Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    ൧൦. ഉപോസഥസുത്തവണ്ണനാ

    10. Uposathasuttavaṇṇanā

    ൨൦. ദസമേ തദഹുപോസഥേതി (ഉദാ॰ അട്ഠ॰ ൪൫; സാരത്ഥ॰ ടീ॰ ചൂളവഗ്ഗ ൩.൩൮൩) തസ്മിം ഉപോസഥദിവസഭൂതേ അഹനി. ഉപോസഥകരണത്ഥായാതി ഓവാദപാതിമോക്ഖം ഉദ്ദിസിതും. ഉദ്ധസ്തം അരുണന്തി അരുണുഗ്ഗമനം. ഉദ്ദിസതു, ഭന്തേ, ഭഗവാ ഭിക്ഖൂനം പാതിമോക്ഖന്തി ഥേരോ ഭഗവന്തം പാതിമോക്ഖുദ്ദേസം യാചി. തസ്മിം കാലേ ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ, അനുപോസഥേ ഉപോസഥോ കാതബ്ബോ’’തി (മഹാവ॰ ൧൩൬) സിക്ഖാപദസ്സ അപഞ്ഞത്തത്താ. കസ്മാ പന ഭഗവാ തിയാമരത്തിം വീതിനാമേസി ? തതോ പട്ഠായ ഓവാദപാതിമോക്ഖം അനുദ്ദിസിതുകാമോ തസ്സ വത്ഥും പാകടം കാതും. അദ്ദസാതി കഥം അദ്ദസ? അത്തനോ ചേതോപരിയഞാണേന തസ്സം പരിസതി ഭിക്ഖൂനം ചിത്താനി പരിജാനന്തോ തസ്സ ദുസ്സീലസ്സ ചിത്തം പസ്സി. യസ്മാ പന ചിത്തേ ദിട്ഠേ തംസമങ്ഗീപുഗ്ഗലോ ദിട്ഠോ നാമ ഹോതി, തസ്മാ ‘‘അദ്ദസാ ഖോ ആയസ്മാ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനോ തം പുഗ്ഗലം ദുസ്സീല’’ന്തിആദി വുത്തം. യഥേവ ഹി അനാഗതേ സത്തസു ദിവസേസു പവത്തം പരേസം ചിത്തം ചേതോപരിയഞാണലാഭീ ജാനാതി, ഏവം അതീതേപീതി. മജ്ഝേ ഭിക്ഖുസങ്ഘസ്സ നിസിന്നന്തി സങ്ഘപരിയാപന്നോ വിയ ഭിക്ഖുസങ്ഘസ്സ അന്തോ നിസിന്നം. ദിട്ഠോസീതി അയം ന പകതത്തോതി ഭഗവതാ ദിട്ഠോ അസി. യസ്മാ ച ഏവം ദിട്ഠോ, തസ്മാ നത്ഥി തേ തവ ഭിക്ഖൂഹി സദ്ധിം ഏകകമ്മാദിസംവാസോ. യസ്മാ പന സോ സംവാസോ തവ നത്ഥി, തസ്മാ ഉട്ഠേഹി, ആവുസോതി ഏവമേത്ഥ പദയോജനാ വേദിതബ്ബാ.

    20. Dasame tadahuposatheti (udā. aṭṭha. 45; sārattha. ṭī. cūḷavagga 3.383) tasmiṃ uposathadivasabhūte ahani. Uposathakaraṇatthāyāti ovādapātimokkhaṃ uddisituṃ. Uddhastaṃ aruṇanti aruṇuggamanaṃ. Uddisatu, bhante, bhagavā bhikkhūnaṃ pātimokkhanti thero bhagavantaṃ pātimokkhuddesaṃ yāci. Tasmiṃ kāle ‘‘na, bhikkhave, anuposathe uposatho kātabbo’’ti (mahāva. 136) sikkhāpadassa apaññattattā. Kasmā pana bhagavā tiyāmarattiṃ vītināmesi ? Tato paṭṭhāya ovādapātimokkhaṃ anuddisitukāmo tassa vatthuṃ pākaṭaṃ kātuṃ. Addasāti kathaṃ addasa? Attano cetopariyañāṇena tassaṃ parisati bhikkhūnaṃ cittāni parijānanto tassa dussīlassa cittaṃ passi. Yasmā pana citte diṭṭhe taṃsamaṅgīpuggalo diṭṭho nāma hoti, tasmā ‘‘addasā kho āyasmā mahāmoggallānotaṃ puggalaṃ dussīla’’ntiādi vuttaṃ. Yatheva hi anāgate sattasu divasesu pavattaṃ paresaṃ cittaṃ cetopariyañāṇalābhī jānāti, evaṃ atītepīti. Majjhe bhikkhusaṅghassa nisinnanti saṅghapariyāpanno viya bhikkhusaṅghassa anto nisinnaṃ. Diṭṭhosīti ayaṃ na pakatattoti bhagavatā diṭṭho asi. Yasmā ca evaṃ diṭṭho, tasmā natthi te tava bhikkhūhi saddhiṃ ekakammādisaṃvāso. Yasmā pana so saṃvāso tava natthi, tasmā uṭṭhehi, āvusoti evamettha padayojanā veditabbā.

    തതിയമ്പി ഖോ സോ പുഗ്ഗലോ തുണ്ഹീ അഹോസീതി അനേകവാരം വത്വാപി ‘‘ഥേരോ സയമേവ നിബ്ബിന്നോ ഓരമിസ്സതീ’’തി വാ, ‘‘ഇദാനി ഇമേസം പടിപത്തിം ജാനിസ്സാമീ’’തി വാ അധിപ്പായേന തുണ്ഹീ അഹോസി. ബാഹായം ഗഹേത്വാതി ‘‘ഭഗവതാ മയാ ച യാഥാവതോ ദിട്ഠോ, യാവതതിയം ‘ഉട്ഠേഹി, ആവുസോ’തി ച വുത്തോ ന വുട്ഠാതി, ഇദാനിസ്സ നിക്കഡ്ഢനകാലോ, മാ സങ്ഘസ്സ ഉപോസഥന്തരായോ അഹോസീ’’തി തം ബാഹായം അഗ്ഗഹേസി, തഥാ ഗഹേത്വാ. ബഹി ദ്വാരകോട്ഠകാ നിക്ഖാമേത്വാതി ദ്വാരകോട്ഠകാ ദ്വാരസാലാതോ നിക്ഖാമേത്വാ. ബഹീതി പന നിക്ഖാമിതട്ഠാനദസ്സനം. അഥ വാ ബഹിദ്വാരകോട്ഠകാതി ബഹിദ്വാരകോട്ഠകതോപി നിക്ഖാമേത്വാ, ന അന്തോദ്വാരകോട്ഠകതോ ഏവ. ഉഭയത്ഥാപി വിഹാരതോ ബഹികത്വാതി അത്ഥോ. സൂചിഘടികം ദത്വാതി അഗ്ഗളസൂചിഞ്ച ഉപരിഘടികഞ്ച ആദഹിത്വാ, സുട്ഠുതരം കവാടം ഥകേത്വാതി അത്ഥോ. യാവ ബാഹാഗഹണാപി നാമാതി ഇമിനാ ‘‘അപരിസുദ്ധാ, ആനന്ദ, പരിസാ’’തി വചനം സുത്വാ ഏവ ഹി തേന പക്കമിതബ്ബം സിയാ, ഏവം അപക്കമിത്വാ യാവ ബാഹാഗഹണാപി നാമ സോ മോഘപുരിസോ ആഗമേസ്സതി, അച്ഛരിയമിദന്തി ദസ്സേതി. ഇദഞ്ച ഗരഹനച്ഛരിയമേവാതി വേദിതബ്ബം.

    Tatiyampi kho so puggalo tuṇhī ahosīti anekavāraṃ vatvāpi ‘‘thero sayameva nibbinno oramissatī’’ti vā, ‘‘idāni imesaṃ paṭipattiṃ jānissāmī’’ti vā adhippāyena tuṇhī ahosi. Bāhāyaṃ gahetvāti ‘‘bhagavatā mayā ca yāthāvato diṭṭho, yāvatatiyaṃ ‘uṭṭhehi, āvuso’ti ca vutto na vuṭṭhāti, idānissa nikkaḍḍhanakālo, mā saṅghassa uposathantarāyo ahosī’’ti taṃ bāhāyaṃ aggahesi, tathā gahetvā. Bahi dvārakoṭṭhakā nikkhāmetvāti dvārakoṭṭhakā dvārasālāto nikkhāmetvā. Bahīti pana nikkhāmitaṭṭhānadassanaṃ. Atha vā bahidvārakoṭṭhakāti bahidvārakoṭṭhakatopi nikkhāmetvā, na antodvārakoṭṭhakato eva. Ubhayatthāpi vihārato bahikatvāti attho. Sūcighaṭikaṃ datvāti aggaḷasūciñca uparighaṭikañca ādahitvā, suṭṭhutaraṃ kavāṭaṃ thaketvāti attho. Yāva bāhāgahaṇāpi nāmāti iminā ‘‘aparisuddhā, ānanda, parisā’’ti vacanaṃ sutvā eva hi tena pakkamitabbaṃ siyā, evaṃ apakkamitvā yāva bāhāgahaṇāpi nāma so moghapuriso āgamessati, acchariyamidanti dasseti. Idañca garahanacchariyamevāti veditabbaṃ.

    അഥ ഭഗവാ ചിന്തേസി – ‘‘ഇദാനി ഭിക്ഖുസങ്ഘേ അബ്ബുദോ ജാതോ, അപരിസുദ്ധാ പുഗ്ഗലാ ഉപോസഥം ആഗച്ഛന്തി, ന ച തഥാഗതാ അപരിസുദ്ധായ പരിസായ ഉപോസഥം കരോന്തി, പാതിമോക്ഖം ഉദ്ദിസന്തി. അനുദ്ദിസന്തേ ച ഭിക്ഖുസങ്ഘസ്സ ഉപോസഥോ പച്ഛിജ്ജതി. യംനൂനാഹം ഇതോ പട്ഠായ ഭിക്ഖൂനംയേവ പാതിമോക്ഖുദ്ദേസം അനുജാനേയ്യ’’ന്തി. ഏവം പന ചിന്തേത്വാ ഭിക്ഖൂനംയേവ പാതിമോക്ഖുദ്ദേസം അനുജാനി. തേന വുത്തം ‘‘അഥ ഖോ ഭഗവാ…പേ॰… പാതിമോക്ഖം ഉദ്ദിസേയ്യാഥാ’’തി. തത്ഥ ന ദാനാഹന്തി ഇദാനി അഹം ഉപോസഥം ന കരിസ്സാമി, പാതിമോക്ഖം ന ഉദ്ദിസിസ്സാമീതി പച്ചേകം -കാരേന സമ്ബന്ധോ. ദുവിധഞ്ഹി പാതിമോക്ഖം – ആണാപാതിമോക്ഖം, ഓവാദപാതിമോക്ഖന്തി . തേസു ‘‘സുണാതു മേ, ഭന്തേ’’തിആദികം (മഹാവ॰ ൧൩൪) ആണാപാതിമോക്ഖം. തം സാവകാവ ഉദ്ദിസന്തി, ന ബുദ്ധാ, യം അന്വദ്ധമാസം ഉദ്ദിസീയതി. ‘‘ഖന്തീ പരമം…പേ॰… സബ്ബപാപസ്സ അകരണം…പേ॰… അനുപവാദോ അനുപഘാതോ…പേ॰… ഏതം ബുദ്ധാന സാസന’’ന്തി (ദീ॰ നി॰ ൨.൯൦; ധ॰ പ॰ ൧൮൩-൧൮൫; ഉദാ॰ ൩൬; നേത്തി॰ ൩൦) ഇമാ പന തിസ്സോ ഗാഥാ ഓവാദപാതിമോക്ഖം നാമ. തം ബുദ്ധാവ ഉദ്ദിസന്തി, ന സാവകാ, ഛന്നമ്പി വസ്സാനം അച്ചയേന ഉദ്ദിസന്തി. ദീഘായുകബുദ്ധാനഞ്ഹി ധരമാനകാലേ അയമേവ പാതിമോക്ഖുദ്ദേസോ, അപ്പായുകബുദ്ധാനം പന പഠമബോധിയംയേവ. തതോ പരം ഇതരോ. തഞ്ച ഖോ ഭിക്ഖൂയേവ ഉദ്ദിസന്തി, ന ബുദ്ധാ, തസ്മാ അമ്ഹാകമ്പി ഭഗവാ വീസതിവസ്സമത്തം ഇമം ഓവാദപാതിമോക്ഖം ഉദ്ദിസിത്വാ ഇമം അന്തരായം ദിസ്വാ തതോ പരം ന ഉദ്ദിസി. അട്ഠാനന്തി അകാരണം. അനവകാസോതി തസ്സേവ വേവചനം. കാരണഞ്ഹി യഥാ തിട്ഠതി ഏത്ഥ ഫലം തദായത്തവുത്തിതായാതി ‘‘ഠാന’’ന്തി വുച്ചതി, ഏവം ‘‘അവകാസോ’’തിപി വുച്ചതി. ന്തി കിരിയാപരാമസനം.

    Atha bhagavā cintesi – ‘‘idāni bhikkhusaṅghe abbudo jāto, aparisuddhā puggalā uposathaṃ āgacchanti, na ca tathāgatā aparisuddhāya parisāya uposathaṃ karonti, pātimokkhaṃ uddisanti. Anuddisante ca bhikkhusaṅghassa uposatho pacchijjati. Yaṃnūnāhaṃ ito paṭṭhāya bhikkhūnaṃyeva pātimokkhuddesaṃ anujāneyya’’nti. Evaṃ pana cintetvā bhikkhūnaṃyeva pātimokkhuddesaṃ anujāni. Tena vuttaṃ ‘‘atha kho bhagavā…pe… pātimokkhaṃ uddiseyyāthā’’ti. Tattha na dānāhanti idāni ahaṃ uposathaṃ na karissāmi, pātimokkhaṃ na uddisissāmīti paccekaṃ na-kārena sambandho. Duvidhañhi pātimokkhaṃ – āṇāpātimokkhaṃ, ovādapātimokkhanti . Tesu ‘‘suṇātu me, bhante’’tiādikaṃ (mahāva. 134) āṇāpātimokkhaṃ. Taṃ sāvakāva uddisanti, na buddhā, yaṃ anvaddhamāsaṃ uddisīyati. ‘‘Khantī paramaṃ…pe… sabbapāpassa akaraṇaṃ…pe… anupavādo anupaghāto…pe… etaṃ buddhāna sāsana’’nti (dī. ni. 2.90; dha. pa. 183-185; udā. 36; netti. 30) imā pana tisso gāthā ovādapātimokkhaṃ nāma. Taṃ buddhāva uddisanti, na sāvakā, channampi vassānaṃ accayena uddisanti. Dīghāyukabuddhānañhi dharamānakāle ayameva pātimokkhuddeso, appāyukabuddhānaṃ pana paṭhamabodhiyaṃyeva. Tato paraṃ itaro. Tañca kho bhikkhūyeva uddisanti, na buddhā, tasmā amhākampi bhagavā vīsativassamattaṃ imaṃ ovādapātimokkhaṃ uddisitvā imaṃ antarāyaṃ disvā tato paraṃ na uddisi. Aṭṭhānanti akāraṇaṃ. Anavakāsoti tasseva vevacanaṃ. Kāraṇañhi yathā tiṭṭhati ettha phalaṃ tadāyattavuttitāyāti ‘‘ṭhāna’’nti vuccati, evaṃ ‘‘avakāso’’tipi vuccati. Yanti kiriyāparāmasanaṃ.

    അട്ഠിമേ, ഭിക്ഖവേ, മഹാസമുദ്ദേതി കോ അനുസന്ധി? യ്വായം അപരിസുദ്ധായ പരിസായ പാതിമോക്ഖസ്സ അനുദ്ദേസോ വുത്തോ, സോ ഇമസ്മിം ധമ്മവിനയേ അച്ഛരിയോ അബ്ഭുതോ ധമ്മോതി തം അപരേഹിപി സത്തഹി അച്ഛരിയബ്ഭുതധമ്മേഹി സദ്ധിം വിഭജിത്വാ ദസ്സേതുകാമോ പഠമം താവ തേസം ഉപമാഭാവേന മഹാസമുദ്ദേ അട്ഠ അച്ഛരിയബ്ഭുതധമ്മേ ദസ്സേന്തോ സത്ഥാ ‘‘അട്ഠിമേ, ഭിക്ഖവേ, മഹാസമുദ്ദേ’’തിആദിമാഹ.

    Aṭṭhime, bhikkhave, mahāsamuddeti ko anusandhi? Yvāyaṃ aparisuddhāya parisāya pātimokkhassa anuddeso vutto, so imasmiṃ dhammavinaye acchariyo abbhuto dhammoti taṃ aparehipi sattahi acchariyabbhutadhammehi saddhiṃ vibhajitvā dassetukāmo paṭhamaṃ tāva tesaṃ upamābhāvena mahāsamudde aṭṭha acchariyabbhutadhamme dassento satthā ‘‘aṭṭhime, bhikkhave, mahāsamudde’’tiādimāha.

    ഉപോസഥസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Uposathasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.

    മഹാവഗ്ഗവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Mahāvaggavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൧൦. ഉപോസഥസുത്തം • 10. Uposathasuttaṃ

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൧൦. ഉപോസഥസുത്തവണ്ണനാ • 10. Uposathasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact