| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๒. อุปฎฺฐานสุตฺตวณฺณนา
2. Upaṭṭhānasuttavaṇṇanā
๒๒๒. กายทรโถ โหติเยว นิยเมน, น จิตฺตทรโถ ตสฺส มเคฺคเนว สมุคฺฆาฎิตตฺตาฯ
222.Kāyadaratho hotiyeva niyamena, na cittadaratho tassa maggeneva samugghāṭitattā.
ชราตุโรติ ชราภิภวเนน อาตุโรเยวฯ ปททฺวเยปิ เอเสว นโยฯ อุปริฎฺฐตาย ปริโต ทีฆปุถุลตาย อติวิย วิชฺฌตีติ สตฺติสลฺลคฺคหณํฯ เอวํ หิสฺส ตณฺหาสลฺลสฺส สทิสตาฯ อวิชฺชาย ปน สโมฺมหาปาทเนน ทุกฺขาปาทเนน จ วิสสทิสตาฯ รุปฺปโตติ วิการํ อาปาทิยมานสฺส ปีฬิยมานสฺสาติ อโตฺถติ อาห ‘‘ฆฎฺฎิยมานสฺสา’’ติฯ
Jarāturoti jarābhibhavanena āturoyeva. Padadvayepi eseva nayo. Upariṭṭhatāya parito dīghaputhulatāya ativiya vijjhatīti sattisallaggahaṇaṃ. Evaṃ hissa taṇhāsallassa sadisatā. Avijjāya pana sammohāpādanena dukkhāpādanena ca visasadisatā. Ruppatoti vikāraṃ āpādiyamānassa pīḷiyamānassāti atthoti āha ‘‘ghaṭṭiyamānassā’’ti.
ปพฺพชิตนฺติ สสนฺตานโต ปพฺพชิตํ วา ราคาทิมลโต ปพฺพชิตํ วาฯ ตสฺมาติ ยสฺมา เถรเสฺสเวตํ วจนํ, ตสฺมา อยํ อิทานิ วุจฺจมาโน เอตฺถ คาถาย อโตฺถฯ เทวตาย หีติอาทิ วุตฺตเสฺสว อตฺถสฺส ปากฎกรณํฯ เอตฺถาติ เสสคาถาสุฯ อตฺถสฺส วุตฺตนยตฺตา ‘‘อนุตฺตานปทวณฺณนา’’ติ อาหฯ วินยาติ เหตุมฺหิ นิสฺสกฺกวจนนฺติ ตสฺส เหตุมฺหิ กรณวจเนน อตฺถมาห ‘‘วินเยนา’’ติฯ ตถา ‘‘สมติกฺกมา’’ติ เอตฺถาปิฯ ปรมปริสุทฺธํ สํกิเลสสมุจฺฉินฺทนโตฯ อารทฺธวีริยนฺติ สมฺภาวิตวีริยํฯ สมฺภาวนญฺจสฺส ปคฺคณฺหนํ ปริปูรณญฺจาติ อาห ‘‘ปคฺคหิตวีริยํ ปริปุณฺณวีริย’’นฺติฯ
Pabbajitanti sasantānato pabbajitaṃ vā rāgādimalato pabbajitaṃ vā. Tasmāti yasmā therassevetaṃ vacanaṃ, tasmā ayaṃ idāni vuccamāno ettha gāthāya attho. Devatāya hītiādi vuttasseva atthassa pākaṭakaraṇaṃ. Etthāti sesagāthāsu. Atthassa vuttanayattā ‘‘anuttānapadavaṇṇanā’’ti āha. Vinayāti hetumhi nissakkavacananti tassa hetumhi karaṇavacanena atthamāha ‘‘vinayenā’’ti. Tathā ‘‘samatikkamā’’ti etthāpi. Paramaparisuddhaṃ saṃkilesasamucchindanato. Āraddhavīriyanti sambhāvitavīriyaṃ. Sambhāvanañcassa paggaṇhanaṃ paripūraṇañcāti āha ‘‘paggahitavīriyaṃ paripuṇṇavīriya’’nti.
อุปฎฺฐานสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Upaṭṭhānasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๒. อุปฎฺฐานสุตฺตํ • 2. Upaṭṭhānasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๒. อุปฎฺฐานสุตฺตวณฺณนา • 2. Upaṭṭhānasuttavaṇṇanā
