| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / กงฺขาวิตรณี-ปุราณ-ฎีกา • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
๘. อุปสฺสุติสิกฺขาปทวณฺณนา
8. Upassutisikkhāpadavaṇṇanā
อุปสฺสุตินฺติ ยถา อุปกุชฺฌํ ‘‘สมีปกุชฺฌ’’นฺติ วุจฺจติ, ตถา อุปสฺสุติ ‘‘สมีปสฺสุตี’’ติ เวทิตพฺพาฯ ยตฺถ ฐิโต สุณาติ, ตํ ฐานนฺติ อโตฺถฯ สุตีติ ปเนตฺถ ปเรสํ วจนสโทฺท จฯ โส หิ สุยฺยตีติ สุติ นามฯ อุปสุยฺยติ วา เอตฺถาติ อุปสฺสุติฯ โอกาโส หิ สุติ นามฯ อิเมสํ สุตฺวาติ เอตฺถ ‘‘วจน’’นฺติ ปาฐเสโสฯ
Upassutinti yathā upakujjhaṃ ‘‘samīpakujjha’’nti vuccati, tathā upassuti ‘‘samīpassutī’’ti veditabbā. Yattha ṭhito suṇāti, taṃ ṭhānanti attho. Sutīti panettha paresaṃ vacanasaddo ca. So hi suyyatīti suti nāma. Upasuyyati vā etthāti upassuti. Okāso hi suti nāma. Imesaṃ sutvāti ettha ‘‘vacana’’nti pāṭhaseso.
สมุฎฺฐานาทีนิ อตีตทฺวยสทิสานีติ น คเหตพฺพานิฯ เถยฺยสตฺถสมุฎฺฐานํฯ สิยา กิริยํ คนฺตฺวา สวเนฯ สิยา อกิริยํ ฐิตฎฺฐานํ อาคนฺตฺวา วทนฺตานํ อชานาปนวเสน สมุฎฺฐานโตฯ ‘‘สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ทุกฺขเวทน’’นฺติ ลิขิตํฯ
Samuṭṭhānādīni atītadvayasadisānīti na gahetabbāni. Theyyasatthasamuṭṭhānaṃ. Siyā kiriyaṃ gantvā savane. Siyā akiriyaṃ ṭhitaṭṭhānaṃ āgantvā vadantānaṃ ajānāpanavasena samuṭṭhānato. ‘‘Saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, akusalacittaṃ, dukkhavedana’’nti likhitaṃ.
อุปสฺสุติสิกฺขาปทวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Upassutisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
