca saḷalā tattha, campakā pupphitā bahū.
౧౦౫.
105.
‘‘అజ్జునా అతిముత్తా చ, మహానామా చ పుప్ఫితా;
‘‘Ajjunā atimuttā ca, mahānāmā ca pupphitā;
అసనా మధుగన్ధీ చ, పుప్ఫితా తే మమస్సమే.
Asanā madhugandhī ca, pupphitā te mamassame.
౧౦౬.
106.
‘‘ఉద్దాలకా పాటలికా, యూథికా చ పియఙ్గుకా;
‘‘Uddālakā pāṭalikā, yūthikā ca piyaṅgukā;
బిమ్బిజాలకసఞ్ఛన్నా, సమన్తా అడ్ఢయోజనం.
Bimbijālakasañchannā, samantā aḍḍhayojanaṃ.
౧౦౭.
107.
సేలేయ్యకా బహూ తత్థ, పుప్ఫితా మమ అస్సమే.
Seleyyakā bahū tattha, pupphitā mama assame.
౧౦౮.
108.
సమన్తా తేన గన్ధేన, వాయతే మమ అస్సమో.
Samantā tena gandhena, vāyate mama assamo.
౧౦౯.
109.
కోలా భల్లాతకా బిల్లా, ఫారుసకఫలాని చ.
Kolā bhallātakā billā, phārusakaphalāni ca.
౧౧౦.
110.
‘‘తిన్దుకా చ పియాలా చ, మధుకా కాసుమారయో;
‘‘Tindukā ca piyālā ca, madhukā kāsumārayo;
౧౧౧.
111.
‘‘అమ్బాటకా బహూ తత్థ, వల్లికారఫలాని చ;
‘‘Ambāṭakā bahū tattha, vallikāraphalāni ca;
౧౧౨.
112.
‘‘ఆళకా ఇసిముగ్గా చ, తతో మోదఫలా బహూ;
‘‘Āḷakā isimuggā ca, tato modaphalā bahū;
౧౧౩.
113.
‘‘పిప్ఫిలీ మరీచా తత్థ, నిగ్రోధా చ కపిత్థనా;
‘‘Pipphilī marīcā tattha, nigrodhā ca kapitthanā;
౧౧౪.
114.
‘‘ఏతే చఞ్ఞే చ బహవో, ఫలితా అస్సమే మమ;
‘‘Ete caññe ca bahavo, phalitā assame mama;
పుప్ఫరుక్ఖాపి బహవో, పుప్ఫితా మమ అస్సమే.
Puppharukkhāpi bahavo, pupphitā mama assame.
౧౧౫.
115.
‘‘ఆలువా చ కళమ్బా చ, బిళాలీ తక్కలాని చ;
‘‘Āluvā ca kaḷambā ca, biḷālī takkalāni ca;
ఆలకా తాలకా చేవ, విజ్జన్తి అస్సమే మమ.
Ālakā tālakā ceva, vijjanti assame mama.
౧౧౬.
116.
‘‘అస్సమస్సావిదూరే మే, మహాజాతస్సరో అహు;
‘‘Assamassāvidūre me, mahājātassaro ahu;
అచ్ఛోదకో సీతజలో, సుపతిత్థో మనోరమో.
Acchodako sītajalo, supatittho manoramo.
౧౧౭.
117.
‘‘పదుముప్పలా బహూ తత్థ, పుణ్డరీకసమాయుతా;
‘‘Padumuppalā bahū tattha, puṇḍarīkasamāyutā;
మన్దాలకేహి సఞ్ఛన్నా, నానాగన్ధసమేరితా.
Mandālakehi sañchannā, nānāgandhasameritā.
౧౧౮.
118.
‘‘గబ్భం గణ్హన్తి పదుమా, అఞ్ఞే పుప్ఫన్తి కేసరీ;
‘‘Gabbhaṃ gaṇhanti padumā, aññe pupphanti kesarī;
ఓపుప్ఫపత్తా తిట్ఠన్తి, పదుమాకణ్ణికా బహూ.
Opupphapattā tiṭṭhanti, padumākaṇṇikā bahū.
౧౧౯.
119.
‘‘మధు భిసమ్హా సవతి, ఖీరం సప్పి ములాళిభి;
‘‘Madhu bhisamhā savati, khīraṃ sappi mulāḷibhi;
సమన్తా తేన గన్ధేన, నానాగన్ధసమేరితా.
Samantā tena gandhena, nānāgandhasameritā.
౧౨౦.
120.
‘‘కుముదా అమ్బగన్ధి చ, నయితా దిస్సరే బహూ;
‘‘Kumudā ambagandhi ca, nayitā dissare bahū;
జాతస్సరస్సానుకూలం, కేతకా పుప్ఫితా బహూ.
Jātassarassānukūlaṃ, ketakā pupphitā bahū.
౧౨౧.
121.
‘‘సుఫుల్లా బన్ధుజీవా చ, సేతవారీ సుగన్ధికా;
‘‘Suphullā bandhujīvā ca, setavārī sugandhikā;
కుమ్భిలా సుసుమారా చ, గహకా తత్థ జాయరే.
Kumbhilā susumārā ca, gahakā tattha jāyare.
౧౨౨.
122.
‘‘ఉగ్గాహకా అజగరా, తత్థ జాతస్సరే బహూ;
‘‘Uggāhakā ajagarā, tattha jātassare bahū;
పాఠీనా పావుసా మచ్ఛా, బలజా ముఞ్జరోహితా.
Pāṭhīnā pāvusā macchā, balajā muñjarohitā.
౧౨౩.
123.
౧౨౪.
124.
కలన్దకా ఉక్కుసా చ, సేనకా ఉద్ధరా బహూ.
Kalandakā ukkusā ca, senakā uddharā bahū.
౧౨౫.
125.
‘‘కోట్ఠకా సుకపోతా చ, తులియా చమరా బహూ;
‘‘Koṭṭhakā sukapotā ca, tuliyā camarā bahū;
౧౨౬.
126.
‘‘సీహా బ్యగ్ఘా చ దీపీ చ, అచ్ఛకోకతరచ్ఛకా;
‘‘Sīhā byagghā ca dīpī ca, acchakokataracchakā;
వానరా కిన్నరా చేవ, దిస్సన్తి మమ అస్సమే.
Vānarā kinnarā ceva, dissanti mama assame.
౧౨౭.
127.
‘‘తాని గన్ధాని ఘాయన్తో, భక్ఖయన్తో ఫలానహం;
‘‘Tāni gandhāni ghāyanto, bhakkhayanto phalānahaṃ;
గన్ధోదకం పివన్తో చ, వసామి మమ అస్సమే.
Gandhodakaṃ pivanto ca, vasāmi mama assame.
౧౨౮.
128.
‘‘ఏణీమిగా వరాహా చ, పసదా ఖుద్దరూపకా;
‘‘Eṇīmigā varāhā ca, pasadā khuddarūpakā;
అగ్గికా జోతికా చేవ, వసన్తి మమ అస్సమే.
Aggikā jotikā ceva, vasanti mama assame.
౧౨౯.
129.
‘‘హంసా కోఞ్చా మయూరా చ, సాలికాపి చ కోకిలా;
‘‘Haṃsā koñcā mayūrā ca, sālikāpi ca kokilā;
౧౩౦.
130.
‘‘పిసాచా దానవా చేవ, కుమ్భణ్డా రక్ఖసా బహూ;
‘‘Pisācā dānavā ceva, kumbhaṇḍā rakkhasā bahū;
గరుళా పన్నగా చేవ, వసన్తి మమ అస్సమే.
Garuḷā pannagā ceva, vasanti mama assame.
౧౩౧.
131.
‘‘మహానుభావా ఇసయో, సన్తచిత్తా సమాహితా;
‘‘Mahānubhāvā isayo, santacittā samāhitā;
కమణ్డలుధరా సబ్బే, అజినుత్తరవాసనా;
Kamaṇḍaludharā sabbe, ajinuttaravāsanā;
౧౩౨.
132.
‘‘యుగమత్తఞ్చ పేక్ఖన్తా, నిపకా సన్తవుత్తినో;
‘‘Yugamattañca pekkhantā, nipakā santavuttino;
లాభాలాభేన సన్తుట్ఠా, వసన్తి మమ అస్సమే.
Lābhālābhena santuṭṭhā, vasanti mama assame.
౧౩౩.
133.
‘‘వాకచీరం ధునన్తా తే, ఫోటేన్తాజినచమ్మకం;
‘‘Vākacīraṃ dhunantā te, phoṭentājinacammakaṃ;
సబలేహి ఉపత్థద్ధా, గచ్ఛన్తి అమ్బరే తదా.
Sabalehi upatthaddhā, gacchanti ambare tadā.
౧౩౪.
134.
‘‘న తే దకం ఆహరన్తి, కట్ఠం వా అగ్గిదారుకం;
‘‘Na te dakaṃ āharanti, kaṭṭhaṃ vā aggidārukaṃ;
సయఞ్చ ఉపసమ్పన్నా, పాటిహీరస్సిదం ఫలం.
Sayañca upasampannā, pāṭihīrassidaṃ phalaṃ.
౧౩౫.
135.
‘‘లోహదోణిం గహేత్వాన, వనమజ్ఝే వసన్తి తే;
‘‘Lohadoṇiṃ gahetvāna, vanamajjhe vasanti te;
కుఞ్జరావ మహానాగా, అసమ్భీతావ కేసరీ.
Kuñjarāva mahānāgā, asambhītāva kesarī.
౧౩౬.
136.
౧౩౭.
137.
‘‘తతో పిణ్డం ఆహరిత్వా, పరిభుఞ్జన్తి ఏకతో;
‘‘Tato piṇḍaṃ āharitvā, paribhuñjanti ekato;
సబ్బేసం పక్కమన్తానం, ఉగ్గతేజాన తాదినం.
Sabbesaṃ pakkamantānaṃ, uggatejāna tādinaṃ.
౧౩౮.
138.
‘‘అజినచమ్మసద్దేన , వనం సద్దాయతే తదా;
‘‘Ajinacammasaddena , vanaṃ saddāyate tadā;
ఏదిసా తే మహావీర, సిస్సా ఉగ్గతపా మమ.
Edisā te mahāvīra, sissā uggatapā mama.
౧౩౯.
139.
‘‘పరివుతో అహం తేహి, వసామి మమ అస్సమే;
‘‘Parivuto ahaṃ tehi, vasāmi mama assame;
తోసితా సకకమ్మేన, వినీతాపి సమాగతా.
Tositā sakakammena, vinītāpi samāgatā.
౧౪౦.
140.
‘‘ఆరాధయింసు మం ఏతే, సకకమ్మాభిలాసినో;
‘‘Ārādhayiṃsu maṃ ete, sakakammābhilāsino;
సీలవన్తో చ నిపకా, అప్పమఞ్ఞాసు కోవిదా.
Sīlavanto ca nipakā, appamaññāsu kovidā.
౧౪౧.
141.
‘‘పదుముత్తరో లోకవిదూ, ఆహుతీనం పటిగ్గహో;
‘‘Padumuttaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
సమయం సంవిదిత్వాన, ఉపగచ్ఛి వినాయకో.
Samayaṃ saṃviditvāna, upagacchi vināyako.
౧౪౨.
142.
‘‘ఉపగన్త్వాన సమ్బుద్ధో, ఆతాపీ నిపకో ముని;
‘‘Upagantvāna sambuddho, ātāpī nipako muni;
పత్తం పగ్గయ్హ సమ్బుద్ధో, భిక్ఖాయ మముపాగమి.
Pattaṃ paggayha sambuddho, bhikkhāya mamupāgami.
౧౪౩.
143.
‘‘ఉపాగతం మహావీరం, జలజుత్తమనాయకం;
‘‘Upāgataṃ mahāvīraṃ, jalajuttamanāyakaṃ;
౧౪౪.
144.
౧౪౫.
145.
‘‘కుమ్భమత్తం గహేత్వాన, పనసం దేవగన్ధికం;
‘‘Kumbhamattaṃ gahetvāna, panasaṃ devagandhikaṃ;
ఖన్ధే ఆరోపయిత్వాన, ఉపగచ్ఛిం వినాయకం.
Khandhe āropayitvāna, upagacchiṃ vināyakaṃ.
౧౪౬.
146.
‘‘ఫలం బుద్ధస్స దత్వాన, అగళుం అనులిమ్పహం;
‘‘Phalaṃ buddhassa datvāna, agaḷuṃ anulimpahaṃ;
పసన్నచిత్తో సుమనో, బుద్ధసేట్ఠం అవన్దిహం.
Pasannacitto sumano, buddhaseṭṭhaṃ avandihaṃ.
౧౪౭.
147.
‘‘పదుముత్తరో లోకవిదూ, ఆహుతీనం పటిగ్గహో;
‘‘Padumuttaro lokavidū, āhutīnaṃ paṭiggaho;
ఇసిమజ్ఝే నిసీదిత్వా, ఇమా గాథా అభాసథ.
Isimajjhe nisīditvā, imā gāthā abhāsatha.
౧౪౮.
148.
‘‘‘యో మే ఫలఞ్చ అగళుం, ఆసనఞ్చ అదాసి మే;
‘‘‘Yo me phalañca agaḷuṃ, āsanañca adāsi me;
తమహం కిత్తయిస్సామి, సుణాథ మమ భాసతో.
Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.
౧౪౯.
149.
‘‘‘గామే వా యది వారఞ్ఞే, పబ్భారేసు గుహాసు వా;
‘‘‘Gāme vā yadi vāraññe, pabbhāresu guhāsu vā;
ఇమస్స చిత్తమఞ్ఞాయ, నిబ్బత్తిస్సతి భోజనం.
Imassa cittamaññāya, nibbattissati bhojanaṃ.
౧౫౦.
150.
‘‘‘దేవలోకే మనుస్సే వా, ఉపపన్నో అయం నరో;
‘‘‘Devaloke manusse vā, upapanno ayaṃ naro;
భోజనేహి చ వత్థేహి, పరిసం తప్పయిస్సతి.
Bhojanehi ca vatthehi, parisaṃ tappayissati.
౧౫౧.
151.
‘‘‘ఉపపజ్జతి యం యోనిం, దేవత్తం అథ మానుసం;
‘‘‘Upapajjati yaṃ yoniṃ, devattaṃ atha mānusaṃ;
అక్ఖోభభోగో హుత్వాన, సంసరిస్సతియం నరో.
Akkhobhabhogo hutvāna, saṃsarissatiyaṃ naro.
౧౫౨.
152.
‘‘‘తింసకప్పసహస్సాని, దేవలోకే రమిస్సతి;
‘‘‘Tiṃsakappasahassāni, devaloke ramissati;
సహస్సక్ఖత్తుం రాజా చ, చక్కవత్తీ భవిస్సతి.
Sahassakkhattuṃ rājā ca, cakkavattī bhavissati.
౧౫౩.
153.
‘‘‘ఏకసత్తతిక్ఖత్తుఞ్చ, దేవరజ్జం కరిస్సతి;
‘‘‘Ekasattatikkhattuñca, devarajjaṃ karissati;
పదేసరజ్జం విపులం, గణనాతో అసఙ్ఖియం.
Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
౧౫౪.
154.
‘‘‘కప్పసతసహస్సమ్హి, ఓక్కాకకులసమ్భవో;
‘‘‘Kappasatasahassamhi, okkākakulasambhavo;
గోతమో నామ గోత్తేన, సత్థా లోకే భవిస్సతి.
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
౧౫౫.
155.
సబ్బాసవే పరిఞ్ఞాయ, విహరిస్సతినాసవో’.
Sabbāsave pariññāya, viharissatināsavo’.
౧౫౬.
156.
‘‘సులద్ధలాభో లద్ధో మే, యోహం అద్దక్ఖిం నాయకం;
‘‘Suladdhalābho laddho me, yohaṃ addakkhiṃ nāyakaṃ;
తిస్సో విజ్జా అనుప్పత్తా, కతం బుద్ధస్స సాసనం.
Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
౧౫౭.
157.
‘‘గామే వా యది వారఞ్ఞే, పబ్భారేసు గుహాసు వా;
‘‘Gāme vā yadi vāraññe, pabbhāresu guhāsu vā;
మమ సఙ్కప్పమఞ్ఞాయ, భోజనం హోతి మే సదా.
Mama saṅkappamaññāya, bhojanaṃ hoti me sadā.
౧౫౮.
158.
‘‘కిలేసా ఝాపితా మయ్హం…పే॰… విహరామి అనాసవో.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
౧౫౯.
159.
‘‘స్వాగతం వత మే ఆసి…పే॰… కతం బుద్ధస్స సాసనం.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
౧౬౦.
160.
‘‘పటిసమ్భిదా చతస్సో…పే॰… కతం బుద్ధస్స సాసనం’’.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ఇత్థం సుదం ఆయస్మా ఉపసీవో 45 థేరో ఇమా గాథాయో అభాసిత్థాతి.
Itthaṃ sudaṃ āyasmā upasīvo 46 thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
ఉపసీవత్థేరస్సాపదానం పఞ్చమం.
Upasīvattherassāpadānaṃ pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / అపదాన-అట్ఠకథా • Apadāna-aṭṭhakathā / ౨. పుణ్ణకత్థేరఅపదానవణ్ణనా • 2. Puṇṇakattheraapadānavaṇṇanā