| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៦. ឧបយវគ្គោ
6. Upayavaggo
១. ឧបយសុត្តំ
1. Upayasuttaṃ
៥៣. សាវត្ថិនិទានំ ។ ‘‘ឧបយោ 1, ភិក្ខវេ, អវិមុត្តោ, អនុបយោ វិមុត្តោ។ រូបុបយំ 2 វា, ភិក្ខវេ, វិញ្ញាណំ តិដ្ឋមានំ តិដ្ឋេយ្យ, រូបារម្មណំ រូបប្បតិដ្ឋំ នន្ទូបសេចនំ វុទ្ធិំ វិរូឡ្ហិំ វេបុល្លំ អាបជ្ជេយ្យ។ វេទនុបយំ វា…បេ.… សញ្ញុបយំ វា…បេ.… សង្ខារុបយំ វា, ភិក្ខវេ, វិញ្ញាណំ តិដ្ឋមានំ តិដ្ឋេយ្យ, សង្ខារារម្មណំ សង្ខារប្បតិដ្ឋំ នន្ទូបសេចនំ វុទ្ធិំ វិរូឡ្ហិំ វេបុល្លំ អាបជ្ជេយ្យ’’។
53. Sāvatthinidānaṃ . ‘‘Upayo 3, bhikkhave, avimutto, anupayo vimutto. Rūpupayaṃ 4 vā, bhikkhave, viññāṇaṃ tiṭṭhamānaṃ tiṭṭheyya, rūpārammaṇaṃ rūpappatiṭṭhaṃ nandūpasecanaṃ vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjeyya. Vedanupayaṃ vā…pe… saññupayaṃ vā…pe… saṅkhārupayaṃ vā, bhikkhave, viññāṇaṃ tiṭṭhamānaṃ tiṭṭheyya, saṅkhārārammaṇaṃ saṅkhārappatiṭṭhaṃ nandūpasecanaṃ vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjeyya’’.
‘‘យោ, ភិក្ខវេ, ឯវំ វទេយ្យ – ‘អហមញ្ញត្រ រូបា អញ្ញត្រ វេទនាយ អញ្ញត្រ សញ្ញាយ អញ្ញត្រ សង្ខារេហិ វិញ្ញាណស្ស អាគតិំ វា គតិំ វា ចុតិំ វា ឧបបត្តិំ វា វុទ្ធិំ វា វិរូឡ្ហិំ វា វេបុល្លំ វា បញ្ញាបេស្សាមី’តិ, នេតំ ឋានំ វិជ្ជតិ។
‘‘Yo, bhikkhave, evaṃ vadeyya – ‘ahamaññatra rūpā aññatra vedanāya aññatra saññāya aññatra saṅkhārehi viññāṇassa āgatiṃ vā gatiṃ vā cutiṃ vā upapattiṃ vā vuddhiṃ vā virūḷhiṃ vā vepullaṃ vā paññāpessāmī’ti, netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
‘‘រូបធាតុយា ចេ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុនោ រាគោ បហីនោ ហោតិ។ រាគស្ស បហានា វោច្ឆិជ្ជតារម្មណំ បតិដ្ឋា វិញ្ញាណស្ស ន ហោតិ។ វេទនាធាតុយា ចេ, ភិក្ខវេ… សញ្ញាធាតុយា ចេ ភិក្ខវេ… សង្ខារធាតុយា ចេ ភិក្ខវេ… វិញ្ញាណធាតុយា ចេ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុនោ រាគោ បហីនោ ហោតិ។ រាគស្ស បហានា វោច្ឆិជ្ជតារម្មណំ បតិដ្ឋា វិញ្ញាណស្ស ន ហោតិ។ តទប្បតិដ្ឋិតំ វិញ្ញាណំ អវិរូឡ្ហំ អនភិសង្ខច្ចវិមុត្តំ ។ វិមុត្តត្តា ឋិតំ។ ឋិតត្តា សន្តុសិតំ។ សន្តុសិតត្តា ន បរិតស្សតិ។ អបរិតស្សំ បច្ចត្តញ្ញេវ បរិនិព្ពាយតិ។ ‘ខីណា ជាតិ, វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ, កតំ ករណីយំ, នាបរំ ឥត្ថត្តាយា’តិ បជានាតី’’តិ។ បឋមំ។
‘‘Rūpadhātuyā ce, bhikkhave, bhikkhuno rāgo pahīno hoti. Rāgassa pahānā vocchijjatārammaṇaṃ patiṭṭhā viññāṇassa na hoti. Vedanādhātuyā ce, bhikkhave… saññādhātuyā ce bhikkhave… saṅkhāradhātuyā ce bhikkhave… viññāṇadhātuyā ce, bhikkhave, bhikkhuno rāgo pahīno hoti. Rāgassa pahānā vocchijjatārammaṇaṃ patiṭṭhā viññāṇassa na hoti. Tadappatiṭṭhitaṃ viññāṇaṃ avirūḷhaṃ anabhisaṅkhaccavimuttaṃ . Vimuttattā ṭhitaṃ. Ṭhitattā santusitaṃ. Santusitattā na paritassati. Aparitassaṃ paccattaññeva parinibbāyati. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānātī’’ti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១. ឧបយសុត្តវណ្ណនា • 1. Upayasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១. ឧបយសុត្តវណ្ណនា • 1. Upayasuttavaṇṇanā
