| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
10. උපස්‌සට්‌ඨසුත්‌තං
10. Upassaṭṭhasuttaṃ
52. ‘‘සබ්‌බං , භික්‌ඛවෙ, උපස්‌සට්‌ඨං 1. කිඤ්‌ච, භික්‌ඛවෙ, සබ්‌බං උපස්‌සට්‌ඨං? චක්‌ඛු, භික්‌ඛවෙ, උපස්‌සට්‌ඨං, රූපා උපස්‌සට්‌ඨා, චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං උපස්‌සට්‌ඨං, චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සො උපස්‌සට්‌ඨො. යම්‌පිදං චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සපච්‌චයා උප්‌පජ්‌ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්‌ඛං වා අදුක්‌ඛමසුඛං වා තම්‌පි උපස්‌සට්‌ඨං…පෙ.… ජිව්‌හා උපස්‌සට්‌ඨා, රසා උපස්‌සට්‌ඨා, ජිව්‌හාවිඤ්‌ඤාණං උපස්‌සට්‌ඨං, ජිව්‌හාසම්‌ඵස්‌සො උපස්‌සට්‌ඨො. යම්‌පිදං ජිව්‌හාසම්‌ඵස්‌සපච්‌චයා උප්‌පජ්‌ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්‌ඛං වා අදුක්‌ඛමසුඛං වා තම්‌පි උපස්‌සට්‌ඨං. කායො උපස්‌සට්‌ඨො… මනො උපස්‌සට්‌ඨො, ධම්‌මා උපස්‌සට්‌ඨා, මනොවිඤ්‌ඤාණං උපස්‌සට්‌ඨං, මනොසම්‌ඵස්‌සො උපස්‌සට්‌ඨො. යම්‌පිදං මනොසම්‌ඵස්‌සපච්‌චයා උප්‌පජ්‌ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්‌ඛං වා අදුක්‌ඛමසුඛං වා තම්‌පි උපස්‌සට්‌ඨං. එවං පස්‌සං, භික්‌ඛවෙ, සුතවා අරියසාවකො චක්‌ඛුස්‌මිම්‌පි නිබ්‌බින්‌දති, රූපෙසුපි නිබ්‌බින්‌දති, චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණෙපි නිබ්‌බින්‌දති, චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සෙපි නිබ්‌බින්‌දති. යම්‌පිදං චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සපච්‌චයා උප්‌පජ්‌ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්‌ඛං වා අදුක්‌ඛමසුඛං වා තස්‌මිම්‌පි නිබ්‌බින්‌දති…පෙ.… මනස්‌මිම්‌පි නිබ්‌බින්‌දති, ධම්‌මෙසුපි නිබ්‌බින්‌දති, මනොවිඤ්‌ඤාණෙපි නිබ්‌බින්‌දති, මනොසම්‌ඵස්‌සෙපි නිබ්‌බින්‌දති. යම්‌පිදං මනොසම්‌ඵස්‌සපච්‌චයා උප්‌පජ්‌ජති වෙදයිතං සුඛං වා දුක්‌ඛං වා අදුක්‌ඛමසුඛං වා තස්‌මිම්‌පි නිබ්‌බින්‌දති. නිබ්‌බින්‌දං විරජ්‌ජති; විරාගා විමුච්‌චති; විමුත්‌තස්‌මිං විමුත්‌තමිති ඤාණං හොති . ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්‌මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්‌ථත්‌තායා’ති පජානාතී’’ති. දසමං.
52. ‘‘Sabbaṃ , bhikkhave, upassaṭṭhaṃ 2. Kiñca, bhikkhave, sabbaṃ upassaṭṭhaṃ? Cakkhu, bhikkhave, upassaṭṭhaṃ, rūpā upassaṭṭhā, cakkhuviññāṇaṃ upassaṭṭhaṃ, cakkhusamphasso upassaṭṭho. Yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi upassaṭṭhaṃ…pe… jivhā upassaṭṭhā, rasā upassaṭṭhā, jivhāviññāṇaṃ upassaṭṭhaṃ, jivhāsamphasso upassaṭṭho. Yampidaṃ jivhāsamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi upassaṭṭhaṃ. Kāyo upassaṭṭho… mano upassaṭṭho, dhammā upassaṭṭhā, manoviññāṇaṃ upassaṭṭhaṃ, manosamphasso upassaṭṭho. Yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi upassaṭṭhaṃ. Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako cakkhusmimpi nibbindati, rūpesupi nibbindati, cakkhuviññāṇepi nibbindati, cakkhusamphassepi nibbindati. Yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmimpi nibbindati…pe… manasmimpi nibbindati, dhammesupi nibbindati, manoviññāṇepi nibbindati, manosamphassepi nibbindati. Yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati; virāgā vimuccati; vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti . ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānātī’’ti. Dasamaṃ.
සබ්‌බඅනිච්‌චවග්‌ගො පඤ්‌චමො.
Sabbaaniccavaggo pañcamo.
තස්‌සුද්‌දානං –
Tassuddānaṃ –
අනිච්‌චං දුක්‌ඛං අනත්‌තා, අභිඤ්‌ඤෙය්‍යං පරිඤ්‌ඤෙය්‍යං;
Aniccaṃ dukkhaṃ anattā, abhiññeyyaṃ pariññeyyaṃ;
පහාතබ්‌බං සච්‌ඡිකාතබ්‌බං, අභිඤ්‌ඤෙය්‍යපරිඤ්‌ඤෙය්‍යං 3;
Pahātabbaṃ sacchikātabbaṃ, abhiññeyyapariññeyyaṃ 4;
උපද්‌දුතං උපස්‌සට්‌ඨං, වග්‌ගො තෙන පවුච්‌චතීති.
Upaddutaṃ upassaṭṭhaṃ, vaggo tena pavuccatīti.
සළායතනවග්‌ගෙ පඨමපණ්‌ණාසකො සමත්‌තො.
Saḷāyatanavagge paṭhamapaṇṇāsako samatto.
තස්‌ස වග්‌ගුද්‌දානං –
Tassa vagguddānaṃ –
අනිච්‌චවග්‌ගං යමකං, සබ්‌බං වග්‌ගං ජාතිධම්‌මං;
Aniccavaggaṃ yamakaṃ, sabbaṃ vaggaṃ jātidhammaṃ;
අනිච්‌චවග්‌ගෙන පඤ්‌ඤාසං, පඤ්‌චමො තෙන පවුච්‌චතීති.
Aniccavaggena paññāsaṃ, pañcamo tena pavuccatīti.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 5. සබ්‌බඅනිච්‌චවග්‌ගවණ්‌ණනා • 5. Sabbaaniccavaggavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 5. සබ්‌බඅනිච්‌චවග්‌ගවණ්‌ණනා • 5. Sabbaaniccavaggavaṇṇanā
