Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అపదానపాళి • Apadānapāḷi |
౨. ఉపవానత్థేరఅపదానం
2. Upavānattheraapadānaṃ
౫౨.
52.
‘‘పదుముత్తరో నామ జినో, సబ్బధమ్మాన పారగూ;
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammāna pāragū;
జలిత్వా అగ్గిక్ఖన్ధోవ, సమ్బుద్ధో పరినిబ్బుతో.
Jalitvā aggikkhandhova, sambuddho parinibbuto.
౫౩.
53.
‘‘మహాజనా సమాగమ్మ, పూజయిత్వా తథాగతం;
‘‘Mahājanā samāgamma, pūjayitvā tathāgataṃ;
చితం కత్వాన సుకతం, సరీరం అభిరోపయుం.
Citaṃ katvāna sukataṃ, sarīraṃ abhiropayuṃ.
౫౪.
54.
‘‘సరీరకిచ్చం కత్వాన, ధాతుం తత్థ సమానయుం;
‘‘Sarīrakiccaṃ katvāna, dhātuṃ tattha samānayuṃ;
సదేవమానుసా సబ్బే, బుద్ధథూపం అకంసు తే.
Sadevamānusā sabbe, buddhathūpaṃ akaṃsu te.
౫౫.
55.
‘‘పఠమా కఞ్చనమయా, దుతియాసి మణీమయా;
‘‘Paṭhamā kañcanamayā, dutiyāsi maṇīmayā;
తతియా రూపియమయా, చతుత్థీ ఫలికామయా.
Tatiyā rūpiyamayā, catutthī phalikāmayā.
౫౬.
56.
ఛట్ఠా మసారగల్లస్స, సబ్బరతనమయూపరి.
Chaṭṭhā masāragallassa, sabbaratanamayūpari.
౫౭.
57.
‘‘జఙ్ఘా మణిమయా ఆసి, వేదికా రతనమయా;
‘‘Jaṅghā maṇimayā āsi, vedikā ratanamayā;
సబ్బసోణ్ణమయో థూపో, ఉద్ధం యోజనముగ్గతో.
Sabbasoṇṇamayo thūpo, uddhaṃ yojanamuggato.
౫౮.
58.
‘‘దేవా తత్థ సమాగన్త్వా, ఏకతో మన్తయుం తదా;
‘‘Devā tattha samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
మయమ్పి థూపం కస్సామ, లోకనాథస్స తాదినో.
Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino.
౫౯.
59.
‘‘ధాతు ఆవేణికా నత్థి, సరీరం ఏకపిణ్డితం;
‘‘Dhātu āveṇikā natthi, sarīraṃ ekapiṇḍitaṃ;
ఇమమ్హి బుద్ధథూపమ్హి, కస్సామ కఞ్చుకం మయం.
Imamhi buddhathūpamhi, kassāma kañcukaṃ mayaṃ.
౬౦.
60.
థూపో ద్వియోజనుబ్బేధో, తిమిరం బ్యపహన్తి సో.
Thūpo dviyojanubbedho, timiraṃ byapahanti so.
౬౧.
61.
‘‘నాగా తత్థ సమాగన్త్వా, ఏకతో మన్తయుం తదా;
‘‘Nāgā tattha samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
మనుస్సా చేవ దేవా చ, బుద్ధథూపం అకంసు తే.
Manussā ceva devā ca, buddhathūpaṃ akaṃsu te.
౬౨.
62.
మయమ్పి థూపం కస్సామ, లోకనాథస్స తాదినో.
Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino.
౬౩.
63.
‘‘ఇన్దనీలం మహానీలం, అథో జోతిరసం మణిం;
‘‘Indanīlaṃ mahānīlaṃ, atho jotirasaṃ maṇiṃ;
ఏకతో సన్నిపాతేత్వా, బుద్ధథూపం అఛాదయుం.
Ekato sannipātetvā, buddhathūpaṃ achādayuṃ.
౬౪.
64.
‘‘సబ్బం మణిమయం ఆసి, తావతా బుద్ధచేతియం;
‘‘Sabbaṃ maṇimayaṃ āsi, tāvatā buddhacetiyaṃ;
౬౫.
65.
‘‘గరుళా చ సమాగన్త్వా, ఏకతో మన్తయుం తదా;
‘‘Garuḷā ca samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
మనుస్సా దేవా నాగా చ, బుద్ధథూపం అకంసు తే.
Manussā devā nāgā ca, buddhathūpaṃ akaṃsu te.
౬౬.
66.
‘‘‘మా నో పమత్తా అస్సుమ్హ, అప్పమత్తా సదేవకా;
‘‘‘Mā no pamattā assumha, appamattā sadevakā;
మయమ్పి థూపం కస్సామ, లోకనాథస్స తాదినో’.
Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino’.
౬౭.
67.
యోజనం తేపి వడ్ఢేసుం, ఆయతం బుద్ధచేతియం.
Yojanaṃ tepi vaḍḍhesuṃ, āyataṃ buddhacetiyaṃ.
౬౮.
68.
‘‘చతుయోజనముబ్బిద్ధో, బుద్ధథూపో విరోచతి;
‘‘Catuyojanamubbiddho, buddhathūpo virocati;
ఓభాసేతి దిసా సబ్బా, సతరంసీవ ఉగ్గతో.
Obhāseti disā sabbā, sataraṃsīva uggato.
౬౯.
69.
‘‘కుమ్భణ్డా చ సమాగన్త్వా, ఏకతో మన్తయుం తదా;
‘‘Kumbhaṇḍā ca samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
మనుస్సా చేవ దేవా చ, నాగా చ గరుళా తథా.
Manussā ceva devā ca, nāgā ca garuḷā tathā.
పచ్చేకం బుద్ధసేట్ఠస్స, అకంసు థూపముత్తమం.
Paccekaṃ buddhaseṭṭhassa, akaṃsu thūpamuttamaṃ.
౭౦.
70.
‘‘‘మా నో పమత్తా అస్సుమ్హ, అప్పమత్తా సదేవకా;
‘‘‘Mā no pamattā assumha, appamattā sadevakā;
మయమ్పి థూపం కస్సామ, లోకనాథస్స తాదినో;
Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino;
రతనేహి ఛాదేస్సామ, ఆయతం బుద్ధచేతియం’.
Ratanehi chādessāma, āyataṃ buddhacetiyaṃ’.
౭౧.
71.
‘‘యోజనం తేపి వడ్ఢేసుం, ఆయతం బుద్ధచేతియం;
‘‘Yojanaṃ tepi vaḍḍhesuṃ, āyataṃ buddhacetiyaṃ;
పఞ్చయోజనముబ్బిద్ధో, థూపో ఓభాసతే తదా.
Pañcayojanamubbiddho, thūpo obhāsate tadā.
౭౨.
72.
‘‘యక్ఖా తత్థ సమాగన్త్వా, ఏకతో మన్తయుం తదా;
‘‘Yakkhā tattha samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
మనుస్సా దేవా నాగా చ, గరుళా కుమ్భఅణ్డకా.
Manussā devā nāgā ca, garuḷā kumbhaaṇḍakā.
౭౩.
73.
‘‘పచ్చేకం బుద్ధసేట్ఠస్స, అకంసు థూపముత్తమం;
‘‘Paccekaṃ buddhaseṭṭhassa, akaṃsu thūpamuttamaṃ;
‘మా నో పమత్తా అస్సుమ్హ, అప్పమత్తా సదేవకా.
‘Mā no pamattā assumha, appamattā sadevakā.
౭౪.
74.
‘‘‘మయమ్పి థూపం కస్సామ, లోకనాథస్స తాదినో;
‘‘‘Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino;
ఫలికాహి ఛాదేస్సామ, ఆయతం బుద్ధచేతియం’.
Phalikāhi chādessāma, āyataṃ buddhacetiyaṃ’.
౭౫.
75.
‘‘యోజనం తేపి వడ్ఢేసుం, ఆయతం బుద్ధచేతియం;
‘‘Yojanaṃ tepi vaḍḍhesuṃ, āyataṃ buddhacetiyaṃ;
ఛ యోజనాని ఉబ్బిద్ధో, థూపో ఓభాసతే తదా.
Cha yojanāni ubbiddho, thūpo obhāsate tadā.
౭౬.
76.
‘‘గన్ధబ్బా చ సమాగన్త్వా, ఏకతో మన్తయుం తదా;
‘‘Gandhabbā ca samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
‘మనుజా దేవతా నాగా, గరుళా కుమ్భయక్ఖకా.
‘Manujā devatā nāgā, garuḷā kumbhayakkhakā.
౭౭.
77.
‘‘‘సబ్బేకంసు బుద్ధథూపం, మయమేత్థ అకారకా;
‘‘‘Sabbekaṃsu buddhathūpaṃ, mayamettha akārakā;
మయమ్పి థూపం కస్సామ, లోకనాథస్స తాదినో’.
Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino’.
౭౮.
78.
‘‘వేదియో సత్త కత్వాన, ఛత్తమారోపయింసు తే;
‘‘Vediyo satta katvāna, chattamāropayiṃsu te;
సబ్బసోణ్ణమయం థూపం, గన్ధబ్బా కారయుం తదా.
Sabbasoṇṇamayaṃ thūpaṃ, gandhabbā kārayuṃ tadā.
౭౯.
79.
‘‘సత్తయోజనముబ్బిద్ధో, థూపో ఓభాసతే తదా;
‘‘Sattayojanamubbiddho, thūpo obhāsate tadā;
౮౦.
80.
‘‘అభిభోన్తి న తస్సాభా, చన్దసూరా సతారకా;
‘‘Abhibhonti na tassābhā, candasūrā satārakā;
సమన్తా యోజనసతే, పదీపోపి న పజ్జలి.
Samantā yojanasate, padīpopi na pajjali.
౮౧.
81.
‘‘తేన కాలేన యే కేచి, థూపం పూజేన్తి మానుసా;
‘‘Tena kālena ye keci, thūpaṃ pūjenti mānusā;
న తే థూపమారుహన్తి, అమ్బరే ఉక్ఖిపన్తి తే.
Na te thūpamāruhanti, ambare ukkhipanti te.
౮౨.
82.
‘‘దేవేహి ఠపితో యక్ఖో, అభిసమ్మతనామకో;
‘‘Devehi ṭhapito yakkho, abhisammatanāmako;
ధజం వా పుప్ఫదామం వా, అభిరోపేతి ఉత్తరి.
Dhajaṃ vā pupphadāmaṃ vā, abhiropeti uttari.
౮౩.
83.
‘‘న తే పస్సన్తి తం యక్ఖం, దామం పస్సన్తి గచ్ఛతో;
‘‘Na te passanti taṃ yakkhaṃ, dāmaṃ passanti gacchato;
ఏవం పస్సిత్వా గచ్ఛన్తా, సబ్బే గచ్ఛన్తి సుగ్గతిం.
Evaṃ passitvā gacchantā, sabbe gacchanti suggatiṃ.
౮౪.
84.
పాటిహేరం దట్ఠుకామా, థూపం పూజేన్తి మానుసా.
Pāṭiheraṃ daṭṭhukāmā, thūpaṃ pūjenti mānusā.
౮౫.
85.
ఆమోదితం జనం దిస్వా, ఏవం చిన్తేసహం తదా.
Āmoditaṃ janaṃ disvā, evaṃ cintesahaṃ tadā.
౮౬.
86.
‘‘‘ఉళారో భగవా హేసో, యస్స ధాతుధరేదిసం;
‘‘‘Uḷāro bhagavā heso, yassa dhātudharedisaṃ;
౮౭.
87.
‘‘‘అహమ్పి కారం కస్సామి, లోకనాథస్స తాదినో;
‘‘‘Ahampi kāraṃ kassāmi, lokanāthassa tādino;
తస్స ధమ్మేసు దాయాదో, భవిస్సామి అనాగతే’.
Tassa dhammesu dāyādo, bhavissāmi anāgate’.
౮౮.
88.
‘‘సుధోతం రజకేనాహం, ఉత్తరేయ్యపటం మమ;
‘‘Sudhotaṃ rajakenāhaṃ, uttareyyapaṭaṃ mama;
వేళగ్గే ఆలగేత్వాన, ధజం ఉక్ఖిపిమమ్బరే.
Veḷagge ālagetvāna, dhajaṃ ukkhipimambare.
౮౯.
89.
‘‘అభిసమ్మతకో గయ్హ, అమ్బరేహాసి మే ధజం;
‘‘Abhisammatako gayha, ambarehāsi me dhajaṃ;
వాతేరితం ధజం దిస్వా, భియ్యో హాసం జనేసహం.
Vāteritaṃ dhajaṃ disvā, bhiyyo hāsaṃ janesahaṃ.
౯౦.
90.
‘‘తత్థ చిత్తం పసాదేత్వా, సమణం ఉపసఙ్కమిం;
‘‘Tattha cittaṃ pasādetvā, samaṇaṃ upasaṅkamiṃ;
తం భిక్ఖుం అభివాదేత్వా, విపాకం పుచ్ఛహం ధజే.
Taṃ bhikkhuṃ abhivādetvā, vipākaṃ pucchahaṃ dhaje.
౯౧.
91.
‘‘సో మే కథేసి ఆనన్ద, పీతిసఞ్జననం మమ;
‘‘So me kathesi ānanda, pītisañjananaṃ mama;
‘తస్స ధజస్స విపాకం, అనుభోస్ససి సబ్బదా.
‘Tassa dhajassa vipākaṃ, anubhossasi sabbadā.
౯౨.
92.
‘‘‘హత్థీ అస్సా రథా పత్తీ, సేనా చ చతురఙ్గినీ;
‘‘‘Hatthī assā rathā pattī, senā ca caturaṅginī;
పరివారేస్సన్తి తం నిచ్చం, ధజదానస్సిదం ఫలం.
Parivāressanti taṃ niccaṃ, dhajadānassidaṃ phalaṃ.
౯౩.
93.
‘‘‘సట్ఠితూరియసహస్సాని, భేరియో సమలఙ్కతా;
‘‘‘Saṭṭhitūriyasahassāni, bheriyo samalaṅkatā;
పరివారేస్సన్తి తం నిచ్చం, ధజదానస్సిదం ఫలం.
Parivāressanti taṃ niccaṃ, dhajadānassidaṃ phalaṃ.
౯౪.
94.
‘‘‘ఛళాసీతిసహస్సాని, నారియో సమలఙ్కతా;
‘‘‘Chaḷāsītisahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
విచిత్తవత్థాభరణా, ఆముత్తమణికుణ్డలా.
Vicittavatthābharaṇā, āmuttamaṇikuṇḍalā.
౯౫.
95.
‘‘‘అళారపమ్హా హసులా, సుసఞ్ఞా తనుమజ్ఝిమా;
‘‘‘Aḷārapamhā hasulā, susaññā tanumajjhimā;
పరివారేస్సన్తి తం నిచ్చం, ధజదానస్సిదం ఫలం.
Parivāressanti taṃ niccaṃ, dhajadānassidaṃ phalaṃ.
౯౬.
96.
‘‘‘తింసకప్పసహస్సాని, దేవలోకే రమిస్ససి;
‘‘‘Tiṃsakappasahassāni, devaloke ramissasi;
అసీతిక్ఖత్తుం దేవిన్దో, దేవరజ్జం కరిస్ససి.
Asītikkhattuṃ devindo, devarajjaṃ karissasi.
౯౭.
97.
‘‘‘సహస్సక్ఖత్తుం రాజా చ, చక్కవత్తీ భవిస్ససి;
‘‘‘Sahassakkhattuṃ rājā ca, cakkavattī bhavissasi;
పదేసరజ్జం విపులం, గణనాతో అసఙ్ఖియం.
Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
౯౮.
98.
‘‘‘కప్పసతసహస్సమ్హి, ఓక్కాకకులసమ్భవో;
‘‘‘Kappasatasahassamhi, okkākakulasambhavo;
గోతమో నామ గోత్తేన, సత్థా లోకే భవిస్సతి.
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
౯౯.
99.
‘‘‘దేవలోకా చవిత్వాన, సుక్కమూలేన చోదితో;
‘‘‘Devalokā cavitvāna, sukkamūlena codito;
పుఞ్ఞకమ్మేన సంయుత్తో, బ్రహ్మబన్ధు భవిస్ససి.
Puññakammena saṃyutto, brahmabandhu bhavissasi.
౧౦౦.
100.
‘‘‘అసీతికోటిం ఛడ్డేత్వా, దాసే కమ్మకరే బహూ;
‘‘‘Asītikoṭiṃ chaḍḍetvā, dāse kammakare bahū;
గోతమస్స భగవతో, సాసనే పబ్బజిస్ససి.
Gotamassa bhagavato, sāsane pabbajissasi.
౧౦౧.
101.
‘‘‘ఆరాధయిత్వా సమ్బుద్ధం, గోతమం సక్యపుఙ్గవం;
‘‘‘Ārādhayitvā sambuddhaṃ, gotamaṃ sakyapuṅgavaṃ;
ఉపవానోతి నామేన, హేస్ససి సత్థు సావకో’.
Upavānoti nāmena, hessasi satthu sāvako’.
౧౦౨.
102.
‘‘సతసహస్సే కతం కమ్మం, ఫలం దస్సేసి మే ఇధ;
‘‘Satasahasse kataṃ kammaṃ, phalaṃ dassesi me idha;
సుముత్తో సరవేగోవ కిలేసే ఝాపయీ మమ.
Sumutto saravegova kilese jhāpayī mama.
౧౦౩.
103.
‘‘చక్కవత్తిస్స సన్తస్స, చతుదీపిస్సరస్స మే;
‘‘Cakkavattissa santassa, catudīpissarassa me;
తియోజనాని సమన్తా, ఉస్సీసన్తి ధజా సదా.
Tiyojanāni samantā, ussīsanti dhajā sadā.
౧౦౪.
104.
‘‘సతసహస్సితో కప్పే, యం కమ్మమకరిం తదా;
‘‘Satasahassito kappe, yaṃ kammamakariṃ tadā;
దుగ్గతిం నాభిజానామి, ధజదానస్సిదం ఫలం.
Duggatiṃ nābhijānāmi, dhajadānassidaṃ phalaṃ.
౧౦౫.
105.
‘‘పటిసమ్భిదా చతస్సో, విమోక్ఖాపి చ అట్ఠిమే;
‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;
ఛళభిఞ్ఞా సచ్ఛికతా, కతం బుద్ధస్స సాసనం’’.
Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ఇత్థం సుదం ఆయస్మా ఉపవానో థేరో ఇమా గాథాయో అభాసిత్థాతి.
Itthaṃ sudaṃ āyasmā upavāno thero imā gāthāyo abhāsitthāti.
ఉపవానత్థేరస్సాపదానం దుతియం.
Upavānattherassāpadānaṃ dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / అపదాన-అట్ఠకథా • Apadāna-aṭṭhakathā / ౨. ఉపవానత్థేరఅపదానవణ్ణనా • 2. Upavānattheraapadānavaṇṇanā