Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
10. උපස්සයසුත්තවණ්ණනා
10. Upassayasuttavaṇṇanā
153. දසමෙ ආයාම, භන්තෙති කස්මා භික්ඛුනීඋපස්සයගමනං යාචති? න ලාභසක්කාරහෙතු, කම්මට්ඨානත්ථිකා පනෙත්ථ භික්ඛුනියො අත්ථි, තා උස්සුක්කාපෙත්වා කම්මට්ඨානං කථාපෙස්සාමීති යාචති. නනු ච සො සයම්පි තෙපිටකො බහුස්සුතො, කිං සයං කථෙතුං න සක්කොතීති? නො න සක්කොති. බුද්ධපටිභාගස්ස පන සාවකස්ස කථං සද්ධාතබ්බං මඤ්ඤිස්සන්තීති යාචති. බහුකිච්චො ත්වං බහුකරණීයොති කිං ථෙරො නවකම්මාදිපසුතො, යෙන නං එවමාහාති? නො, සත්ථරි පන පරිනිබ්බුතෙ චතස්සො පරිසා ආනන්දත්ථෙරං උපසඞ්කමිත්වා, ‘‘භන්තෙ, ඉදානි කස්ස පත්තචීවරං ගහෙත්වා චරථ, කස්ස පරිවෙණං සම්මජ්ජථ, කස්ස මුඛොදකං දෙථා’’ති රොදන්ති පරිදෙවන්ති. ථෙරො ‘‘අනිච්චා සඞ්ඛාරා, වුද්ධසරීරෙපි නිල්ලජ්ජොව මච්චුරාජා පහරි. එසා සඞ්ඛාරානං ධම්මතා, මා සොචිත්ථ, මා පරිදෙවිත්ථා’’ති පරිසං සඤ්ඤාපෙති. ඉදමස්ස බහුකිච්චං. තං සන්ධාය ථෙරො එවමාහ. සන්දස්සෙසීති පටිපත්තිගුණං දස්සෙසි. සමාදපෙසීති ගණ්හාපෙසි. සමුත්තෙජෙසීති සමුස්සාහෙසි. සම්පහංසෙසීති පටිලද්ධගුණෙන මොදාපෙසි.
153. Dasame āyāma, bhanteti kasmā bhikkhunīupassayagamanaṃ yācati? Na lābhasakkārahetu, kammaṭṭhānatthikā panettha bhikkhuniyo atthi, tā ussukkāpetvā kammaṭṭhānaṃ kathāpessāmīti yācati. Nanu ca so sayampi tepiṭako bahussuto, kiṃ sayaṃ kathetuṃ na sakkotīti? No na sakkoti. Buddhapaṭibhāgassa pana sāvakassa kathaṃ saddhātabbaṃ maññissantīti yācati. Bahukicco tvaṃ bahukaraṇīyoti kiṃ thero navakammādipasuto, yena naṃ evamāhāti? No, satthari pana parinibbute catasso parisā ānandattheraṃ upasaṅkamitvā, ‘‘bhante, idāni kassa pattacīvaraṃ gahetvā caratha, kassa pariveṇaṃ sammajjatha, kassa mukhodakaṃ dethā’’ti rodanti paridevanti. Thero ‘‘aniccā saṅkhārā, vuddhasarīrepi nillajjova maccurājā pahari. Esā saṅkhārānaṃ dhammatā, mā socittha, mā paridevitthā’’ti parisaṃ saññāpeti. Idamassa bahukiccaṃ. Taṃ sandhāya thero evamāha. Sandassesīti paṭipattiguṇaṃ dassesi. Samādapesīti gaṇhāpesi. Samuttejesīti samussāhesi. Sampahaṃsesīti paṭiladdhaguṇena modāpesi.
ථුල්ලතිස්සාති සරීරෙන ථූලා, නාමෙන තිස්සා. වෙදෙහමුනිනොති පණ්ඩිතමුනිනො. පණ්ඩිතො හි ඤාණසඞ්ඛාතෙන වෙදෙන ඊහති සබ්බකිච්චානි කරොති, තස්මා ‘‘වෙදෙහො’’ති වුච්චති. වෙදෙහො ච සො මුනි චාති, වෙදෙහමුනි. ධම්මං භාසිතබ්බං මඤ්ඤතීති තිපිටකධරස්ස ධම්මභණ්ඩාගාරිකස්ස සම්මුඛෙ සයං අරඤ්ඤවාසී පංසුකූලිකො සමානො ‘‘ධම්මකථිකො අහ’’න්ති ධම්මං භාසිතබ්බං මඤ්ඤති. ඉදං කිං පන, කථං පනාති? අවජානමානා භණති. අස්සොසීති අඤ්ඤෙන ආගන්ත්වා ආරොචිතවසෙන අස්සොසි. ආගමෙහි ත්වං, ආවුසොති තිට්ඨ ත්වං, ආවුසො. මා තෙ සඞ්ඝො උත්තරි උපපරික්ඛීති මා භික්ඛුසඞ්ඝො අතිරෙකඔකාසෙ තං උපපරික්ඛීති. ඉදං වුත්තං හොති – ‘‘ආනන්දෙන බුද්ධපටිභාගො සාවකො වාරිතො, එකා භික්ඛුනී න වාරිතා, තාය සද්ධිං සන්ථවො වා සිනෙහො වා භවිස්සතී’’ති මා තං සඞ්ඝො එවං අමඤ්ඤීති.
Thullatissāti sarīrena thūlā, nāmena tissā. Vedehamuninoti paṇḍitamunino. Paṇḍito hi ñāṇasaṅkhātena vedena īhati sabbakiccāni karoti, tasmā ‘‘vedeho’’ti vuccati. Vedeho ca so muni cāti, vedehamuni. Dhammaṃbhāsitabbaṃ maññatīti tipiṭakadharassa dhammabhaṇḍāgārikassa sammukhe sayaṃ araññavāsī paṃsukūliko samāno ‘‘dhammakathiko aha’’nti dhammaṃ bhāsitabbaṃ maññati. Idaṃ kiṃ pana, kathaṃ panāti? Avajānamānā bhaṇati. Assosīti aññena āgantvā ārocitavasena assosi. Āgamehi tvaṃ, āvusoti tiṭṭha tvaṃ, āvuso. Mā te saṅgho uttari upaparikkhīti mā bhikkhusaṅgho atirekaokāse taṃ upaparikkhīti. Idaṃ vuttaṃ hoti – ‘‘ānandena buddhapaṭibhāgo sāvako vārito, ekā bhikkhunī na vāritā, tāya saddhiṃ santhavo vā sineho vā bhavissatī’’ti mā taṃ saṅgho evaṃ amaññīti.
ඉදානි අත්තනො බුද්ධපටිභාගභාවං දීපෙන්තො තං කිං මඤ්ඤසි, ආවුසොතිආදිමාහ? සත්තරතනන්ති සත්තහත්ථප්පමාණං. නාගන්ති හත්ථිං. අඩ්ඪට්ඨරතනං වාති අඩ්ඪරතනෙන ඌනඅට්ඨරතනං, පුරිමපාදතො පට්ඨාය යාව කුම්භා විදත්ථාධිකසත්තහත්ථුබ්බෙධන්ති අත්ථො. තාලපත්තිකායාති තරුණතාලපණ්ණෙන. චවිත්ථාති චුතා, න මතා වා නට්ඨා වා, බුද්ධපටිභාගස්ස පන සාවකස්ස උපවාදං වත්වා මහාකස්සපත්ථෙරෙ ඡහි අභිඤ්ඤාහි සීහනාදං නදන්තෙ තස්සා කාසාවානි කණ්ටකසාඛා විය කච්ඡුසාඛා විය ච සරීරං ඛාදිතුං ආරද්ධානි, තානි හාරෙත්වා සෙතකානි නිවත්ථක්ඛණෙයෙවස්සා චිත්තස්සාදො උදපාදීති. දසමං.
Idāni attano buddhapaṭibhāgabhāvaṃ dīpento taṃ kiṃ maññasi, āvusotiādimāha? Sattaratananti sattahatthappamāṇaṃ. Nāganti hatthiṃ. Aḍḍhaṭṭharatanaṃ vāti aḍḍharatanena ūnaaṭṭharatanaṃ, purimapādato paṭṭhāya yāva kumbhā vidatthādhikasattahatthubbedhanti attho. Tālapattikāyāti taruṇatālapaṇṇena. Cavitthāti cutā, na matā vā naṭṭhā vā, buddhapaṭibhāgassa pana sāvakassa upavādaṃ vatvā mahākassapatthere chahi abhiññāhi sīhanādaṃ nadante tassā kāsāvāni kaṇṭakasākhā viya kacchusākhā viya ca sarīraṃ khādituṃ āraddhāni, tāni hāretvā setakāni nivatthakkhaṇeyevassā cittassādo udapādīti. Dasamaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 10. උපස්සයසුත්තං • 10. Upassayasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 10. උපස්සයසුත්තවණ්ණනා • 10. Upassayasuttavaṇṇanā