Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๘. อุปวานสุตฺตํ
8. Upavānasuttaṃ
๑๘๙. เอกํ สมยํ อายสฺมา จ อุปวาโน อายสฺมา จ สาริปุโตฺต โกสมฺพิยํ วิหรนฺติ โฆสิตาราเมฯ อถ โข อายสฺมา สาริปุโตฺต สายนฺหสมยํ ปฎิสลฺลานา วุฎฺฐิโต เยนายสฺมา อุปวาโน เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมตา อุปวาเนน สทฺธิํ สโมฺมทิฯ สโมฺมทนียํ กถํ สารณียํ วีติสาเรตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสิโนฺน โข อายสฺมา สาริปุโตฺต อายสฺมนฺตํ อุปวานํ เอตทโวจ –
189. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ca upavāno āyasmā ca sāriputto kosambiyaṃ viharanti ghositārāme. Atha kho āyasmā sāriputto sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenāyasmā upavāno tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā upavānena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto āyasmantaṃ upavānaṃ etadavoca –
‘‘ชาเนยฺย นุ โข, อาวุโส อุปวาน, ภิกฺขุ ‘ปจฺจตฺตํ โยนิโสมนสิการา เอวํ สุสมารทฺธา เม สตฺต โพชฺฌงฺคา ผาสุวิหาราย สํวตฺตนฺตี’’’ติ? ‘‘ชาเนยฺย โข, อาวุโส สาริปุตฺต , ภิกฺขุ ‘ปจฺจตฺตํ โยนิโสมนสิการา เอวํ สุสมารทฺธา เม สตฺต โพชฺฌงฺคา ผาสุวิหาราย สํวตฺตนฺตี’’’ติฯ
‘‘Jāneyya nu kho, āvuso upavāna, bhikkhu ‘paccattaṃ yonisomanasikārā evaṃ susamāraddhā me satta bojjhaṅgā phāsuvihārāya saṃvattantī’’’ti? ‘‘Jāneyya kho, āvuso sāriputta , bhikkhu ‘paccattaṃ yonisomanasikārā evaṃ susamāraddhā me satta bojjhaṅgā phāsuvihārāya saṃvattantī’’’ti.
‘‘สติสโมฺพชฺฌงฺคํ โข, อาวุโส, ภิกฺขุ อารพฺภมาโน ปชานาติ ‘จิตฺตญฺจ เม สุวิมุตฺตํ, ถินมิทฺธญฺจ เม สุสมูหตํ, อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจญฺจ เม สุปฺปฎิวินีตํ, อารทฺธญฺจ เม วีริยํ, อฎฺฐิํกตฺวา มนสิ กโรมิ, โน จ ลีน’นฺติ…เป.… อุเปกฺขาสโมฺพชฺฌงฺคํ อาวุโส, ภิกฺขุ อารพฺภมาโน ปชานาติ ‘จิตฺตญฺจ เม สุวิมุตฺตํ, ถินมิทฺธญฺจ เม สุสมูหตํ, อุทฺธจฺจกุกฺกุจฺจญฺจ เม สุปฺปฎิวินีตํ, อารทฺธญฺจ เม วีริยํ, อฎฺฐิํกตฺวา มนสิ กโรมิ, โน จ ลีน’นฺติฯ เอวํ โข, อาวุโส สาริปุตฺต, ภิกฺขุ ชาเนยฺย ‘ปจฺจตฺตํ โยนิโสมนสิการา เอวํ สุสมารทฺธา เม สตฺต โพชฺฌงฺคา ผาสุวิหาราย สํวตฺตนฺตี’’ติฯ อฎฺฐมํฯ
‘‘Satisambojjhaṅgaṃ kho, āvuso, bhikkhu ārabbhamāno pajānāti ‘cittañca me suvimuttaṃ, thinamiddhañca me susamūhataṃ, uddhaccakukkuccañca me suppaṭivinītaṃ, āraddhañca me vīriyaṃ, aṭṭhiṃkatvā manasi karomi, no ca līna’nti…pe… upekkhāsambojjhaṅgaṃ āvuso, bhikkhu ārabbhamāno pajānāti ‘cittañca me suvimuttaṃ, thinamiddhañca me susamūhataṃ, uddhaccakukkuccañca me suppaṭivinītaṃ, āraddhañca me vīriyaṃ, aṭṭhiṃkatvā manasi karomi, no ca līna’nti. Evaṃ kho, āvuso sāriputta, bhikkhu jāneyya ‘paccattaṃ yonisomanasikārā evaṃ susamāraddhā me satta bojjhaṅgā phāsuvihārāya saṃvattantī’’ti. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๘. อุปวานสุตฺตวณฺณนา • 8. Upavānasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๘. อุปวานสุตฺตวณฺณนา • 8. Upavānasuttavaṇṇanā