| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
ဥပောသထဘေဒာဒိကထာဝဏ္ဏနာ
Uposathabhedādikathāvaṇṇanā
၁၄၉. ‘‘ဒ္ဝေမေ , ဘိက္ခဝေ, ဥပောသထာ’’တိ တဒာ သာမဂ္ဂီဥပောသထသ္သ အနနုညာတတ္တာ ဝုတ္တံ။ သာမဂ္ဂီဥပောသထသ္သ ပုဗ္ဗကိစ္စေ ‘‘အဇ္ဇုပောသထော သာမဂ္ဂီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ, န စ ကမ္မဝာစာယ ဘဂဝတာ ပယောဂော ဒသ္သိတော, ပာဠိနယတော အဋ္ဌကထာစရိယေဟိ ဥဒ္ဒိသိတဗ္ဗက္ကမော ဒသ္သိတော။ တထာ ပဉ္စန္နံ ပာတိမောက္ခုဒ္ဒေသာနံ ဥဒ္ဒေသက္ကမော သိဒ္ဓောတိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ တယော ဝာ ဒ္ဝေ ဝာ ပာတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသန္တိ, အဓမ္မေန သမဂ္ဂံ နာမ ဟောတီတိ ဧတ္ထ ကာမံ သင္ဃသ္သ သာမဂ္ဂီ နာမ ဟောတိ ဝဂ္ဂကထာယ ယထာကမ္မံ သာမဂ္ဂီဝဝတ္ထာနတော။ တထာပိ ဝဂ္ဂပဋိပက္ခဘာဝေန သမဂ္ဂံ, သမဂ္ဂပဋိပက္ခဘာဝေန စ ဝဂ္ဂံ နာမ ကတံ။ အာဝေဏိကတော ဝာ ဂဏကမ္မာဒိသမ္ဘဝတော, တသ္သ စ သမဂ္ဂဝဂ္ဂဘာဝသမ္ဘဝတော ဝုတ္တန္တိ ဝေဒိတဗ္ဗံ။ ဓမ္မေန ဝဂ္ဂန္တိ ဧတ္ထ ပာရိသုဒ္ဓိကရဏံ ဓမ္မိကံ, သင္ဃသ္သေဝ ဆန္ဒာဂမနံ, န ဂဏသ္သာတိ ကတ္ဝာ ဝဂ္ဂံ နာမ ဟောတိ။ ‘‘ဧကဝာရံ ကတံ သုကတံ, အာပတ္တိံ ပန အာပဇ္ဇတိ, ပုန ကာတုံ န လဘန္တီ’’တိ ဝဒန္တိ။ ‘‘ပဉ္စသု ဧကသ္သ ဆန္ဒံ အာဟရိတ္ဝာ စတူဟိ ပာတိမောက္ခံ ဥဒ္ဒိသိတုံ ဝဋ္ဋတီ’’တိ ဝဒန္တိ, တံ ယုတ္တံ, ဆန္ဒဟာရကေ ဘိက္ခူနံ သန္တိကံ ပတ္တေ တေန သင္ဃော ပဟောတိ, တသ္မာ ဆန္ဒော သင္ဃပ္ပတ္တော ဟောတီတိ ကတ္ဝာ ဝုတ္တံ။
149. ‘‘Dveme , bhikkhave, uposathā’’ti tadā sāmaggīuposathassa ananuññātattā vuttaṃ. Sāmaggīuposathassa pubbakicce ‘‘ajjuposatho sāmaggī’’ti vattabbaṃ, na ca kammavācāya bhagavatā payogo dassito, pāḷinayato aṭṭhakathācariyehi uddisitabbakkamo dassito. Tathā pañcannaṃ pātimokkhuddesānaṃ uddesakkamo siddhoti veditabbaṃ. Tayo vā dve vā pātimokkhaṃ uddisanti, adhammena samaggaṃ nāma hotīti ettha kāmaṃ saṅghassa sāmaggī nāma hoti vaggakathāya yathākammaṃ sāmaggīvavatthānato. Tathāpi vaggapaṭipakkhabhāvena samaggaṃ, samaggapaṭipakkhabhāvena ca vaggaṃ nāma kataṃ. Āveṇikato vā gaṇakammādisambhavato, tassa ca samaggavaggabhāvasambhavato vuttanti veditabbaṃ. Dhammena vagganti ettha pārisuddhikaraṇaṃ dhammikaṃ, saṅghasseva chandāgamanaṃ, na gaṇassāti katvā vaggaṃ nāma hoti. ‘‘Ekavāraṃ kataṃ sukataṃ, āpattiṃ pana āpajjati, puna kātuṃ na labhantī’’ti vadanti. ‘‘Pañcasu ekassa chandaṃ āharitvā catūhi pātimokkhaṃ uddisituṃ vaṭṭatī’’ti vadanti, taṃ yuttaṃ, chandahārake bhikkhūnaṃ santikaṃ patte tena saṅgho pahoti, tasmā chando saṅghappatto hotīti katvā vuttaṃ.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi / ၇၇. ဥပောသထဘေဒာဒိ • 77. Uposathabhedādi
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ဥပောသထဘေဒာဒိကထာ • Uposathabhedādikathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ဥပောသထဘေဒာဒိကထာဝဏ္ဏနာ • Uposathabhedādikathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ဥပောသထဘေဒာဒိကထာဝဏ္ဏနာ • Uposathabhedādikathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၇၇. ဥပောသထဘေဒာဒိကထာ • 77. Uposathabhedādikathā
