Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
၂. ဥပဋ္ဌာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ
2. Upaṭṭhānasuttavaṇṇanā
၂၂၂. ဒုတိယေ သုပတီတိ အယံ ကိရ ခီဏာသဝော, သော ဒူရေ ဘိက္ခာစာရဂာမံ ဂန္တ္ဝာ အာဂတော ပဏ္ဏသာလာယ ပတ္တစီဝရံ ပဋိသာမေတ္ဝာ အဝိဒူရေ ဇာတသ္သရံ ဩတရိတ္ဝာ ဂတ္တာနိ ဥတုံ ဂာဟာပေတ္ဝာ ဒိဝာဋ္ဌာနံ သမ္မဇ္ဇိတ္ဝာ တတ္ထ နီစမဉ္စကံ ပညာပေတ္ဝာ နိဒ္ဒံ အနောက္ကမန္တောဝ နိပန္နော။ ခီဏာသဝသ္သာပိ ဟိ ကာယဒရထော ဟောတိယေဝာတိ တသ္သ ဝိနောဒနတ္ထံ, တံ သန္ဓာယ သုပတီတိ ဝုတ္တံ။ အဇ္ဈဘာသီတိ ‘‘အယံ ဘိက္ခု သတ္ထု သန္တိကေ ကမ္မဋ္ဌာနံ ဂဟေတ္ဝာ ဒိဝာ သုပတိ, ဒိဝာသောပ္ပဉ္စ နာမေတံ ဝဍ္ဎိတံ ဒိဋ္ဌဓမ္မိကသမ္ပရာယိကံ အတ္ထံ နာသေတီ’’တိ မညမာနာ ‘‘စောဒေသ္သာမိ န’’န္တိ စိန္တေတ္ဝာ အဘာသိ။
222. Dutiye supatīti ayaṃ kira khīṇāsavo, so dūre bhikkhācāragāmaṃ gantvā āgato paṇṇasālāya pattacīvaraṃ paṭisāmetvā avidūre jātassaraṃ otaritvā gattāni utuṃ gāhāpetvā divāṭṭhānaṃ sammajjitvā tattha nīcamañcakaṃ paññāpetvā niddaṃ anokkamantova nipanno. Khīṇāsavassāpi hi kāyadaratho hotiyevāti tassa vinodanatthaṃ, taṃ sandhāya supatīti vuttaṃ. Ajjhabhāsīti ‘‘ayaṃ bhikkhu satthu santike kammaṭṭhānaṃ gahetvā divā supati, divāsoppañca nāmetaṃ vaḍḍhitaṃ diṭṭhadhammikasamparāyikaṃ atthaṃ nāsetī’’ti maññamānā ‘‘codessāmi na’’nti cintetvā abhāsi.
အာတုရသ္သာတိ ဇရာတုရော ရောဂာတုရော ကိလေသာတုရောတိ တယော အာတုရာ, တေသု ကိလေသာတုရံ သန္ဓာယေဝမာဟ။ သလ္လဝိဒ္ဓသ္သာတိ သဝိသေန သတ္တိသလ္လေန ဝိယ အဝိဇ္ဇာဝိသဝိဋ္ဌေန တဏ္ဟာသလ္လေန ဟဒယေ ဝိဒ္ဓသ္သ။ ရုပ္ပတောတိ ဃဋ္ဋိယမာနသ္သ။
Āturassāti jarāturo rogāturo kilesāturoti tayo āturā, tesu kilesāturaṃ sandhāyevamāha. Sallaviddhassāti savisena sattisallena viya avijjāvisaviṭṭhena taṇhāsallena hadaye viddhassa. Ruppatoti ghaṭṭiyamānassa.
ဣဒာနိသ္သ ကာမေသု အာဒီနဝံ ကထယန္တီ အနိစ္စာတိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ အသိတန္တိ တဏ္ဟာဒိဋ္ဌိနိသ္သယေန အနိသ္သိတံ။ ကသ္မာ ပဗ္ဗဇိတံ တပေတိ ဧဝရူပံ ခီဏာသဝံ ဒိဝာသောပ္ပံ န တပတိ, တာဒိသံ ပန ကသ္မာ န တပေသ္သတီတိ? ဝဒတိ။ ထေရသ္သေဝ ဝာ ဧတံ ဝစနံ, တသ္မာ အယမေတ္ထ အတ္ထော – ဗဒ္ဓေသု မုတ္တံ အသိတံ မာဒိသံ ခီဏာသဝပဗ္ဗဇိတံ ကသ္မာ ဒိဝာသောပ္ပံ တပေ, န တပေသ္သတီတိ? သေသဂာထာသုပိ ဧသေဝ နယော။ ဒေဝတာယ ဟိ ဝစနပက္ခေ – ‘‘ဧဝရူပံ ခီဏာသဝပဗ္ဗဇိတံ ဒိဝာသောပ္ပံ န တပတိ, တာဒိသံ ပန ကသ္မာ န တပေသ္သတိ? တပေသ္သတိယေဝာ’’တိ အတ္ထော။ ထေရသ္သ ဝစနပက္ခေ – ‘‘ဧဝရူပံ မာဒိသံ ခီဏာသဝပဗ္ဗဇိတံ ကသ္မာ ဒိဝာသောပ္ပံ တပေ? န တပတိယေဝာ’’တိ အတ္ထော။ အယံ ပနေတ္ထ အနုတ္တာနပဒဝဏ္ဏနာ။ ဝိနယာတိ ဝိနယေန။ သမတိက္ကမာတိ ဝဋ္ဋမူလိကာယ အဝိဇ္ဇာယ သမတိက္ကမေန။ တံ ဉာဏန္တိ တံ စတုသစ္စဉာဏံ။ ပရမောဒာနန္တိ ပရမပရိသုဒ္ဓံ။ ပဗ္ဗဇိတန္တိ ဧဝရူပေန ဉာဏေန သမန္နာဂတံ ပဗ္ဗဇိတံ။ ဝိဇ္ဇာယာတိ စတုတ္ထမဂ္ဂဝိဇ္ဇာယ။ အာရဒ္ဓဝီရိယန္တိ ပဂ္ဂဟိတဝီရိယံ ပရိပုဏ္ဏဝီရိယံ။ ဒုတိယံ။
Idānissa kāmesu ādīnavaṃ kathayantī aniccātiādimāha. Tattha asitanti taṇhādiṭṭhinissayena anissitaṃ. Kasmā pabbajitaṃ tapeti evarūpaṃ khīṇāsavaṃ divāsoppaṃ na tapati, tādisaṃ pana kasmā na tapessatīti? Vadati. Therasseva vā etaṃ vacanaṃ, tasmā ayamettha attho – baddhesu muttaṃ asitaṃ mādisaṃ khīṇāsavapabbajitaṃ kasmā divāsoppaṃ tape, na tapessatīti? Sesagāthāsupi eseva nayo. Devatāya hi vacanapakkhe – ‘‘evarūpaṃ khīṇāsavapabbajitaṃ divāsoppaṃ na tapati, tādisaṃ pana kasmā na tapessati? Tapessatiyevā’’ti attho. Therassa vacanapakkhe – ‘‘evarūpaṃ mādisaṃ khīṇāsavapabbajitaṃ kasmā divāsoppaṃ tape? Na tapatiyevā’’ti attho. Ayaṃ panettha anuttānapadavaṇṇanā. Vinayāti vinayena. Samatikkamāti vaṭṭamūlikāya avijjāya samatikkamena. Taṃ ñāṇanti taṃ catusaccañāṇaṃ. Paramodānanti paramaparisuddhaṃ. Pabbajitanti evarūpena ñāṇena samannāgataṃ pabbajitaṃ. Vijjāyāti catutthamaggavijjāya. Āraddhavīriyanti paggahitavīriyaṃ paripuṇṇavīriyaṃ. Dutiyaṃ.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၂. ဥပဋ္ဌာနသုတ္တံ • 2. Upaṭṭhānasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၂. ဥပဋ္ဌာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 2. Upaṭṭhānasuttavaṇṇanā