Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / கு²த்³த³ஸிக்கா²-மூலஸிக்கா² • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
44. உபோஸத²னித்³தே³ஸவண்ணனா
44. Uposathaniddesavaṇṇanā
410. து³வே உபோஸதா²தி ஸுலப⁴ப்பவத்திவஸேன வுத்தங். தயோ பன தி³வஸவஸேனேவ உபோஸதா² சாதுத்³த³ஸிகோ பன்னரஸிகோ ஸாமக்³கி³கோதி. தத்த² ஹேமந்தகி³ம்ஹவஸ்ஸானானங் திண்ணங் உதூனங் ததியஸத்தமபக்கே²ஸு த்³வே த்³வே கத்வா ச² சாதுத்³த³ஸிகா, ஸேஸா பன்னரஸிகாதி ஏவங் ஏகஸங்வச்ச²ரே சதுவீஸதிஉபோஸதா². இத³ங் தாவ லோகஸ்ஸ பகதிசாரித்தங். ‘‘ஆக³ந்துகேஹி ஆவாஸிகானங் அனுவத்திதப்³ப³’’ந்திஆதி³வசனதோ (மஹாவ॰ 178) பன ததா²ரூபபச்சயே ஸதி அஞ்ஞஸ்மிம்பி சாதுத்³த³ஸே உபோஸத²ங் காதுங் வட்டதி.
410.Duve uposathāti sulabhappavattivasena vuttaṃ. Tayo pana divasavaseneva uposathā cātuddasiko pannarasiko sāmaggikoti. Tattha hemantagimhavassānānaṃ tiṇṇaṃ utūnaṃ tatiyasattamapakkhesu dve dve katvā cha cātuddasikā, sesā pannarasikāti evaṃ ekasaṃvacchare catuvīsatiuposathā. Idaṃ tāva lokassa pakaticārittaṃ. ‘‘Āgantukehi āvāsikānaṃ anuvattitabba’’ntiādivacanato (mahāva. 178) pana tathārūpapaccaye sati aññasmimpi cātuddase uposathaṃ kātuṃ vaṭṭati.
411. ஸுத்துத்³தே³ஸோ ஸங்க⁴ஸ்ஸேவாதி யோஜனா. அதி⁴ட்டா²னஞ்ச தங் உபோஸதோ² சாதி கம்மதா⁴ரயோ. ஸேஸானந்தி த்³வின்னங் திண்ணங் வா. ‘‘து³வே’’திஆதி³னா ச சாதுத்³த³ஸோ பன்னரஸோ ஸாமக்³கீ³தி தி³வஸவஸேன, ஸுத்துத்³தே³ஸோ அதி⁴ட்டா²னங் பாரிஸுத்³தீ⁴தி கரணப்பகாரேன, ஸங்கு⁴போஸதோ² க³ணுபோஸதோ² புக்³க³லுபோஸதோ²தி புக்³க³லவஸேன சாதி நவ உபோஸதா² தீ³பிதா ஹொந்தி.
411. Suttuddeso saṅghassevāti yojanā. Adhiṭṭhānañca taṃ uposatho cāti kammadhārayo. Sesānanti dvinnaṃ tiṇṇaṃ vā. ‘‘Duve’’tiādinā ca cātuddaso pannaraso sāmaggīti divasavasena, suttuddeso adhiṭṭhānaṃ pārisuddhīti karaṇappakārena, saṅghuposatho gaṇuposatho puggaluposathoti puggalavasena cāti nava uposathā dīpitā honti.
412. புப்³ப³கிச்சேதி –
412.Pubbakicceti –
‘‘ச²ந்த³பாரிஸுத்³தி⁴உதுக்கா²னங், பி⁴க்கு²க³ணனா ச ஓவாதோ³;
‘‘Chandapārisuddhiutukkhānaṃ, bhikkhugaṇanā ca ovādo;
உபோஸத²ஸ்ஸ ஏதானி, புப்³ப³கிச்சந்தி வுச்சதீ’’தி. (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 168) –
Uposathassa etāni, pubbakiccanti vuccatī’’ti. (mahāva. aṭṭha. 168) –
ஏவங் அட்ட²கதா²சரியேஹி வுத்தே புப்³ப³கரணானந்தரங் கத்தப்³பே³ புப்³ப³கிச்சே.
Evaṃ aṭṭhakathācariyehi vutte pubbakaraṇānantaraṃ kattabbe pubbakicce.
புப்³ப³கரணேதி –
Pubbakaraṇeti –
‘‘ஸம்மஜ்ஜனீ பதீ³போ ச, உத³கங் ஆஸனேன ச;
‘‘Sammajjanī padīpo ca, udakaṃ āsanena ca;
உபோஸத²ஸ்ஸ ஏதானி, புப்³ப³கரணந்தி வுச்சதீ’’தி. (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 168) –
Uposathassa etāni, pubbakaraṇanti vuccatī’’ti. (mahāva. aṭṭha. 168) –
ஏவங் அட்ட²கதா²சரியேஹேவ வுத்தே ஸப்³ப³பட²மங் கத்தப்³பே³ புப்³ப³கரணே. பத்தகல்லேதி உபோஸதா²தீ³னங் சதுன்னங் அங்கா³னங் ஸம்ப⁴வேன பத்தோ காலோ இமஸ்ஸாதி பத்தகாலங், பத்தகாலமேவ பத்தகல்லங். கிங் தங்? உபோஸதா²தி³கம்மங். தங் பன சதூஹி அங்கே³ஹி ஸங்க³ஹிதங். யதா²ஹு அட்ட²கதா²சரியா –
Evaṃ aṭṭhakathācariyeheva vutte sabbapaṭhamaṃ kattabbe pubbakaraṇe. Pattakalleti uposathādīnaṃ catunnaṃ aṅgānaṃ sambhavena patto kālo imassāti pattakālaṃ, pattakālameva pattakallaṃ. Kiṃ taṃ? Uposathādikammaṃ. Taṃ pana catūhi aṅgehi saṅgahitaṃ. Yathāhu aṭṭhakathācariyā –
‘‘உபோஸதோ² யாவதிகா ச பி⁴க்கூ² கம்மப்பத்தா,
‘‘Uposatho yāvatikā ca bhikkhū kammappattā,
ஸபா⁴கா³பத்தியோ ச ந விஜ்ஜந்தி;
Sabhāgāpattiyo ca na vijjanti;
வஜ்ஜனீயா ச புக்³க³லா தஸ்மிங் ந ஹொந்தி,
Vajjanīyā ca puggalā tasmiṃ na honti,
பத்தகல்லந்தி வுச்சதீ’’தி. (மஹாவ॰ அட்ட²॰ 168);
Pattakallanti vuccatī’’ti. (mahāva. aṭṭha. 168);
ஸமானிதேதி ஸம்மா ஆனீதே பவத்திதேதி அத்தோ². ஸோதி ஸுத்துத்³தே³ஸோ. பஞ்சதா⁴தி நிதா³னுத்³தே³ஸோ பாராஜிகுத்³தே³ஸோ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸுத்³தே³ஸோ அனியதுத்³தே³ஸோ வித்தா²ருத்³தே³ஸோதி ஏவங் பஞ்சதா⁴.
Samāniteti sammā ānīte pavattiteti attho. Soti suttuddeso. Pañcadhāti nidānuddeso pārājikuddeso saṅghādisesuddeso aniyatuddeso vitthāruddesoti evaṃ pañcadhā.
413. வினாந்தராயந்தி ராஜந்தராயோ சோரந்தராயோ அக்³யந்தராயோ உத³கந்தராயோ மனுஸ்ஸந்தராயோ அமனுஸ்ஸந்தராயோ வாளந்தராயோ ஸரீஸபந்தராயோ ஜீவிதந்தராயோ ப்³ரஹ்மசரியந்தராயோதி (மஹாவ॰ 150) வுத்தேஸு த³ஸஸு யங் கிஞ்சி அந்தராயங் வினா. ஸங்கே²பேனாதி வினா வித்தா²ரங். ‘‘எத்த² த்³வீஸு தீஸு வா உத்³தே³ஸேஸு விஸதே³ஸு தே²ரோவ இஸ்ஸரோ’’தி வுத்தத்தா அவத்தந்தேபி வட்டதீதி யோஜனா. எத்தா²தி பஞ்சஸு உத்³தே³ஸேஸு. அவத்தந்தேதி தே²ரஸ்ஸ வித்தா²ரேன அவத்தமானே அப்பகு³ணே. வட்டதீதி ஸங்கி²த்தேன உத்³தி³ஸிதும்பி வட்டதி. இமினாவ யஸ்ஸ கஸ்ஸசி உத்³தே³ஸகஸ்ஸ அவத்தந்தேபி வட்டதீதி விஞ்ஞாயதி. த்³வீஸு வத்தமானேஸு இஸ்ஸரத்தே அதி⁴கே வத்தப்³ப³மேவ நத்தீ²தி த³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘தீஸூ’’தி வுத்தங். ‘‘தே²ரோவ இஸ்ஸரோ’’திஆதி³னா இத³ங் பரிதீ³பேதி – த்³வே அக²ண்டா³ ஸுவிஸதா³ வாசுக்³க³தா, தே²ராதெ⁴ய்யங் பாதிமொக்க²ங், ஸசே பன எத்தகம்பி விஸத³ங் காதுங் ந ஸக்கோதி, ப்³யத்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஆயத்தங் ஹோதி, தஸ்மா ஸயங் உத்³தி³ஸிதப்³ப³ங், அஞ்ஞா வா அஜ்ஜே²ஸிதப்³போ³தி.
413.Vināntarāyanti rājantarāyo corantarāyo agyantarāyo udakantarāyo manussantarāyo amanussantarāyo vāḷantarāyo sarīsapantarāyo jīvitantarāyo brahmacariyantarāyoti (mahāva. 150) vuttesu dasasu yaṃ kiñci antarāyaṃ vinā. Saṅkhepenāti vinā vitthāraṃ. ‘‘Ettha dvīsu tīsu vā uddesesu visadesu therova issaro’’ti vuttattā avattantepi vaṭṭatīti yojanā. Etthāti pañcasu uddesesu. Avattanteti therassa vitthārena avattamāne appaguṇe. Vaṭṭatīti saṃkhittena uddisitumpi vaṭṭati. Imināva yassa kassaci uddesakassa avattantepi vaṭṭatīti viññāyati. Dvīsu vattamānesu issaratte adhike vattabbameva natthīti dassanatthaṃ ‘‘tīsū’’ti vuttaṃ. ‘‘Therova issaro’’tiādinā idaṃ paridīpeti – dve akhaṇḍā suvisadā vācuggatā, therādheyyaṃ pātimokkhaṃ, sace pana ettakampi visadaṃ kātuṃ na sakkoti, byattassa bhikkhuno āyattaṃ hoti, tasmā sayaṃ uddisitabbaṃ, aññā vā ajjhesitabboti.
414. உத்³தி³ஸந்தே ஸமா வா அத² தோ²கிகா வா யதி³ ஆக³ச்செ²ய்யுந்தி ஸம்ப³ந்த⁴னீயங். உத்³தி³ஸந்தே ஆவாஸிகேஹி பாதிமொக்கே² உத்³தி³ஸ்ஸமானே. ஸமா வா தோ²கிகா வாதி ஆவாஸிகேஹி ஸமா வா தோ²கிகா வா ஆக³ந்துகா பி⁴க்கூ². அவஸேஸகங் ஸோதப்³ப³ந்தி இமினா எத்தாவதாபி உபோஸதோ² கதோயேவ நாமாதி தீ³பேதி.
414. Uddisante samā vā atha thokikā vā yadi āgaccheyyunti sambandhanīyaṃ. Uddisante āvāsikehi pātimokkhe uddissamāne. Samā vā thokikā vāti āvāsikehi samā vā thokikā vā āgantukā bhikkhū. Avasesakaṃ sotabbanti iminā ettāvatāpi uposatho katoyeva nāmāti dīpeti.
415. உத்³தி³ட்ட²மத்தேதி உத்³தி³ட்ட²ங்யேவ உத்³தி³ட்ட²மத்தங். மத்த-ஸத்³தோ³ அவதா⁴ரணே. ஸகலாய ஏகச்சாய வா உட்டி²தாய ஸமா வா தோ²கிகா வா யதி³ ஆக³ச்செ²ய்யுந்தி யோஜனா. ஸகலாயாதி ஸப்³பா³ய பரிஸாய. ஏஸங் ஸந்திகே பாரிஸுத்³தி⁴ங் கரெய்யுந்தி ஏஸங் ஆவாஸிகானங் ஸமீபே தே ஆக³ந்துகா பி⁴க்கூ² பாரிஸுத்³தி⁴உபோஸத²ங் கரெய்யுந்தி அத்தோ². அத² ப³ஹுகா சே, ஸப்³ப³விகப்பேஸு புப்³ப³கிச்சங் கத்வாதி யோஜனீயங். விகப்பீயந்தி பரிகப்பீயந்தீதி விகப்பா, அவஸேஸஸவனபாரிஸுத்³தி⁴உபோஸத²விதா⁴னா ஸப்³பே³ ச தே விகப்பா சேதி ஸப்³ப³விகப்பா. தேஸு. புனுத்³தி³ஸேதி புன பாதிமொக்க²ங் உத்³தி³ஸெய்ய.
415.Uddiṭṭhamatteti uddiṭṭhaṃyeva uddiṭṭhamattaṃ. Matta-saddo avadhāraṇe. Sakalāya ekaccāya vā uṭṭhitāya samā vā thokikā vā yadi āgaccheyyunti yojanā. Sakalāyāti sabbāya parisāya. Esaṃ santike pārisuddhiṃ kareyyunti esaṃ āvāsikānaṃ samīpe te āgantukā bhikkhū pārisuddhiuposathaṃ kareyyunti attho. Atha bahukā ce, sabbavikappesu pubbakiccaṃ katvāti yojanīyaṃ. Vikappīyanti parikappīyantīti vikappā, avasesasavanapārisuddhiuposathavidhānā sabbe ca te vikappā ceti sabbavikappā. Tesu. Punuddiseti puna pātimokkhaṃ uddiseyya.
416. இதரானந்தி ஆக³ந்துகானங். இதரோதி சாதுத்³த³ஸோ. எத்த² பன யேஸங் பன்னரஸோ, தே அதீதங் உபோஸத²ங் சாதுத்³த³ஸிகங் அகங்ஸூதி வேதி³தப்³பா³. அயமெத்தா²தி⁴ப்பாயோ – தாதி³ஸே பச்சயே ஸதி சாதுத்³த³ஸிகஸ்ஸ கதத்தா தேஸங் யதா²வுத்தததியஸத்தமபக்க²ஸங்கா²தசாதுத்³த³ஸிகே ஸம்பத்தே தேரஸீசாதுத்³த³ஸீகத்தப்³ப³த்தா அனுபோஸத²த்தா பன தத்த² உபோஸதோ² ந கதோதி சாதுத்³த³ஸோயேவ பன்னரஸோ ஜாதோ. ஸமானேதரேதி ஸமா ஊனா இதரேதி பத³ச்சே²தோ³. இதரேதி ஆக³ந்துகா. புரிமானங் அனுவத்தந்தூதி ஆவாஸிகேஹி ‘‘அஜ்ஜுபோஸதோ² பன்னரஸோ’’தி புப்³ப³கிச்சே கயிரமானே புரிமானங் ஆவாஸிகானங் அனுவத்தந்தூதி அத்தோ². ஸசேதி⁴காதி யதி³ ஆக³ந்துகா ப³ஹுகா ஹொந்தி. புரிமாதி ஆவாஸிகா. தேஸங் அனுவத்தந்தூதி தேஸங் ஆக³ந்துகானங் ‘‘அஜ்ஜுபோஸதோ² சாதுத்³த³ஸோ’’தி புப்³ப³கிச்சே கயிரமானே அனுவத்தந்து. ஸேஸேபீதி ஆக³ந்துகானங் பன்னரஸவாரேபி. அயங் நயோதி ‘‘ஆக³ந்துகானங் பன்னரஸோ இதரானங் ஸசேதரோ’’திஆதி³கோ அயமேவ நயோ. எத்த² பன யேஸங் பன்னரஸோ, தே திரோரட்ட²தோ வா ஆக³தா அதீதங் வா உபோஸத²ங் சாதுத்³த³ஸிகங் அகங்ஸூதி வேதி³தப்³போ³.
416.Itarānanti āgantukānaṃ. Itaroti cātuddaso. Ettha pana yesaṃ pannaraso, te atītaṃ uposathaṃ cātuddasikaṃ akaṃsūti veditabbā. Ayametthādhippāyo – tādise paccaye sati cātuddasikassa katattā tesaṃ yathāvuttatatiyasattamapakkhasaṅkhātacātuddasike sampatte terasīcātuddasīkattabbattā anuposathattā pana tattha uposatho na katoti cātuddasoyeva pannaraso jāto. Samānetareti samā ūnā itareti padacchedo. Itareti āgantukā. Purimānaṃ anuvattantūti āvāsikehi ‘‘ajjuposatho pannaraso’’ti pubbakicce kayiramāne purimānaṃ āvāsikānaṃ anuvattantūti attho. Sacedhikāti yadi āgantukā bahukā honti. Purimāti āvāsikā. Tesaṃ anuvattantūti tesaṃ āgantukānaṃ ‘‘ajjuposatho cātuddaso’’ti pubbakicce kayiramāne anuvattantu. Sesepīti āgantukānaṃ pannarasavārepi. Ayaṃ nayoti ‘‘āgantukānaṃ pannaraso itarānaṃ sacetaro’’tiādiko ayameva nayo. Ettha pana yesaṃ pannaraso, te tiroraṭṭhato vā āgatā atītaṃ vā uposathaṃ cātuddasikaṃ akaṃsūti veditabbo.
417. அதீதுபோஸத²ஸ்ஸ சாதுத்³த³ஸியங் கதத்தா சாதுத்³த³ஸியங் பன்னரஸுபோஸதோ² கதோதி பன்னரஸீ ஆவாஸிகானங் பாடிபதோ³ ஜாதோதி ஆஹ ‘‘ஆவாஸிகானங் பாடிபதோ³’’தி. இதரானந்தி ஆக³ந்துகானங். உபோஸதோ²தி பன்னரஸோ உபோஸதோ². ஸமதோ²கானந்தி அத்தனா ஸமானங் வா தோ²கானங் வா ஆக³ந்துகானங். மூலட்டா²தி ஆவாஸிகா. காமதோ தெ³ந்தூதி அத்தனோ இச்சா²ய தெ³ந்து.
417. Atītuposathassa cātuddasiyaṃ katattā cātuddasiyaṃ pannarasuposatho katoti pannarasī āvāsikānaṃ pāṭipado jātoti āha ‘‘āvāsikānaṃ pāṭipado’’ti. Itarānanti āgantukānaṃ. Uposathoti pannaraso uposatho. Samathokānanti attanā samānaṃ vā thokānaṃ vā āgantukānaṃ. Mūlaṭṭhāti āvāsikā. Kāmato dentūti attano icchāya dentu.
418. நோ சே தெ³ந்தீதி யதி³ ஆவாஸிகா காயஸாமக்³கி³ங் ந தெ³ந்தி, தேஸங் பன ஆவாஸிகானங் ஹிய்யோ உபோஸத²ஸ்ஸ கதத்தா அஜ்ஜ உபோஸத²கரணங் நத்தி². ப³ஹூஸு அனிச்சா²ய காயஸாமக்³கி³ங் த³தெ³ய்யாதி யோஜனா. ப³ஹூஸூதி ஆக³ந்துகேஸு ப³ஹுகேஸு. ப³ஹி வா வஜேதி ஆவாஸிகபி⁴க்கு²பரிஸா நிஸ்ஸீமங் வா வஜெய்யாதி அத்தோ².
418.No ce dentīti yadi āvāsikā kāyasāmaggiṃ na denti, tesaṃ pana āvāsikānaṃ hiyyo uposathassa katattā ajja uposathakaraṇaṃ natthi. Bahūsu anicchāya kāyasāmaggiṃ dadeyyāti yojanā. Bahūsūti āgantukesu bahukesu. Bahi vā vajeti āvāsikabhikkhuparisā nissīmaṃ vā vajeyyāti attho.
419. ஸாவெய்ய ஸுத்தந்தி பாதிமொக்க²ஸங்கா²தங் ஸுத்தங் வாயமித்வா ஸாவெய்ய.
419.Sāveyya suttanti pātimokkhasaṅkhātaṃ suttaṃ vāyamitvā sāveyya.
420. ஸம்மஜ்ஜிதுங் …பே॰… உத³காஸனங் பஞ்ஞபேதுஞ்ச மஹாதே²ரேன பேஸிதோ கல்லோ ந கரெய்ய ததா²தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கல்லோதி அகி³லானோ. ததா²தி து³க்கடங் அதிதி³ஸதி. ஆஸனேஸு அஸதி அந்தமஸோ ஸாகா²ப⁴ங்க³ம்பி கப்பியங் காராபெத்வா பஞ்ஞபேதப்³ப³ங். தேலே அஸதி கபல்லே அக்³கி³பி ஜாலேதப்³போ³.
420. Sammajjituṃ …pe… udakāsanaṃ paññapetuñca mahātherena pesito kallo na kareyya tathāti sambandho. Kalloti agilāno. Tathāti dukkaṭaṃ atidisati. Āsanesu asati antamaso sākhābhaṅgampi kappiyaṃ kārāpetvā paññapetabbaṃ. Tele asati kapalle aggipi jāletabbo.
421-3. பட்ட²பெத்வா த³காஸனந்தி பரிபோ⁴ஜனீயபானீயோத³கஞ்ச ஆஸனஞ்ச ஸன்னிஹிதங் கத்வா. க³ணஞத்திந்தி இதா³னி வக்க²மானங் க³ணேன ட²பேதப்³ப³ங் ஞத்திங். தேதி அஞ்ஞே து³வே பி⁴க்கூ². ஸமத்தபுப்³பா³ரம்பே⁴னாதி ஸமத்தோ நிட்டி²தோ புப்³பே³ஸு உத்தராஸங்க³ஏகங்ஸகரணாதீ³ஸு ஆரம்போ⁴ யஸ்ஸாதி திபத³ப³ஹுப்³பீ³ஹி. நவேன தே ஏவமீரியாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தேதி இதரே த்³வே.
421-3.Paṭṭhapetvā dakāsananti paribhojanīyapānīyodakañca āsanañca sannihitaṃ katvā. Gaṇañattinti idāni vakkhamānaṃ gaṇena ṭhapetabbaṃ ñattiṃ. Teti aññe duve bhikkhū. Samattapubbārambhenāti samatto niṭṭhito pubbesu uttarāsaṅgaekaṃsakaraṇādīsu ārambho yassāti tipadabahubbīhi. Navena te evamīriyāti sambandho. Teti itare dve.
424. கத்தப்³ப³ங் கத்வா புப்³ப³கிச்சாதி³கங் ஸம்பாதெ³த்வா நவோ ஏவங் ஈரியோதி யோஜனா.
424.Kattabbaṃ katvā pubbakiccādikaṃ sampādetvā navo evaṃ īriyoti yojanā.
427. யத்தா²தி யஸ்மிங் விஹாரே ஏகேகஸ்ஸ பாரிஸுத்³தி⁴ங் ஹரித்வானாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏகேகஸ்ஸாதி எத்த² விச்சா²யங் த்³வித்தங். கிரியாய கு³ணேன த³ப்³பே³ன வா பி⁴ன்னே அத்தே² ப்³யாபிதுங் இச்சா² விச்சா². எத்த² பன ச²ந்த³பாரிஸுத்³தி⁴ஹரணஸங்கா²தாய கிரியாய சதூஸு ச தீஸு ச த்³வீஸு ச பி⁴ன்னமேகேகங் ப்³யாபிதுங் ஸம்ப³ந்தி⁴துங் இச்சா²தி விச்சா². இதரீதரேதி எத்தா²பி கரணகிரியாவஸேன வேதி³தப்³ப³ங். தயோ த்³வே ஏகோ வா தங் தங் ஸங்கு⁴போஸத²ங் க³ணுபோஸத²ங் புக்³க³லுபோஸத²ங் வாதி வுத்தங் ஹோதி. அயமெத்தா²தி⁴ப்பாயோ – சதூஸு ஏகஸ்ஸ ஆஹரித்வா தயோ பாரிஸுத்³தி⁴உபோஸத²ங் கரொந்தி, தீஸு வா ஏகஸ்ஸ ஆஹரித்வா த்³வே ஸங்கு⁴போஸத²ங் கரொந்தி, அத⁴ம்மேன வக்³க³ங் உபோஸத²கம்மங். அத² பன ஏகஸ்ஸ ஆஹரித்வா தயோ ஸங்கு⁴போஸத²ங் கரொந்தி, ஏகஸ்ஸ ஆஹரித்வா த்³வே பாரிஸுத்³தி⁴உபோஸத²ங் கரொந்தி, அத⁴ம்மேன வக்³க³ங் நாம ஹோதி. யதி³ பன சத்தாரோபி ஸன்னிபதித்வா பாரிஸுத்³தி⁴உபோஸத²ங் கரொந்தி, தயோ வா த்³வே வா ஸங்கு⁴போஸத²ங் கரொந்தி, அத⁴ம்மேன ஸமக்³க³ங் நாம ஹோதீதி. தப்³பி³பரியாயேன த⁴ம்மேன ஸமக்³க³ங் வேதி³தப்³ப³ங்.
427.Yatthāti yasmiṃ vihāre ekekassa pārisuddhiṃ haritvānāti sambandho. Ekekassāti ettha vicchāyaṃ dvittaṃ. Kiriyāya guṇena dabbena vā bhinne atthe byāpituṃ icchā vicchā. Ettha pana chandapārisuddhiharaṇasaṅkhātāya kiriyāya catūsu ca tīsu ca dvīsu ca bhinnamekekaṃ byāpituṃ sambandhituṃ icchāti vicchā. Itarītareti etthāpi karaṇakiriyāvasena veditabbaṃ. Tayo dve eko vā taṃ taṃ saṅghuposathaṃ gaṇuposathaṃ puggaluposathaṃ vāti vuttaṃ hoti. Ayametthādhippāyo – catūsu ekassa āharitvā tayo pārisuddhiuposathaṃ karonti, tīsu vā ekassa āharitvā dve saṅghuposathaṃ karonti, adhammena vaggaṃ uposathakammaṃ. Atha pana ekassa āharitvā tayo saṅghuposathaṃ karonti, ekassa āharitvā dve pārisuddhiuposathaṃ karonti, adhammena vaggaṃ nāma hoti. Yadi pana cattāropi sannipatitvā pārisuddhiuposathaṃ karonti, tayo vā dve vā saṅghuposathaṃ karonti, adhammena samaggaṃ nāma hotīti. Tabbipariyāyena dhammena samaggaṃ veditabbaṃ.
428. வக்³கே³ ஸமக்³கே³ வா ‘‘வக்³கோ³’’தி ஸஞ்ஞினோ விமதிஸ்ஸ வா கரோதோ து³க்கடந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. வக்³கே³தி வக்³க³ஸங்கே⁴. விமதிஸ்ஸாதி ‘‘வக்³கோ³ நு கோ², ஸமக்³கோ³’’தி ஏவங் வேமதிகஸ்ஸ. இமினாவ குக்குச்சபகதவாரோபி உபலக்கி²தோ. கரோதோதி உபோஸத²ங் கரொந்தஸ்ஸ. பே⁴தா³தி⁴ப்பாயேன கரோதோதி யோஜனா. எத்த² பன பாபஸ்ஸ ப³லவதாய து²ல்லச்சயங் வுத்தங். ஸஞ்ஞினோதி ஸஞ்ஞாஸீஸேன சித்தங் வுத்தங், சித்தவதோதி அத்தோ².
428. Vagge samagge vā ‘‘vaggo’’ti saññino vimatissa vā karoto dukkaṭanti sambandho. Vaggeti vaggasaṅghe. Vimatissāti ‘‘vaggo nu kho, samaggo’’ti evaṃ vematikassa. Imināva kukkuccapakatavāropi upalakkhito. Karototi uposathaṃ karontassa. Bhedādhippāyena karototi yojanā. Ettha pana pāpassa balavatāya thullaccayaṃ vuttaṃ. Saññinoti saññāsīsena cittaṃ vuttaṃ, cittavatoti attho.
429-30. ‘‘உக்கி²த்தஸ்ஸா’’திஆதி³னா வஜ்ஜனீயபுக்³க³லே த³ஸ்ஸேதி. உக்கி²த்தஸ்ஸாதி கத்துஅத்தே² ஸாமிவசனங். நிஸின்னஸத்³த³ஸ்ஸ கம்மஸாத⁴னத்தா உக்கி²த்தாதீ³ஹி கத்தூஹி ப⁴விதப்³ப³ந்தி. ‘‘ஸேஸான’’ந்தி விஸேஸனஸ்ஸ பி⁴க்கூ²னங் ப்³யபி⁴சாரேன ஸாத்த²கதா. அப⁴ப்³ப³ஸ்ஸ பண்ட³காதி³ஏகாத³ஸவித⁴ஸ்ஸ அப⁴ப்³ப³ஸ்ஸ. நிஸின்னபரிஸாயஞ்ச பாதிமொக்க²ங் ந உத்³தி³ஸேதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸபா⁴கா³பத்திகோ ததா² ந உத்³தி³ஸேதி யோஜேதப்³ப³ங். விகாலபோ⁴ஜனாதி³வத்து²தோ ஸமானோ பா⁴கோ³ கொட்டா²ஸோ ஏதிஸ்ஸாதி ஸபா⁴கா³, ஸா ஆபத்தி அஸ்ஸாதி ப³ஹுப்³பீ³ஹி.
429-30.‘‘Ukkhittassā’’tiādinā vajjanīyapuggale dasseti. Ukkhittassāti kattuatthe sāmivacanaṃ. Nisinnasaddassa kammasādhanattā ukkhittādīhi kattūhi bhavitabbanti. ‘‘Sesāna’’nti visesanassa bhikkhūnaṃ byabhicārena sātthakatā. Abhabbassa paṇḍakādiekādasavidhassa abhabbassa. Nisinnaparisāyañca pātimokkhaṃ na uddiseti sambandho. Sabhāgāpattiko tathā na uddiseti yojetabbaṃ. Vikālabhojanādivatthuto samāno bhāgo koṭṭhāso etissāti sabhāgā, sā āpatti assāti bahubbīhi.
ச²ந்தே³ன பரிவுத்தே²னாதி எத்த² சதுப்³பி³த⁴ங் பாரிவாஸியங் பரிஸபாரிவாஸியங் ரத்திபாரிவாஸியங் ச²ந்த³பாரிவாஸியங் அஜ்ஜா²ஸயபாரிவாஸியந்தி. தத்த² பி⁴க்கூ² கேனசிதே³வ கரணீயேன ஸன்னிபதிதா ஹொந்தி, அத² மேகு⁴ட்டா²னாதி³னா கேனசிதே³வ கரணீயேன அனோகாஸோ, அத² ‘‘அஞ்ஞத்த² க³ச்சா²மா’’தி ச²ந்த³ங் அவிஸ்ஸஜ்ஜித்வாவ உட்ட²ஹந்தி, இத³ங் பரிஸபாரிவாஸியங் நாம கிஞ்சாபி பரிஸபாரிவாஸியங், ச²ந்த³ஸ்ஸ பன அவிஸ்ஸட்ட²த்தா கம்மங் காதுங் வட்டதி.
Chandena parivutthenāti ettha catubbidhaṃ pārivāsiyaṃ parisapārivāsiyaṃ rattipārivāsiyaṃ chandapārivāsiyaṃ ajjhāsayapārivāsiyanti. Tattha bhikkhū kenacideva karaṇīyena sannipatitā honti, atha meghuṭṭhānādinā kenacideva karaṇīyena anokāso, atha ‘‘aññattha gacchāmā’’ti chandaṃ avissajjitvāva uṭṭhahanti, idaṃ parisapārivāsiyaṃ nāma kiñcāpi parisapārivāsiyaṃ, chandassa pana avissaṭṭhattā kammaṃ kātuṃ vaṭṭati.
‘‘யாவ பன ஸப்³பே³ ஸன்னிபதந்தி, தாவ த⁴ம்மங் ஸுணிஸ்ஸாமா’’தி ஏகங் அஜ்ஜே²ஸந்தி, தஸ்மிங் த⁴ம்மகத²ங் கதெ²ந்தேயேவ அருணோ உக்³க³ச்ச²தி, ஸசே சாதுத்³த³ஸிகங் காதுங் நிஸின்னா, பன்னரஸோதி காதுங் வட்டதி, ஸசே பன்னரஸிகங் காதுங் நிஸின்னா, பாடிபதே³ அனுபோஸதே² உபோஸத²ங் காதுங் ந வட்டதி, அஞ்ஞங் பன ஸங்க⁴கிச்சங் காதுங் வட்டதி, இத³ங் ரத்திபாரிவாஸியங் நாம.
‘‘Yāva pana sabbe sannipatanti, tāva dhammaṃ suṇissāmā’’ti ekaṃ ajjhesanti, tasmiṃ dhammakathaṃ kathenteyeva aruṇo uggacchati, sace cātuddasikaṃ kātuṃ nisinnā, pannarasoti kātuṃ vaṭṭati, sace pannarasikaṃ kātuṃ nisinnā, pāṭipade anuposathe uposathaṃ kātuṃ na vaṭṭati, aññaṃ pana saṅghakiccaṃ kātuṃ vaṭṭati, idaṃ rattipārivāsiyaṃ nāma.
ஏவங் பன நிஸின்னே கோசி நக்க²த்தபாட²கோ பி⁴க்கு² ‘‘அஜ்ஜ நக்க²த்தங் தா³ருணங், இமங் கம்மங் மா கரோதா²’’தி வத³தி, தே தஸ்ஸ வசனேன ச²ந்த³ங் விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா தத்தே²வ நிஸின்னா ஹொந்தி, அத²ஞ்ஞோ ஆக³ந்த்வா ‘‘நக்க²த்தங் படிமானெந்தங், அத்தோ² பா³லங் உபச்சகா³’’தி (ஜா॰ 1.1.49) வத்வா ‘‘கிங் நக்க²த்தேன, கரோதா²’’தி வத³தி, இத³ங் ச²ந்த³பாரிவாஸியஞ்சேவ அஜ்ஜா²ஸயபாரிவாஸியஞ்ச. ஏகஸ்மிங் பாரிவாஸியே புன ச²ந்த³பாரிஸுத்³தி⁴ங் ஆனெத்வா கம்மங் காதுங் வட்டதி.
Evaṃ pana nisinne koci nakkhattapāṭhako bhikkhu ‘‘ajja nakkhattaṃ dāruṇaṃ, imaṃ kammaṃ mā karothā’’ti vadati, te tassa vacanena chandaṃ vissajjetvā tattheva nisinnā honti, athañño āgantvā ‘‘nakkhattaṃ paṭimānentaṃ, attho bālaṃ upaccagā’’ti (jā. 1.1.49) vatvā ‘‘kiṃ nakkhattena, karothā’’ti vadati, idaṃ chandapārivāsiyañceva ajjhāsayapārivāsiyañca. Ekasmiṃ pārivāsiye puna chandapārisuddhiṃ ānetvā kammaṃ kātuṃ vaṭṭati.
431. ஆபன்னஞ்ச வேமதிகஞ்ச அதே³ஸயித்வா வா நாவிகத்வா வா உபோஸத²ங் காதுங் ந ச கப்பதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. நாவிகத்வாதி க³ருகாபத்திங் அனாவிகத்வா. ந சாதி நேவ.
431. Āpannañca vematikañca adesayitvā vā nāvikatvā vā uposathaṃ kātuṃ na ca kappatīti sambandho. Nāvikatvāti garukāpattiṃ anāvikatvā. Na cāti neva.
432. அட்டி²தோபோஸதா²தி அட்டி²தோ அவிஸ்ஸட்டோ² உபோஸதோ² யஸ்மிந்தி ப³ஹுப்³பீ³ஹி. தத³ஹூதி தஸ்மிங் உபோஸத²தி³வஸே. அந்தராயங் வா ஸங்க⁴ங் வா வினா அதி⁴ட்டா²துங் ஸீமமேவ வா ந வஜேதி யோஜனா. அதி⁴ட்டா²துந்தி இமினா க³ணுபோஸத²ம்பி உபலக்கே²தி. ஸீமந்தி இமினா நதி³ம்பி.
432.Aṭṭhitoposathāti aṭṭhito avissaṭṭho uposatho yasminti bahubbīhi. Tadahūti tasmiṃ uposathadivase. Antarāyaṃ vā saṅghaṃ vā vinā adhiṭṭhātuṃ sīmameva vā na vajeti yojanā. Adhiṭṭhātunti iminā gaṇuposathampi upalakkheti. Sīmanti iminā nadimpi.
உபோஸத²னித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
Uposathaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.