| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
೮. ಉಪಸ್ಸುತಿಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
8. Upassutisikkhāpadavaṇṇanā
೪೭೧. ಅಟ್ಠಮೇ ಸುತಿಸಮೀಪನ್ತಿ ಸದ್ದಸಮೀಪಂ। ಸುಯ್ಯತೀತಿ ಹಿ ಸುತಿ, ಸದ್ದಸ್ಸೇತಂ ಅಧಿವಚನಂ। ತಸ್ಸ ಸಮೀಪಂ ಉಪಸ್ಸುತಿ, ಸದ್ದಸಮೀಪನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಗಣ್ಠಿಪದೇಸು ಚ ಸುಯ್ಯತೀತಿ ಸುತೀತಿ ಸದ್ದೋವ ವುತ್ತೋ। ಯತ್ಥ ಪನ ಠಿತೇನ ಸಕ್ಕಾ ಹೋತಿ ಸದ್ದಂ ಸೋತುಂ, ತತ್ಥ ತಿಟ್ಠನ್ತೋ ಸದ್ದಸಮೀಪೇ ಠಿತೋ ನಾಮ ಹೋತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಯತ್ಥ ಠತ್ವಾ’’ತಿಆದಿ। ಕೇಚಿ ಪನ ‘‘ಸುಣಾತಿ ಏತ್ಥಾತಿ ಸುತಿ। ಯತ್ಥ ಠಿತೋ ಸುಣಾತಿ, ತಸ್ಸ ಠಾನಸ್ಸೇತಂ ನಾಮಂ। ತಸ್ಸ ಸಮೀಪಂ ಉಪಸ್ಸುತೀ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ಏವಂ ಪನ ಗಯ್ಹಮಾನೇ ಯಸ್ಮಿಂ ಠಾನೇ ಠಿತೋ ಸುಣಾತಿ, ತಸ್ಸ ಆಸನ್ನೇ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಪದೇಸೇ ತಿಟ್ಠತೀತಿ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಅಟ್ಠಕಥಾಯಞ್ಚ ಉಪಸ್ಸುತಿ-ಸದ್ದಸ್ಸೇವ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಯತ್ಥ ಠತ್ವಾ ಸಕ್ಕಾ ಹೋತಿ, ತೇಸಂ ವಚನಂ ಸೋತು’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ, ನ ಸುತಿ-ಸದ್ದಸ್ಸ। ತಸ್ಮಾ ಪುಬ್ಬನಯೋವೇತ್ಥ ಪಸತ್ಥತರೋ। ಅಥ ವಾ ಉಪೇಚ್ಚ ಸುಯ್ಯತಿ ಏತ್ಥಾತಿ ಉಪಸ್ಸುತಿ, ಠಾನಂ। ಯಂ ಠಾನಂ ಉಪಗತೇನ ಸಕ್ಕಾ ಹೋತಿ ಕಥೇನ್ತಾನಂ ಸದ್ದಂ ಸೋತುಂ, ತತ್ಥಾತಿ ಏವಮತ್ಥೋ ಗಹೇತಬ್ಬೋ। ಮನ್ತೇನ್ತನ್ತಿ ಭುಮ್ಮತ್ಥೇ ಉಪಯೋಗವಚನನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಮನ್ತಯಮಾನೇ’’ತಿ।
471. Aṭṭhame sutisamīpanti saddasamīpaṃ. Suyyatīti hi suti, saddassetaṃ adhivacanaṃ. Tassa samīpaṃ upassuti, saddasamīpanti vuttaṃ hoti. Gaṇṭhipadesu ca suyyatīti sutīti saddova vutto. Yattha pana ṭhitena sakkā hoti saddaṃ sotuṃ, tattha tiṭṭhanto saddasamīpe ṭhito nāma hotīti āha ‘‘yattha ṭhatvā’’tiādi. Keci pana ‘‘suṇāti etthāti suti. Yattha ṭhito suṇāti, tassa ṭhānassetaṃ nāmaṃ. Tassa samīpaṃ upassutī’’ti vadanti, evaṃ pana gayhamāne yasmiṃ ṭhāne ṭhito suṇāti, tassa āsanne aññasmiṃ padese tiṭṭhatīti āpajjati. Aṭṭhakathāyañca upassuti-saddasseva atthaṃ dassetuṃ ‘‘yattha ṭhatvā sakkā hoti, tesaṃ vacanaṃ sotu’’nti vuttaṃ, na suti-saddassa. Tasmā pubbanayovettha pasatthataro. Atha vā upecca suyyati etthāti upassuti, ṭhānaṃ. Yaṃ ṭhānaṃ upagatena sakkā hoti kathentānaṃ saddaṃ sotuṃ, tatthāti evamattho gahetabbo. Mantentanti bhummatthe upayogavacananti āha ‘‘mantayamāne’’ti.
೪೭೩. ಏಕಪರಿಚ್ಛೇದಾನೀತಿ ‘‘ಸಿಯಾ ಕಿರಿಯಂ, ಸಿಯಾ ಅಕಿರಿಯ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ನಯೇನ ಏಕಪರಿಚ್ಛೇದಾನಿ। ಇಮಾನಿ ಹಿ ತೀಣಿ ಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಿ ಕದಾಚಿ ಕಿರಿಯತೋ ಸಮುಟ್ಠಹನ್ತಿ, ಕದಾಚಿ ಅಕಿರಿಯತೋ, ನ ಏಕಕ್ಖಣೇಯೇವ ಕಿರಿಯಾಕಿರಿಯತೋ ಸಮುಟ್ಠಹನ್ತಿ। ಸೇಸಮೇತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವ। ಉಪಸಮ್ಪನ್ನತಾ, ಚೋದನಾಧಿಪ್ಪಾಯೋ, ಸವನನ್ತಿ ಇಮಾನಿ ಪನೇತ್ಥ ತೀಣಿ ಅಙ್ಗಾನಿ।
473.Ekaparicchedānīti ‘‘siyā kiriyaṃ, siyā akiriya’’nti iminā nayena ekaparicchedāni. Imāni hi tīṇi sikkhāpadāni kadāci kiriyato samuṭṭhahanti, kadāci akiriyato, na ekakkhaṇeyeva kiriyākiriyato samuṭṭhahanti. Sesamettha uttānameva. Upasampannatā, codanādhippāyo, savananti imāni panettha tīṇi aṅgāni.
ಉಪಸ್ಸುತಿಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Upassutisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೮. ಸಹಧಮ್ಮಿಕವಗ್ಗೋ • 8. Sahadhammikavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೮. ಉಪಸ್ಸುತಿಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 8. Upassutisikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೮. ಉಪಸ್ಸುತಿಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 8. Upassutisikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೮. ಉಪಸ್ಸುತಿಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 8. Upassutisikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೮. ಉಪಸ್ಸುತಿಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 8. Upassutisikkhāpadaṃ
