Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అపదానపాళి • Apadānapāḷi |
౧౦. ఉపవానత్థేరఅపదానం
10. Upavānattheraapadānaṃ
౧౨౨.
122.
‘‘పదుముత్తరో నామ జినో, సబ్బధమ్మాన పారగూ;
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammāna pāragū;
జలిత్వా అగ్గిక్ఖన్ధోవ, సమ్బుద్ధో పరినిబ్బుతో.
Jalitvā aggikkhandhova, sambuddho parinibbuto.
౧౨౩.
123.
‘‘మహాజనా సమాగమ్మ, పూజయిత్వా తథాగతం;
‘‘Mahājanā samāgamma, pūjayitvā tathāgataṃ;
చితం కత్వాన సుగతం, సరీరం అభిరోపయుం.
Citaṃ katvāna sugataṃ, sarīraṃ abhiropayuṃ.
౧౨౪.
124.
‘‘సరీరకిచ్చం కత్వాన, ధాతుం తత్థ సమానయుం;
‘‘Sarīrakiccaṃ katvāna, dhātuṃ tattha samānayuṃ;
సదేవమనుస్సా సబ్బే, బుద్ధథూపం అకంసు తే.
Sadevamanussā sabbe, buddhathūpaṃ akaṃsu te.
౧౨౫.
125.
‘‘పఠమా కఞ్చనమయా, దుతియా చ మణిమయా;
‘‘Paṭhamā kañcanamayā, dutiyā ca maṇimayā;
తతియా రూపియమయా, చతుత్థీ ఫలికామయా.
Tatiyā rūpiyamayā, catutthī phalikāmayā.
౧౨౬.
126.
ఛట్ఠా మసారగల్లస్స, సబ్బం రతనమయూపరి.
Chaṭṭhā masāragallassa, sabbaṃ ratanamayūpari.
౧౨౭.
127.
‘‘జఙ్ఘా మణిమయా ఆసి, వేదికా రతనామయా;
‘‘Jaṅghā maṇimayā āsi, vedikā ratanāmayā;
సబ్బసోణ్ణమయో థూపో, ఉద్ధం యోజనముగ్గతో.
Sabbasoṇṇamayo thūpo, uddhaṃ yojanamuggato.
౧౨౮.
128.
‘‘దేవా తత్థ సమాగన్త్వా, ఏకతో మన్తయుం తదా;
‘‘Devā tattha samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
‘మయమ్పి థూపం కస్సామ, లోకనాథస్స తాదినో.
‘Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino.
౧౨౯.
129.
‘‘‘ధాతు ఆవేణికా నత్థి, సరీరం ఏకపిణ్డితం;
‘‘‘Dhātu āveṇikā natthi, sarīraṃ ekapiṇḍitaṃ;
ఇమమ్హి బుద్ధథూపమ్హి, కస్సామ కఞ్చుకం మయం’.
Imamhi buddhathūpamhi, kassāma kañcukaṃ mayaṃ’.
౧౩౦.
130.
‘‘దేవా సత్తహి రత్నేహి, అఞ్ఞం వడ్ఢేసుం యోజనం;
‘‘Devā sattahi ratnehi, aññaṃ vaḍḍhesuṃ yojanaṃ;
థూపో ద్వియోజనుబ్బేధో, తిమిరం బ్యపహన్తి సో.
Thūpo dviyojanubbedho, timiraṃ byapahanti so.
౧౩౧.
131.
‘‘నాగా తత్థ సమాగన్త్వా, ఏకతో మన్తయుం తదా;
‘‘Nāgā tattha samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
‘మనుస్సా చేవ దేవా చ, బుద్ధథూపం అకంసు తే.
‘Manussā ceva devā ca, buddhathūpaṃ akaṃsu te.
౧౩౨.
132.
‘‘‘మా నో పమత్తా అస్సుమ్హ, అప్పమత్తా సదేవకా;
‘‘‘Mā no pamattā assumha, appamattā sadevakā;
మయమ్పి థూపం కస్సామ, లోకనాథస్స తాదినో’.
Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino’.
౧౩౩.
133.
‘‘ఇన్దనీలం మహానీలం, అథో జోతిరసం మణిం;
‘‘Indanīlaṃ mahānīlaṃ, atho jotirasaṃ maṇiṃ;
ఏకతో సన్నిపాతేత్వా, బుద్ధథూపం అఛాదయుం.
Ekato sannipātetvā, buddhathūpaṃ achādayuṃ.
౧౩౪.
134.
తియోజనసముబ్బేధం, ఆలోకకరణం తదా.
Tiyojanasamubbedhaṃ, ālokakaraṇaṃ tadā.
౧౩౫.
135.
‘‘గరుళా చ సమాగన్త్వా, ఏకతో మన్తయుం తదా;
‘‘Garuḷā ca samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
‘మనుస్సా దేవనాగా చ, బుద్ధపూజం అకంసు తే.
‘Manussā devanāgā ca, buddhapūjaṃ akaṃsu te.
౧౩౬.
136.
‘‘‘మా నో పమత్తా అస్సుమ్హ, అప్పమత్తా సదేవకా;
‘‘‘Mā no pamattā assumha, appamattā sadevakā;
మయమ్పి థూపం కస్సామ, లోకనాథస్స తాదినో’.
Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino’.
౧౩౭.
137.
‘‘సబ్బం మణిమయం థూపం, అకరుం తే చ కఞ్చుకం;
‘‘Sabbaṃ maṇimayaṃ thūpaṃ, akaruṃ te ca kañcukaṃ;
యోజనం తేపి వడ్ఢేసుం, ఆయతం బుద్ధచేతియం.
Yojanaṃ tepi vaḍḍhesuṃ, āyataṃ buddhacetiyaṃ.
౧౩౮.
138.
‘‘చతుయోజనముబ్బేధో, బుద్ధథూపో విరోచతి;
‘‘Catuyojanamubbedho, buddhathūpo virocati;
ఓభాసేతి దిసా సబ్బా, సతరంసీవ ఉగ్గతో.
Obhāseti disā sabbā, sataraṃsīva uggato.
౧౩౯.
139.
‘‘కుమ్భణ్డా చ సమాగన్త్వా, ఏకతో మన్తయుం తదా;
‘‘Kumbhaṇḍā ca samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
‘మనుస్సా చేవ దేవా చ, నాగా చ గరుళా తథా.
‘Manussā ceva devā ca, nāgā ca garuḷā tathā.
౧౪౦.
140.
‘‘‘పచ్చేకం బుద్ధసేట్ఠస్స, అకంసు థూపముత్తమం;
‘‘‘Paccekaṃ buddhaseṭṭhassa, akaṃsu thūpamuttamaṃ;
మా నో పమత్తా అస్సుమ్హ, అప్పమత్తా సదేవకా.
Mā no pamattā assumha, appamattā sadevakā.
౧౪౧.
141.
‘‘‘మయమ్పి థూపం కస్సామ, లోకనాథస్స తాదినో;
‘‘‘Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino;
రతనేహి ఛాదేస్సామ, ఆయతం బుద్ధచేతియం’.
Ratanehi chādessāma, āyataṃ buddhacetiyaṃ’.
౧౪౨.
142.
‘‘యోజనం తేపి వడ్ఢేసుం, ఆయతం బుద్ధచేతియం;
‘‘Yojanaṃ tepi vaḍḍhesuṃ, āyataṃ buddhacetiyaṃ;
పఞ్చయోజనముబ్బేధో, థూపో ఓభాసతే తదా.
Pañcayojanamubbedho, thūpo obhāsate tadā.
౧౪౩.
143.
‘‘యక్ఖా తత్థ సమాగన్త్వా, ఏకతో మన్తయుం తదా;
‘‘Yakkhā tattha samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
‘మనుస్సా దేవనాగా చ, గరుళా చ కుమ్భణ్డకా.
‘Manussā devanāgā ca, garuḷā ca kumbhaṇḍakā.
౧౪౪.
144.
‘‘‘పచ్చేకం బుద్ధసేట్ఠస్స, అకంసు థూపముత్తమం;
‘‘‘Paccekaṃ buddhaseṭṭhassa, akaṃsu thūpamuttamaṃ;
మా నో పమత్తా అస్సుమ్హ, అప్పమత్తా సదేవకా.
Mā no pamattā assumha, appamattā sadevakā.
౧౪౫.
145.
‘‘‘మయమ్పి థూపం కస్సామ, లోకనాథస్స తాదినో;
‘‘‘Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino;
ఫలికా ఛాదయిస్సామ, ఆయతం బుద్ధచేతియం’.
Phalikā chādayissāma, āyataṃ buddhacetiyaṃ’.
౧౪౬.
146.
‘‘యోజనం తేపి వడ్ఢేసుం, ఆయతం బుద్ధచేతియం;
‘‘Yojanaṃ tepi vaḍḍhesuṃ, āyataṃ buddhacetiyaṃ;
ఛయోజనికముబ్బేధో, థూపో ఓభాసతే తదా.
Chayojanikamubbedho, thūpo obhāsate tadā.
౧౪౭.
147.
‘‘గన్ధబ్బా చ సమాగన్త్వా, ఏకతో మన్తయుం తదా;
‘‘Gandhabbā ca samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
౧౪౮.
148.
‘‘‘సబ్బే అకంసు బుద్ధథూపం, మయమేత్థ అకారకా;
‘‘‘Sabbe akaṃsu buddhathūpaṃ, mayamettha akārakā;
మయమ్పి థూపం కస్సామ, లోకనాథస్స తాదినో’.
Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino’.
౧౪౯.
149.
‘‘వేదియో సత్త కత్వాన, ధజం ఛత్తం అకంసు తే;
‘‘Vediyo satta katvāna, dhajaṃ chattaṃ akaṃsu te;
సబ్బసోణ్ణమయం థూపం, గన్ధబ్బా కారయుం తదా.
Sabbasoṇṇamayaṃ thūpaṃ, gandhabbā kārayuṃ tadā.
౧౫౦.
150.
‘‘సత్తయోజనముబ్బేధో, థూపో ఓభాసతే తదా;
‘‘Sattayojanamubbedho, thūpo obhāsate tadā;
రత్తిన్దివా న ఞాయన్తి, ఆలోకో హోతి సబ్బదా.
Rattindivā na ñāyanti, āloko hoti sabbadā.
౧౫౧.
151.
‘‘అభిభోన్తి న తస్సాభా, చన్దసూరా సతారకా;
‘‘Abhibhonti na tassābhā, candasūrā satārakā;
సమన్తా యోజనసతే, పదీపోపి న పజ్జలి.
Samantā yojanasate, padīpopi na pajjali.
౧౫౨.
152.
‘‘తేన కాలేన యే కేచి, థూపం పూజేన్తి మానుసా;
‘‘Tena kālena ye keci, thūpaṃ pūjenti mānusā;
న తే థూపం ఆరుహన్తి, అమ్బరే ఉక్ఖిపన్తి తే.
Na te thūpaṃ āruhanti, ambare ukkhipanti te.
౧౫౩.
153.
‘‘దేవేహి ఠపితో యక్ఖో, అభిసమ్మతనామకో;
‘‘Devehi ṭhapito yakkho, abhisammatanāmako;
ధజం వా పుప్ఫదామం వా, అభిరోపేతి ఉత్తరిం.
Dhajaṃ vā pupphadāmaṃ vā, abhiropeti uttariṃ.
౧౫౪.
154.
‘‘న తే పస్సన్తి తం యక్ఖం, దామం పస్సన్తి గచ్ఛతో;
‘‘Na te passanti taṃ yakkhaṃ, dāmaṃ passanti gacchato;
ఏవం పస్సిత్వా గచ్ఛన్తా, సబ్బే గచ్ఛన్తి సుగ్గతిం.
Evaṃ passitvā gacchantā, sabbe gacchanti suggatiṃ.
౧౫౫.
155.
‘‘విరుద్ధా యే పావచనే, పసన్నా యే చ సాసనే;
‘‘Viruddhā ye pāvacane, pasannā ye ca sāsane;
పాటిహీరం దట్ఠుకామా, థూపం పూజేన్తి మానుసా.
Pāṭihīraṃ daṭṭhukāmā, thūpaṃ pūjenti mānusā.
౧౫౬.
156.
‘‘నగరే హంసవతియా, అహోసిం భతకో తదా;
‘‘Nagare haṃsavatiyā, ahosiṃ bhatako tadā;
ఆమోదితం జనం దిస్వా, ఏవం చిన్తేసహం తదా.
Āmoditaṃ janaṃ disvā, evaṃ cintesahaṃ tadā.
౧౫౭.
157.
‘‘‘ఉళారో భగవా నేసో, యస్స ధాతుఘరే దిసం;
‘‘‘Uḷāro bhagavā neso, yassa dhātughare disaṃ;
ఇమా చ జనతా తుట్ఠా, కారం కుబ్బం న తప్పరే.
Imā ca janatā tuṭṭhā, kāraṃ kubbaṃ na tappare.
౧౫౮.
158.
‘‘‘అహమ్పి కారం కస్సామి, లోకనాథస్స తాదినో;
‘‘‘Ahampi kāraṃ kassāmi, lokanāthassa tādino;
తస్స ధమ్మేసు దాయాదో, భవిస్సామి అనాగతే’.
Tassa dhammesu dāyādo, bhavissāmi anāgate’.
౧౫౯.
159.
‘‘సుధోతం రజకేనాహం, ఉత్తరేయ్యం పటం మమ;
‘‘Sudhotaṃ rajakenāhaṃ, uttareyyaṃ paṭaṃ mama;
వేళగ్గే ఆలగ్గేత్వాన, ధజం ఉక్ఖిపిమమ్బరే.
Veḷagge ālaggetvāna, dhajaṃ ukkhipimambare.
౧౬౦.
160.
‘‘అభిసమ్మతకో గయ్హ, అమ్బరే హాసి మే ధజం;
‘‘Abhisammatako gayha, ambare hāsi me dhajaṃ;
వాతేరితం ధజం దిస్వా, భియ్యో హాసం జనేసహం.
Vāteritaṃ dhajaṃ disvā, bhiyyo hāsaṃ janesahaṃ.
౧౬౧.
161.
‘‘తత్థ చిత్తం పసాదేత్వా, సమణం ఉపసఙ్కమిం;
‘‘Tattha cittaṃ pasādetvā, samaṇaṃ upasaṅkamiṃ;
తం భిక్ఖుం అభివాదేత్వా, విపాకం పుచ్ఛహం ధజే.
Taṃ bhikkhuṃ abhivādetvā, vipākaṃ pucchahaṃ dhaje.
౧౬౨.
162.
‘‘సో మే కథేసి ఆనన్దీ, పీతిసఞ్జననం మమ;
‘‘So me kathesi ānandī, pītisañjananaṃ mama;
‘తస్స ధజస్స విపాకం, అనుభోస్ససి సబ్బదా.
‘Tassa dhajassa vipākaṃ, anubhossasi sabbadā.
౧౬౩.
163.
‘‘‘హత్థిఅస్సరథాపత్తీ, సేనా చ చతురఙ్గినీ;
‘‘‘Hatthiassarathāpattī, senā ca caturaṅginī;
పరివారేస్సన్తి తం నిచ్చం, ధజదానస్సిదం ఫలం.
Parivāressanti taṃ niccaṃ, dhajadānassidaṃ phalaṃ.
౧౬౪.
164.
‘‘‘సట్ఠితురియసహస్సాని, భేరియో సమలఙ్కతా;
‘‘‘Saṭṭhituriyasahassāni, bheriyo samalaṅkatā;
పరివారేస్సన్తి తం నిచ్చం, ధజదానస్సిదం ఫలం.
Parivāressanti taṃ niccaṃ, dhajadānassidaṃ phalaṃ.
౧౬౫.
165.
‘‘‘ఛళసీతిసహస్సాని , నారియో సమలఙ్కతా;
‘‘‘Chaḷasītisahassāni , nāriyo samalaṅkatā;
విచిత్తవత్థాభరణా, ఆముక్కమణికుణ్డలా.
Vicittavatthābharaṇā, āmukkamaṇikuṇḍalā.
౧౬౬.
166.
పరివారేస్సన్తి తం నిచ్చం, ధజదానస్సిదం ఫలం.
Parivāressanti taṃ niccaṃ, dhajadānassidaṃ phalaṃ.
౧౬౭.
167.
‘‘‘తింసకప్పసహస్సాని, దేవలోకే రమిస్ససి;
‘‘‘Tiṃsakappasahassāni, devaloke ramissasi;
అసీతిక్ఖత్తుం దేవిన్దో, దేవరజ్జం కరిస్ససి.
Asītikkhattuṃ devindo, devarajjaṃ karissasi.
౧౬౮.
168.
‘‘‘సహస్సక్ఖత్తుం రాజా చ, చక్కవత్తీ భవిస్సతి;
‘‘‘Sahassakkhattuṃ rājā ca, cakkavattī bhavissati;
పదేసరజ్జం విపులం, గణనాతో అసఙ్ఖియం.
Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
౧౬౯.
169.
‘‘‘కప్పసతసహస్సమ్హి, ఓక్కాకకులసమ్భవో;
‘‘‘Kappasatasahassamhi, okkākakulasambhavo;
గోతమో నామ గోత్తేన, సత్థా లోకే భవిస్సతి.
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
౧౭౦.
170.
‘‘‘దేవలోకా చవిత్వాన, సుక్కమూలేన చోదితో;
‘‘‘Devalokā cavitvāna, sukkamūlena codito;
పుఞ్ఞకమ్మేన సఞ్ఞుత్తో, బ్రహ్మబన్ధు భవిస్ససి.
Puññakammena saññutto, brahmabandhu bhavissasi.
౧౭౧.
171.
‘‘‘అసీతికోటిం ఛడ్డేత్వా, దాసే కమ్మకరే బహూ;
‘‘‘Asītikoṭiṃ chaḍḍetvā, dāse kammakare bahū;
గోతమస్స భగవతో, సాసనే పబ్బజిస్ససి.
Gotamassa bhagavato, sāsane pabbajissasi.
౧౭౨.
172.
‘‘‘ఆరాధయిత్వా సమ్బుద్ధం, గోతమం సక్యపుఙ్గవం;
‘‘‘Ārādhayitvā sambuddhaṃ, gotamaṃ sakyapuṅgavaṃ;
ఉపవానోతి నామేన, హేస్ససి సత్థు సావకో’.
Upavānoti nāmena, hessasi satthu sāvako’.
౧౭౩.
173.
‘‘సతసహస్సే కతం కమ్మం, ఫలం దస్సేసి మే ఇధ;
‘‘Satasahasse kataṃ kammaṃ, phalaṃ dassesi me idha;
౧౭౪.
174.
‘‘చక్కవత్తిస్స సన్తస్స, చాతుద్దీపిస్సరస్స మే;
‘‘Cakkavattissa santassa, cātuddīpissarassa me;
తీణి యోజనాని సామన్తా, ఉస్సీయన్తి ధజా సదా.
Tīṇi yojanāni sāmantā, ussīyanti dhajā sadā.
౧౭౫.
175.
‘‘సతసహస్సితో కప్పే, యం కమ్మమకరిం తదా;
‘‘Satasahassito kappe, yaṃ kammamakariṃ tadā;
దుగ్గతిం నాభిజానామి, ధజదానస్సిదం ఫలం.
Duggatiṃ nābhijānāmi, dhajadānassidaṃ phalaṃ.
౧౭౬.
176.
‘‘కిలేసా ఝాపితా మయ్హం…పే॰… విహరామి అనాసవో.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
౧౭౭.
177.
‘‘స్వాగతం వత మే ఆసి…పే॰… కతం బుద్ధస్స సాసనం.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
౧౭౮.
178.
‘‘పటిసమ్భిదా చతస్సో…పే॰… కతం బుద్ధస్స సాసనం’’.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ఇత్థం సుదం ఆయస్మా ఉపవానత్థేరో ఇమా గాథాయో
Itthaṃ sudaṃ āyasmā upavānatthero imā gāthāyo
అభాసిత్థాతి.
Abhāsitthāti.
ఉపవానత్థేరస్సాపదానం దసమం.
Upavānattherassāpadānaṃ dasamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / అపదాన-అట్ఠకథా • Apadāna-aṭṭhakathā / ౧౦. ఉపవానత్థేరఅపదానవణ్ణనా • 10. Upavānattheraapadānavaṇṇanā