Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਕਙ੍ਖਾવਿਤਰਣੀ-ਪੁਰਾਣ-ਟੀਕਾ • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
੮. ਉਪਸ੍ਸੁਤਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
8. Upassutisikkhāpadavaṇṇanā
ਉਪਸ੍ਸੁਤਿਨ੍ਤਿ ਯਥਾ ਉਪਕੁਜ੍ਝਂ ‘‘ਸਮੀਪਕੁਜ੍ਝ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਥਾ ਉਪਸ੍ਸੁਤਿ ‘‘ਸਮੀਪਸ੍ਸੁਤੀ’’ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਯਤ੍ਥ ਠਿਤੋ ਸੁਣਾਤਿ, ਤਂ ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੁਤੀਤਿ ਪਨੇਤ੍ਥ ਪਰੇਸਂ વਚਨਸਦ੍ਦੋ ਚ। ਸੋ ਹਿ ਸੁਯ੍ਯਤੀਤਿ ਸੁਤਿ ਨਾਮ। ਉਪਸੁਯ੍ਯਤਿ વਾ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਉਪਸ੍ਸੁਤਿ। ਓਕਾਸੋ ਹਿ ਸੁਤਿ ਨਾਮ। ਇਮੇਸਂ ਸੁਤ੍વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘વਚਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਾਠਸੇਸੋ।
Upassutinti yathā upakujjhaṃ ‘‘samīpakujjha’’nti vuccati, tathā upassuti ‘‘samīpassutī’’ti veditabbā. Yattha ṭhito suṇāti, taṃ ṭhānanti attho. Sutīti panettha paresaṃ vacanasaddo ca. So hi suyyatīti suti nāma. Upasuyyati vā etthāti upassuti. Okāso hi suti nāma. Imesaṃ sutvāti ettha ‘‘vacana’’nti pāṭhaseso.
ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦੀਨਿ ਅਤੀਤਦ੍વਯਸਦਿਸਾਨੀਤਿ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾਨਿ। ਥੇਯ੍ਯਸਤ੍ਥਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ। ਸਿਯਾ ਕਿਰਿਯਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸવਨੇ। ਸਿਯਾ ਅਕਿਰਿਯਂ ਠਿਤਟ੍ਠਾਨਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ વਦਨ੍ਤਾਨਂ ਅਜਾਨਾਪਨવਸੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਤੋ। ‘‘ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਂ, ਸਚਿਤ੍ਤਕਂ, ਲੋਕવਜ੍ਜਂ, ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ, વਚੀਕਮ੍ਮਂ, ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਂ, ਦੁਕ੍ਖવੇਦਨ’’ਨ੍ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ।
Samuṭṭhānādīni atītadvayasadisānīti na gahetabbāni. Theyyasatthasamuṭṭhānaṃ. Siyā kiriyaṃ gantvā savane. Siyā akiriyaṃ ṭhitaṭṭhānaṃ āgantvā vadantānaṃ ajānāpanavasena samuṭṭhānato. ‘‘Saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, akusalacittaṃ, dukkhavedana’’nti likhitaṃ.
ਉਪਸ੍ਸੁਤਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Upassutisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.