Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi |
೭೩. ಉಪೋಸಥಪ್ಪಮುಖಾನುಜಾನನಾ
73. Uposathappamukhānujānanā
೧೪೨. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ಆವಾಸೇ ಅತಿಖುದ್ದಕಂ ಉಪೋಸಥಾಗಾರಂ ಸಮ್ಮತಂ ಹೋತಿ, ತದಹುಪೋಸಥೇ ಮಹಾಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ ಸನ್ನಿಪತಿತೋ ಹೋತಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಅಸಮ್ಮತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ನಿಸಿನ್ನಾ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಂ ಅಸ್ಸೋಸುಂ। ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಏತದಹೋಸಿ ‘‘ಭಗವತಾ ಪಞ್ಞತ್ತಂ ‘ಉಪೋಸಥಾಗಾರಂ ಸಮ್ಮನ್ನಿತ್ವಾ ಉಪೋಸಥೋ ಕಾತಬ್ಬೋ’ತಿ, ಮಯಞ್ಚಮ್ಹಾ ಅಸಮ್ಮತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ನಿಸಿನ್ನೋ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಂ ಅಸ್ಸುಮ್ಹಾ, ಕತೋ ನು ಖೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಉಪೋಸಥೋ, ಅಕತೋ ನು ಖೋ’’ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಸಮ್ಮತಾಯ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭೂಮಿಯಾ ನಿಸಿನ್ನಾ ಅಸಮ್ಮತಾಯ ವಾ ಯತೋ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಂ ಸುಣಾತಿ, ಕತೋವಸ್ಸ ಉಪೋಸಥೋ। ತೇನ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಘೋ ಯಾವ ಮಹನ್ತಂ ಉಪೋಸಥಪ್ಪಮುಖಂ 1 ಆಕಙ್ಖತಿ, ತಾವ ಮಹನ್ತಂ ಉಪೋಸಥಪ್ಪಮುಖಂ ಸಮ್ಮನ್ನತು। ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬಂ। ಪಠಮಂ ನಿಮಿತ್ತಾ ಕಿತ್ತೇತಬ್ಬಾ। ನಿಮಿತ್ತೇ ಕಿತ್ತೇತ್ವಾ ಬ್ಯತ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಬಲೇನ ಸಙ್ಘೋ ಞಾಪೇತಬ್ಬೋ –
142. Tena kho pana samayena aññatarasmiṃ āvāse atikhuddakaṃ uposathāgāraṃ sammataṃ hoti, tadahuposathe mahābhikkhusaṅgho sannipatito hoti. Bhikkhū asammatāya bhūmiyā nisinnā pātimokkhaṃ assosuṃ. Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi ‘‘bhagavatā paññattaṃ ‘uposathāgāraṃ sammannitvā uposatho kātabbo’ti, mayañcamhā asammatāya bhūmiyā nisinno pātimokkhaṃ assumhā, kato nu kho amhākaṃ uposatho, akato nu kho’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Sammatāya vā, bhikkhave, bhūmiyā nisinnā asammatāya vā yato pātimokkhaṃ suṇāti, katovassa uposatho. Tena hi, bhikkhave, saṅgho yāva mahantaṃ uposathappamukhaṃ 2 ākaṅkhati, tāva mahantaṃ uposathappamukhaṃ sammannatu. Evañca pana, bhikkhave, sammannitabbaṃ. Paṭhamaṃ nimittā kittetabbā. Nimitte kittetvā byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಯಾವತಾ ಸಮನ್ತಾ ನಿಮಿತ್ತಾ ಕಿತ್ತಿತಾ। ಯದಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ, ಸಙ್ಘೋ ಏತೇಹಿ ನಿಮಿತ್ತೇಹಿ ಉಪೋಸಥಪ್ಪಮುಖಂ ಸಮ್ಮನ್ನೇಯ್ಯ। ಏಸಾ ಞತ್ತಿ।
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Yāvatā samantā nimittā kittitā. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho etehi nimittehi uposathappamukhaṃ sammanneyya. Esā ñatti.
‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಯಾವತಾ ಸಮನ್ತಾ ನಿಮಿತ್ತಾ ಕಿತ್ತಿತಾ। ಸಙ್ಘೋ ಏತೇಹಿ ನಿಮಿತ್ತೇಹಿ ಉಪೋಸಥಪ್ಪಮುಖಂ ಸಮ್ಮನ್ನತಿ। ಯಸ್ಸಾಯಸ್ಮತೋ ಖಮತಿ ಏತೇಹಿ ನಿಮಿತ್ತೇಹಿ ಉಪೋಸಥಪ್ಪಮುಖಸ್ಸ ಸಮ್ಮುತಿ, ಸೋ ತುಣ್ಹಸ್ಸ; ಯಸ್ಸ ನಕ್ಖಮತಿ, ಸೋ ಭಾಸೇಯ್ಯ। ಸಮ್ಮತಂ ಸಙ್ಘೇನ ಏತೇಹಿ ನಿಮಿತ್ತೇಹಿ ಉಪೋಸಥಪ್ಪಮುಖಂ। ಖಮತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ, ತಸ್ಮಾ ತುಣ್ಹೀ, ಏವಮೇತಂ ಧಾರಯಾಮೀ’’ತಿ।
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Yāvatā samantā nimittā kittitā. Saṅgho etehi nimittehi uposathappamukhaṃ sammannati. Yassāyasmato khamati etehi nimittehi uposathappamukhassa sammuti, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya. Sammataṃ saṅghena etehi nimittehi uposathappamukhaṃ. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ಆವಾಸೇ ತದಹುಪೋಸಥೇ ನವಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಠಮತರಂ ಸನ್ನಿಪತಿತ್ವಾ – ‘‘ನ ತಾವ ಥೇರಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತೀ’’ತಿ – ಪಕ್ಕಮಿಂಸು। ಉಪೋಸಥೋ ವಿಕಾಲೇ ಅಹೋಸಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತದಹುಪೋಸಥೇ ಥೇರೇಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಪಠಮತರಂ ಸನ್ನಿಪತಿತುನ್ತಿ।
Tena kho pana samayena aññatarasmiṃ āvāse tadahuposathe navakā bhikkhū paṭhamataraṃ sannipatitvā – ‘‘na tāva therā āgacchantī’’ti – pakkamiṃsu. Uposatho vikāle ahosi. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Anujānāmi, bhikkhave, tadahuposathe therehi bhikkhūhi paṭhamataraṃ sannipatitunti.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ರಾಜಗಹೇ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಆವಾಸಾ ಸಮಾನಸೀಮಾ ಹೋನ್ತಿ। ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖೂ ವಿವದನ್ತಿ – ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ಆವಾಸೇ ಉಪೋಸಥೋ ಕರೀಯತು, ಅಮ್ಹಾಕಂ ಆವಾಸೇ ಉಪೋಸಥೋ ಕರೀಯತೂ’’ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಆವಾಸಾ ಸಮಾನಸೀಮಾ ಹೋನ್ತಿ। ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖೂ ವಿವದನ್ತಿ – ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ ಆವಾಸೇ ಉಪೋಸಥೋ ಕರೀಯತು, ಅಮ್ಹಾಕಂ ಆವಾಸೇ ಉಪೋಸಥೋ ಕರೀಯತೂ’’ತಿ। ತೇಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸಬ್ಬೇಹೇವ ಏಕಜ್ಝಂ ಸನ್ನಿಪತಿತ್ವಾ ಉಪೋಸಥೋ ಕಾತಬ್ಬೋ। ಯತ್ಥ ವಾ ಪನ ಥೇರೋ ಭಿಕ್ಖು ವಿಹರತಿ, ತತ್ಥ ಸನ್ನಿಪತಿತ್ವಾ ಉಪೋಸಥೋ ಕಾತಬ್ಬೋ, ನ ತ್ವೇವ ವಗ್ಗೇನ ಸಙ್ಘೇನ ಉಪೋಸಥೋ ಕಾತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಕರೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।
Tena kho pana samayena rājagahe sambahulā āvāsā samānasīmā honti. Tattha bhikkhū vivadanti – ‘‘amhākaṃ āvāse uposatho karīyatu, amhākaṃ āvāse uposatho karīyatū’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Idha pana, bhikkhave, sambahulā āvāsā samānasīmā honti. Tattha bhikkhū vivadanti – ‘‘amhākaṃ āvāse uposatho karīyatu, amhākaṃ āvāse uposatho karīyatū’’ti. Tehi, bhikkhave, bhikkhūhi sabbeheva ekajjhaṃ sannipatitvā uposatho kātabbo. Yattha vā pana thero bhikkhu viharati, tattha sannipatitvā uposatho kātabbo, na tveva vaggena saṅghena uposatho kātabbo. Yo kareyya, āpatti dukkaṭassāti.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಉಪೋಸಥಾಗಾರಾದಿಕಥಾ • Uposathāgārādikathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಉಪೋಸಥಾಗಾರಾದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Uposathāgārādikathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಉಪೋಸಥಾಗಾರಾದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Uposathāgārādikathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಉಪೋಸಥಾಗಾರಾದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Uposathāgārādikathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೭೨. ಉಪೋಸಥಾಗಾರಾದಿಕಥಾ • 72. Uposathāgārādikathā