| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
੧੦. ਉਪੋਸਥਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
10. Uposathasuttavaṇṇanā
੭੧. ਦਸਮੇ ਤਦਹੁਪੋਸਥੇਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਹੁ ਉਪੋਸਥੇ ਤਂ ਦਿવਸਂ ਉਪੋਸਥੇ, ਪਨ੍ਨਰਸਿਕਉਪੋਸਥਦਿવਸੇਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਉਪਸਙ੍ਕਮੀਤਿ ਉਪੋਸਥਙ੍ਗਾਨਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਯ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦਿਹਤ੍ਥਾ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿ। ਹਨ੍ਦਾਤਿ વવਸ੍ਸਗ੍ਗਤ੍ਥੇ ਨਿਪਾਤੋ। ਦਿવਾ ਦਿવਸ੍ਸਾਤਿ ਦਿવਸਸ੍ਸ ਦਿવਾ ਨਾਮ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹੋ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਠਿਤੇ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕੇ ਕਾਲੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕੁਤੋ ਨੁ ਤ੍વਂ ਆਗਚ੍ਛਸੀਤਿ ਕਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀ વਿਚਰਸੀਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਗੋਪਾਲਕੁਪੋਸਥੋਤਿ ਗੋਪਾਲਕੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਪવਸਨਉਪੋਸਥੋ। ਨਿਗਣ੍ਠੁਪੋਸਥੋਤਿ ਨਿਗਣ੍ਠਾਨਂ ਉਪવਸਨਉਪੋਸਥੋ। ਅਰਿਯੁਪੋਸਥੋਤਿ ਅਰਿਯਾਨਂ ਉਪવਸਨਉਪੋਸਥੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ વਿਸਾਖੇਤਿ ਯਥਾ ਨਾਮ, વਿਸਾਖੇ। ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯੇ ਸਾਮਿਕਾਨਂ ਗਾવੋ ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤ੍વਾਤਿ ਗੋਪਾਲਕਾ ਹਿ ਦੇવਸਿਕવੇਤਨੇਨ વਾ ਪਞ੍ਚਾਹਦਸਾਹਅਦ੍ਧਮਾਸਮਾਸਛਮਾਸਸਂવਚ੍ਛਰਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ વਾ ਗਾવੋ ਗਹੇਤ੍વਾ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿ। ਇਧ ਪਨ ਦੇવਸਿਕવੇਤਨੇਨ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇਤਂ વੁਤ੍ਤਂ – ਨਿਯ੍ਯਾਤੇਤ੍વਾਤਿ ਪਟਿਚ੍ਛਾਪੇਤ੍વਾ ‘‘ਏਤਾ વੋ ਗਾવੋ’’ਤਿ ਦਤ੍વਾ। ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਮਞ੍ਚੇ ਨਿਪਨ੍ਨੋ ਏવਂ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਤਿ। ਅਭਿਜ੍ਝਾਸਹਗਤੇਨਾਤਿ ਤਣ੍ਹਾਯ ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੇਨ। ਏવਂ ਖੋ, વਿਸਾਖੇ, ਗੋਪਾਲਕੁਪੋਸਥੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਰਿਯੁਪੋਸਥੋવ ਅਯਂ, ਅਪਰਿਸੁਦ੍ਧવਿਤਕ੍ਕਤਾਯ ਪਨ ਗੋਪਾਲਕਉਪੋਸਥਟ੍ਠਾਨੇ ਠਿਤੋ। ਨ ਮਹਪ੍ਫਲੋਤਿ વਿਪਾਕਫਲੇਨ ਨ ਮਹਪ੍ਫਲੋ। ਨ ਮਹਾਨਿਸਂਸੋਤਿ વਿਪਾਕਾਨਿਸਂਸੇਨ ਨ ਮਹਾਨਿਸਂਸੋ। ਨ ਮਹਾਜੁਤਿਕੋਤਿ વਿਪਾਕੋਭਾਸੇਨ ਨ ਮਹਾਓਭਾਸੋ। ਨ ਮਹਾવਿਪ੍ਫਾਰੋਤਿ વਿਪਾਕવਿਪ੍ਫਾਰਸ੍ਸ ਅਮਹਨ੍ਤਤਾਯ ਨ ਮਹਾવਿਪ੍ਫਾਰੋ।
71. Dasame tadahuposatheti tasmiṃ ahu uposathe taṃ divasaṃ uposathe, pannarasikauposathadivaseti vuttaṃ hoti. Upasaṅkamīti uposathaṅgāni adhiṭṭhāya gandhamālādihatthā upasaṅkami. Handāti vavassaggatthe nipāto. Divā divassāti divasassa divā nāma majjhanho, imasmiṃ ṭhite majjhanhike kāleti attho. Kuto nu tvaṃ āgacchasīti kiṃ karontī vicarasīti pucchati. Gopālakuposathoti gopālakehi saddhiṃ upavasanauposatho. Nigaṇṭhuposathoti nigaṇṭhānaṃ upavasanauposatho. Ariyuposathoti ariyānaṃ upavasanauposatho. Seyyathāpi visākheti yathā nāma, visākhe. Sāyanhasamayesāmikānaṃ gāvo niyyātetvāti gopālakā hi devasikavetanena vā pañcāhadasāhaaddhamāsamāsachamāsasaṃvaccharaparicchedena vā gāvo gahetvā rakkhanti. Idha pana devasikavetanena rakkhantaṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ – niyyātetvāti paṭicchāpetvā ‘‘etā vo gāvo’’ti datvā. Itipaṭisañcikkhatīti attano gehaṃ gantvā bhuñjitvā mañce nipanno evaṃ paccavekkhati. Abhijjhāsahagatenāti taṇhāya sampayuttena. Evaṃ kho, visākhe, gopālakuposatho hotīti ariyuposathova ayaṃ, aparisuddhavitakkatāya pana gopālakauposathaṭṭhāne ṭhito. Na mahapphaloti vipākaphalena na mahapphalo. Na mahānisaṃsoti vipākānisaṃsena na mahānisaṃso. Na mahājutikoti vipākobhāsena na mahāobhāso. Na mahāvipphāroti vipākavipphārassa amahantatāya na mahāvipphāro.
ਸਮਣਜਾਤਿਕਾਤਿ ਸਮਣਾਯੇવ। ਪਰਂ ਯੋਜਨਸਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਸਤਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਤਤੋ ਪਰਂ। ਤੇਸੁ ਦਣ੍ਡਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਾਹੀਤਿ ਤੇਸੁ ਯੋਜਨਸਤਤੋ ਪਰਭਾਗੇਸੁ ਠਿਤੇਸੁ ਸਤ੍ਤੇਸੁ ਦਣ੍ਡਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪ, ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਦਣ੍ਡੋ ਹੋਹਿ। ਨਾਹਂ ਕ੍વਚਨਿ ਕਸ੍ਸਚਿ ਕਿਞ੍ਚਨਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਅਹਂ ਕਤ੍ਥਚਿ ਕਸ੍ਸਚਿ ਪਰਸ੍ਸ ਕਿਞ੍ਚਨਤਸ੍ਮਿਂ ਨ ਹੋਮਿ। ਕਿਞ੍ਚਨਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪਲਿਬੋਧੋ, ਪਲਿਬੋਧੋ ਨ ਹੋਮੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਨ ਚ ਮਮ ਕ੍વਚਨਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ਕਿਞ੍ਚਨਤਤ੍ਥੀਤਿ ਮਮਾਪਿ ਕ੍વਚਨਿ ਅਨ੍ਤੋ વਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ વਾ ਕਤ੍ਥਚਿ ਏਕਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇਪਿ ਕਿਞ੍ਚਨਤਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਪਲਿਬੋਧੋ ਨਤ੍ਥਿ, ਛਿਨ੍ਨਪਲਿਬੋਧੋਹਮਸ੍ਮੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਭੋਗੇਤਿ ਮਞ੍ਚਪੀਠਯਾਗੁਭਤ੍ਤਾਦਯੋ। ਅਦਿਨ੍ਨਂਯੇવ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤੀਤਿ ਪੁਨਦਿવਸੇ ਮਞ੍ਚੇ ਨਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋਪਿ ਪੀਠੇ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੋਪਿ ਯਾਗੁਂ ਪਿવਨ੍ਤੋਪਿ ਭਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋਪਿ ਤੇ ਭੋਗੇ ਅਦਿਨ੍ਨੇਯੇવ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ। ਨ ਮਹਪ੍ਫਲੋਤਿ ਨਿਪ੍ਫਲੋ। ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇવ ਹਿ ਏਤ੍ਥ ਸਾવਸੇਸਂ, ਅਤ੍ਥੋ ਪਨ ਨਿਰવਸੇਸੋ। ਏવਂ ਉਪવੁਤ੍ਥਸ੍ਸ ਹਿ ਉਪੋਸਥਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ વਿਪਾਕਫਲਂ ਇਟ੍ਠਂ ਕਨ੍ਤਂ ਮਨਾਪਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਨਿਪ੍ਫਲੋਤ੍વੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ।
Samaṇajātikāti samaṇāyeva. Paraṃ yojanasatanti yojanasataṃ atikkamitvā tato paraṃ. Tesu daṇḍaṃ nikkhipāhīti tesu yojanasatato parabhāgesu ṭhitesu sattesu daṇḍaṃ nikkhipa, nikkhittadaṇḍo hohi. Nāhaṃ kvacani kassaci kiñcanatasminti ahaṃ katthaci kassaci parassa kiñcanatasmiṃ na homi. Kiñcanaṃ vuccati palibodho, palibodho na homīti vuttaṃ hoti. Na ca mama kvacani katthaci kiñcanatatthīti mamāpi kvacani anto vā bahiddhā vā katthaci ekaparikkhārepi kiñcanatā natthi, palibodho natthi, chinnapalibodhohamasmīti vuttaṃ hoti. Bhogeti mañcapīṭhayāgubhattādayo. Adinnaṃyeva paribhuñjatīti punadivase mañce nipajjantopi pīṭhe nisīdantopi yāguṃ pivantopi bhattaṃ bhuñjantopi te bhoge adinneyeva paribhuñjati. Na mahapphaloti nipphalo. Byañjanameva hi ettha sāvasesaṃ, attho pana niravaseso. Evaṃ upavutthassa hi uposathassa appamattakampi vipākaphalaṃ iṭṭhaṃ kantaṃ manāpaṃ nāma natthi. Tasmā nipphalotveva veditabbo. Sesapadesupi eseva nayo.
ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਇਦਂ ਕਸ੍ਮਾ ਆਹ? ਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠੇਨ ਹਿ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਉਪવੁਤ੍ਥੋ ਉਪੋਸਥੋ ਨ ਮਹਪ੍ਫਲੋ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਿਤਤ੍ਤਾ વਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਉਪવੁਤ੍ਥਸ੍ਸ ਮਹਪ੍ਫਲਤਾ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਾ ਹੋਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਯੇਨ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਸੁਜ੍ਝਤਿ, ਤਂ ਚਿਤ੍ਤવਿਸੋਧਨਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਇਦਮਾਹ । ਤਤ੍ਥ ਉਪਕ੍ਕਮੇਨਾਤਿ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਪੁਰਿਸਕਾਰੇਨ, ਉਪਾਯੇਨ વਾ। ਤਥਾਗਤਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤੀਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ ਤਥਾਗਤਗੁਣੇ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਹਿ ਇਤਿਪਿ ਸੋ ਭਗવਾਤਿ ਸੋ ਭਗવਾ ਇਤਿਪਿ ਸੀਲੇਨ, ਇਤਿਪਿ ਸਮਾਧਿਨਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਾ ਬੁਦ੍ਧਗੁਣਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ। ਅਰਹਨ੍ਤਿਆਦੀਹਿ ਪਾਟਿਯੇਕ੍ਕਗੁਣਾવ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ। ਤਥਾਗਤਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਸੀਦਤੀਤਿ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰੇ ਤਥਾਗਤਗੁਣੇ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤੁਪ੍ਪਾਦੋ ਪਸਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ।
Upakkiliṭṭhassa cittassāti idaṃ kasmā āha? Saṃkiliṭṭhena hi cittena upavuttho uposatho na mahapphalo hotīti dassitattā visuddhena cittena upavutthassa mahapphalatā anuññātā hoti. Tasmā yena kammaṭṭhānena cittaṃ visujjhati, taṃ cittavisodhanakammaṭṭhānaṃ dassetuṃ idamāha . Tattha upakkamenāti paccattapurisakārena, upāyena vā. Tathāgataṃ anussaratīti aṭṭhahi kāraṇehi tathāgataguṇe anussarati. Ettha hi itipi so bhagavāti so bhagavā itipi sīlena, itipi samādhināti sabbe lokiyalokuttarā buddhaguṇā saṅgahitā. Arahantiādīhi pāṭiyekkaguṇāva niddiṭṭhā. Tathāgataṃ anussarato cittaṃ pasīdatīti lokiyalokuttare tathāgataguṇe anussarantassa cittuppādo pasanno hoti.
ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਾਤਿ ਪਞ੍ਚ ਨੀવਰਣਾ। ਕਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਆਮਲਕਕਕ੍ਕਂ। ਤਜ੍ਜਂ વਾਯਾਮਨ੍ਤਿ ਤਜ੍ਜਾਤਿਕਂ ਤਦਨੁਚ੍ਛવਿਕਂ ਕਕ੍ਕੇਨ ਮਕ੍ਖਨਘਂਸਨਧੋવਨવਾਯਾਮਂ। ਪਰਿਯੋਦਪਨਾ ਹੋਤੀਤਿ ਸੁਦ੍ਧਭਾવਕਰਣਂ ਹੋਤਿ। ਕਿਲਿਟ੍ਠਸ੍ਮਿਂ ਹਿ ਸੀਸੇ ਪਸਾਧਨਂ ਪਸਾਧੇਤ੍વਾ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਕੀਲ਼ਮਾਨੋ ਨ ਸੋਭਤਿ, ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇ ਪਨ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਸਾਧਨਂ ਪਸਾਧੇਤ੍વਾ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਕੀਲ਼ਮਾਨੋ ਸੋਭਤਿ, ਏવਮੇવ ਕਿਲਿਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤੇਨ ਉਪੋਸਥਙ੍ਗਾਨਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਯ ਉਪੋਸਥੋ ਉਪવੁਤ੍ਥੋ ਨ ਮਹਪ੍ਫਲੋ ਹੋਤਿ, ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਪਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਉਪੋਸਥਙ੍ਗਾਨਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਯ ਉਪવੁਤ੍ਥੋ ਉਪੋਸਥੋ ਮਹਪ੍ਫਲੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨ ਏવਮਾਹ। ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਪੋਸਥਂ ਉਪવਸਤੀਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ વੁਚ੍ਚਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ, ਤਸ੍ਸ ਗੁਣਾਨੁਸ੍ਸਰਣવਸੇਨ ਅਯਂ ਉਪੋਸਥੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਪੋਸਥੋ ਨਾਮ, ਤਂ ਉਪવਸਤਿ। ਬ੍ਰਹ੍ਮੁਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਸਤੀਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਸਤਿ। ਬ੍ਰਹ੍ਮਞ੍ਚਸ੍ਸ ਆਰਬ੍ਭਾਤਿ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਂ ਆਰਬ੍ਭ।
Cittassa upakkilesāti pañca nīvaraṇā. Kakkanti āmalakakakkaṃ. Tajjaṃ vāyāmanti tajjātikaṃ tadanucchavikaṃ kakkena makkhanaghaṃsanadhovanavāyāmaṃ. Pariyodapanā hotīti suddhabhāvakaraṇaṃ hoti. Kiliṭṭhasmiṃ hi sīse pasādhanaṃ pasādhetvā nakkhattaṃ kīḷamāno na sobhati, parisuddhe pana tasmiṃ pasādhanaṃ pasādhetvā nakkhattaṃ kīḷamāno sobhati, evameva kiliṭṭhacittena uposathaṅgāni adhiṭṭhāya uposatho upavuttho na mahapphalo hoti, parisuddhena pana cittena uposathaṅgāni adhiṭṭhāya upavuttho uposatho mahapphalo hotīti adhippāyena evamāha. Brahmuposathaṃ upavasatīti brahmā vuccati sammāsambuddho, tassa guṇānussaraṇavasena ayaṃ uposatho brahmuposatho nāma, taṃ upavasati. Brahmunā saddhiṃ saṃvasatīti sammāsambuddhena saddhiṃ saṃvasati. Brahmañcassaārabbhāti sammāsambuddhaṃ ārabbha.
ਧਮ੍ਮਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤੀਤਿ ਸਹਤਨ੍ਤਿਕਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਸੋਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਕੁਰੁવਿਨ੍ਦਕਸੋਤ੍ਤਿਂ। ਕੁਰੁવਿਨ੍ਦਕਪਾਸਾਣਚੁਣ੍ਣੇਨ ਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਲਾਖਂ ਯੋਜੇਤ੍વਾ ਮਣਿਕੇ ਕਤ੍વਾ વਿਜ੍ਝਿਤ੍વਾ ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਆવੁਣਿਤ੍વਾ ਤਂ ਮਣਿ ਕਲਾਪਪਨ੍ਤਿਂ ਉਭਤੋ ਗਹੇਤ੍વਾ ਪਿਟ੍ਠਿਂ ਘਂਸੇਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਸੋਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਪਟਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿ। ਚੁਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਨ੍ਹਾਨੀਯਚੁਣ੍ਣਂ। ਤਜ੍ਜਂ વਾਯਾਮਨ੍ਤਿ ਉਬ੍ਬਟ੍ਟਨਘਂਸਨਧੋવਨਾਦਿਕਂ ਤਦਨੁਰੂਪવਾਯਾਮਂ। ਧਮ੍ਮੁਪੋਸਥਨ੍ਤਿ ਸਹਤਨ੍ਤਿਕਂ ਨવਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਂ ਆਰਬ੍ਭ ਉਪવੁਤ੍ਥਤ੍ਤਾ ਅਯਂ ਉਪੋਸਥੋ ‘‘ਧਮ੍ਮੁਪੋਸਥੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੋ। ਇਧਾਪਿ ਪਰਿਯੋਦਪਨਾਤਿ ਪਦੇ ਠਤ੍વਾ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇવ ਯੋਜਨਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ।
Dhammaṃ anussaratīti sahatantikaṃ lokuttaradhammaṃ anussarati. Sottinti kuruvindakasottiṃ. Kuruvindakapāsāṇacuṇṇena hi saddhiṃ lākhaṃ yojetvā maṇike katvā vijjhitvā suttena āvuṇitvā taṃ maṇi kalāpapantiṃ ubhato gahetvā piṭṭhiṃ ghaṃsenti, taṃ sandhāya vuttaṃ – ‘‘sottiñca paṭiccā’’ti. Cuṇṇanti nhānīyacuṇṇaṃ. Tajjaṃ vāyāmanti ubbaṭṭanaghaṃsanadhovanādikaṃ tadanurūpavāyāmaṃ. Dhammuposathanti sahatantikaṃ navalokuttaradhammaṃ ārabbha upavutthattā ayaṃ uposatho ‘‘dhammuposatho’’ti vutto. Idhāpi pariyodapanāti pade ṭhatvā purimanayeneva yojanā kātabbā.
ਸਙ੍ਘਂ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤੀਤਿ ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਂ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਗੁਣੇ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਉਸ੍ਮਞ੍ਚ ਪਟਿਚ੍ਚਾਤਿ ਦ੍વੇ ਤਯੋ વਾਰੇ ਗਾਹਾਪਿਤਂ ਉਸੁਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚ। ਉਸਞ੍ਚਾਤਿਪਿ ਪਾਠੋ, ਅਯਮੇવਤ੍ਥੋ । ਖਾਰਨ੍ਤਿ ਛਾਰਿਕਂ। ਗੋਮਯਨ੍ਤਿ ਗੋਮੁਤ੍ਤਂ વਾ ਅਜਲਣ੍ਡਿਕਾ વਾ। ਪਰਿਯੋਦਪਨਾਤਿ ਇਧਾਪਿ ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇવ ਯੋਜਨਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ। ਸਙ੍ਘੁਪੋਸਥਨ੍ਤਿ ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਂ ਅਰਿਯਪੁਗ੍ਗਲਾਨਂ ਗੁਣੇ ਆਰਬ੍ਭ ਉਪવੁਤ੍ਥਤ੍ਤਾ ਅਯਂ ਉਪੋਸਥੋ ‘‘ਸਙ੍ਘੁਪੋਸਥੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੋ।
Saṅghaṃ anussaratīti aṭṭhannaṃ ariyapuggalānaṃ guṇe anussarati. Usmañca paṭiccāti dve tayo vāre gāhāpitaṃ usumaṃ paṭicca. Usañcātipi pāṭho, ayamevattho . Khāranti chārikaṃ. Gomayanti gomuttaṃ vā ajalaṇḍikā vā. Pariyodapanāti idhāpi purimanayeneva yojanā kātabbā. Saṅghuposathanti aṭṭhannaṃ ariyapuggalānaṃ guṇe ārabbha upavutthattā ayaṃ uposatho ‘‘saṅghuposatho’’ti vutto.
ਸੀਲਾਨੀਤਿ ਗਹਟ੍ਠੋ ਗਹਟ੍ਠਸੀਲਾਨਿ, ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਪਬ੍ਬਜਿਤਸੀਲਾਨਿ। ਅਖਣ੍ਡਾਨੀਤਿਆਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥੋ વਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ (વਿਸੁਦ੍ਧਿ॰ ੧.੨੧) વਿਤ੍ਥਾਰਿਤੋવ। વਾਲਣ੍ਡੁਪਕਨ੍ਤਿ ਅਸ੍ਸવਾਲੇਹਿ વਾ ਮਕਚਿવਾਲਾਦੀਹਿ વਾ ਕਤਂ ਅਣ੍ਡੁਪਕਂ। ਤਜ੍ਜਂ વਾਯਾਮਨ੍ਤਿ ਤੇਲੇਨ ਤੇਮੇਤ੍વਾ ਮਲਸ੍ਸ ਤਿਨ੍ਤਭਾવਂ ਞਤ੍વਾ ਛਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ વਾਲਣ੍ਡੁਪਕੇਨ ਘਂਸਨવਾਯਾਮੋ। ਇਧ ਪਰਿਯੋਦਪਨਾਤਿ ਪਦੇ ਠਤ੍વਾ ਏવਂ ਯੋਜਨਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ ਕਿਲਿਟ੍ਠਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਆਦਾਸੇ ਮਣ੍ਡਿਤਪਸਾਧਿਤੋਪਿ ਅਤ੍ਤਭਾવੋ ਓਲੋਕਿਯਮਾਨੋ ਨ ਸੋਭਤਿ, ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇ ਸੋਭਤਿ। ਏવਮੇવ ਕਿਲਿਟ੍ਠੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਉਪવੁਤ੍ਥੋ ਉਪੋਸਥੋ ਨ ਮਹਪ੍ਫਲੋ ਹੋਤਿ, ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਪਨ ਮਹਪ੍ਫਲੋ ਹੋਤੀਤਿ। ਸੀਲੁਪੋਸਥਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸੀਲਾਨੁਸ੍ਸਰਣવਸੇਨ ਉਪવੁਤ੍ਥੋ ਉਪੋਸਥੋ ਸੀਲੁਪੋਸਥੋ ਨਾਮ। ਸੀਲੇਨ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਞ੍ਚਸੀਲਦਸਸੀਲੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ। ਸੀਲਞ੍ਚਸ੍ਸ ਆਰਬ੍ਭਾਤਿ ਪਞ੍ਚਸੀਲਂ ਦਸਸੀਲਞ੍ਚ ਆਰਬ੍ਭ।
Sīlānīti gahaṭṭho gahaṭṭhasīlāni, pabbajito pabbajitasīlāni. Akhaṇḍānītiādīnaṃ attho visuddhimagge (visuddhi. 1.21) vitthāritova. Vālaṇḍupakanti assavālehi vā makacivālādīhi vā kataṃ aṇḍupakaṃ. Tajjaṃvāyāmanti telena temetvā malassa tintabhāvaṃ ñatvā chārikaṃ pakkhipitvā vālaṇḍupakena ghaṃsanavāyāmo. Idha pariyodapanāti pade ṭhatvā evaṃ yojanā kātabbā kiliṭṭhasmiñhi ādāse maṇḍitapasādhitopi attabhāvo olokiyamāno na sobhati, parisuddhe sobhati. Evameva kiliṭṭhena cittena upavuttho uposatho na mahapphalo hoti, parisuddhena pana mahapphalo hotīti. Sīluposathanti attano sīlānussaraṇavasena upavuttho uposatho sīluposatho nāma. Sīlena saddhinti attano pañcasīladasasīlena saddhiṃ. Sīlañcassa ārabbhāti pañcasīlaṃ dasasīlañca ārabbha.
ਦੇવਤਾ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤੀਤਿ ਦੇવਤਾ ਸਕ੍ਖਿਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਦ੍ਧਾਦਿਗੁਣੇ ਅਨੁਸ੍ਸਰਤਿ। ਉਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਉਦ੍ਧਨਂ। ਲੋਣਨ੍ਤਿ ਲੋਣਮਤ੍ਤਿਕਾ। ਗੇਰੁਕਨ੍ਤਿ ਗੇਰੁਕਚੁਣ੍ਣਂ। ਨਾਲ਼ਿਕਸਣ੍ਡਾਸਨ੍ਤਿ ਧਮਨਨਾਲ਼ਿਕਞ੍ਚੇવ ਪਰਿવਤ੍ਤਨਸਣ੍ਡਾਸਞ੍ਚ। ਤਜ੍ਜਂ વਾਯਾਮਨ੍ਤਿ ਉਦ੍ਧਨੇ ਪਕ੍ਖਿਪਨਧਮਨਪਰਿવਤ੍ਤਨਾਦਿਕਂ ਅਨੁਰੂਪਂ વਾਯਾਮਂ। ਇਧ ਪਰਿਯੋਦਪਨਾਤਿ ਪਦੇ ਠਤ੍વਾ ਏવਂ ਯੋਜਨਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ – ਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਸੁવਣ੍ਣਮਯੇਨ ਹਿ ਪਸਾਧਨਭਣ੍ਡੇਨ ਪਸਾਧਿਤਾ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਕੀਲ਼ਮਾਨਾ ਨ ਸੋਭਨ੍ਤਿ, ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਸੁવਣ੍ਣਮਯੇਨ ਸੋਭਨ੍ਤਿ। ਏવਮੇવ ਸਂਕਿਲਿਟ੍ਠਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਉਪੋਸਥੋ ਨ ਮਹਪ੍ਫਲੋ ਹੋਤਿ, ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮਹਪ੍ਫਲੋ। ਦੇવਤੁਪੋਸਥਨ੍ਤਿ ਦੇવਤਾ ਸਕ੍ਖਿਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੁਣੇ ਅਨੁਸ੍ਸਰਨ੍ਤੇਨ ਉਪવੁਤ੍ਥਉਪੋਸਥੋ ਦੇવਤੁਪੋਸਥੋ ਨਾਮ। ਸੇਸਂ ਇਮੇਸੁ ਬੁਦ੍ਧਾਨੁਸ੍ਸਤਿਆਦੀਸੁ ਕਮ੍ਮਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਯਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ વਿਸੁਦ੍ਧਿਮਗ੍ਗੇ (વਿਸੁਦ੍ਧਿ॰ ੧.੧੨੩ ਆਦਯੋ) વੁਤ੍ਤਮੇવ।
Devatā anussaratīti devatā sakkhiṭṭhāne ṭhapetvā attano saddhādiguṇe anussarati. Ukkanti uddhanaṃ. Loṇanti loṇamattikā. Gerukanti gerukacuṇṇaṃ. Nāḷikasaṇḍāsanti dhamananāḷikañceva parivattanasaṇḍāsañca. Tajjaṃ vāyāmanti uddhane pakkhipanadhamanaparivattanādikaṃ anurūpaṃ vāyāmaṃ. Idha pariyodapanāti pade ṭhatvā evaṃ yojanā veditabbā – saṃkiliṭṭhasuvaṇṇamayena hi pasādhanabhaṇḍena pasādhitā nakkhattaṃ kīḷamānā na sobhanti, parisuddhasuvaṇṇamayena sobhanti. Evameva saṃkiliṭṭhacittassa uposatho na mahapphalo hoti, parisuddhacittassa mahapphalo. Devatuposathanti devatā sakkhiṭṭhāne ṭhapetvā attano guṇe anussarantena upavutthauposatho devatuposatho nāma. Sesaṃ imesu buddhānussatiādīsu kammaṭṭhānesu yaṃ vattabbaṃ siyā, taṃ sabbaṃ visuddhimagge (visuddhi. 1.123 ādayo) vuttameva.
ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਨ੍ਤਿ ਪਾਣવਧਂ। ਪਹਾਯਾਤਿ ਤਂ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਚੇਤਨਾਸਙ੍ਖਾਤਂ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਂ ਪਜਹਿਤ੍વਾ। ਪਟਿવਿਰਤਾਤਿ ਪਹੀਨਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਤਤੋ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਤੋ ਓਰਤਾ વਿਰਤਾવ। ਨਿਹਿਤਦਣ੍ਡਾ ਨਿਹਿਤਸਤ੍ਥਾਤਿ ਪਰੂਪਘਾਤਤ੍ਥਾਯ ਦਣ੍ਡਂ વਾ ਸਤ੍ਥਂ વਾ ਆਦਾਯ ਅવਤ੍ਤਨਤੋ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਦਣ੍ਡਾ ਚੇવ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸਤ੍ਥਾ ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਠਪੇਤ੍વਾ ਦਣ੍ਡਂ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਅવਸੇਸਂ ਉਪਕਰਣਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ વਿਹਿਂਸਨਭਾવਤੋ ਸਤ੍ਥਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਯਂ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕਤ੍ਤਰਦਣ੍ਡਂ વਾ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠવਾਸਿਂ વਾ ਪਿਪ੍ਫਲਕਂ વਾ ਗਹੇਤ੍વਾ વਿਚਰਨ੍ਤਿ, ਨ ਤਂ ਪਰੂਪਘਾਤਤ੍ਥਾਯ। ਤਸ੍ਮਾ ਨਿਹਿਤਦਣ੍ਡਾ ਨਿਹਿਤਸਤ੍ਥਾਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਲਜ੍ਜੀਤਿ ਪਾਪਜਿਗੁਚ੍ਛਨਲਕ੍ਖਣਾਯ ਲਜ੍ਜਾਯ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾ। ਦਯਾਪਨ੍ਨਾਤਿ ਦਯਂ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਤਂ ਆਪਨ੍ਨਾ। ਸਬ੍ਬਪਾਣਭੂਤਹਿਤਾਨੁਕਮ੍ਪੀਤਿ ਸਬ੍ਬੇ ਪਾਣਭੂਤੇ ਹਿਤੇਨ ਅਨੁਕਮ੍ਪਕਾ, ਤਾਯ ਏવ ਦਯਾਪਨ੍ਨਤਾਯ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਾਣਭੂਤਾਨਂ ਹਿਤਚਿਤ੍ਤਕਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਹਮ੍ਪਜ੍ਜਾਤਿ ਅਹਮ੍ਪਿ ਅਜ੍ਜ। ਇਮਿਨਾਪਿ ਅਙ੍ਗੇਨਾਤਿ ਇਮਿਨਾਪਿ ਗੁਣਙ੍ਗੇਨ। ਅਰਹਤਂ ਅਨੁਕਰੋਮੀਤਿ ਯਥਾ ਪੁਰਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਪਚ੍ਛਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨੁਗਚ੍ਛਤਿ ਨਾਮ, ਏવਂ ਅਹਮ੍ਪਿ ਅਰਹਨ੍ਤੇਹਿ ਪਠਮਂ ਕਤਂ ਇਮਂ ਗੁਣਂ ਪਚ੍ਛਾ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਤੇਸਂ ਅਰਹਨ੍ਤਾਨਂ ਅਨੁਕਰੋਮਿ। ਉਪੋਸਥੋ ਚ ਮੇ ਉਪવੁਤ੍ਥੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀਤਿ ਏવਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ਮਯਾ ਅਰਹਤਞ੍ਚ ਅਨੁਕਤਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਉਪੋਸਥੋ ਚ ਉਪવੁਤ੍ਥੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ।
Pāṇātipātanti pāṇavadhaṃ. Pahāyāti taṃ pāṇātipātacetanāsaṅkhātaṃ dussīlyaṃ pajahitvā. Paṭiviratāti pahīnakālato paṭṭhāya tato dussīlyato oratā viratāva. Nihitadaṇḍā nihitasatthāti parūpaghātatthāya daṇḍaṃ vā satthaṃ vā ādāya avattanato nikkhittadaṇḍā ceva nikkhittasatthā cāti attho. Ettha ca ṭhapetvā daṇḍaṃ sabbampi avasesaṃ upakaraṇaṃ sattānaṃ vihiṃsanabhāvato satthanti veditabbaṃ. Yaṃ pana bhikkhū kattaradaṇḍaṃ vā dantakaṭṭhavāsiṃ vā pipphalakaṃ vā gahetvā vicaranti, na taṃ parūpaghātatthāya. Tasmā nihitadaṇḍā nihitasatthātveva saṅkhaṃ gacchanti. Lajjīti pāpajigucchanalakkhaṇāya lajjāya samannāgatā. Dayāpannāti dayaṃ mettacittataṃ āpannā. Sabbapāṇabhūtahitānukampīti sabbe pāṇabhūte hitena anukampakā, tāya eva dayāpannatāya sabbesaṃ pāṇabhūtānaṃ hitacittakāti attho. Ahampajjāti ahampi ajja. Imināpi aṅgenāti imināpi guṇaṅgena. Arahataṃ anukaromīti yathā purato gacchantaṃ pacchato gacchanto anugacchati nāma, evaṃ ahampi arahantehi paṭhamaṃ kataṃ imaṃ guṇaṃ pacchā karonto tesaṃ arahantānaṃ anukaromi. Uposatho ca me upavuttho bhavissatīti evaṃ karontena mayā arahatañca anukataṃ bhavissati, uposatho ca upavuttho bhavissati.
ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਨ੍ਤਿ ਅਦਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਪਰਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤਸ੍ਸ ਆਦਾਨਂ, ਥੇਯ੍ਯਂ ਚੋਰਿਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਦਿਨ੍ਨਮੇવ ਆਦਿਯਨ੍ਤੀਤਿ ਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯੀ। ਚਿਤ੍ਤੇਨਪਿ ਦਿਨ੍ਨਮੇવ ਪਟਿਕਙ੍ਖਨ੍ਤੀਤਿ ਦਿਨ੍ਨਪਾਟਿਕਙ੍ਖੀ। ਥੇਨੇਤੀਤਿ ਥੇਨੋ, ਨ ਥੇਨੇਨ ਅਥੇਨੇਨ। ਅਥੇਨਤ੍ਤਾਯੇવ ਸੁਚਿਭੂਤੇਨ। ਅਤ੍ਤਨਾਤਿ ਅਤ੍ਤਭਾવੇਨ, ਅਥੇਨਂ ਸੁਚਿਭੂਤਂ ਅਤ੍ਤਭਾવਂ ਕਤ੍વਾ વਿਹਰਨ੍ਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
Adinnādānanti adinnassa parapariggahitassa ādānaṃ, theyyaṃ corikanti attho. Dinnameva ādiyantīti dinnādāyī. Cittenapi dinnameva paṭikaṅkhantīti dinnapāṭikaṅkhī. Thenetīti theno, na thenena athenena. Athenattāyeva sucibhūtena. Attanāti attabhāvena, athenaṃ sucibhūtaṃ attabhāvaṃ katvā viharantīti vuttaṃ hoti.
ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਅਸੇਟ੍ਠਚਰਿਯਂ। ਬ੍ਰਹ੍ਮਂ ਸੇਟ੍ਠਂ ਆਚਾਰਂ ਚਰਨ੍ਤੀਤਿ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ। ਆਰਾਚਾਰੀਤਿ ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਤੋ ਦੂਰਾਚਾਰੀ। ਮੇਥੁਨਾਤਿ ਰਾਗਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨવਸੇਨ ਸਦਿਸਤ੍ਤਾ ਮੇਥੁਨਕਾਤਿ ਲਦ੍ਧવੋਹਾਰੇਹਿ ਪਟਿਸੇવਿਤਬ੍ਬਤੋ ਮੇਥੁਨੋਤਿ ਸਙ੍ਖਂ ਗਤਾ ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮਾ। ਗਾਮਧਮ੍ਮਾਤਿ ਗਾਮવਾਸੀਨਂ ਧਮ੍ਮਾ।
Abrahmacariyanti aseṭṭhacariyaṃ. Brahmaṃ seṭṭhaṃ ācāraṃ carantīti brahmacārī. Ārācārīti abrahmacariyato dūrācārī. Methunāti rāgapariyuṭṭhānavasena sadisattā methunakāti laddhavohārehi paṭisevitabbato methunoti saṅkhaṃ gatā asaddhammā. Gāmadhammāti gāmavāsīnaṃ dhammā.
ਮੁਸਾવਾਦਾਤਿ ਅਲਿਕવਚਨਾ ਤੁਚ੍ਛવਚਨਾ। ਸਚ੍ਚਂ વਦਨ੍ਤੀਤਿ ਸਚ੍ਚવਾਦੀ। ਸਚ੍ਚੇਨ ਸਚ੍ਚਂ ਸਂਦਹਨ੍ਤਿ ਘਟ੍ਟੇਨ੍ਤੀਤਿ ਸਚ੍ਚਸਨ੍ਧਾ, ਨ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਮੁਸਾ વਦਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ । ਯੋ ਹਿ ਪੁਰਿਸੋ ਕਦਾਚਿ ਮੁਸਾવਾਦਂ વਦਤਿ, ਕਦਾਚਿ ਸਚ੍ਚਂ। ਤਸ੍ਸ ਮੁਸਾવਾਦੇਨ ਅਨ੍ਤਰਿਤਤ੍ਤਾ ਸਚ੍ਚਂ ਸਚ੍ਚੇਨ ਨ ਘਟੀਯਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਸੋ ਸਚ੍ਚਸਨ੍ਧੋ। ਇਮੇ ਪਨ ਨ ਤਾਦਿਸਾ, ਜੀવਿਤਹੇਤੁਪਿ ਮੁਸਾ ਅવਤ੍વਾ ਸਚ੍ਚੇਨ ਸਚ੍ਚਂ ਸਂਦਹਨ੍ਤਿਯੇવਾਤਿ ਸਚ੍ਚਸਨ੍ਧਾ। ਥੇਤਾਤਿ ਥਿਰਾ, ਠਿਤਕਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਕੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਹਲਿਦ੍ਦਿਰਾਗੋ વਿਯ ਥੁਸਰਾਸਿਮ੍ਹਿ ਨਿਖਾਤਖਾਣੁ વਿਯ ਅਸ੍ਸਪਿਟ੍ਠੇ ਠਪਿਤਕੁਮ੍ਭਣ੍ਡਮਿવ ਚ ਨ ਠਿਤਕਥੋ ਹੋਤਿ। ਏਕੋ ਪਾਸਾਣਲੇਖਾ વਿਯ ਇਨ੍ਦਖੀਲੋ વਿਯ ਚ ਠਿਤਕਥੋ ਹੋਤਿ, ਅਸਿਨਾ ਸੀਸਂ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੇਪਿ ਦ੍વੇ ਕਥਾ ਨ ਕਥੇਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਥੇਤੋ। ਪਚ੍ਚਯਿਕਾਤਿ ਪਤ੍ਤਿਯਾਯਿਤਬ੍ਬਕਾ, ਸਦ੍ਧਾਯਿਕਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਕਚ੍ਚੋ ਹਿ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨ ਪਚ੍ਚਯਿਕੋ ਹੋਤਿ, ‘‘ਇਦਂ ਕੇਨ વੁਤ੍ਤਂ, ਅਸੁਕੇਨ ਨਾਮਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਮਾ ਤਸ੍ਸ વਚਨਂ ਸਦ੍ਦਹਥਾ’’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਏਕੋ ਪਚ੍ਚਯਿਕੋ ਹੋਤਿ, ‘‘ਇਦਂ ਕੇਨ વੁਤ੍ਤਂ, ਅਸੁਕੇਨਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਯਦਿ ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ, ਇਦਮੇવ ਪਮਾਣਂ, ਇਦਾਨਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਏવਮੇવਂ ਇਦ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਤਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪਚ੍ਚਯਿਕੋ। ਅવਿਸਂવਾਦਕਾ ਲੋਕਸ੍ਸਾਤਿ ਤਾਯ ਸਚ੍ਚવਾਦਿਤਾਯ ਲੋਕਂ ਨ વਿਸਂવਾਦੇਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Musāvādāti alikavacanā tucchavacanā. Saccaṃ vadantīti saccavādī. Saccena saccaṃ saṃdahanti ghaṭṭentīti saccasandhā, na antarantarā musā vadantīti attho . Yo hi puriso kadāci musāvādaṃ vadati, kadāci saccaṃ. Tassa musāvādena antaritattā saccaṃ saccena na ghaṭīyati. Tasmā na so saccasandho. Ime pana na tādisā, jīvitahetupi musā avatvā saccena saccaṃ saṃdahantiyevāti saccasandhā. Thetāti thirā, ṭhitakathāti attho. Eko puggalo haliddirāgo viya thusarāsimhi nikhātakhāṇu viya assapiṭṭhe ṭhapitakumbhaṇḍamiva ca na ṭhitakatho hoti. Eko pāsāṇalekhā viya indakhīlo viya ca ṭhitakatho hoti, asinā sīsaṃ chindantepi dve kathā na katheti. Ayaṃ vuccati theto. Paccayikāti pattiyāyitabbakā, saddhāyikāti attho. Ekacco hi puggalo na paccayiko hoti, ‘‘idaṃ kena vuttaṃ, asukena nāmā’’ti vutte ‘‘mā tassa vacanaṃ saddahathā’’ti vattabbataṃ āpajjati. Eko paccayiko hoti, ‘‘idaṃ kena vuttaṃ, asukenā’’ti vutte ‘‘yadi tena vuttaṃ, idameva pamāṇaṃ, idāni paṭikkhipitabbaṃ natthi, evamevaṃ ida’’nti vattabbataṃ āpajjati. Ayaṃ vuccati paccayiko. Avisaṃvādakālokassāti tāya saccavāditāya lokaṃ na visaṃvādentīti attho.
ਸੁਰਾਮੇਰਯਮਜ੍ਜਪਮਾਦਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਸੁਰਾਮੇਰਯਮਜ੍ਜਾਨਂ ਪਾਨਚੇਤਨਾਸਙ੍ਖਾਤਂ ਪਮਾਦਕਾਰਣਂ। ਏਕਭਤ੍ਤਿਕਾਤਿ ਪਾਤਰਾਸਭਤ੍ਤਂ ਸਾਯਮਾਸਭਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦ੍વੇ ਭਤ੍ਤਾਨਿ। ਤੇਸੁ ਪਾਤਰਾਸਭਤ੍ਤਂ ਅਨ੍ਤੋਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕੇਨ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨਂ, ਇਤਰਂ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕਤੋ ਉਦ੍ਧਂ ਅਨ੍ਤੋਅਰੁਣੇਨ। ਤਸ੍ਮਾ ਅਨ੍ਤੋਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕੇ ਦਸਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਭੁਞ੍ਜਮਾਨਾਪਿ ਏਕਭਤ੍ਤਿਕਾવ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਏਕਭਤ੍ਤਿਕਾ’’ਤਿ। ਰਤ੍ਤਿਭੋਜਨਂ ਰਤ੍ਤਿ, ਤਤੋ ਉਪਰਤਾਤਿ ਰਤ੍ਤੂਪਰਤਾ। ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਮਜ੍ਝਨ੍ਹਿਕੇ ਯਾવ ਸੂਰਿਯਤ੍ਥਙ੍ਗਮਨਾ ਭੋਜਨਂ વਿਕਾਲਭੋਜਨਂ ਨਾਮ, ਤਤੋ વਿਰਤਤ੍ਤਾ વਿਰਤਾ વਿਕਾਲਭੋਜਨਾ।
Surāmerayamajjapamādaṭṭhānanti surāmerayamajjānaṃ pānacetanāsaṅkhātaṃ pamādakāraṇaṃ. Ekabhattikāti pātarāsabhattaṃ sāyamāsabhattanti dve bhattāni. Tesu pātarāsabhattaṃ antomajjhanhikena paricchinnaṃ, itaraṃ majjhanhikato uddhaṃ antoaruṇena. Tasmā antomajjhanhike dasakkhattuṃ bhuñjamānāpi ekabhattikāva honti. Taṃ sandhāya vuttaṃ – ‘‘ekabhattikā’’ti. Rattibhojanaṃ ratti, tato uparatāti rattūparatā. Atikkante majjhanhike yāva sūriyatthaṅgamanā bhojanaṃ vikālabhojanaṃ nāma, tato viratattā viratā vikālabhojanā.
ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਅਨਨੁਲੋਮਤ੍ਤਾ વਿਸੂਕਂ ਪਟਾਣਿਭੂਤਂ ਦਸ੍ਸਨਨ੍ਤਿ વਿਸੂਕਦਸ੍ਸਨਂ, ਅਤ੍ਤਨਾ ਨਚ੍ਚਨਨਚ੍ਚਾਪਨਾਦਿવਸੇਨ ਨਚ੍ਚਞ੍ਚ ਗੀਤਞ੍ਚ વਾਦਿਤਞ੍ਚ, ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਮਯੂਰਨਚ੍ਚਨਾਦਿવਸੇਨਾਪਿ ਪવਤ੍ਤਾਨਂ ਨਚ੍ਚਾਦੀਨਂ વਿਸੂਕਭੂਤਂ ਦਸ੍ਸਨਞ੍ਚਾਤਿ ਨਚ੍ਚਗੀਤવਾਦਿਤવਿਸੂਕਦਸ੍ਸਨਂ। ਨਚ੍ਚਾਦੀਨਿ ਹਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪਯੋਜੇਤੁਂ વਾ ਪਰੇਹਿ ਪਯੋਜਾਪੇਤੁਂ વਾ ਪਯੁਤ੍ਤਾਨਿ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ વਾ ਨੇવ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ, ਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ વਟ੍ਟਨ੍ਤਿ।
Sāsanassa ananulomattā visūkaṃ paṭāṇibhūtaṃ dassananti visūkadassanaṃ, attanā naccananaccāpanādivasena naccañca gītañca vāditañca, antamaso mayūranaccanādivasenāpi pavattānaṃ naccādīnaṃ visūkabhūtaṃ dassanañcāti naccagītavāditavisūkadassanaṃ. Naccādīni hi attanā payojetuṃ vā parehi payojāpetuṃ vā payuttāni passituṃ vā neva bhikkhūnaṃ, na bhikkhunīnaṃ vaṭṭanti.
ਮਾਲਾਦੀਸੁ ਮਾਲਾਤਿ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਪੁਪ੍ਫਂ। ਗਨ੍ਧਨ੍ਤਿ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਗਨ੍ਧਜਾਤਂ। વਿਲੇਪਨਨ੍ਤਿ ਛવਿਰਾਗਕਰਣਂ। ਤਤ੍ਥ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨ੍ਤੋ ਧਾਰੇਤਿ ਨਾਮ, ਊਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪੂਰੇਨ੍ਤੋ ਮਣ੍ਡੇਤਿ ਨਾਮ, ਗਨ੍ਧવਸੇਨ ਛવਿਰਾਗવਸੇਨ ਚ ਸਾਦਿਯਨ੍ਤੋ વਿਭੂਸੇਤਿ ਨਾਮ। ਠਾਨਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਕਾਰਣਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਯਾਯ ਦੁਸ੍ਸੀਲ੍ਯਚੇਤਨਾਯ ਤਾਨਿ ਮਾਲਾਧਾਰਣਾਦੀਨਿ ਮਹਾਜਨੋ ਕਰੋਤਿ, ਤਤੋ ਪਟਿવਿਰਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਪਮਾਣਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਮਹਾਸਯਨਂ ਅਕਪ੍ਪਿਯਤ੍ਥਰਣਂ, ਤਤੋ ਪਟਿવਿਰਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Mālādīsu mālāti yaṃkiñci pupphaṃ. Gandhanti yaṃkiñci gandhajātaṃ. Vilepananti chavirāgakaraṇaṃ. Tattha piḷandhanto dhāreti nāma, ūnaṭṭhānaṃ pūrento maṇḍeti nāma, gandhavasena chavirāgavasena ca sādiyanto vibhūseti nāma. Ṭhānaṃ vuccati kāraṇaṃ, tasmā yāya dussīlyacetanāya tāni mālādhāraṇādīni mahājano karoti, tato paṭiviratāti attho. Uccāsayanaṃ vuccati pamāṇātikkantaṃ, mahāsayanaṃ akappiyattharaṇaṃ, tato paṭiviratāti attho.
ਕੀવਮਹਪ੍ਫਲੋਤਿ ਕਿਤ੍ਤਕਂ ਮਹਪ੍ਫਲੋ। ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਪਹੂਤਰਤ੍ਤਰਤਨਾਨਨ੍ਤਿ ਪਹੂਤੇਨ ਰਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਰਤਨੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਨਂ, ਸਕਲਜਮ੍ਬੁਦੀਪਤਲਂ ਭੇਰਿਤਲਸਦਿਸਂ ਕਤ੍વਾ ਕਟਿਪ੍ਪਮਾਣੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਿ ਰਤਨੇਹਿ ਪੂਰਿਤਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਸ੍ਸਰਿਯਾਧਿਪਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਇਸ੍ਸਰਭਾવੇਨ વਾ ਇਸ੍ਸਰਿਯਮੇવ વਾ ਆਧਿਪਚ੍ਚਂ, ਨ ਏਤ੍ਥ ਸਾਹਸਿਕਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿਪਿ ਇਸ੍ਸਰਿਯਾਧਿਪਚ੍ਚਂ। ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਏવਰੂਪਂ ਚਕ੍ਕવਤ੍ਤਿਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਯ੍ਯ। ਅਙ੍ਗਾਨਨ੍ਤਿਆਦੀਨਿ ਤੇਸਂ ਜਨਪਦਾਨਂ ਨਾਮਾਨਿ। ਕਲਂ ਨਾਗ੍ਘਤਿ ਸੋਲ਼ਸਿਨ੍ਤਿ ਏਕਂ ਅਹੋਰਤ੍ਤਂ ਉਪવੁਤ੍ਥਉਪੋਸਥੇ ਪੁਞ੍ਞਂ ਸੋਲ਼ਸਭਾਗੇ ਕਤ੍વਾ ਤਤੋ ਏਕਂ ਭਾਗਞ੍ਚ ਨ ਅਗ੍ਘਤਿ। ਏਕਰਤ੍ਤੁਪੋਸਥਸ੍ਸ ਸੋਲ਼ਸਿਯਾ ਕਲਾਯ ਯਂ વਿਪਾਕਫਲਂ, ਤਂਯੇવ ਤਤੋ ਬਹੁਤਰਂ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਪਣਨ੍ਤਿ ਪਰਿਤ੍ਤਕਂ।
Kīvamahapphaloti kittakaṃ mahapphalo. Sesapadesupi eseva nayo. Pahūtarattaratanānanti pahūtena rattasaṅkhātena ratanena samannāgatānaṃ, sakalajambudīpatalaṃ bheritalasadisaṃ katvā kaṭippamāṇehi sattahi ratanehi pūritānanti attho. Issariyādhipaccanti issarabhāvena vā issariyameva vā ādhipaccaṃ, na ettha sāhasikakammantipi issariyādhipaccaṃ. Rajjaṃ kāreyyāti evarūpaṃ cakkavattirajjaṃ kāreyya. Aṅgānantiādīni tesaṃ janapadānaṃ nāmāni. Kalaṃ nāgghati soḷasinti ekaṃ ahorattaṃ upavutthauposathe puññaṃ soḷasabhāge katvā tato ekaṃ bhāgañca na agghati. Ekarattuposathassa soḷasiyā kalāya yaṃ vipākaphalaṃ, taṃyeva tato bahutaraṃ hotīti attho. Kapaṇanti parittakaṃ.
ਅਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾਤਿ ਅਸੇਟ੍ਠਚਰਿਯਤੋ। ਰਤ੍ਤਿਂ ਨ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ વਿਕਾਲਭੋਜਨਨ੍ਤਿ ਉਪੋਸਥਂ ਉਪવਸਨ੍ਤੋ ਰਤ੍ਤਿਭੋਜਨਞ੍ਚ ਦਿવਾવਿਕਾਲਭੋਜਨਞ੍ਚ ਨ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ। ਮਞ੍ਚੇ ਛਮਾਯਂવ ਸਯੇਥ ਸਨ੍ਥਤੇਤਿ ਮੁਟ੍ਠਿਹਤ੍ਥਪਾਦਕੇ ਕਪ੍ਪਿਯਮਞ੍ਚੇ વਾ ਸੁਧਾਦਿਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤਾਯ ਭੂਮਿਯਂ વਾ ਤਿਣਪਣ੍ਣਪਲਾਲਾਦੀਨਿ ਸਨ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਕਤੇ ਸਨ੍ਥਤੇ વਾ ਸਯੇਥਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਤਂ ਹਿ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕਮਾਹੁਪੋਸਥਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾਦੀਨਿ ਅਸਮਾਚਰਨ੍ਤੇਨ ਉਪવੁਤ੍ਥਂ ਉਪੋਸਥਂ ਅਟ੍ਠਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਤ੍ਤਾ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਤਂ ਪਨ ਉਪવਸਨ੍ਤੇਨ ‘‘ਸ੍વੇ ਉਪੋਸਥਿਕੋ ਭવਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਜ੍ਜੇવ ‘‘ਇਦਞ੍ਚ ਇਦਞ੍ਚ ਕਰੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ ਆਹਾਰਾਦਿવਿਧਾਨਂ વਿਚਾਰੇਤਬ੍ਬਂ। ਉਪੋਸਥਦਿવਸੇ ਪਾਤੋવ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ વਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ વਾ ਦਸਸੀਲਲਕ੍ਖਣਞ੍ਞੁਨੋ ਉਪਾਸਕਸ੍ਸ વਾ ਉਪਾਸਿਕਾਯ વਾ ਸਨ੍ਤਿਕੇ વਾਚਂ ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਉਪੋਸਥਙ੍ਗਾਨਿ ਸਮਾਦਾਤਬ੍ਬਾਨਿ। ਪਾਲ਼ਿਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੇਨ ਪਨ ‘‘ਬੁਦ੍ਧਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਉਪੋਸਥਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਮੀ’’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਂ। ਅਞ੍ਞਂ ਅਲਭਨ੍ਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨਾਪਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਂ, વਚੀਭੇਦੋ ਪਨ ਕਾਤਬ੍ਬੋਯੇવ । ਉਪੋਸਥਂ ਉਪવਸਨ੍ਤੇਨ ਪਰੂਪਰੋਧਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾ ਨ વਿਚਾਰੇਤਬ੍ਬਾ, ਆਯવਯਗਣਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤੇਨ ਨ વੀਤਿਨਾਮੇਤਬ੍ਬਂ, ਗੇਹੇ ਪਨ ਆਹਾਰਂ ਲਭਿਤ੍વਾ ਨਿਚ੍ਚਭਤ੍ਤਿਕਭਿਕ੍ਖੁਨਾ વਿਯ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ વਿਹਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮੋ વਾ ਸੋਤਬ੍ਬੋ, ਅਟ੍ਠਤਿਂਸਾਯ ਆਰਮ੍ਮਣੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ વਾ ਮਨਸਿਕਾਤਬ੍ਬਂ।
Abrahmacariyāti aseṭṭhacariyato. Rattiṃ na bhuñjeyya vikālabhojananti uposathaṃ upavasanto rattibhojanañca divāvikālabhojanañca na bhuñjeyya. Mañce chamāyaṃva sayetha santhateti muṭṭhihatthapādake kappiyamañce vā sudhādiparikammakatāya bhūmiyaṃ vā tiṇapaṇṇapalālādīni santharitvā kate santhate vā sayethāti attho. Etaṃ hi aṭṭhaṅgikamāhuposathanti evaṃ pāṇātipātādīni asamācarantena upavutthaṃ uposathaṃ aṭṭhahi aṅgehi samannāgatattā aṭṭhaṅgikanti vadanti. Taṃ pana upavasantena ‘‘sve uposathiko bhavissāmī’’ti ajjeva ‘‘idañca idañca kareyyāthā’’ti āhārādividhānaṃ vicāretabbaṃ. Uposathadivase pātova bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā dasasīlalakkhaṇaññuno upāsakassa vā upāsikāya vā santike vācaṃ bhinditvā uposathaṅgāni samādātabbāni. Pāḷiṃ ajānantena pana ‘‘buddhapaññattaṃ uposathaṃ adhiṭṭhāmī’’ti adhiṭṭhātabbaṃ. Aññaṃ alabhantena attanāpi adhiṭṭhātabbaṃ, vacībhedo pana kātabboyeva . Uposathaṃ upavasantena parūparodhapaṭisaṃyuttā kammantā na vicāretabbā, āyavayagaṇanaṃ karontena na vītināmetabbaṃ, gehe pana āhāraṃ labhitvā niccabhattikabhikkhunā viya paribhuñjitvā vihāraṃ gantvā dhammo vā sotabbo, aṭṭhatiṃsāya ārammaṇesu aññataraṃ vā manasikātabbaṃ.
ਸੁਦਸ੍ਸਨਾਤਿ ਸੁਨ੍ਦਰਦਸ੍ਸਨਾ। ਓਭਾਸਯਨ੍ਤਿ ਓਭਾਸਯਮਾਨਾ। ਅਨੁਪਰਿਯਨ੍ਤੀਤਿ વਿਚਰਨ੍ਤਿ। ਯਾવਤਾਤਿ ਯਤ੍ਤਕਂ ਠਾਨਂ। ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖਗਾਤਿ ਆਕਾਸਙ੍ਗਮਾ। ਪਭਾਸਨ੍ਤੀਤਿ ਜੋਤਨ੍ਤਿ ਪਭਾ ਮੁਞ੍ਚਨ੍ਤਿ। ਦਿਸਾવਿਰੋਚਨਾਤਿ ਸਬ੍ਬਦਿਸਾਸੁ વਿਰੋਚਮਾਨਾ। ਅਥ વਾ ਪਭਾਸਨ੍ਤੀਤਿ ਦਿਸਾਹਿ ਦਿਸਾ ਓਭਾਸਨ੍ਤਿ। વਿਰੋਚਨਾਤਿ વਿਰੋਚਮਾਨਾ। વੇਲ਼ੁਰਿਯਨ੍ਤਿ ਮਣੀਤਿ વਤ੍વਾਪਿ ਇਮਿਨਾ ਜਾਤਿਮਣਿਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਏਕવਸ੍ਸਿਕવੇਲ਼ੁવਣ੍ਣਞ੍ਹਿ વੇਲ਼ੁਰਿਯਂ ਜਾਤਿਮਣਿ ਨਾਮ। ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯੇવਮਾਹ। ਭਦ੍ਦਕਨ੍ਤਿ ਲਦ੍ਧਕਂ। ਸਿਙ੍ਗੀਸੁવਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਗੋਸਿਙ੍ਗਸਦਿਸਂ ਹੁਤ੍વਾ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਏવਂ ਨਾਮਕਂ ਸੁવਣ੍ਣਂ। ਕਞ੍ਚਨਨ੍ਤਿ ਪਬ੍ਬਤੇਯ੍ਯਂ ਪਬ੍ਬਤੇ ਜਾਤਸੁવਣ੍ਣਂ। ਜਾਤਰੂਪਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਥੁવਣ੍ਣਸੁવਣ੍ਣਂ। ਹਟਕਨ੍ਤਿ ਕਿਪਿਲ੍ਲਿਕਾਹਿ ਨੀਹਟਸੁવਣ੍ਣਂ। ਨਾਨੁਭવਨ੍ਤੀਤਿ ਨ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ। ਚਨ੍ਦਪ੍ਪਭਾਤਿ ਸਾਮਿਅਤ੍ਥੇ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ, ਚਨ੍ਦਪ੍ਪਭਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਉਪવਸ੍ਸੁਪੋਸਥਨ੍ਤਿ ਉਪવਸਿਤ੍વਾ ਉਪੋਸਥਂ। ਸੁਖੁਦ੍ਰਯਾਨੀਤਿ ਸੁਖਫਲਾਨਿ ਸੁਖવੇਦਨੀਯਾਨਿ। ਸਗ੍ਗਮੁਪੇਨ੍ਤਿ ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਸਗ੍ਗਸਙ੍ਖਾਤਂ ਠਾਨਂ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਕੇਨਚਿ ਅਨਿਨ੍ਦਿਤਾ ਹੁਤ੍વਾ ਦੇવਲੋਕੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਯਂ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਨ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ વੁਤ੍ਤਾਨੁਸਾਰੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ।
Sudassanāti sundaradassanā. Obhāsayanti obhāsayamānā. Anupariyantīti vicaranti. Yāvatāti yattakaṃ ṭhānaṃ. Antalikkhagāti ākāsaṅgamā. Pabhāsantīti jotanti pabhā muñcanti. Disāvirocanāti sabbadisāsu virocamānā. Atha vā pabhāsantīti disāhi disā obhāsanti. Virocanāti virocamānā. Veḷuriyanti maṇīti vatvāpi iminā jātimaṇibhāvaṃ dasseti. Ekavassikaveḷuvaṇṇañhi veḷuriyaṃ jātimaṇi nāma. Taṃ sandhāyevamāha. Bhaddakanti laddhakaṃ. Siṅgīsuvaṇṇanti gosiṅgasadisaṃ hutvā uppannattā evaṃ nāmakaṃ suvaṇṇaṃ. Kañcananti pabbateyyaṃ pabbate jātasuvaṇṇaṃ. Jātarūpanti satthuvaṇṇasuvaṇṇaṃ. Haṭakanti kipillikāhi nīhaṭasuvaṇṇaṃ. Nānubhavantīti na pāpuṇanti. Candappabhāti sāmiatthe paccattaṃ, candappabhāyāti attho. Upavassuposathanti upavasitvā uposathaṃ. Sukhudrayānīti sukhaphalāni sukhavedanīyāni. Saggamupenti ṭhānanti saggasaṅkhātaṃ ṭhānaṃ upagacchanti, kenaci aninditā hutvā devaloke uppajjantīti attho. Sesamettha yaṃ antarantarā na vuttaṃ, taṃ vuttānusāreneva veditabbanti.
ਮਹਾવਗ੍ਗੋ ਦੁਤਿਯੋ।
Mahāvaggo dutiyo.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੧੦. ਉਪੋਸਥਸੁਤ੍ਤਂ • 10. Uposathasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੧੦. ਉਪੋਸਥਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Uposathasuttavaṇṇanā
