| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
១០. ឧបស្សយសុត្តវណ្ណនា
10. Upassayasuttavaṇṇanā
១៥៣. ទសមេ អាយាម, ភន្តេតិ កស្មា ភិក្ខុនីឧបស្សយគមនំ យាចតិ? ន លាភសក្ការហេតុ, កម្មដ្ឋានត្ថិកា បនេត្ថ ភិក្ខុនិយោ អត្ថិ, តា ឧស្សុក្កាបេត្វា កម្មដ្ឋានំ កថាបេស្សាមីតិ យាចតិ។ ននុ ច សោ សយម្បិ តេបិដកោ ពហុស្សុតោ, កិំ សយំ កថេតុំ ន សក្កោតីតិ? នោ ន សក្កោតិ។ ពុទ្ធបដិភាគស្ស បន សាវកស្ស កថំ សទ្ធាតព្ពំ មញ្ញិស្សន្តីតិ យាចតិ។ ពហុកិច្ចោ ត្វំ ពហុករណីយោតិ កិំ ថេរោ នវកម្មាទិបសុតោ, យេន នំ ឯវមាហាតិ? នោ, សត្ថរិ បន បរិនិព្ពុតេ ចតស្សោ បរិសា អានន្ទត្ថេរំ ឧបសង្កមិត្វា, ‘‘ភន្តេ, ឥទានិ កស្ស បត្តចីវរំ គហេត្វា ចរថ, កស្ស បរិវេណំ សម្មជ្ជថ, កស្ស មុខោទកំ ទេថា’’តិ រោទន្តិ បរិទេវន្តិ។ ថេរោ ‘‘អនិច្ចា សង្ខារា, វុទ្ធសរីរេបិ និល្លជ្ជោវ មច្ចុរាជា បហរិ។ ឯសា សង្ខារានំ ធម្មតា, មា សោចិត្ថ, មា បរិទេវិត្ថា’’តិ បរិសំ សញ្ញាបេតិ។ ឥទមស្ស ពហុកិច្ចំ។ តំ សន្ធាយ ថេរោ ឯវមាហ។ សន្ទស្សេសីតិ បដិបត្តិគុណំ ទស្សេសិ។ សមាទបេសីតិ គណ្ហាបេសិ។ សមុត្តេជេសីតិ សមុស្សាហេសិ។ សម្បហំសេសីតិ បដិលទ្ធគុណេន មោទាបេសិ។
153. Dasame āyāma, bhanteti kasmā bhikkhunīupassayagamanaṃ yācati? Na lābhasakkārahetu, kammaṭṭhānatthikā panettha bhikkhuniyo atthi, tā ussukkāpetvā kammaṭṭhānaṃ kathāpessāmīti yācati. Nanu ca so sayampi tepiṭako bahussuto, kiṃ sayaṃ kathetuṃ na sakkotīti? No na sakkoti. Buddhapaṭibhāgassa pana sāvakassa kathaṃ saddhātabbaṃ maññissantīti yācati. Bahukicco tvaṃ bahukaraṇīyoti kiṃ thero navakammādipasuto, yena naṃ evamāhāti? No, satthari pana parinibbute catasso parisā ānandattheraṃ upasaṅkamitvā, ‘‘bhante, idāni kassa pattacīvaraṃ gahetvā caratha, kassa pariveṇaṃ sammajjatha, kassa mukhodakaṃ dethā’’ti rodanti paridevanti. Thero ‘‘aniccā saṅkhārā, vuddhasarīrepi nillajjova maccurājā pahari. Esā saṅkhārānaṃ dhammatā, mā socittha, mā paridevitthā’’ti parisaṃ saññāpeti. Idamassa bahukiccaṃ. Taṃ sandhāya thero evamāha. Sandassesīti paṭipattiguṇaṃ dassesi. Samādapesīti gaṇhāpesi. Samuttejesīti samussāhesi. Sampahaṃsesīti paṭiladdhaguṇena modāpesi.
ថុល្លតិស្សាតិ សរីរេន ថូលា, នាមេន តិស្សា។ វេទេហមុនិនោតិ បណ្ឌិតមុនិនោ។ បណ្ឌិតោ ហិ ញាណសង្ខាតេន វេទេន ឦហតិ សព្ពកិច្ចានិ ករោតិ, តស្មា ‘‘វេទេហោ’’តិ វុច្ចតិ។ វេទេហោ ច សោ មុនិ ចាតិ, វេទេហមុនិ។ ធម្មំ ភាសិតព្ពំ មញ្ញតីតិ តិបិដកធរស្ស ធម្មភណ្ឌាគារិកស្ស សម្មុខេ សយំ អរញ្ញវាសី បំសុកូលិកោ សមានោ ‘‘ធម្មកថិកោ អហ’’ន្តិ ធម្មំ ភាសិតព្ពំ មញ្ញតិ។ ឥទំ កិំ បន, កថំ បនាតិ? អវជានមានា ភណតិ។ អស្សោសីតិ អញ្ញេន អាគន្ត្វា អារោចិតវសេន អស្សោសិ។ អាគមេហិ ត្វំ, អាវុសោតិ តិដ្ឋ ត្វំ, អាវុសោ។ មា តេ សង្ឃោ ឧត្តរិ ឧបបរិក្ខីតិ មា ភិក្ខុសង្ឃោ អតិរេកឱកាសេ តំ ឧបបរិក្ខីតិ។ ឥទំ វុត្តំ ហោតិ – ‘‘អានន្ទេន ពុទ្ធបដិភាគោ សាវកោ វារិតោ, ឯកា ភិក្ខុនី ន វារិតា, តាយ សទ្ធិំ សន្ថវោ វា សិនេហោ វា ភវិស្សតី’’តិ មា តំ សង្ឃោ ឯវំ អមញ្ញីតិ។
Thullatissāti sarīrena thūlā, nāmena tissā. Vedehamuninoti paṇḍitamunino. Paṇḍito hi ñāṇasaṅkhātena vedena īhati sabbakiccāni karoti, tasmā ‘‘vedeho’’ti vuccati. Vedeho ca so muni cāti, vedehamuni. Dhammaṃbhāsitabbaṃ maññatīti tipiṭakadharassa dhammabhaṇḍāgārikassa sammukhe sayaṃ araññavāsī paṃsukūliko samāno ‘‘dhammakathiko aha’’nti dhammaṃ bhāsitabbaṃ maññati. Idaṃ kiṃ pana, kathaṃ panāti? Avajānamānā bhaṇati. Assosīti aññena āgantvā ārocitavasena assosi. Āgamehi tvaṃ, āvusoti tiṭṭha tvaṃ, āvuso. Mā te saṅgho uttari upaparikkhīti mā bhikkhusaṅgho atirekaokāse taṃ upaparikkhīti. Idaṃ vuttaṃ hoti – ‘‘ānandena buddhapaṭibhāgo sāvako vārito, ekā bhikkhunī na vāritā, tāya saddhiṃ santhavo vā sineho vā bhavissatī’’ti mā taṃ saṅgho evaṃ amaññīti.
ឥទានិ អត្តនោ ពុទ្ធបដិភាគភាវំ ទីបេន្តោ តំ កិំ មញ្ញសិ, អាវុសោតិអាទិមាហ? សត្តរតនន្តិ សត្តហត្ថប្បមាណំ។ នាគន្តិ ហត្ថិំ។ អឌ្ឍដ្ឋរតនំ វាតិ អឌ្ឍរតនេន ឩនអដ្ឋរតនំ, បុរិមបាទតោ បដ្ឋាយ យាវ កុម្ភា វិទត្ថាធិកសត្តហត្ថុព្ពេធន្តិ អត្ថោ។ តាលបត្តិកាយាតិ តរុណតាលបណ្ណេន។ ចវិត្ថាតិ ចុតា, ន មតា វា នដ្ឋា វា, ពុទ្ធបដិភាគស្ស បន សាវកស្ស ឧបវាទំ វត្វា មហាកស្សបត្ថេរេ ឆហិ អភិញ្ញាហិ សីហនាទំ នទន្តេ តស្សា កាសាវានិ កណ្ដកសាខា វិយ កច្ឆុសាខា វិយ ច សរីរំ ខាទិតុំ អារទ្ធានិ, តានិ ហារេត្វា សេតកានិ និវត្ថក្ខណេយេវស្សា ចិត្តស្សាទោ ឧទបាទីតិ។ ទសមំ។
Idāni attano buddhapaṭibhāgabhāvaṃ dīpento taṃ kiṃ maññasi, āvusotiādimāha? Sattaratananti sattahatthappamāṇaṃ. Nāganti hatthiṃ. Aḍḍhaṭṭharatanaṃ vāti aḍḍharatanena ūnaaṭṭharatanaṃ, purimapādato paṭṭhāya yāva kumbhā vidatthādhikasattahatthubbedhanti attho. Tālapattikāyāti taruṇatālapaṇṇena. Cavitthāti cutā, na matā vā naṭṭhā vā, buddhapaṭibhāgassa pana sāvakassa upavādaṃ vatvā mahākassapatthere chahi abhiññāhi sīhanādaṃ nadante tassā kāsāvāni kaṇṭakasākhā viya kacchusākhā viya ca sarīraṃ khādituṃ āraddhāni, tāni hāretvā setakāni nivatthakkhaṇeyevassā cittassādo udapādīti. Dasamaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១០. ឧបស្សយសុត្តំ • 10. Upassayasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១០. ឧបស្សយសុត្តវណ្ណនា • 10. Upassayasuttavaṇṇanā
