| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / सम्मोहविनोदनी-अट्ठकथा • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā |
६. उप्पादककम्मआयुप्पमाणवारवण्णना
6. Uppādakakammaāyuppamāṇavāravaṇṇanā
(१.) उप्पादककम्मं
(1.) Uppādakakammaṃ
१०२१. छट्ठवारे पञ्चहि कामगुणेहि नानप्पकारेहि वा इद्धिविसेसेहि दिब्बन्तीति देवा। सम्मुतिदेवाति ‘देवो, देवी’ति एवं लोकसम्मुतिया देवा। उपपत्तिदेवाति देवलोके उप्पन्नत्ता उपपत्तिया देवा। विसुद्धिदेवाति सब्बेसं देवानं पूजारहा सब्बकिलेसविसुद्धिया देवा। राजानोति मुद्धाभिसित्तखत्तिया। देवियोति तेसं महेसियो। कुमाराति अभिसित्तराजूनं अभिसित्तदेविया कुच्छिस्मिं उप्पन्नकुमारा।
1021. Chaṭṭhavāre pañcahi kāmaguṇehi nānappakārehi vā iddhivisesehi dibbantīti devā. Sammutidevāti ‘devo, devī’ti evaṃ lokasammutiyā devā. Upapattidevāti devaloke uppannattā upapattiyā devā. Visuddhidevāti sabbesaṃ devānaṃ pūjārahā sabbakilesavisuddhiyā devā. Rājānoti muddhābhisittakhattiyā. Deviyoti tesaṃ mahesiyo. Kumārāti abhisittarājūnaṃ abhisittadeviyā kucchismiṃ uppannakumārā.
उपोसथकम्मं कत्वाति चातुद्दसादीसु अट्ठङ्गसमन्नागतं उपोसथं उपवसित्वा। इदानि यस्मा परित्तदानादिपुञ्ञकम्मं मनुस्ससोभग्यताय पच्चयो, मत्तसो कतं मनुस्ससोभग्यताय अधिमत्तं, अधिमत्तभावेपि नानप्पकारभेदतो नानप्पकारस्स खत्तियमहासालादिभावस्स पच्चयो, तस्मा तस्स वसेन उपपत्तिभेदं दस्सेन्तो अप्पेकच्चे गहपतिमहासालानन्तिआदिमाह। तत्थ महासारो एतेसन्ति महासारा; र-कारस्स पन ल-कारं कत्वा महासालाति वुत्तं। गहपतियोव महासाला, गहपतीसु वा महासालाति गहपतिमहासाला। सेसेसुपि एसेव नयो। तत्थ यस्स गेहे पच्छिमन्तेन चत्तालीसकोटिधनं निधानगतं होति, कहापणानञ्च पञ्च अम्बणानि दिवसवळञ्जो निक्खमति – अयं गहपतिमहासालो नाम। यस्स पन गेहे पच्छिमन्तेन असीतिकोटिधनं निधानगतं होति, कहापणानञ्च दसअम्बणानि दिवसवळञ्जो निक्खमति – अयं ब्राह्मणमहासालो नाम। यस्स पन गेहे पच्छिमन्तेन कोटिसतधनं निधानगतं होति, कहापणानञ्च वीसति अम्बणानि दिवसवळञ्जो निक्खमति – अयं खत्तियमहासालो नाम।
Uposathakammaṃkatvāti cātuddasādīsu aṭṭhaṅgasamannāgataṃ uposathaṃ upavasitvā. Idāni yasmā parittadānādipuññakammaṃ manussasobhagyatāya paccayo, mattaso kataṃ manussasobhagyatāya adhimattaṃ, adhimattabhāvepi nānappakārabhedato nānappakārassa khattiyamahāsālādibhāvassa paccayo, tasmā tassa vasena upapattibhedaṃ dassento appekacce gahapatimahāsālānantiādimāha. Tattha mahāsāro etesanti mahāsārā; ra-kārassa pana la-kāraṃ katvā mahāsālāti vuttaṃ. Gahapatiyova mahāsālā, gahapatīsu vā mahāsālāti gahapatimahāsālā. Sesesupi eseva nayo. Tattha yassa gehe pacchimantena cattālīsakoṭidhanaṃ nidhānagataṃ hoti, kahāpaṇānañca pañca ambaṇāni divasavaḷañjo nikkhamati – ayaṃ gahapatimahāsālo nāma. Yassa pana gehe pacchimantena asītikoṭidhanaṃ nidhānagataṃ hoti, kahāpaṇānañca dasaambaṇāni divasavaḷañjo nikkhamati – ayaṃ brāhmaṇamahāsālo nāma. Yassa pana gehe pacchimantena koṭisatadhanaṃ nidhānagataṃ hoti, kahāpaṇānañca vīsati ambaṇāni divasavaḷañjo nikkhamati – ayaṃ khattiyamahāsālo nāma.
सहब्यतन्ति सहभावं; सभागा हुत्वा निब्बत्तन्तीति अत्थो। चातुमहाराजिकानन्तिआदीसु चातुमहाराजिका नाम सिनेरुपब्बतस्स वेमज्झे होन्ति। तेसु पब्बतट्ठकापि अत्थि, आकासट्ठापि; तेसं परम्परा चक्कवाळपब्बतं पत्ता। खिड्डापदोसिका, मनोपदोसिका, सीतवलाहका, उण्हवलाहका, चन्दिमा देवपुत्तो, सूरियो देवपुत्तोति एते सब्बेपि चातुमहाराजिकदेवलोकट्ठका एव।
Sahabyatanti sahabhāvaṃ; sabhāgā hutvā nibbattantīti attho. Cātumahārājikānantiādīsu cātumahārājikā nāma sinerupabbatassa vemajjhe honti. Tesu pabbataṭṭhakāpi atthi, ākāsaṭṭhāpi; tesaṃ paramparā cakkavāḷapabbataṃ pattā. Khiḍḍāpadosikā, manopadosikā, sītavalāhakā, uṇhavalāhakā, candimā devaputto, sūriyo devaputtoti ete sabbepi cātumahārājikadevalokaṭṭhakā eva.
तेत्तिंस जना तत्थ उपपन्नाति तावतिंसा। अपिच तावतिंसाति तेसं देवानं नाममेवाति वुत्तं। तेपि अत्थि पब्बतट्ठका, अत्थि आकासट्ठका। तेसं परम्परा चक्कवाळपब्बतं पत्ता। तथा यामादीनं। एकदेवलोकेपि हि देवानं परम्परा चक्कवाळपब्बतं अप्पत्ता नाम नत्थि। तत्थ दिब्बं सुखं याता पयाता सम्पत्ताति यामा। तुट्ठा पहट्ठाति तुसिता। पकतिपटियत्तारम्मणतो अतिरेकेन रमितुकामकाले यथारुचिते भोगे निम्मिनित्वा रमन्तीति निम्मानरती। चित्ताचारं ञत्वा परेहि निम्मितेसु भोगेसु वसं वत्तेन्तीति परनिम्मितवसवत्ती।
Tettiṃsa janā tattha upapannāti tāvatiṃsā. Apica tāvatiṃsāti tesaṃ devānaṃ nāmamevāti vuttaṃ. Tepi atthi pabbataṭṭhakā, atthi ākāsaṭṭhakā. Tesaṃ paramparā cakkavāḷapabbataṃ pattā. Tathā yāmādīnaṃ. Ekadevalokepi hi devānaṃ paramparā cakkavāḷapabbataṃ appattā nāma natthi. Tattha dibbaṃ sukhaṃ yātā payātā sampattāti yāmā. Tuṭṭhā pahaṭṭhāti tusitā. Pakatipaṭiyattārammaṇato atirekena ramitukāmakāle yathārucite bhoge nimminitvā ramantīti nimmānaratī. Cittācāraṃ ñatvā parehi nimmitesu bhogesu vasaṃ vattentīti paranimmitavasavattī.
(२.) आयुप्पमाणं
(2.) Āyuppamāṇaṃ
१०२२. अप्पं वा भिय्योति दुतियं वस्ससतं अप्पत्वा वीसाय वा तिंसाय वा चत्तालीसाय वा पञ्ञासाय वा सट्ठिया वा वस्सेहि अधिकम्पि वस्ससतन्ति अत्थो। सब्बम्पि हेतं दुतियं वस्ससतं अप्पत्तत्ता अप्पन्ति वुत्तं।
1022. Appaṃvā bhiyyoti dutiyaṃ vassasataṃ appatvā vīsāya vā tiṃsāya vā cattālīsāya vā paññāsāya vā saṭṭhiyā vā vassehi adhikampi vassasatanti attho. Sabbampi hetaṃ dutiyaṃ vassasataṃ appattattā appanti vuttaṃ.
१०२४. ब्रह्मपारिसज्जादीसु महाब्रह्मानं पारिसज्जा परिचारिकाति ब्रह्मपारिसज्जा। तेसं पुरोहितभावे ठिताति ब्रह्मपुरोहिता। वण्णवन्तताय चेव दीघायुकताय च महन्तो ब्रह्माति महाब्रह्मा, तेसं महाब्रह्मानं। इमे तयोपि जना पठमज्झानभूमियं एकतले वसन्ति; आयुअन्तरं पन नेसं नाना।
1024. Brahmapārisajjādīsu mahābrahmānaṃ pārisajjā paricārikāti brahmapārisajjā. Tesaṃ purohitabhāve ṭhitāti brahmapurohitā. Vaṇṇavantatāya ceva dīghāyukatāya ca mahanto brahmāti mahābrahmā, tesaṃ mahābrahmānaṃ. Ime tayopi janā paṭhamajjhānabhūmiyaṃ ekatale vasanti; āyuantaraṃ pana nesaṃ nānā.
१०२५. परित्ता आभा एतेसन्ति परित्ताभा। अप्पमाणा आभा एतेसन्ति अप्पमाणाभा। दण्डदीपिकाय अच्चि विय एतेसं सरीरतो आभा छिज्जित्वा छिज्जित्वा पतन्ती विय सरति विसरतीति आभस्सरा। इमेपि तयो जना दुतियज्झानभूमियं एकतले वसन्ति; आयुअन्तरं पन नेसं नाना।
1025. Parittā ābhā etesanti parittābhā. Appamāṇā ābhā etesanti appamāṇābhā. Daṇḍadīpikāya acci viya etesaṃ sarīrato ābhā chijjitvā chijjitvā patantī viya sarati visaratīti ābhassarā. Imepi tayo janā dutiyajjhānabhūmiyaṃ ekatale vasanti; āyuantaraṃ pana nesaṃ nānā.
१०२६. परित्ता सुभा एतेसन्ति परित्तसुभा। अप्पमाणा सुभा एतेसन्ति अप्पमाणसुभा। सुभेन ओकिण्णा विकिण्णा, सुभेन सरीरप्पभावण्णेन एकग्घना, सुवण्णमञ्जुसाय ठपितसम्पज्जलितकञ्चनपिण्डसस्सिरीकाति सुभकिण्हा। इमेपि तयो जना ततियज्झानभूमियं एकतले वसन्ति; आयुअन्तरं पन नेसं नाना।
1026. Parittā subhā etesanti parittasubhā. Appamāṇā subhā etesanti appamāṇasubhā. Subhena okiṇṇā vikiṇṇā, subhena sarīrappabhāvaṇṇena ekagghanā, suvaṇṇamañjusāya ṭhapitasampajjalitakañcanapiṇḍasassirīkāti subhakiṇhā. Imepi tayo janā tatiyajjhānabhūmiyaṃ ekatale vasanti; āyuantaraṃ pana nesaṃ nānā.
१०२७. आरम्मणनानत्तताति आरम्मणस्स नानत्तभावो। मनसिकारनानत्ततादीसुपि एसेव नयो। एत्थ एकस्स पथवीकसिणं आरम्मणं होति…पे॰… एकस्स ओदातकसिणन्ति इदं आरम्मणनानत्तं। एको पथवीकसिणं मनसि करोति…पे॰… एको ओदातकसिणन्ति इदं मनसिकारनानत्तं। एकस्स पथवीकसिणे छन्दो होति…पे॰… एकस्स ओदातकसिणेति इदं छन्दनानत्तं। एको पथवीकसिणे पत्थनं करोति…पे॰… एको ओदातकसिणेति इदं पणिधिनानत्तं। एको पथवीकसिणवसेन अधिमुच्चति…पे॰… एको ओदातकसिणवसेनाति इदं अधिमोक्खनानत्तं। एको पथवीकसिणवसेन चित्तं अभिनीहरति…पे॰… एको ओदातकसिणवसेनाति इदं अभिनीहारनानत्तं। एकस्स पथवीकसिणपरिच्छिन्दनकपञ्ञा होति…पे॰… एकस्स ओदातकसिणपरिच्छिन्दनकपञ्ञाति इदं पञ्ञानानत्तं। तत्थ आरम्मणमनसिकारा पुब्बभागेन कथिता। छन्दपणिधिअधिमोक्खाभिनीहारा अप्पनायपि वत्तन्ति उपचारेपि। पञ्ञा पन लोकियलोकुत्तरमिस्सका कथिता।
1027. Ārammaṇanānattatāti ārammaṇassa nānattabhāvo. Manasikāranānattatādīsupi eseva nayo. Ettha ekassa pathavīkasiṇaṃ ārammaṇaṃ hoti…pe… ekassa odātakasiṇanti idaṃ ārammaṇanānattaṃ. Eko pathavīkasiṇaṃ manasi karoti…pe… eko odātakasiṇanti idaṃ manasikāranānattaṃ. Ekassa pathavīkasiṇe chando hoti…pe… ekassa odātakasiṇeti idaṃ chandanānattaṃ. Eko pathavīkasiṇe patthanaṃ karoti…pe… eko odātakasiṇeti idaṃ paṇidhinānattaṃ. Eko pathavīkasiṇavasena adhimuccati…pe… eko odātakasiṇavasenāti idaṃ adhimokkhanānattaṃ. Eko pathavīkasiṇavasena cittaṃ abhinīharati…pe… eko odātakasiṇavasenāti idaṃ abhinīhāranānattaṃ. Ekassa pathavīkasiṇaparicchindanakapaññā hoti…pe… ekassa odātakasiṇaparicchindanakapaññāti idaṃ paññānānattaṃ. Tattha ārammaṇamanasikārā pubbabhāgena kathitā. Chandapaṇidhiadhimokkhābhinīhārā appanāyapi vattanti upacārepi. Paññā pana lokiyalokuttaramissakā kathitā.
असञ्ञसत्तानन्ति सञ्ञाविरहितानं सत्तानं। एकच्चे हि तित्थायतने पब्बजित्वा ‘चित्तं निस्साय रज्जनदुस्सनमुय्हनानि नाम होन्ती’ति चित्ते दोसं दिस्वा ‘अचित्तकभावो नाम सोभनो, दिट्ठधम्मनिब्बानमेत’न्ति सञ्ञाविरागं जनेत्वा तत्रूपगं पञ्चमं समापत्तिं भावेत्वा तत्थ निब्बत्तन्ति। तेसं उपपत्तिक्खणे एको रूपक्खन्धोयेव निब्बत्तति। ठत्वा निब्बत्तो ठितको एव होति, निसीदित्वा निब्बत्तो निसिन्नकोव निपज्जित्वा निब्बत्तो निपन्नोव। चित्तकम्मरूपकसदिसा हुत्वा पञ्च कप्पसतानि तिट्ठन्ति। तेसं परियोसाने सो रूपकायो अन्तरधायति, कामावचरसञ्ञा उप्पज्जति; तेन इध सञ्ञुप्पादेन ते देवा तम्हा काया चुताति पञ्ञायन्ति।
Asaññasattānanti saññāvirahitānaṃ sattānaṃ. Ekacce hi titthāyatane pabbajitvā ‘cittaṃ nissāya rajjanadussanamuyhanāni nāma hontī’ti citte dosaṃ disvā ‘acittakabhāvo nāma sobhano, diṭṭhadhammanibbānameta’nti saññāvirāgaṃ janetvā tatrūpagaṃ pañcamaṃ samāpattiṃ bhāvetvā tattha nibbattanti. Tesaṃ upapattikkhaṇe eko rūpakkhandhoyeva nibbattati. Ṭhatvā nibbatto ṭhitako eva hoti, nisīditvā nibbatto nisinnakova nipajjitvā nibbatto nipannova. Cittakammarūpakasadisā hutvā pañca kappasatāni tiṭṭhanti. Tesaṃ pariyosāne so rūpakāyo antaradhāyati, kāmāvacarasaññā uppajjati; tena idha saññuppādena te devā tamhā kāyā cutāti paññāyanti.
विपुला फला एतेसन्ति वेहप्फला। अत्तनो सम्पत्तिया न हायन्ति न विहायन्तीति अविहा। न कञ्चि सत्तं तप्पन्तीति अतप्पा। सुन्दरा दस्सना अभिरूपा पासादिकाति सुदस्सा। सुट्ठ पस्सन्ति, सुन्दरमेतेसं वा दस्सनन्ति सुदस्सी। सब्बेहि एव गुणेहि च भवसम्पत्तिया च जेट्ठा, नत्थेत्थ कनिट्ठाति अकनिट्ठा।
Vipulā phalā etesanti vehapphalā. Attano sampattiyā na hāyanti na vihāyantīti avihā. Na kañci sattaṃ tappantīti atappā. Sundarā dassanā abhirūpā pāsādikāti sudassā. Suṭṭha passanti, sundarametesaṃ vā dassananti sudassī. Sabbehi eva guṇehi ca bhavasampattiyā ca jeṭṭhā, natthettha kaniṭṭhāti akaniṭṭhā.
१०२८. आकासानञ्चायतनं उपगताति आकासानञ्चायतनूपगा। इतरेसुपि एसेव नयो । इति छ कामावचरा, नव ब्रह्मलोका, पञ्च सुद्धावासा, चत्तारो अरूपा असञ्ञसत्तवेहप्फलेहि सद्धिं छब्बीसति देवलोका; मनुस्सलोकेन सद्धिं सत्तवीसति।
1028. Ākāsānañcāyatanaṃ upagatāti ākāsānañcāyatanūpagā. Itaresupi eseva nayo . Iti cha kāmāvacarā, nava brahmalokā, pañca suddhāvāsā, cattāro arūpā asaññasattavehapphalehi saddhiṃ chabbīsati devalokā; manussalokena saddhiṃ sattavīsati.
तत्थ सम्मासम्बुद्धेन मनुस्सानं देवानञ्च आयुं परिच्छिन्दमानेन चतूसु अपायेसु भुम्मदेवेसु च आयु परिच्छिन्नं तं कस्माति? निरये ताव कम्ममेव पमाणं। याव कम्मं न खीयति, न ताव चवन्ति। तथा सेसअपायेसु। भुम्मदेवानम्पि कम्ममेव पमाणं। तत्थ निब्बत्ता हि केचि सत्ताहमत्तं तिट्ठन्ति, केचि अद्धमासं, केचि मासं, कप्पं तिट्ठमानापि अत्थियेव।
Tattha sammāsambuddhena manussānaṃ devānañca āyuṃ paricchindamānena catūsu apāyesu bhummadevesu ca āyu paricchinnaṃ taṃ kasmāti? Niraye tāva kammameva pamāṇaṃ. Yāva kammaṃ na khīyati, na tāva cavanti. Tathā sesaapāyesu. Bhummadevānampi kammameva pamāṇaṃ. Tattha nibbattā hi keci sattāhamattaṃ tiṭṭhanti, keci addhamāsaṃ, keci māsaṃ, kappaṃ tiṭṭhamānāpi atthiyeva.
तत्थ मनुस्सेसु गिहिभावे ठितायेव सोतापन्नापि होन्ति, सकदागामिफलम्पि अनागामिफलम्पि अरहत्तफलम्पि पापुणन्ति। तेसु सोतापन्नादयो यावजीवं तिट्ठन्ति। खीणासवा पन परिनिब्बायन्ति वा पब्बजन्ति वा। कस्मा? अरहत्तं नाम सेट्ठगुणो, गिहिलिङ्गं हीनं, तं हीनताय उत्तमं गुणं धारेतुं न सक्कोति। तस्मा ते परिनिब्बातुकामा वा पब्बजितुकामा वा होन्ति।
Tattha manussesu gihibhāve ṭhitāyeva sotāpannāpi honti, sakadāgāmiphalampi anāgāmiphalampi arahattaphalampi pāpuṇanti. Tesu sotāpannādayo yāvajīvaṃ tiṭṭhanti. Khīṇāsavā pana parinibbāyanti vā pabbajanti vā. Kasmā? Arahattaṃ nāma seṭṭhaguṇo, gihiliṅgaṃ hīnaṃ, taṃ hīnatāya uttamaṃ guṇaṃ dhāretuṃ na sakkoti. Tasmā te parinibbātukāmā vā pabbajitukāmā vā honti.
भुम्मदेवा पन अरहत्तं पत्वापि यावजीवं तिट्ठन्ति। छसु कामावचरदेवेसु सोतापन्नसकदागामिनो यावजीवं तिट्ठन्ति; अनागामिना रूपभवं गन्तुं वट्टति, खीणासवेन परिनिब्बातुं। कस्मा ? निलीयनोकासस्स अभावा। रूपावचरारूपावचरेसु सब्बेपि यावजीवं तिट्ठन्ति। तत्थ रूपावचरे निब्बत्ता सोतापन्नसकदागामिनो न पुन इधागच्छन्ति, तत्थेव परिनिब्बायन्ति। एते हि झानअनागामिनो नाम।
Bhummadevā pana arahattaṃ patvāpi yāvajīvaṃ tiṭṭhanti. Chasu kāmāvacaradevesu sotāpannasakadāgāmino yāvajīvaṃ tiṭṭhanti; anāgāminā rūpabhavaṃ gantuṃ vaṭṭati, khīṇāsavena parinibbātuṃ. Kasmā ? Nilīyanokāsassa abhāvā. Rūpāvacarārūpāvacaresu sabbepi yāvajīvaṃ tiṭṭhanti. Tattha rūpāvacare nibbattā sotāpannasakadāgāmino na puna idhāgacchanti, tattheva parinibbāyanti. Ete hi jhānaanāgāmino nāma.
अट्ठसमापत्तिलाभीनं पन किं नियमेति? पगुणज्झानं। यदेवस्स पगुणं होति, तेन उप्पज्जति। सब्बेसु पन पगुणेसु किं नियमेति? पत्थना। यत्थ उपपत्तिं पत्थेति तत्थेव उपपज्जति। पत्थनाय असति किं नियमेति? मरणसमये समापन्ना समापत्ति। मरणसमये समापन्ना नत्थि, किं नियमेति? नेवसञ्ञानासञ्ञायतनसमापत्ति। एकंसेन हि सो नेवसञ्ञानासञ्ञायतने उपपज्जति। नवसु ब्रह्मलोकेसु निब्बत्तअरियसावकानं तत्रूपपत्तिपि होति उपरूपपत्तिपि न हेट्ठूपपत्ति। पुथुज्जनानं पन तत्रूपपत्तिपि होति उपरूपपत्तिपि हेट्ठूपपत्तिपि। पञ्चसु सुद्धावासेसु चतूसु च अरूपेसु अरियसावकानं तत्रूपपत्तिपि होति उपरूपपत्तिपि। पठमज्झानभूमियं निब्बत्तो अनागामी नव ब्रह्मलोके सोधेत्वा मत्थके ठितो परिनिब्बाति। वेहप्फला, अकनिट्ठा, नेवसञ्ञानासञ्ञायतनन्ति इमे तयो देवलोका सेट्ठभवा नाम। इमेसु तीसु ठानेसु निब्बत्तअनागामिनो नेव उद्धं गच्छन्ति, न अधो, तत्थ तत्थेव परिनिब्बायन्तीति। इदमेत्थ पकिण्णकं।
Aṭṭhasamāpattilābhīnaṃ pana kiṃ niyameti? Paguṇajjhānaṃ. Yadevassa paguṇaṃ hoti, tena uppajjati. Sabbesu pana paguṇesu kiṃ niyameti? Patthanā. Yattha upapattiṃ pattheti tattheva upapajjati. Patthanāya asati kiṃ niyameti? Maraṇasamaye samāpannā samāpatti. Maraṇasamaye samāpannā natthi, kiṃ niyameti? Nevasaññānāsaññāyatanasamāpatti. Ekaṃsena hi so nevasaññānāsaññāyatane upapajjati. Navasu brahmalokesu nibbattaariyasāvakānaṃ tatrūpapattipi hoti uparūpapattipi na heṭṭhūpapatti. Puthujjanānaṃ pana tatrūpapattipi hoti uparūpapattipi heṭṭhūpapattipi. Pañcasu suddhāvāsesu catūsu ca arūpesu ariyasāvakānaṃ tatrūpapattipi hoti uparūpapattipi. Paṭhamajjhānabhūmiyaṃ nibbatto anāgāmī nava brahmaloke sodhetvā matthake ṭhito parinibbāti. Vehapphalā, akaniṭṭhā, nevasaññānāsaññāyatananti ime tayo devalokā seṭṭhabhavā nāma. Imesu tīsu ṭhānesu nibbattaanāgāmino neva uddhaṃ gacchanti, na adho, tattha tattheva parinibbāyantīti. Idamettha pakiṇṇakaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / विभङ्गपाळि • Vibhaṅgapāḷi / १८. धम्महदयविभङ्गो • 18. Dhammahadayavibhaṅgo
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / विभङ्ग-मूलटीका • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / १८. धम्महदयविभङ्गो • 18. Dhammahadayavibhaṅgo
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / विभङ्ग-अनुटीका • Vibhaṅga-anuṭīkā / १८. धम्महदयविभङ्गो • 18. Dhammahadayavibhaṅgo
