Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi |
8. උපස්සුතිසික්ඛාපදං
8. Upassutisikkhāpadaṃ
471. අට්ඨමෙ ‘‘අධිකරණජාතාන’’න්ති එත්ථ අධිකරණස්ස පකරණතො විවාදාධිකරණභාවඤ්ච විසෙසනපරපදභාවඤ්ච දස්සෙන්තො ආහ ‘‘උප්පන්නවිවාදාධිකරණාන’’න්ති. තත්ථ උප්පන්නසද්දෙන ජාතසද්දස්සත්ථං දස්සෙති . විවාදසද්දෙන අධිකරණස්ස සරූපං දස්සෙති. සුය්යතීති සුති වචනං, සුතියා සමීපං උපස්සුති ඨානන්ති අත්ථං දස්සෙතුං වුත්තං ‘‘සුතිසමීප’’න්ති. ‘‘සමීප’’න්ති ඉමිනා උපසද්දස්සත්ථං දස්සෙති. ‘‘යත්ථා’’තිආදිනා ‘‘උපස්සුතී’’ති එත්ථ උපසද්දස්ස පධානත්තා තස්ස සරූපං දස්සෙති. යත්ථාති යස්මිං ඨානෙ. මන්තෙන්තන්ති එත්ථ උපයොගවචනස්ස භුම්මත්ථෙ අධිප්පෙතත්තා වුත්තං ‘‘මන්තයමානෙ’’ති.
471. Aṭṭhame ‘‘adhikaraṇajātāna’’nti ettha adhikaraṇassa pakaraṇato vivādādhikaraṇabhāvañca visesanaparapadabhāvañca dassento āha ‘‘uppannavivādādhikaraṇāna’’nti. Tattha uppannasaddena jātasaddassatthaṃ dasseti . Vivādasaddena adhikaraṇassa sarūpaṃ dasseti. Suyyatīti suti vacanaṃ, sutiyā samīpaṃ upassuti ṭhānanti atthaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘sutisamīpa’’nti. ‘‘Samīpa’’nti iminā upasaddassatthaṃ dasseti. ‘‘Yatthā’’tiādinā ‘‘upassutī’’ti ettha upasaddassa padhānattā tassa sarūpaṃ dasseti. Yatthāti yasmiṃ ṭhāne. Mantentanti ettha upayogavacanassa bhummatthe adhippetattā vuttaṃ ‘‘mantayamāne’’ti.
473. ‘‘වූපසමිස්සාමී’’ති එත්ථ ඉධාතුයා ගත්යත්ථං දස්සෙතුං වුත්තං ‘‘වූපසමං ගමිස්සාමී’’ති. අකාරකභාවන්ති නිද්දොසභාවං. සොතුකාමතාය ගමනවසෙන සියා කිරියන්ති යොජනා. පරතොපි එසෙව නයොති. අට්ඨමං.
473.‘‘Vūpasamissāmī’’ti ettha idhātuyā gatyatthaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘vūpasamaṃ gamissāmī’’ti. Akārakabhāvanti niddosabhāvaṃ. Sotukāmatāya gamanavasena siyā kiriyanti yojanā. Paratopi eseva nayoti. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්ග • Mahāvibhaṅga / 8. සහධම්මිකවග්ගො • 8. Sahadhammikavaggo
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්ග-අට්ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 8. උපස්සුතිසික්ඛාපදවණ්ණනා • 8. Upassutisikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 8. උපස්සුතිසික්ඛාපදවණ්ණනා • 8. Upassutisikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 8. උපස්සුතිසික්ඛාපදවණ්ණනා • 8. Upassutisikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 8. උපස්සුතිසික්ඛාපදවණ්ණනා • 8. Upassutisikkhāpadavaṇṇanā