Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Aṅguttara Nikāya, English translation

    អង្គុត្តរ និកាយ ៣។៧០

    Numbered Discourses 3.70

    ៧។ មហាវគ្គ

    7. The Great Chapter

    ឧបោសថសុត្ត

    Uposatha 

    ឯវំ មេ សុតំ—ឯកំ សមយំ ភគវា សាវត្ថិយំ វិហរតិ បុព្ពារាមេ មិគារមាតុបាសាទេ។

    So I have heard. At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in the Eastern Monastery, the stilt longhouse of Migāra’s mother.

    អថ ខោ វិសាខា មិគារមាតា តទហុបោសថេ យេន ភគវា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ វិសាខំ មិគារមាតរំ ភគវា ឯតទវោច: “ហន្ទ កុតោ នុ ត្វំ, វិសាខេ, អាគច្ឆសិ ទិវា ទិវស្សា”តិ?

    Then Visākhā, Migāra’s mother, went up to the Buddha, bowed, and sat down to one side. The Buddha said to her, “So, Visākhā, where are you coming from in the middle of the day?”

    “ឧបោសថាហំ, ភន្តេ, អជ្ជ ឧបវសាមី”តិ។

    “Today, sir, I’m observing the Uposatha day.”

    “តយោ ខោមេ, វិសាខេ, ឧបោសថា។ កតមេ តយោ? គោបាលកុបោសថោ, និគណ្ឋុបោសថោ, អរិយុបោសថោ។

    “There are, Visākhā, these three Uposatha days. What three? The Uposatha day of the cowherds, the Uposatha day of the Jains, and the Uposatha day of the noble ones.

    កថញ្ច, វិសាខេ, គោបាលកុបោសថោ ហោតិ? សេយ្យថាបិ, វិសាខេ, គោបាលកោ សាយន្ហសមយេ សាមិកានំ គាវោ និយ្យាតេត្វា ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ: ‘អជ្ជ ខោ គាវោ អមុកស្មិញ្ច អមុកស្មិញ្ច បទេសេ ចរិំសុ, អមុកស្មិញ្ច អមុកស្មិញ្ច បទេសេ បានីយានិ បិវិំសុ; ស្វេ ទានិ គាវោ អមុកស្មិញ្ច អមុកស្មិញ្ច បទេសេ ចរិស្សន្តិ, អមុកស្មិញ្ច អមុកស្មិញ្ច បទេសេ បានីយានិ បិវិស្សន្តីៜតិ; ឯវមេវំ ខោ, វិសាខេ, ឥធេកច្ចោ ឧបោសថិកោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ: ‘អហំ ខ្វជ្ជ ឥទញ្ចិទញ្ច ខាទនីយំ ខាទិំ, ឥទញ្ចិទញ្ច ភោជនីយំ ភុញ្ជិំ; ស្វេ ទានាហំ ឥទញ្ចិទញ្ច ខាទនីយំ ខាទិស្សាមិ, ឥទញ្ចិទញ្ច ភោជនីយំ ភុញ្ជិស្សាមីៜតិ។ សោ តេន អភិជ្ឈាសហគតេន ចេតសា ទិវសំ អតិនាមេតិ។ ឯវំ ខោ, វិសាខេ, គោបាលកុបោសថោ ហោតិ។ ឯវំ ឧបវុត្ថោ ខោ, វិសាខេ, គោបាលកុបោសថោ ន មហប្ផលោ ហោតិ ន មហានិសំសោ ន មហាជុតិកោ ន មហាវិប្ផារោ។

    And what is the Uposatha day of the cowherds? It’s just like a cowherd who, in the late afternoon, takes the cows back to their owners. They reflect: ‘Today the cows grazed in this place and that, and they drank in this place and that. Tomorrow the cows will graze in this place and that, and drink in this place and that.’ In the same way, someone keeping the Uposatha day reflects: ‘Today I ate this and that, and had a meal of this and that. Tomorrow I’ll eat this and that, and have a meal of this and that.’ And so they spend their day with a mind full of covetousness. That’s the Uposatha day of the cowherds. When the cowherd’s Uposatha day is observed like this it’s not very fruitful or beneficial or splendid or bountiful.

    កថញ្ច, វិសាខេ, និគណ្ឋុបោសថោ ហោតិ? អត្ថិ, វិសាខេ, និគណ្ឋា នាម សមណជាតិកា។ តេ សាវកំ ឯវំ សមាទបេន្តិ: ‘ឯហិ ត្វំ, អម្ភោ បុរិស, យេ បុរត្ថិមាយ ទិសាយ បាណា បរំ យោជនសតំ តេសុ ទណ្ឌំ និក្ខិបាហិ; យេ បច្ឆិមាយ ទិសាយ បាណា បរំ យោជនសតំ តេសុ ទណ្ឌំ និក្ខិបាហិ; យេ ឧត្តរាយ ទិសាយ បាណា បរំ យោជនសតំ តេសុ ទណ្ឌំ និក្ខិបាហិ; យេ ទក្ខិណាយ ទិសាយ បាណា បរំ យោជនសតំ តេសុ ទណ្ឌំ និក្ខិបាហីៜតិ។ ឥតិ ឯកច្ចានំ បាណានំ អនុទ្ទយាយ អនុកម្បាយ សមាទបេន្តិ, ឯកច្ចានំ បាណានំ នានុទ្ទយាយ នានុកម្បាយ សមាទបេន្តិ។ តេ តទហុបោសថេ សាវកំ ឯវំ សមាទបេន្តិ: ‘ឯហិ ត្វំ, អម្ភោ បុរិស, សព្ពចេលានិ និក្ខិបិត្វា ឯវំ វទេហិ—នាហំ ក្វចនិ កស្សចិ កិញ្ចនតស្មិំ, ន ច មម ក្វចនិ កត្ថចិ កិញ្ចនតត្ថីៜតិ។ ជានន្តិ ខោ បនស្ស មាតាបិតរោ: ‘អយំ អម្ហាកំ បុត្តោៜតិ; សោបិ ជានាតិ: ‘ឥមេ មយ្ហំ មាតាបិតរោៜតិ។ ជានាតិ ខោ បនស្ស បុត្តទារោ: ‘អយំ មយ្ហំ ភត្តាៜតិ; សោបិ ជានាតិ: ‘អយំ មយ្ហំ បុត្តទារោៜតិ។ ជានន្តិ ខោ បនស្ស ទាសកម្មករបោរិសា: ‘អយំ អម្ហាកំ អយ្យោៜតិ; សោបិ ជានាតិ: ‘ឥមេ មយ្ហំ ទាសកម្មករបោរិសាៜតិ។ ឥតិ យស្មិំ សមយេ សច្ចេ សមាទបេតព្ពា មុសាវាទេ តស្មិំ សមយេ សមាទបេន្តិ។ ឥទំ តស្ស មុសាវាទស្មិំ វទាមិ។ សោ តស្សា រត្តិយា អច្ចយេន ភោគេ អទិន្នំយេវ បរិភុញ្ជតិ។ ឥទំ តស្ស អទិន្នាទានស្មិំ វទាមិ។ ឯវំ ខោ, វិសាខេ, និគណ្ឋុបោសថោ ហោតិ។ ឯវំ ឧបវុត្ថោ ខោ, វិសាខេ, និគណ្ឋុបោសថោ ន មហប្ផលោ ហោតិ ន មហានិសំសោ ន មហាជុតិកោ ន មហាវិប្ផារោ។

    And what is the Uposatha day of the Jains? There’s a kind of ascetic belonging to a group called the Jains. They encourage their disciples: ‘Please, good people, don’t hurt any living creatures more than a hundred leagues away to the east. Don’t hurt any living creatures more than a hundred leagues away to the west. Don’t hurt any living creatures more than a hundred leagues away to the north. Don’t hurt any living creatures more than a hundred leagues away to the south.’ So they encourage kindness and compassion for some creatures and not others. On the Uposatha day, they encourage their disciples: ‘Please, good people, take off all your clothes and say: “I don’t belong to anyone anywhere! And nothing belongs to me anywhere!”’ But their mother and father still know, ‘This is our child.’ And they know, ‘This is my mother and father.’ Partner and child still know, ‘This is our supporter.’ And they know, ‘This is my partner and child.’ Bondservants, workers, and staff still know: ‘This is our master.’ And they know, ‘These are my bondservants, workers, and staff.’ So, at a time when they should be encouraged to speak the truth, the Jains encourage them to lie. This, I say, is lying. When the night has passed they use their possessions once more, though they’ve not been given back to them. This, I say, is stealing. That’s the Uposatha day of the Jains. When the Jain’s Uposatha day is observed like this it’s not very fruitful or beneficial or splendid or bountiful.

    កថញ្ច, វិសាខេ, អរិយុបោសថោ ហោតិ? ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស, វិសាខេ, ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។ កថញ្ច, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ? ឥធ, វិសាខេ, អរិយសាវកោ តថាគតំ អនុស្សរតិ: ‘ឥតិបិ សោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវាៜតិ។ តស្ស តថាគតំ អនុស្សរតោ ចិត្តំ បសីទតិ, បាមោជ្ឹ ឧប្បជ្ជតិ, យេ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសា តេ បហីយន្តិ, សេយ្យថាបិ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស សីសស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។

    And what is the Uposatha day of the noble ones? A corrupt mind is cleaned by applying effort. And how is a corrupt mind cleaned by applying effort? It’s when a noble disciple recollects the Realized One: ‘That Blessed One is perfected, a fully awakened Buddha, accomplished in knowledge and conduct, holy, knower of the world, supreme guide for those who wish to train, teacher of gods and humans, awakened, blessed.’ As they recollect the Realized One, their mind becomes clear, joy arises, and mental corruptions are given up. It’s just like cleaning a dirty head by applying effort.

    កថញ្ច, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស សីសស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ? កក្កញ្ច បដិច្ច មត្តិកញ្ច បដិច្ច ឧទកញ្ច បដិច្ច បុរិសស្ស ច តជ្ឹ វាយាមំ បដិច្ច, ឯវំ ខោ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស សីសស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។ ឯវមេវំ ខោ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។

    And how is a dirty head cleaned by applying effort? With cleansing paste, clay, and water, and by applying the appropriate effort. In the same way, a corrupt mind is cleaned by applying effort.

    កថញ្ច, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ? ឥធ, វិសាខេ, អរិយសាវកោ តថាគតំ អនុស្សរតិ: ‘ឥតិបិ សោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវាៜតិ។ តស្ស តថាគតំ អនុស្សរតោ ចិត្តំ បសីទតិ, បាមោជ្ឹ ឧប្បជ្ជតិ, យេ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសា តេ បហីយន្តិ។ អយំ វុច្ចតិ, វិសាខេ: ‘អរិយសាវកោ ព្រហ្មុបោសថំ ឧបវសតិ, ព្រហ្មុនា សទ្ធិំ សំវសតិ, ព្រហ្មញ្ចស្ស អារព្ភ ចិត្តំ បសីទតិ, បាមោជ្ឹ ឧប្បជ្ជតិ, យេ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសា តេ បហីយន្តិៜ។ ឯវំ ខោ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។ ។១

    And how is a corrupt mind cleaned by applying effort? It’s when a noble disciple recollects the Realized One: ‘That Blessed One is perfected, a fully awakened Buddha, accomplished in knowledge and conduct, holy, knower of the world, supreme guide for those who wish to train, teacher of gods and humans, awakened, blessed.’ As they recollect the Realized One, their mind becomes clear, joy arises, and mental corruptions are given up. This is called: ‘A noble disciple who observes the Uposatha day of Brahmā, living together with Brahmā. And because they think of Brahmā their mind becomes clear, joy arises, and mental corruptions are given up.’ That’s how a corrupt mind is cleaned by applying effort.

    ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស, វិសាខេ, ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។ កថញ្ច, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ? ឥធ, វិសាខេ, អរិយសាវកោ ធម្មំ អនុស្សរតិ: ‘ស្វាក្ខាតោ ភគវតា ធម្មោ សន្ទិដ្ឋិកោ អកាលិកោ ឯហិបស្សិកោ ឱបនេយ្យិកោ បច្ចត្តំ វេទិតព្ពោ វិញ្ញូហីៜតិ។ តស្ស ធម្មំ អនុស្សរតោ ចិត្តំ បសីទតិ, បាមោជ្ឹ ឧប្បជ្ជតិ, យេ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសា តេ បហីយន្តិ, សេយ្យថាបិ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស កាយស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។

    A corrupt mind is cleaned by applying effort. And how is a corrupt mind cleaned by applying effort? It’s when a noble disciple recollects the teaching: ‘The teaching is well explained by the Buddha—apparent in the present life, immediately effective, inviting inspection, relevant, so that sensible people can know it for themselves.’ As they recollect the teaching, their mind becomes clear, joy arises, and mental corruptions are given up. It’s just like cleaning a dirty body by applying effort.

    កថញ្ច, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស កាយស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ? សោត្តិញ្ច បដិច្ច, ចុណ្ណញ្ច បដិច្ច, ឧទកញ្ច បដិច្ច, បុរិសស្ស ច តជ្ឹ វាយាមំ បដិច្ច។ ឯវំ ខោ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស កាយស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។ ឯវមេវំ ខោ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។

    And how is a dirty body cleaned by applying effort? With pastes of powdered shells and herbs, water, and by applying the appropriate effort. That’s how a dirty body is cleaned by applying effort. In the same way, a corrupt mind is cleaned by applying effort.

    កថញ្ច, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ? ឥធ, វិសាខេ, អរិយសាវកោ ធម្មំ អនុស្សរតិ: ‘ស្វាក្ខាតោ ភគវតា ធម្មោ សន្ទិដ្ឋិកោ អកាលិកោ ឯហិបស្សិកោ ឱបនេយ្យិកោ បច្ចត្តំ វេទិតព្ពោ វិញ្ញូហីៜតិ។ តស្ស ធម្មំ អនុស្សរតោ ចិត្តំ បសីទតិ, បាមោជ្ឹ ឧប្បជ្ជតិ, យេ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសា តេ បហីយន្តិ។ អយំ វុច្ចតិ, វិសាខេ, ‘អរិយសាវកោ ធម្មុបោសថំ ឧបវសតិ, ធម្មេន សទ្ធិំ សំវសតិ, ធម្មញ្ចស្ស អារព្ភ ចិត្តំ បសីទតិ, បាមោជ្ឹ ឧប្បជ្ជតិ, យេ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសា តេ បហីយន្តិៜ។ ឯវំ ខោ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។ ។២

    And how is a corrupt mind cleaned by applying effort? It’s when a noble disciple recollects the teaching: ‘The teaching is well explained by the Buddha—apparent in the present life, immediately effective, inviting inspection, relevant, so that sensible people can know it for themselves.’ As they recollect the teaching, their mind becomes clear, joy arises, and mental corruptions are given up. This is called: ‘A noble disciple who observes the Uposatha day of Dhamma, living together with Dhamma. And because they think of the Dhamma their mind becomes clear, joy arises, and mental corruptions are given up.’ That’s how a corrupt mind is cleaned by applying effort.

    ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស, វិសាខេ, ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។ កថញ្ច, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ? ឥធ, វិសាខេ, អរិយសាវកោ សង្ឃំ អនុស្សរតិ: ‘សុប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោ, ឧជុប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោ, ញាយប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោ, សាមីចិប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោ, យទិទំ ចត្តារិ បុរិសយុគានិ អដ្ឋ បុរិសបុគ្គលា ឯស ភគវតោ សាវកសង្ឃោ អាហុនេយ្យោ បាហុនេយ្យោ ទក្ខិណេយ្យោ អញ្ជលិករណីយោ អនុត្តរំ បុញ្ញក្ខេត្តំ លោកស្សាៜតិ។ តស្ស សង្ឃំ អនុស្សរតោ ចិត្តំ បសីទតិ, បាមោជ្ឹ ឧប្បជ្ជតិ, យេ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសា តេ បហីយន្តិ, សេយ្យថាបិ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស វត្ថស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។

    A corrupt mind is cleaned by applying effort. And how is a corrupt mind cleaned by applying effort? It’s when a noble disciple recollects the Saṅgha: ‘The Saṅgha of the Buddha’s disciples is practicing the way that’s good, direct, systematic, and proper. It consists of the four pairs, the eight individuals. This is the Saṅgha of the Buddha’s disciples that is worthy of offerings dedicated to the gods, worthy of hospitality, worthy of a religious donation, worthy of greeting with joined palms, and is the supreme field of merit for the world.’ As they recollect the Saṅgha, their mind becomes clear, joy arises, and mental corruptions are given up. It’s just like cleaning a dirty cloth by applying effort.

    កថញ្ច, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស វត្ថស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ? ឧស្មញ្ច បដិច្ច, ខារញ្ច បដិច្ច, គោមយញ្ច បដិច្ច, ឧទកញ្ច បដិច្ច, បុរិសស្ស ច តជ្ឹ វាយាមំ បដិច្ច។ ឯវំ ខោ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស វត្ថស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។ ឯវមេវំ ខោ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។

    And how is a dirty cloth cleaned by applying effort? With salt, lye, cow dung, and water, and by applying the appropriate effort. That’s how a dirty cloth is cleaned by applying effort. In the same way, a corrupt mind is cleaned by applying effort.

    កថញ្ច, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ? ឥធ, វិសាខេ, អរិយសាវកោ សង្ឃំ អនុស្សរតិ: ‘សុប្បដិបន្នោ ភគវតោ សាវកសង្ឃោ …បេ… អនុត្តរំ បុញ្ញក្ខេត្តំ លោកស្សាៜតិ។ តស្ស សង្ឃំ អនុស្សរតោ ចិត្តំ បសីទតិ, បាមោជ្ឹ ឧប្បជ្ជតិ, យេ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសា តេ បហីយន្តិ។ អយំ វុច្ចតិ, វិសាខេ, ‘អរិយសាវកោ សង្ឃុបោសថំ ឧបវសតិ, សង្ឃេន សទ្ធិំ សំវសតិ, សង្ឃញ្ចស្ស អារព្ភ ចិត្តំ បសីទតិ, បាមោជ្ឹ ឧប្បជ្ជតិ, យេ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសា តេ បហីយន្តិៜ។ ឯវំ ខោ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។ ។៣

    And how is a corrupt mind cleaned by applying effort? It’s when a noble disciple recollects the Saṅgha: ‘The Saṅgha of the Buddha’s disciples is practicing the way that’s good, direct, systematic, and proper. It consists of the four pairs, the eight individuals. This Saṅgha of the Buddha’s disciples is worthy of offerings dedicated to the gods, worthy of hospitality, worthy of a religious donation, and worthy of veneration with joined palms. It is the supreme field of merit for the world.’ As they recollect the Saṅgha, their mind becomes clear, joy arises, and mental corruptions are given up. This is called: ‘A noble disciple who observes the Uposatha day of the Saṅgha, living together with the Saṅgha. And because they think of the Saṅgha their mind becomes clear, joy arises, and mental corruptions are given up.’ That’s how a corrupt mind is cleaned by applying effort.

    ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស, វិសាខេ, ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។ កថញ្ច, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ? ឥធ, វិសាខេ, អរិយសាវកោ អត្តនោ សីលានិ អនុស្សរតិ អខណ្ឌានិ អច្ឆិទ្ទានិ អសពលានិ អកម្មាសានិ ភុជិស្សានិ វិញ្ញុប្បសត្ថានិ អបរាមដ្ឋានិ សមាធិសំវត្តនិកានិ។ តស្ស សីលំ អនុស្សរតោ ចិត្តំ បសីទតិ, បាមោជ្ឹ ឧប្បជ្ជតិ, យេ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសា តេ បហីយន្តិ, សេយ្យថាបិ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស អាទាសស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។

    A corrupt mind is cleaned by applying effort. And how is a corrupt mind cleaned by applying effort? It’s when a noble disciple recollects their own ethical conduct, which is unbroken, impeccable, spotless, and unmarred, liberating, praised by sensible people, not mistaken, and leading to immersion. As they recollect their ethical conduct, their mind becomes clear, joy arises, and mental corruptions are given up. It’s just like cleaning a dirty mirror by applying effort.

    កថញ្ច, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស អាទាសស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ? តេលញ្ច បដិច្ច, ឆារិកញ្ច បដិច្ច, វាលណ្ឌុបកញ្ច បដិច្ច, បុរិសស្ស ច តជ្ឹ វាយាមំ បដិច្ច។ ឯវំ ខោ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស អាទាសស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។ ឯវមេវំ ខោ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។

    And how is a dirty mirror cleaned by applying effort? With oil, ash, a rolled-up cloth, and by applying the appropriate effort. That’s how a dirty mirror is cleaned by applying effort. In the same way, a corrupt mind is cleaned by applying effort.

    កថញ្ច, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ? ឥធ, វិសាខេ, អរិយសាវកោ អត្តនោ សីលានិ អនុស្សរតិ អខណ្ឌានិ …បេ… សមាធិសំវត្តនិកានិ។ តស្ស សីលំ អនុស្សរតោ ចិត្តំ បសីទតិ, បាមោជ្ឹ ឧប្បជ្ជតិ, យេ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសា តេ បហីយន្តិ។ អយំ វុច្ចតិ, វិសាខេ, ‘អរិយសាវកោ សីលុបោសថំ ឧបវសតិ, សីលេន សទ្ធិំ សំវសតិ, សីលញ្ចស្ស អារព្ភ ចិត្តំ បសីទតិ, បាមោជ្ឹ ឧប្បជ្ជតិ, យេ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសា តេ បហីយន្តិៜ។ ឯវំ ខោ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។ ។៤

    And how is a corrupt mind cleaned by applying effort? It’s when a noble disciple recollects their own ethical conduct, which is unbroken, impeccable, spotless, and unmarred, liberating, praised by sensible people, not mistaken, and leading to immersion. As they recollect their ethical conduct, their mind becomes clear, joy arises, and mental corruptions are given up. This is called: ‘A noble disciple who observes the Uposatha day of ethical conduct, living together with ethics. And because they think of their ethical conduct their mind becomes clear, joy arises, and mental corruptions are given up.’ That’s how a corrupt mind is cleaned by applying effort.

    ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស, វិសាខេ, ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។ កថញ្ច, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ? ឥធ, វិសាខេ, អរិយសាវកោ ទេវតា អនុស្សរតិ: ‘សន្តិ ទេវា ចាតុមហារាជិកា, សន្តិ ទេវា តាវតិំសា, សន្តិ ទេវា យាមា, សន្តិ ទេវា តុសិតា, សន្តិ ទេវា និម្មានរតិនោ, សន្តិ ទេវា បរនិម្មិតវសវត្តិនោ, សន្តិ ទេវា ព្រហ្មកាយិកា, សន្តិ ទេវា តតុត្តរិ។ យថារូបាយ សទ្ធាយ សមន្នាគតា តា ទេវតា ឥតោ ចុតា តត្ថុបបន្នា, មយ្ហម្បិ តថារូបា សទ្ធា សំវិជ្ជតិ។ យថារូបេន សីលេន សមន្នាគតា តា ទេវតា ឥតោ ចុតា តត្ថុបបន្នា, មយ្ហម្បិ តថារូបំ សីលំ សំវិជ្ជតិ។ យថារូបេន សុតេន សមន្នាគតា តា ទេវតា ឥតោ ចុតា តត្ថុបបន្នា, មយ្ហម្បិ តថារូបំ សុតំ សំវិជ្ជតិ។ យថារូបេន ចាគេន សមន្នាគតា តា ទេវតា ឥតោ ចុតា តត្ថុបបន្នា, មយ្ហម្បិ តថារូបោ ចាគោ សំវិជ្ជតិ។ យថារូបាយ បញ្ញាយ សមន្នាគតា តា ទេវតា ឥតោ ចុតា តត្ថុបបន្នា, មយ្ហម្បិ តថារូបា បញ្ញា សំវិជ្ជតីៜតិ។ តស្ស អត្តនោ ច តាសញ្ច ទេវតានំ សទ្ធញ្ច សីលញ្ច សុតញ្ច ចាគញ្ច បញ្ញញ្ច អនុស្សរតោ ចិត្តំ បសីទតិ, បាមោជ្ឹ ឧប្បជ្ជតិ, យេ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសា តេ បហីយន្តិ, សេយ្យថាបិ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ជាតរូបស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។

    A corrupt mind is cleaned by applying effort. And how is a corrupt mind cleaned by applying effort? It’s when a noble disciple recollects the deities: ‘There are the Gods of the Four Great Kings, the Gods of the Thirty-Three, the Gods of Yama, the Joyful Gods, the Gods Who Love to Create, the Gods Who Control the Creations of Others, the Gods of Brahmā’s Host, and gods even higher than these. When those deities passed away from here, they were reborn there because of their faith, ethics, learning, generosity, and wisdom. I, too, have the same kind of faith, ethics, learning, generosity, and wisdom.’ As they recollect the faith, ethics, learning, generosity, and wisdom of both themselves and those deities, their mind becomes clear, joy arises, and mental corruptions are given up. It’s just like cleaning dirty gold by applying effort.

    កថញ្ច, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ជាតរូបស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ? ឧក្កញ្ច បដិច្ច, លោណញ្ច បដិច្ច, គេរុកញ្ច បដិច្ច, នាឡិកសណ្ឌាសញ្ច បដិច្ច, បុរិសស្ស ច តជ្ឹ វាយាមំ បដិច្ច។ ឯវំ ខោ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ជាតរូបស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។ ឯវមេវំ ខោ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។

    And how is dirty gold cleaned by applying effort? With a furnace, flux, a blowpipe, and tongs, and by applying the appropriate effort. That’s how dirty gold is cleaned by applying effort. In the same way, a corrupt mind is cleaned by applying effort.

    កថញ្ច, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ? ឥធ, វិសាខេ, អរិយសាវកោ ទេវតា អនុស្សរតិ: ‘សន្តិ ទេវា ចាតុមហារាជិកា, សន្តិ ទេវា តាវតិំសា …បេ… សន្តិ ទេវា តតុត្តរិ។ យថារូបាយ សទ្ធាយ សមន្នាគតា តា ទេវតា ឥតោ ចុតា តត្ថុបបន្នា, មយ្ហម្បិ តថារូបា សទ្ធា សំវិជ្ជតិ។ យថារូបេន សីលេន … សុតេន … ចាគេន … បញ្ញាយ សមន្នាគតា តា ទេវតា ឥតោ ចុតា តត្ថុបបន្នា, មយ្ហម្បិ តថារូបា បញ្ញា សំវិជ្ជតីៜតិ។ តស្ស អត្តនោ ច តាសញ្ច ទេវតានំ សទ្ធញ្ច សីលញ្ច សុតញ្ច ចាគញ្ច បញ្ញញ្ច អនុស្សរតោ ចិត្តំ បសីទតិ, បាមោជ្ឹ ឧប្បជ្ជតិ, យេ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសា តេ បហីយន្តិ។ អយំ វុច្ចតិ, វិសាខេ, ‘អរិយសាវកោ ទេវតុបោសថំ ឧបវសតិ, ទេវតាហិ សទ្ធិំ សំវសតិ, ទេវតា អារព្ភ ចិត្តំ បសីទតិ, បាមោជ្ឹ ឧប្បជ្ជតិ, យេ ចិត្តស្ស ឧបក្កិលេសា តេ បហីយន្តិៜ។ ឯវំ ខោ, វិសាខេ, ឧបក្កិលិដ្ឋស្ស ចិត្តស្ស ឧបក្កមេន បរិយោទបនា ហោតិ។ ។៥

    And how is a corrupt mind cleaned by applying effort? It’s when a noble disciple recollects the deities: ‘There are the Gods of the Four Great Kings, the Gods of the Thirty-Three, the Gods of Yama, the Joyful Gods, the Gods Who Love to Create, the Gods Who Control the Creations of Others, the Gods of Brahmā’s Host, and gods even higher than these. When those deities passed away from here, they were reborn there because of their faith, ethics, learning, generosity, and wisdom. I, too, have the same kind of faith, ethics, learning, generosity, and wisdom.’ As they recollect the faith, ethics, learning, generosity, and wisdom of both themselves and those deities, their mind becomes clear, joy arises, and mental corruptions are given up. This is called: ‘A noble disciple who observes the Uposatha day of the deities, living together with the deities. And because they think of the deities their mind becomes clear, joy arises, and mental corruptions are given up.’ That’s how a corrupt mind is cleaned by applying effort.

    ស ខោ សោ, វិសាខេ, អរិយសាវកោ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ: ‘យាវជីវំ អរហន្តោ បាណាតិបាតំ បហាយ បាណាតិបាតា បដិវិរតា និហិតទណ្ឌា និហិតសត្ថា លជ្ជី ទយាបន្នា សព្ពបាណភូតហិតានុកម្បី វិហរន្តិ; អហម្បជ្ជ ឥមញ្ច រត្តិំ ឥមញ្ច ទិវសំ បាណាតិបាតំ បហាយ បាណាតិបាតា បដិវិរតោ និហិតទណ្ឌោ និហិតសត្ថោ លជ្ជី ទយាបន្នោ សព្ពបាណភូតហិតានុកម្បី វិហរាមិ។ ឥមិនាបិ អង្គេន អរហតំ អនុករោមិ, ឧបោសថោ ច មេ ឧបវុត្ថោ ភវិស្សតិ។

    Then that noble disciple reflects: ‘As long as they live, the perfected ones give up killing living creatures, renouncing the rod and the sword. They are scrupulous and kind, and live full of compassion for all living beings. I, too, for this day and night will give up killing living creatures, renouncing the rod and the sword. I’ll be scrupulous and kind, and live full of compassion for all living beings. I will observe the Uposatha day by doing as the perfected ones do in this respect.

    យាវជីវំ អរហន្តោ អទិន្នាទានំ បហាយ អទិន្នាទានា បដិវិរតា ទិន្នាទាយី ទិន្នបាដិកង្ខី, អថេនេន សុចិភូតេន អត្តនា វិហរន្តិ; អហម្បជ្ជ ឥមញ្ច រត្តិំ ឥមញ្ច ទិវសំ អទិន្នាទានំ បហាយ អទិន្នាទានា បដិវិរតោ ទិន្នាទាយី ទិន្នបាដិកង្ខី, អថេនេន សុចិភូតេន អត្តនា វិហរាមិ។ ឥមិនាបិ អង្គេន អរហតំ អនុករោមិ, ឧបោសថោ ច មេ ឧបវុត្ថោ ភវិស្សតិ។

    As long as they live, the perfected ones give up stealing. They take only what’s given, and expect only what’s given. They keep themselves clean by not thieving. I, too, for this day and night will give up stealing. I’ll take only what’s given, and expect only what’s given. I’ll keep myself clean by not thieving. I will observe the Uposatha day by doing as the perfected ones do in this respect.

    យាវជីវំ អរហន្តោ អព្រហ្មចរិយំ បហាយ ព្រហ្មចារី អារាចារី វិរតា មេថុនា គាមធម្មា; អហម្បជ្ជ ឥមញ្ច រត្តិំ ឥមញ្ច ទិវសំ អព្រហ្មចរិយំ បហាយ ព្រហ្មចារី អារាចារី វិរតោ មេថុនា គាមធម្មា។ ឥមិនាបិ អង្គេន អរហតំ អនុករោមិ, ឧបោសថោ ច មេ ឧបវុត្ថោ ភវិស្សតិ។

    As long as they live, the perfected ones give up unchastity. They are celibate, set apart, avoiding the vulgar act of sex. I, too, for this day and night will give up unchastity. I will be celibate, set apart, avoiding the vulgar act of sex. I will observe the Uposatha day by doing as the perfected ones do in this respect.

    យាវជីវំ អរហន្តោ មុសាវាទំ បហាយ មុសាវាទា បដិវិរតា សច្ចវាទី សច្ចសន្ធា ថេតា បច្ចយិកា អវិសំវាទកា លោកស្ស; អហម្បជ្ជ ឥមញ្ច រត្តិំ ឥមញ្ច ទិវសំ មុសាវាទំ បហាយ មុសាវាទា បដិវិរតោ សច្ចវាទី សច្ចសន្ធោ ថេតោ បច្ចយិកោ អវិសំវាទកោ លោកស្ស។ ឥមិនាបិ អង្គេន អរហតំ អនុករោមិ, ឧបោសថោ ច មេ ឧបវុត្ថោ ភវិស្សតិ។

    As long as they live, the perfected ones give up lying. They speak the truth and stick to the truth. They’re honest and trustworthy, and don’t trick the world with their words. I, too, for this day and night will give up lying. I’ll speak the truth and stick to the truth. I’ll be honest and trustworthy, and won’t trick the world with my words. I will observe the Uposatha day by doing as the perfected ones do in this respect.

    យាវជីវំ អរហន្តោ សុរាមេរយមជ្ជបមាទដ្ឋានំ បហាយ សុរាមេរយមជ្ជបមាទដ្ឋានា បដិវិរតា; អហម្បជ្ជ ឥមញ្ច រត្តិំ ឥមញ្ច ទិវសំ សុរាមេរយមជ្ជបមាទដ្ឋានំ បហាយ សុរាមេរយមជ្ជបមាទដ្ឋានា បដិវិរតោ។ ឥមិនាបិ អង្គេន អរហតំ អនុករោមិ, ឧបោសថោ ច មេ ឧបវុត្ថោ ភវិស្សតិ។

    As long as they live, the perfected ones give up alcoholic drinks that cause negligence. I, too, for this day and night will give up alcoholic drinks that cause negligence. I will observe the Uposatha day by doing as the perfected ones do in this respect.

    យាវជីវំ អរហន្តោ ឯកភត្តិកា រត្តូបរតា វិរតា វិកាលភោជនា; អហម្បជ្ជ ឥមញ្ច រត្តិំ ឥមញ្ច ទិវសំ ឯកភត្តិកោ រត្តូបរតោ វិរតោ វិកាលភោជនា។ ឥមិនាបិ អង្គេន អរហតំ អនុករោមិ, ឧបោសថោ ច មេ ឧបវុត្ថោ ភវិស្សតិ។

    As long as they live, the perfected ones eat in one part of the day, abstaining from eating at night and from food at the wrong time. I, too, for this day and night will eat in one part of the day, abstaining from eating at night and food at the wrong time. I will observe the Uposatha day by doing as the perfected ones do in this respect.

    យាវជីវំ អរហន្តោ នច្ចគីតវាទិតវិសូកទស្សនមាលាគន្ធវិលេបនធារណមណ្ឌនវិភូសនដ្ឋានា បដិវិរតា; អហម្បជ្ជ ឥមញ្ច រត្តិំ ឥមញ្ច ទិវសំ នច្ចគីតវាទិតវិសូកទស្សនមាលាគន្ធវិលេបនធារណមណ្ឌនវិភូសនដ្ឋានា បដិវិរតោ។ ឥមិនាបិ អង្គេន អរហតំ អនុករោមិ, ឧបោសថោ ច មេ ឧបវុត្ថោ ភវិស្សតិ។

    As long as they live, the perfected ones avoid seeing shows of dancing, singing, and music ; and beautifying and adorning themselves with garlands, fragrance, and makeup. I, too, for this day and night will avoid seeing shows of dancing, singing, and music ; and beautifying and adorning myself with garlands, fragrance, and makeup. I will observe the Uposatha day by doing as the perfected ones do in this respect.

    យាវជីវំ អរហន្តោ ឧច្ចាសយនមហាសយនំ បហាយ ឧច្ចាសយនមហាសយនា បដិវិរតា នីចសេយ្យំ កប្បេន្តិ មញ្ចកេ វា តិណសន្ថារកេ វា; អហម្បជ្ជ ឥមញ្ច រត្តិំ ឥមញ្ច ទិវសំ ឧច្ចាសយនមហាសយនំ បហាយ ឧច្ចាសយនមហាសយនា បដិវិរតោ នីចសេយ្យំ កប្បេមិ មញ្ចកេ វា តិណសន្ថារកេ វា។ ឥមិនាបិ អង្គេន អរហតំ អនុករោមិ, ឧបោសថោ ច មេ ឧបវុត្ថោ ភវិស្សតីៜតិ។

    As long as they live, the perfected ones give up high and luxurious beds. They sleep in a low place, either a cot or a straw mat. I, too, for this day and night will give up high and luxurious beds. I’ll sleep in a low place, either a cot or a straw mat. I will observe the Uposatha day by doing as the perfected ones do in this respect.’

    ឯវំ ខោ, វិសាខេ, អរិយុបោសថោ ហោតិ។ ឯវំ ឧបវុត្ថោ ខោ, វិសាខេ, អរិយុបោសថោ មហប្ផលោ ហោតិ មហានិសំសោ មហាជុតិកោ មហាវិប្ផារោ។

    That’s the Uposatha day of the noble ones. When the Uposatha day of the noble ones is observed like this it’s very fruitful and beneficial and splendid and bountiful.

    កីវមហប្ផលោ ហោតិ កីវមហានិសំសោ កីវមហាជុតិកោ កីវមហាវិប្ផារោ? សេយ្យថាបិ, វិសាខេ, យោ ឥមេសំ សោឡសន្នំ មហាជនបទានំ បហូតរត្តរតនានំ ឥស្សរិយាធិបច្ចំ រជ្ឹ ការេយ្យ, សេយ្យថិទំ—អង្គានំ, មគធានំ, កាសីនំ, កោសលានំ, វជ្ជីនំ, មល្លានំ, ចេតីនំ, វង្គានំ, កុរូនំ, បញ្ចាលានំ, មច្ឆានំ, សូរសេនានំ, អស្សកានំ, អវន្តីនំ, គន្ធារានំ, កម្ពោជានំ, អដ្ឋង្គសមន្នាគតស្ស ឧបោសថស្ស ឯតំ កលំ នាគ្ឃតិ សោឡសិំ។ តំ កិស្ស ហេតុ? កបណំ, វិសាខេ, មានុសកំ រជ្ឹ ទិព្ពំ សុខំ ឧបនិធាយ។

    How much so? Suppose you were to rule as sovereign lord over these sixteen great countries—Aṅga, Magadha, Kāsi, Kosala, Vajji, Malla, Cetī, Vaccha, Kuru, Pañcāla, Maccha, Sūrasena, Assaka, Avanti, Gandhāra, and Kamboja—full of the seven treasures. This wouldn’t be worth a sixteenth part of the Uposatha day with its eight factors. Why is that? Because human kingship is a poor thing compared to the happiness of the gods.

    យានិ, វិសាខេ, មានុសកានិ បញ្ញាស វស្សានិ, ចាតុមហារាជិកានំ ទេវានំ ឯសោ ឯកោ រត្តិន្ទិវោ។ តាយ រត្តិយា តិំសរត្តិយោ មាសោ។ តេន មាសេន ទ្វាទសមាសិយោ សំវច្ឆរោ។ តេន សំវច្ឆរេន ទិព្ពានិ បញ្ច វស្សសតានិ ចាតុមហារាជិកានំ ទេវានំ អាយុប្បមាណំ។ ឋានំ ខោ បនេតំ, វិសាខេ, វិជ្ជតិ យំ ឥធេកច្ចោ ឥត្ថី វា បុរិសោ វា អដ្ឋង្គសមន្នាគតំ ឧបោសថំ ឧបវសិត្វា កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា ចាតុមហារាជិកានំ ទេវានំ សហព្យតំ ឧបបជ្ជេយ្យ។ ឥទំ ខោ បនេតំ, វិសាខេ, សន្ធាយ ភាសិតំ: ‘កបណំ មានុសកំ រជ្ឹ ទិព្ពំ សុខំ ឧបនិធាយៜ។

    Fifty years in the human realm is one day and night for the gods of the Four Great Kings. Thirty such days make up a month. Twelve such months make up a year. The life span of the gods of the Four Great Kings is five hundred of these divine years. It’s possible that a woman or man who has observed the eight-factored Uposatha day will—when their body breaks up, after death—be reborn in the company of the gods of the Four Great Kings. This is what I was referring to when I said: ‘Human kingship is a poor thing compared to the happiness of the gods.’

    យំ, វិសាខេ, មានុសកំ វស្សសតំ, តាវតិំសានំ ទេវានំ ឯសោ ឯកោ រត្តិន្ទិវោ។ តាយ រត្តិយា តិំសរត្តិយោ មាសោ។ តេន មាសេន ទ្វាទសមាសិយោ សំវច្ឆរោ។ តេន សំវច្ឆរេន ទិព្ពំ វស្សសហស្សំ តាវតិំសានំ ទេវានំ អាយុប្បមាណំ។ ឋានំ ខោ បនេតំ, វិសាខេ, វិជ្ជតិ យំ ឥធេកច្ចោ ឥត្ថី វា បុរិសោ វា អដ្ឋង្គសមន្នាគតំ ឧបោសថំ ឧបវសិត្វា កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា តាវតិំសានំ ទេវានំ សហព្យតំ ឧបបជ្ជេយ្យ។ ឥទំ ខោ បនេតំ, វិសាខេ, សន្ធាយ ភាសិតំ: ‘កបណំ មានុសកំ រជ្ឹ ទិព្ពំ សុខំ ឧបនិធាយៜ។

    A hundred years in the human realm is one day and night for the Gods of the Thirty-Three. Thirty such days make up a month. Twelve such months make up a year. The life span of the Gods of the Thirty-Three is a thousand of these divine years. It’s possible that a woman or man who has observed the eight-factored Uposatha day will—when their body breaks up, after death—be reborn in the company of the Gods of the Thirty-Three. This is what I was referring to when I said: ‘Human kingship is a poor thing compared to the happiness of the gods.’

    យានិ, វិសាខេ, មានុសកានិ ទ្វេ វស្សសតានិ, យាមានំ ទេវានំ ឯសោ ឯកោ រត្តិន្ទិវោ។ តាយ រត្តិយា តិំសរត្តិយោ មាសោ។ តេន មាសេន ទ្វាទសមាសិយោ សំវច្ឆរោ។ តេន សំវច្ឆរេន ទិព្ពានិ ទ្វេ វស្សសហស្សានិ យាមានំ ទេវានំ អាយុប្បមាណំ។ ឋានំ ខោ បនេតំ, វិសាខេ, វិជ្ជតិ យំ ឥធេកច្ចោ ឥត្ថី វា បុរិសោ វា អដ្ឋង្គសមន្នាគតំ ឧបោសថំ ឧបវសិត្វា កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា យាមានំ ទេវានំ សហព្យតំ ឧបបជ្ជេយ្យ។ ឥទំ ខោ បនេតំ, វិសាខេ, សន្ធាយ ភាសិតំ: ‘កបណំ មានុសកំ រជ្ឹ ទិព្ពំ សុខំ ឧបនិធាយៜ។

    Two hundred years in the human realm is one day and night for the Gods of Yama. Thirty such days make up a month. Twelve such months make up a year. The life span of the Gods of Yama is two thousand of these divine years. It’s possible that a woman or man who has observed the eight-factored Uposatha day will—when their body breaks up, after death—be reborn in the company of the Gods of Yama. This is what I was referring to when I said: ‘Human kingship is a poor thing compared to the happiness of the gods.’

    យានិ, វិសាខេ, មានុសកានិ ចត្តារិ វស្សសតានិ, តុសិតានំ ទេវានំ ឯសោ ឯកោ រត្តិន្ទិវោ។ តាយ រត្តិយា តិំសរត្តិយោ មាសោ។ តេន មាសេន ទ្វាទសមាសិយោ សំវច្ឆរោ។ តេន សំវច្ឆរេន ទិព្ពានិ ចត្តារិ វស្សសហស្សានិ តុសិតានំ ទេវានំ អាយុប្បមាណំ។ ឋានំ ខោ បនេតំ, វិសាខេ, វិជ្ជតិ យំ ឥធេកច្ចោ ឥត្ថី វា បុរិសោ វា អដ្ឋង្គសមន្នាគតំ ឧបោសថំ ឧបវសិត្វា កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា តុសិតានំ ទេវានំ សហព្យតំ ឧបបជ្ជេយ្យ។ ឥទំ ខោ បនេតំ, វិសាខេ, សន្ធាយ ភាសិតំ: ‘កបណំ មានុសកំ រជ្ឹ ទិព្ពំ សុខំ ឧបនិធាយៜ។

    Four hundred years in the human realm is one day and night for the Joyful Gods. Thirty such days make up a month. Twelve such months make up a year. The life span of the Joyful Gods is four thousand of these divine years. It’s possible that a woman or man who has observed the eight-factored Uposatha day will—when their body breaks up, after death—be reborn in the company of the Joyful Gods. This is what I was referring to when I said: ‘Human kingship is a poor thing compared to the happiness of the gods.’

    យានិ, វិសាខេ, មានុសកានិ អដ្ឋ វស្សសតានិ, និម្មានរតីនំ ទេវានំ ឯសោ ឯកោ រត្តិន្ទិវោ។ តាយ រត្តិយា តិំសរត្តិយោ មាសោ។ តេន មាសេន ទ្វាទសមាសិយោ សំវច្ឆរោ។ តេន សំវច្ឆរេន ទិព្ពានិ អដ្ឋ វស្សសហស្សានិ និម្មានរតីនំ ទេវានំ អាយុប្បមាណំ។ ឋានំ ខោ បនេតំ, វិសាខេ, វិជ្ជតិ យំ ឥធេកច្ចោ ឥត្ថី វា បុរិសោ វា អដ្ឋង្គសមន្នាគតំ ឧបោសថំ ឧបវសិត្វា កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា និម្មានរតីនំ ទេវានំ សហព្យតំ ឧបបជ្ជេយ្យ។ ឥទំ ខោ បនេតំ, វិសាខេ, សន្ធាយ ភាសិតំ: ‘កបណំ មានុសកំ រជ្ឹ ទិព្ពំ សុខំ ឧបនិធាយៜ។

    Eight hundred years in the human realm is one day and night for the Gods Who Love to Create. Thirty such days make up a month. Twelve such months make up a year. The life span of the Gods Who Love to Create is eight thousand of these divine years. It’s possible that a woman or man who has observed the eight-factored Uposatha day will—when their body breaks up, after death—be reborn in the company of the Gods Who Love to Create. This is what I was referring to when I said: ‘Human kingship is a poor thing compared to the happiness of the gods.’

    យានិ, វិសាខេ, មានុសកានិ សោឡស វស្សសតានិ, បរនិម្មិតវសវត្តីនំ ទេវានំ ឯសោ ឯកោ រត្តិន្ទិវោ។ តាយ រត្តិយា តិំសរត្តិយោ មាសោ។ តេន មាសេន ទ្វាទសមាសិយោ សំវច្ឆរោ។ តេន សំវច្ឆរេន ទិព្ពានិ សោឡស វស្សសហស្សានិ បរនិម្មិតវសវត្តីនំ ទេវានំ អាយុប្បមាណំ។ ឋានំ ខោ បនេតំ, វិសាខេ, វិជ្ជតិ យំ ឥធេកច្ចោ ឥត្ថី វា បុរិសោ វា អដ្ឋង្គសមន្នាគតំ ឧបោសថំ ឧបវសិត្វា កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា បរនិម្មិតវសវត្តីនំ ទេវានំ សហព្យតំ ឧបបជ្ជេយ្យ។ ឥទំ ខោ បនេតំ, វិសាខេ, សន្ធាយ ភាសិតំ: ‘កបណំ មានុសកំ រជ្ឹ ទិព្ពំ សុខំ ឧបនិធាយាៜតិ។

    Sixteen hundred years in the human realm is one day and night for the Gods Who Control the Creations of Others. Thirty such days make up a month. Twelve such months make up a year. The life span of the Gods Who Control the Creations of Others is sixteen thousand of these divine years. It’s possible that a woman or man who has observed the eight-factored Uposatha day will—when their body breaks up, after death—be reborn in the company of the Gods Who Control the Creations of Others. This is what I was referring to when I said: ‘Human kingship is a poor thing compared to the happiness of the gods.’

    បាណំ ន ហញ្ញេ ន ចទិន្នមាទិយេ, មុសា ន ភាសេ ន ច មជ្ជបោ សិយា; អព្រហ្មចរិយា វិរមេយ្យ មេថុនា, រត្តិំ ន ភុញ្ជេយ្យ វិកាលភោជនំ។

    You shouldn’t kill living creatures, or steal, or lie, or drink alcohol. Be celibate, refraining from sex, and don’t eat at night, the wrong time.

    មាលំ ន ធារេ ន ច គន្ធមាចរេ, មញ្ចេ ឆមាយំ វ សយេថ សន្ថតេ; ឯតញ្ហិ អដ្ឋង្គិកមាហុបោសថំ, ពុទ្ធេន ទុក្ខន្តគុនា បកាសិតំ។

    Not wearing garlands or applying fragrance, you should sleep on a low bed, or a mat on the ground. This is the eight-factored Uposatha day, they say, explained by the Buddha, who has gone to suffering’s end.

    ចន្ទោ ច សុរិយោ ច ឧភោ សុទស្សនា, ឱភាសយំ អនុបរិយន្តិ យាវតា; តមោនុទា តេ បន អន្តលិក្ខគា, នភេ បភាសន្តិ ទិសាវិរោចនា។

    The moon and sun are both fair to see, radiating as far as they revolve. Those shining ones in the sky light up the quarters, dispelling the darkness as they traverse the heavens.

    ឯតស្មិំ យំ វិជ្ជតិ អន្តរេ ធនំ, មុត្តា មណិ វេឡុរិយញ្ច ភទ្ទកំ; សិង្គី សុវណ្ណំ អថ វាបិ កញ្ចនំ, យំ ជាតរូបំ ហដកន្តិ វុច្ចតិ។

    All of the wealth that’s found in this realm—pearls, gems, fine beryl too, rose-gold or pure gold, or natural gold dug up by marmots—

    អដ្ឋង្គុបេតស្ស ឧបោសថស្ស, កលម្បិ តេ នានុភវន្តិ សោឡសិំ; ចន្ទប្បភា តារគណា ច សព្ពេ។

    they’re not worth a sixteenth part of the Uposatha day with its eight factors, as starlight cannot rival the moon.

    តស្មា ហិ នារី ច នរោ ច សីលវា, អដ្ឋង្គុបេតំ ឧបវស្សុបោសថំ; បុញ្ញានិ កត្វាន សុខុទ្រយានិ, អនិន្ទិតា សគ្គមុបេន្តិ ឋានន៑”តិ។

    So an ethical woman or man, who has observed the eight-factored Uposatha day, having made merit whose outcome is happiness, blameless, they go to a heavenly place.”

    ទសមំ។

    មហាវគ្គោ សត្តមោ។

    តស្សុទ្ទានំ

    តិត្ថភយញ្ច វេនាគោ, សរភោ កេសមុត្តិយា; សាឡ្ហោ ចាបិ កថាវត្ថុ, តិត្ថិយមូលុបោសថោតិ។





    The authoritative text of the Aṅguttara Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]


    © 1991-2024 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact