Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
២. ឧបដ្ឋានសុត្តវណ្ណនា
2. Upaṭṭhānasuttavaṇṇanā
២២២. ទុតិយេ សុបតីតិ អយំ កិរ ខីណាសវោ, សោ ទូរេ ភិក្ខាចារគាមំ គន្ត្វា អាគតោ បណ្ណសាលាយ បត្តចីវរំ បដិសាមេត្វា អវិទូរេ ជាតស្សរំ ឱតរិត្វា គត្តានិ ឧតុំ គាហាបេត្វា ទិវាដ្ឋានំ សម្មជ្ជិត្វា តត្ថ នីចមញ្ចកំ បញ្ញាបេត្វា និទ្ទំ អនោក្កមន្តោវ និបន្នោ។ ខីណាសវស្សាបិ ហិ កាយទរថោ ហោតិយេវាតិ តស្ស វិនោទនត្ថំ, តំ សន្ធាយ សុបតីតិ វុត្តំ។ អជ្ឈភាសីតិ ‘‘អយំ ភិក្ខុ សត្ថុ សន្តិកេ កម្មដ្ឋានំ គហេត្វា ទិវា សុបតិ, ទិវាសោប្បញ្ច នាមេតំ វឌ្ឍិតំ ទិដ្ឋធម្មិកសម្បរាយិកំ អត្ថំ នាសេតី’’តិ មញ្ញមានា ‘‘ចោទេស្សាមិ ន’’ន្តិ ចិន្តេត្វា អភាសិ។
222. Dutiye supatīti ayaṃ kira khīṇāsavo, so dūre bhikkhācāragāmaṃ gantvā āgato paṇṇasālāya pattacīvaraṃ paṭisāmetvā avidūre jātassaraṃ otaritvā gattāni utuṃ gāhāpetvā divāṭṭhānaṃ sammajjitvā tattha nīcamañcakaṃ paññāpetvā niddaṃ anokkamantova nipanno. Khīṇāsavassāpi hi kāyadaratho hotiyevāti tassa vinodanatthaṃ, taṃ sandhāya supatīti vuttaṃ. Ajjhabhāsīti ‘‘ayaṃ bhikkhu satthu santike kammaṭṭhānaṃ gahetvā divā supati, divāsoppañca nāmetaṃ vaḍḍhitaṃ diṭṭhadhammikasamparāyikaṃ atthaṃ nāsetī’’ti maññamānā ‘‘codessāmi na’’nti cintetvā abhāsi.
អាតុរស្សាតិ ជរាតុរោ រោគាតុរោ កិលេសាតុរោតិ តយោ អាតុរា, តេសុ កិលេសាតុរំ សន្ធាយេវមាហ។ សល្លវិទ្ធស្សាតិ សវិសេន សត្តិសល្លេន វិយ អវិជ្ជាវិសវិដ្ឋេន តណ្ហាសល្លេន ហទយេ វិទ្ធស្ស។ រុប្បតោតិ ឃដ្ដិយមានស្ស។
Āturassāti jarāturo rogāturo kilesāturoti tayo āturā, tesu kilesāturaṃ sandhāyevamāha. Sallaviddhassāti savisena sattisallena viya avijjāvisaviṭṭhena taṇhāsallena hadaye viddhassa. Ruppatoti ghaṭṭiyamānassa.
ឥទានិស្ស កាមេសុ អាទីនវំ កថយន្តី អនិច្ចាតិអាទិមាហ។ តត្ថ អសិតន្តិ តណ្ហាទិដ្ឋិនិស្សយេន អនិស្សិតំ។ កស្មា បព្ពជិតំ តបេតិ ឯវរូបំ ខីណាសវំ ទិវាសោប្បំ ន តបតិ, តាទិសំ បន កស្មា ន តបេស្សតីតិ? វទតិ។ ថេរស្សេវ វា ឯតំ វចនំ, តស្មា អយមេត្ថ អត្ថោ – ពទ្ធេសុ មុត្តំ អសិតំ មាទិសំ ខីណាសវបព្ពជិតំ កស្មា ទិវាសោប្បំ តបេ, ន តបេស្សតីតិ? សេសគាថាសុបិ ឯសេវ នយោ។ ទេវតាយ ហិ វចនបក្ខេ – ‘‘ឯវរូបំ ខីណាសវបព្ពជិតំ ទិវាសោប្បំ ន តបតិ, តាទិសំ បន កស្មា ន តបេស្សតិ? តបេស្សតិយេវា’’តិ អត្ថោ។ ថេរស្ស វចនបក្ខេ – ‘‘ឯវរូបំ មាទិសំ ខីណាសវបព្ពជិតំ កស្មា ទិវាសោប្បំ តបេ? ន តបតិយេវា’’តិ អត្ថោ។ អយំ បនេត្ថ អនុត្តានបទវណ្ណនា។ វិនយាតិ វិនយេន។ សមតិក្កមាតិ វដ្ដមូលិកាយ អវិជ្ជាយ សមតិក្កមេន។ តំ ញាណន្តិ តំ ចតុសច្ចញាណំ។ បរមោទានន្តិ បរមបរិសុទ្ធំ។ បព្ពជិតន្តិ ឯវរូបេន ញាណេន សមន្នាគតំ បព្ពជិតំ។ វិជ្ជាយាតិ ចតុត្ថមគ្គវិជ្ជាយ។ អារទ្ធវីរិយន្តិ បគ្គហិតវីរិយំ បរិបុណ្ណវីរិយំ។ ទុតិយំ។
Idānissa kāmesu ādīnavaṃ kathayantī aniccātiādimāha. Tattha asitanti taṇhādiṭṭhinissayena anissitaṃ. Kasmā pabbajitaṃ tapeti evarūpaṃ khīṇāsavaṃ divāsoppaṃ na tapati, tādisaṃ pana kasmā na tapessatīti? Vadati. Therasseva vā etaṃ vacanaṃ, tasmā ayamettha attho – baddhesu muttaṃ asitaṃ mādisaṃ khīṇāsavapabbajitaṃ kasmā divāsoppaṃ tape, na tapessatīti? Sesagāthāsupi eseva nayo. Devatāya hi vacanapakkhe – ‘‘evarūpaṃ khīṇāsavapabbajitaṃ divāsoppaṃ na tapati, tādisaṃ pana kasmā na tapessati? Tapessatiyevā’’ti attho. Therassa vacanapakkhe – ‘‘evarūpaṃ mādisaṃ khīṇāsavapabbajitaṃ kasmā divāsoppaṃ tape? Na tapatiyevā’’ti attho. Ayaṃ panettha anuttānapadavaṇṇanā. Vinayāti vinayena. Samatikkamāti vaṭṭamūlikāya avijjāya samatikkamena. Taṃ ñāṇanti taṃ catusaccañāṇaṃ. Paramodānanti paramaparisuddhaṃ. Pabbajitanti evarūpena ñāṇena samannāgataṃ pabbajitaṃ. Vijjāyāti catutthamaggavijjāya. Āraddhavīriyanti paggahitavīriyaṃ paripuṇṇavīriyaṃ. Dutiyaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ២. ឧបដ្ឋានសុត្តំ • 2. Upaṭṭhānasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ២. ឧបដ្ឋានសុត្តវណ្ណនា • 2. Upaṭṭhānasuttavaṇṇanā