Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā

    ၈. ဥပသ္သုတိသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ

    8. Upassutisikkhāpadavaṇṇanā

    ၄၇၁. အဋ္ဌမေ သုတိသမီပန္တိ သဒ္ဒသမီပံ။ သုယ္ယတီတိ ဟိ သုတိ, သဒ္ဒသ္သေတံ အဓိဝစနံ။ တသ္သ သမီပံ ဥပသ္သုတိ, သဒ္ဒသမီပန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဂဏ္ဌိပဒေသု စ သုယ္ယတီတိ သုတီတိ သဒ္ဒောဝ ဝုတ္တော။ ယတ္ထ ပန ဌိတေန သက္ကာ ဟောတိ သဒ္ဒံ သောတုံ, တတ္ထ တိဋ္ဌန္တော သဒ္ဒသမီပေ ဌိတော နာမ ဟောတီတိ အာဟ ‘‘ယတ္ထ ဌတ္ဝာ’’တိအာဒိ။ ကေစိ ပန ‘‘သုဏာတိ ဧတ္ထာတိ သုတိ။ ယတ္ထ ဌိတော သုဏာတိ, တသ္သ ဌာနသ္သေတံ နာမံ။ တသ္သ သမီပံ ဥပသ္သုတီ’’တိ ဝဒန္တိ, ဧဝံ ပန ဂယ္ဟမာနေ ယသ္မိံ ဌာနေ ဌိတော သုဏာတိ, တသ္သ အာသန္နေ အညသ္မိံ ပဒေသေ တိဋ္ဌတီတိ အာပဇ္ဇတိ။ အဋ္ဌကထာယဉ္စ ဥပသ္သုတိ-သဒ္ဒသ္သေဝ အတ္ထံ ဒသ္သေတုံ ‘‘ယတ္ထ ဌတ္ဝာ သက္ကာ ဟောတိ, တေသံ ဝစနံ သောတု’’န္တိ ဝုတ္တံ, န သုတိ-သဒ္ဒသ္သ။ တသ္မာ ပုဗ္ဗနယောဝေတ္ထ ပသတ္ထတရော။ အထ ဝာ ဥပေစ္စ သုယ္ယတိ ဧတ္ထာတိ ဥပသ္သုတိ, ဌာနံ။ ယံ ဌာနံ ဥပဂတေန သက္ကာ ဟောတိ ကထေန္တာနံ သဒ္ဒံ သောတုံ, တတ္ထာတိ ဧဝမတ္ထော ဂဟေတဗ္ဗော။ မန္တေန္တန္တိ ဘုမ္မတ္ထေ ဥပယောဂဝစနန္တိ အာဟ ‘‘မန္တယမာနေ’’တိ။

    471. Aṭṭhame sutisamīpanti saddasamīpaṃ. Suyyatīti hi suti, saddassetaṃ adhivacanaṃ. Tassa samīpaṃ upassuti, saddasamīpanti vuttaṃ hoti. Gaṇṭhipadesu ca suyyatīti sutīti saddova vutto. Yattha pana ṭhitena sakkā hoti saddaṃ sotuṃ, tattha tiṭṭhanto saddasamīpe ṭhito nāma hotīti āha ‘‘yattha ṭhatvā’’tiādi. Keci pana ‘‘suṇāti etthāti suti. Yattha ṭhito suṇāti, tassa ṭhānassetaṃ nāmaṃ. Tassa samīpaṃ upassutī’’ti vadanti, evaṃ pana gayhamāne yasmiṃ ṭhāne ṭhito suṇāti, tassa āsanne aññasmiṃ padese tiṭṭhatīti āpajjati. Aṭṭhakathāyañca upassuti-saddasseva atthaṃ dassetuṃ ‘‘yattha ṭhatvā sakkā hoti, tesaṃ vacanaṃ sotu’’nti vuttaṃ, na suti-saddassa. Tasmā pubbanayovettha pasatthataro. Atha vā upecca suyyati etthāti upassuti, ṭhānaṃ. Yaṃ ṭhānaṃ upagatena sakkā hoti kathentānaṃ saddaṃ sotuṃ, tatthāti evamattho gahetabbo. Mantentanti bhummatthe upayogavacananti āha ‘‘mantayamāne’’ti.

    ၄၇၃. ဧကပရိစ္ဆေဒာနီတိ ‘‘သိယာ ကိရိယံ, သိယာ အကိရိယ’’န္တိ ဣမိနာ နယေန ဧကပရိစ္ဆေဒာနိ။ ဣမာနိ ဟိ တီဏိ သိက္ခာပဒာနိ ကဒာစိ ကိရိယတော သမုဋ္ဌဟန္တိ, ကဒာစိ အကိရိယတော, န ဧကက္ခဏေယေဝ ကိရိယာကိရိယတော သမုဋ္ဌဟန္တိ။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။ ဥပသမ္ပန္နတာ, စောဒနာဓိပ္ပာယော, သဝနန္တိ ဣမာနိ ပနေတ္ထ တီဏိ အင္ဂာနိ။

    473.Ekaparicchedānīti ‘‘siyā kiriyaṃ, siyā akiriya’’nti iminā nayena ekaparicchedāni. Imāni hi tīṇi sikkhāpadāni kadāci kiriyato samuṭṭhahanti, kadāci akiriyato, na ekakkhaṇeyeva kiriyākiriyato samuṭṭhahanti. Sesamettha uttānameva. Upasampannatā, codanādhippāyo, savananti imāni panettha tīṇi aṅgāni.

    ဥပသ္သုတိသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

    Upassutisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga / ၈. သဟဓမ္မိကဝဂ္ဂော • 8. Sahadhammikavaggo

    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ၈. ဥပသ္သုတိသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 8. Upassutisikkhāpadavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ၈. ဥပသ္သုတိသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 8. Upassutisikkhāpadavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ၈. ဥပသ္သုတိသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 8. Upassutisikkhāpadavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၈. ဥပသ္သုတိသိက္ခာပဒံ • 8. Upassutisikkhāpadaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact