Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi

    ๙. อุปฺปลวณฺณาเถรีอปทานํ

    9. Uppalavaṇṇātherīapadānaṃ

    ๓๘๔.

    384.

    ‘‘ภิกฺขุนี อุปฺปลวณฺณา, อิทฺธิยา ปารมิํ คตา;

    ‘‘Bhikkhunī uppalavaṇṇā, iddhiyā pāramiṃ gatā;

    วนฺทิตฺวา สตฺถุโน ปาเท, อิทํ วจนมพฺรวิฯ

    Vanditvā satthuno pāde, idaṃ vacanamabravi.

    ๓๘๕.

    385.

    ‘‘‘นิตฺถิณฺณา ชาติสํสารํ 1, ปตฺตาหํ อจลํ ปทํ;

    ‘‘‘Nitthiṇṇā jātisaṃsāraṃ 2, pattāhaṃ acalaṃ padaṃ;

    สพฺพทุกฺขํ มยา ขีณํ, อาโรเจมิ มหามุนิฯ

    Sabbadukkhaṃ mayā khīṇaṃ, ārocemi mahāmuni.

    ๓๘๖.

    386.

    ‘‘‘ยาวตา ปริสา อตฺถิ, ปสนฺนา ชินสาสเน;

    ‘‘‘Yāvatā parisā atthi, pasannā jinasāsane;

    ยสฺสา จ เมปราโธตฺถิ, ขมนฺตุ ชินสมฺมุขาฯ

    Yassā ca meparādhotthi, khamantu jinasammukhā.

    ๓๘๗.

    387.

    ‘‘‘สํสาเร สํสรนฺติยา 3, ขลิตํ เม สเจ ภเว;

    ‘‘‘Saṃsāre saṃsarantiyā 4, khalitaṃ me sace bhave;

    อาโรเจมิ มหาวีร, อปราธํ ขมสฺสุ ตํ 5

    Ārocemi mahāvīra, aparādhaṃ khamassu taṃ 6.

    ๓๘๘.

    388.

    ‘‘‘อิทฺธิญฺจาปิ นิทเสฺสหิ, มม สาสนการิเก;

    ‘‘‘Iddhiñcāpi nidassehi, mama sāsanakārike;

    จตโสฺส ปริสา อชฺช, กงฺขํ ฉินฺทาหิ ยาวตาฯ

    Catasso parisā ajja, kaṅkhaṃ chindāhi yāvatā.

    ๓๘๙.

    389.

    ‘‘‘ธีตา ตุยฺหํ มหาวีร, ปญฺญวนฺต ชุตินฺธร;

    ‘‘‘Dhītā tuyhaṃ mahāvīra, paññavanta jutindhara;

    พหุญฺจ ทุกฺกรํ กมฺมํ, กตํ เม อติทุกฺกรํฯ

    Bahuñca dukkaraṃ kammaṃ, kataṃ me atidukkaraṃ.

    ๓๙๐.

    390.

    ‘‘‘อุปฺปลเสฺสว เม วโณฺณ, นาเมนุปฺปลนามิกา;

    ‘‘‘Uppalasseva me vaṇṇo, nāmenuppalanāmikā;

    สาวิกา เต มหาวีร, ปาเท วนฺทามิ จกฺขุมฯ

    Sāvikā te mahāvīra, pāde vandāmi cakkhuma.

    ๓๙๑.

    391.

    ‘‘‘ราหุโล จ อหเญฺจว, เนกชาติสเต พหู;

    ‘‘‘Rāhulo ca ahañceva, nekajātisate bahū;

    เอกสฺมิํ สมฺภเว ชาตา, สมานฉนฺทมานสาฯ

    Ekasmiṃ sambhave jātā, samānachandamānasā.

    ๓๙๒.

    392.

    ‘‘‘นิพฺพตฺติ เอกโต โหติ, ชาติยาปิ จ เอกโต 7;

    ‘‘‘Nibbatti ekato hoti, jātiyāpi ca ekato 8;

    ปจฺฉิเม ภเว สมฺปเตฺต, อุโภปิ นานาสมฺภวาฯ

    Pacchime bhave sampatte, ubhopi nānāsambhavā.

    ๓๙๓.

    393.

    ‘‘‘ปุโตฺต จ ราหุโล นาม, ธีตา อุปฺปลสวฺหยา;

    ‘‘‘Putto ca rāhulo nāma, dhītā uppalasavhayā;

    ปสฺส วีร มมํ อิทฺธิํ, พลํ ทเสฺสมิ สตฺถุโนฯ

    Passa vīra mamaṃ iddhiṃ, balaṃ dassemi satthuno.

    ๓๙๔.

    394.

    ‘‘‘มหาสมุเทฺท จตุโร, ปกฺขิปิ หตฺถปาติยํ;

    ‘‘‘Mahāsamudde caturo, pakkhipi hatthapātiyaṃ;

    เตลํ หตฺถคตเญฺจว, ขิโฑฺฑ 9 โกมารโก ยถาฯ

    Telaṃ hatthagatañceva, khiḍḍo 10 komārako yathā.

    ๓๙๕.

    395.

    ‘‘‘อุพฺพตฺตยิตฺวา ปถวิํ, ปกฺขิปิ หตฺถปาติยํ;

    ‘‘‘Ubbattayitvā pathaviṃ, pakkhipi hatthapātiyaṃ;

    จิตฺตํ มุญฺชํ ยถา นาม, ลุญฺจิ โกมารโก ยุวาฯ

    Cittaṃ muñjaṃ yathā nāma, luñci komārako yuvā.

    ๓๙๖.

    396.

    ‘‘‘จกฺกวาฬสมํ ปาณิํ, ฉาทยิตฺวาน มตฺถเก;

    ‘‘‘Cakkavāḷasamaṃ pāṇiṃ, chādayitvāna matthake;

    วสฺสาเปตฺวาน ผุสิตํ, นานาวณฺณํ ปุนปฺปุนํฯ

    Vassāpetvāna phusitaṃ, nānāvaṇṇaṃ punappunaṃ.

    ๓๙๗.

    397.

    ‘‘‘ภูมิํ อุทุกฺขลํ กตฺวา, ธญฺญํ กตฺวาน สกฺขรํ;

    ‘‘‘Bhūmiṃ udukkhalaṃ katvā, dhaññaṃ katvāna sakkharaṃ;

    สิเนรุํ มุสลํ กตฺวา, มทฺทิ โกมาริกา ยถาฯ

    Sineruṃ musalaṃ katvā, maddi komārikā yathā.

    ๓๙๘.

    398.

    ‘‘‘ธีตาหํ พุทฺธเสฎฺฐสฺส, นาเมนุปฺปลสวฺหยา;

    ‘‘‘Dhītāhaṃ buddhaseṭṭhassa, nāmenuppalasavhayā;

    อภิญฺญาสุ วสีภูตา, ตว สาสนการิกาฯ

    Abhiññāsu vasībhūtā, tava sāsanakārikā.

    ๓๙๙.

    399.

    ‘‘‘นานาวิกุพฺพนํ กตฺวา, ทเสฺสตฺวา โลกนายกํ;

    ‘‘‘Nānāvikubbanaṃ katvā, dassetvā lokanāyakaṃ;

    นามโคตฺตญฺจ สาเวตฺวา 11, ปาเท วนฺทามิ จกฺขุมฯ

    Nāmagottañca sāvetvā 12, pāde vandāmi cakkhuma.

    ๔๐๐.

    400.

    ‘‘‘อิทฺธีสุ จ วสี โหมิ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา;

    ‘‘‘Iddhīsu ca vasī homi, dibbāya sotadhātuyā;

    เจโตปริยญาณสฺส, วสี โหมิ มหามุเนฯ

    Cetopariyañāṇassa, vasī homi mahāmune.

    ๔๐๑.

    401.

    ‘‘‘ปุเพฺพนิวาสํ ชานามิ, ทิพฺพจกฺขุ วิโสธิตํ;

    ‘‘‘Pubbenivāsaṃ jānāmi, dibbacakkhu visodhitaṃ;

    สพฺพาสวปริกฺขีณา, นตฺถิ ทานิ ปุนพฺภโวฯ

    Sabbāsavaparikkhīṇā, natthi dāni punabbhavo.

    ๔๐๒.

    402.

    ‘‘‘อตฺถธมฺมนิรุตฺตีสุ, ปฎิภาเน ตเถว จ;

    ‘‘‘Atthadhammaniruttīsu, paṭibhāne tatheva ca;

    ญาณํ เม วิมลํ 13 สุทฺธํ, สภาเวน มเหสิโนฯ

    Ñāṇaṃ me vimalaṃ 14 suddhaṃ, sabhāvena mahesino.

    ๔๐๓.

    403.

    ‘‘‘ปุริมานํ ชินคฺคานํ, สงฺคมํ เต นิทสฺสิตํ 15;

    ‘‘‘Purimānaṃ jinaggānaṃ, saṅgamaṃ te nidassitaṃ 16;

    อธิการํ พหุํ มยฺหํ, ตุยฺหตฺถาย มหามุนิฯ

    Adhikāraṃ bahuṃ mayhaṃ, tuyhatthāya mahāmuni.

    ๔๐๔.

    404.

    ‘‘‘ยํ มยา ปูริตํ กมฺมํ, กุสลํ สร เม มุนิ;

    ‘‘‘Yaṃ mayā pūritaṃ kammaṃ, kusalaṃ sara me muni;

    ตวตฺถาย มหาวีร, ปุญฺญํ อุปจิตํ มยาฯ

    Tavatthāya mahāvīra, puññaṃ upacitaṃ mayā.

    ๔๐๕.

    405.

    ‘‘‘อภพฺพฎฺฐาเน วเชฺชตฺวา, วารยนฺตี 17 อนาจรํ;

    ‘‘‘Abhabbaṭṭhāne vajjetvā, vārayantī 18 anācaraṃ;

    ตวตฺถาย มหาวีร, จตฺตํ เม ชีวิตุตฺตมํฯ

    Tavatthāya mahāvīra, cattaṃ me jīvituttamaṃ.

    ๔๐๖.

    406.

    ‘‘‘ทสโกฎิสหสฺสานิ , อทาสิํ มม ชีวิตํ;

    ‘‘‘Dasakoṭisahassāni , adāsiṃ mama jīvitaṃ;

    ปริจฺจตฺตา จ เม โหมิ, ตวตฺถาย มหามุนิฯ

    Pariccattā ca me homi, tavatthāya mahāmuni.

    ๔๐๗.

    407.

    ‘‘‘ตทาติวิมฺหิตา สพฺพา, สิรสาว กตญฺชลี;

    ‘‘‘Tadātivimhitā sabbā, sirasāva katañjalī;

    อโวจเยฺย กถํ อาสิ, อตุลิทฺธิปรกฺกมา’ฯ

    Avocayye kathaṃ āsi, atuliddhiparakkamā’.

    ๔๐๘.

    408.

    ‘‘สตสหสฺสิโต กเปฺป, นาคกญฺญา อหํ ตทา;

    ‘‘Satasahassito kappe, nāgakaññā ahaṃ tadā;

    วิมลา นาม นาเมน, กญฺญานํ สาธุสมฺมตาฯ

    Vimalā nāma nāmena, kaññānaṃ sādhusammatā.

    ๔๐๙.

    409.

    ‘‘มโหรโค มหานาโค, ปสโนฺน ชินสาสเน;

    ‘‘Mahorago mahānāgo, pasanno jinasāsane;

    ปทุมุตฺตรํ มหาเตชํ, นิมเนฺตสิ สสาวกํฯ

    Padumuttaraṃ mahātejaṃ, nimantesi sasāvakaṃ.

    ๔๑๐.

    410.

    ‘‘รตนมยํ มณฺฑปํ, ปลฺลงฺกํ รตนามยํ;

    ‘‘Ratanamayaṃ maṇḍapaṃ, pallaṅkaṃ ratanāmayaṃ;

    รตนํ วาลุกากิณฺณํ, อุปโภคํ รตนามยํฯ

    Ratanaṃ vālukākiṇṇaṃ, upabhogaṃ ratanāmayaṃ.

    ๔๑๑.

    411.

    ‘‘มคฺคญฺจ ปฎิยาเทสิ, รตนทฺธชภูสิตํ;

    ‘‘Maggañca paṭiyādesi, ratanaddhajabhūsitaṃ;

    ปจฺจุคฺคนฺตฺวาน สมฺพุทฺธํ, วชฺชโนฺต ตูริเยหิ โสฯ

    Paccuggantvāna sambuddhaṃ, vajjanto tūriyehi so.

    ๔๑๒.

    412.

    ‘‘ปริสาหิ จ จตูหิ 19, ปริวุโต 20 โลกนายโก;

    ‘‘Parisāhi ca catūhi 21, parivuto 22 lokanāyako;

    มโหรคสฺส ภวเน, นิสีทิ ปรมาสเนฯ

    Mahoragassa bhavane, nisīdi paramāsane.

    ๔๑๓.

    413.

    ‘‘อนฺนํ ปานํ ขาทนียํ, โภชนญฺจ มหารหํ;

    ‘‘Annaṃ pānaṃ khādanīyaṃ, bhojanañca mahārahaṃ;

    วรํ วรญฺจ ปาทาสิ, นาคราชา มหายสํฯ

    Varaṃ varañca pādāsi, nāgarājā mahāyasaṃ.

    ๔๑๔.

    414.

    ‘‘ภุญฺชิตฺวาน สมฺพุโทฺธ, ปตฺตํ โธวิตฺวา โยนิโส;

    ‘‘Bhuñjitvāna sambuddho, pattaṃ dhovitvā yoniso;

    อนุโมทนียํกาสิ, นาคกญฺญา มหิทฺธิกาฯ

    Anumodanīyaṃkāsi, nāgakaññā mahiddhikā.

    ๔๑๕.

    415.

    ‘‘สพฺพญฺญุํ ผุลฺลิตํ ทิสฺวา, นาคกญฺญา มหายสํ;

    ‘‘Sabbaññuṃ phullitaṃ disvā, nāgakaññā mahāyasaṃ;

    ปสนฺนํ สตฺถุโน จิตฺตํ, สุนิพนฺธญฺจ มานสํฯ

    Pasannaṃ satthuno cittaṃ, sunibandhañca mānasaṃ.

    ๔๑๖.

    416.

    ‘‘มมญฺจ จิตฺตมญฺญาย, ชลชุตฺตมนามโก;

    ‘‘Mamañca cittamaññāya, jalajuttamanāmako;

    ตสฺมิํ ขเณ มหาวีโร, ภิกฺขุนิํ ทสฺสยิทฺธิยาฯ

    Tasmiṃ khaṇe mahāvīro, bhikkhuniṃ dassayiddhiyā.

    ๔๑๗.

    417.

    ‘‘อิทฺธี อเนกา ทเสฺสสิ, ภิกฺขุนี สา วิสารทา;

    ‘‘Iddhī anekā dassesi, bhikkhunī sā visāradā;

    ปโมทิตา เวทชาตา, สตฺถารํ อิทมพฺรวิ 23

    Pamoditā vedajātā, satthāraṃ idamabravi 24.

    ๔๑๘.

    418.

    ‘‘‘อทฺทสาหํ อิมํ อิทฺธิํ, สุมนํ อิตรายปิ;

    ‘‘‘Addasāhaṃ imaṃ iddhiṃ, sumanaṃ itarāyapi;

    กถํ อโหสิ สา วีร, อิทฺธิยา สุวิสารทา’ฯ

    Kathaṃ ahosi sā vīra, iddhiyā suvisāradā’.

    ๔๑๙.

    419.

    ‘‘‘โอรสา มุขโต ชาตา, ธีตา มม มหิทฺธิกา;

    ‘‘‘Orasā mukhato jātā, dhītā mama mahiddhikā;

    มมานุสาสนิกรา, อิทฺธิยา สุวิสารทา’ฯ

    Mamānusāsanikarā, iddhiyā suvisāradā’.

    ๔๒๐.

    420.

    ‘‘พุทฺธสฺส วจนํ สุตฺวา, เอวํ ปเตฺถสหํ ตทา 25;

    ‘‘Buddhassa vacanaṃ sutvā, evaṃ patthesahaṃ tadā 26;

    อหมฺปิ ตาทิสา โหมิ, อิทฺธิยา สุวิสารทาฯ

    Ahampi tādisā homi, iddhiyā suvisāradā.

    ๔๒๑.

    421.

    ‘‘ปโมทิตาหํ สุมนา, ปเตฺถ อุตฺตมมานสา 27;

    ‘‘Pamoditāhaṃ sumanā, patthe uttamamānasā 28;

    อนาคตมฺหิ อทฺธาเน, อีทิสา โหมิ นายกฯ

    Anāgatamhi addhāne, īdisā homi nāyaka.

    ๔๒๒.

    422.

    ‘‘มณิมยมฺหิ ปลฺลเงฺก, มณฺฑปมฺหิ ปภสฺสเร;

    ‘‘Maṇimayamhi pallaṅke, maṇḍapamhi pabhassare;

    อนฺนปาเนน ตเปฺปตฺวา, สสงฺฆํ โลกนายกํฯ

    Annapānena tappetvā, sasaṅghaṃ lokanāyakaṃ.

    ๔๒๓.

    423.

    ‘‘นาคานํ ปวรํ ปุปฺผํ, อรุณํ นาม อุปฺปลํ;

    ‘‘Nāgānaṃ pavaraṃ pupphaṃ, aruṇaṃ nāma uppalaṃ;

    วณฺณํ เม อีทิสํ โหตุ, ปูเชสิํ โลกนายกํฯ

    Vaṇṇaṃ me īdisaṃ hotu, pūjesiṃ lokanāyakaṃ.

    ๔๒๔.

    424.

    ‘‘เตน กเมฺมน สุกเตน, เจตนาปณิธีหิ จ;

    ‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;

    ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ, ตาวติํสมคจฺฉหํฯ

    Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.

    ๔๒๕.

    425.

    ‘‘ตโต จุตาหํ มนุเช, อุปปนฺนา สยมฺภุโน;

    ‘‘Tato cutāhaṃ manuje, upapannā sayambhuno;

    อุปฺปเลหิ ปฎิจฺฉนฺนํ, ปิณฺฑปาตมทาสหํฯ

    Uppalehi paṭicchannaṃ, piṇḍapātamadāsahaṃ.

    ๔๒๖.

    426.

    ‘‘เอกนวุติโต กเปฺป, วิปสฺสี นาม นายโก;

    ‘‘Ekanavutito kappe, vipassī nāma nāyako;

    อุปฺปชฺชิ จารุทสฺสโน, สพฺพธเมฺมสุ จกฺขุมาฯ

    Uppajji cārudassano, sabbadhammesu cakkhumā.

    ๔๒๗.

    427.

    ‘‘เสฎฺฐิธีตา ตทา หุตฺวา, พาราณสิปุรุตฺตเม;

    ‘‘Seṭṭhidhītā tadā hutvā, bārāṇasipuruttame;

    นิมเนฺตตฺวาน สมฺพุทฺธํ, สสงฺฆํ โลกนายกํฯ

    Nimantetvāna sambuddhaṃ, sasaṅghaṃ lokanāyakaṃ.

    ๔๒๘.

    428.

    ‘‘มหาทานํ ททิตฺวาน, อุปฺปเลหิ วินายกํ;

    ‘‘Mahādānaṃ daditvāna, uppalehi vināyakaṃ;

    ปูชยิตฺวา เจตสาว 29, วณฺณโสภํ อปตฺถยิํฯ

    Pūjayitvā cetasāva 30, vaṇṇasobhaṃ apatthayiṃ.

    ๔๒๙.

    429.

    ‘‘อิมมฺหิ ภทฺทเก กเปฺป, พฺรหฺมพนฺธุ มหายโส;

    ‘‘Imamhi bhaddake kappe, brahmabandhu mahāyaso;

    กสฺสโป นาม โคเตฺตน, อุปฺปชฺชิ วทตํ วโรฯ

    Kassapo nāma gottena, uppajji vadataṃ varo.

    ๔๓๐.

    430.

    ‘‘อุปฎฺฐาโก มเหสิสฺส, ตทา อาสิ นริสฺสโร;

    ‘‘Upaṭṭhāko mahesissa, tadā āsi narissaro;

    กาสิราชา กิกี นาม, พาราณสิปุรุตฺตเมฯ

    Kāsirājā kikī nāma, bārāṇasipuruttame.

    ๔๓๑.

    431.

    ‘‘ตสฺสาสิํ ทุติยา ธีตา, สมณคุตฺตสวฺหยา;

    ‘‘Tassāsiṃ dutiyā dhītā, samaṇaguttasavhayā;

    ธมฺมํ สุตฺวา ชินคฺคสฺส, ปพฺพชฺชํ สมโรจยิํฯ

    Dhammaṃ sutvā jinaggassa, pabbajjaṃ samarocayiṃ.

    ๔๓๒.

    432.

    ‘‘อนุชานิ น โน ตาโต, อคาเรว ตทา มยํ;

    ‘‘Anujāni na no tāto, agāreva tadā mayaṃ;

    วีสวสฺสสหสฺสานิ, วิจริมฺห อตนฺทิตาฯ

    Vīsavassasahassāni, vicarimha atanditā.

    ๔๓๓.

    433.

    ‘‘โกมาริพฺรหฺมจริยํ, ราชกญฺญา สุเขธิตา;

    ‘‘Komāribrahmacariyaṃ, rājakaññā sukhedhitā;

    พุโทฺธปฎฺฐานนิรตา, มุทิตา สตฺตธีตโรฯ

    Buddhopaṭṭhānaniratā, muditā sattadhītaro.

    ๔๓๔.

    434.

    ‘‘สมณี สมณคุตฺตา จ, ภิกฺขุนี ภิกฺขุทายิกา 31;

    ‘‘Samaṇī samaṇaguttā ca, bhikkhunī bhikkhudāyikā 32;

    ธมฺมา เจว สุธมฺมา จ, สตฺตมี สงฺฆทายิกา 33

    Dhammā ceva sudhammā ca, sattamī saṅghadāyikā 34.

    ๔๓๕.

    435.

    ‘‘อหํ เขมา จ สปฺปญฺญา, ปฎาจารา จ กุณฺฑลา;

    ‘‘Ahaṃ khemā ca sappaññā, paṭācārā ca kuṇḍalā;

    กิสาโคตมี ธมฺมทินฺนา, วิสาขา โหติ สตฺตมีฯ

    Kisāgotamī dhammadinnā, visākhā hoti sattamī.

    ๔๓๖.

    436.

    ‘‘เตหิ กเมฺมหิ สุกเตหิ, เจตนาปณิธีหิ จ;

    ‘‘Tehi kammehi sukatehi, cetanāpaṇidhīhi ca;

    ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ, ตาวติํสมคจฺฉหํฯ

    Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.

    ๔๓๗.

    437.

    ‘‘ตโต จุตา มนุเสฺสสุ, อุปปนฺนา มหากุเล;

    ‘‘Tato cutā manussesu, upapannā mahākule;

    ปีตํ มฎฺฐํ วรํ ทุสฺสํ, อทํ อรหโต อหํฯ

    Pītaṃ maṭṭhaṃ varaṃ dussaṃ, adaṃ arahato ahaṃ.

    ๔๓๘.

    438.

    ‘‘ตโต จุตาริฎฺฐปุเร, ชาตา วิปฺปกุเล อหํ;

    ‘‘Tato cutāriṭṭhapure, jātā vippakule ahaṃ;

    ธีตา ติริฎิวจฺฉสฺส, อุมฺมาทนฺตี มโนหราฯ

    Dhītā tiriṭivacchassa, ummādantī manoharā.

    ๔๓๙.

    439.

    ‘‘ตโต จุตา ชนปเท, กุเล อญฺญตเร อหํ;

    ‘‘Tato cutā janapade, kule aññatare ahaṃ;

    ปสูตา นาติผีตมฺหิ, สาลิํ โคเปมหํ ตทาฯ

    Pasūtā nātiphītamhi, sāliṃ gopemahaṃ tadā.

    ๔๔๐.

    440.

    ‘‘ทิสฺวา ปเจฺจกสมฺพุทฺธํ, ปญฺจลาชาสตานิหํ;

    ‘‘Disvā paccekasambuddhaṃ, pañcalājāsatānihaṃ;

    ทตฺวา ปทุมจฺฉนฺนานิ, ปญฺจ ปุตฺตสตานิหํฯ

    Datvā padumacchannāni, pañca puttasatānihaṃ.

    ๔๔๑.

    441.

    ‘‘ปตฺถยิํ เตปิ ปเตฺถสุํ, มธุํ ทตฺวา สยมฺภุโน;

    ‘‘Patthayiṃ tepi patthesuṃ, madhuṃ datvā sayambhuno;

    ตโต จุตา อรเญฺญหํ, อชายิํ ปทุโมทเรฯ

    Tato cutā araññehaṃ, ajāyiṃ padumodare.

    ๔๔๒.

    442.

    ‘‘กาสิรโญฺญ มเหสีหํ, หุตฺวา สกฺกตปูชิตา;

    ‘‘Kāsirañño mahesīhaṃ, hutvā sakkatapūjitā;

    อชนิํ ราชปุตฺตานํ, อนูนํ สตปญฺจกํฯ

    Ajaniṃ rājaputtānaṃ, anūnaṃ satapañcakaṃ.

    ๔๔๓.

    443.

    ‘‘ยทา เต โยพฺพนปฺปตฺตา, กีฬนฺตา ชลกีฬิตํ;

    ‘‘Yadā te yobbanappattā, kīḷantā jalakīḷitaṃ;

    ทิสฺวา โอปตฺตปทุมํ, อาสุํ ปเจฺจกนายกาฯ

    Disvā opattapadumaṃ, āsuṃ paccekanāyakā.

    ๔๔๔.

    444.

    ‘‘สาหํ เตหิ วินาภูตา, สุตวีเรหิ โสกินี 35;

    ‘‘Sāhaṃ tehi vinābhūtā, sutavīrehi sokinī 36;

    จุตา อิสิคิลิปเสฺส, คามกมฺหิ อชายิหํฯ

    Cutā isigilipasse, gāmakamhi ajāyihaṃ.

    ๔๔๕.

    445.

    ‘‘ยทา พุทฺธา สุตมตี, สุตานํ ภตฺตุโนปิ จ 37;

    ‘‘Yadā buddhā sutamatī, sutānaṃ bhattunopi ca 38;

    ยาคุํ อาทาย คจฺฉนฺตี, อฎฺฐ ปเจฺจกนายเกฯ

    Yāguṃ ādāya gacchantī, aṭṭha paccekanāyake.

    ๔๔๖.

    446.

    ‘‘ภิกฺขาย คามํ คจฺฉเนฺต, ทิสฺวา ปุเตฺต อนุสฺสริํ;

    ‘‘Bhikkhāya gāmaṃ gacchante, disvā putte anussariṃ;

    ขีรธารา วินิคฺคจฺฉิ, ตทา เม ปุตฺตเปมสาฯ

    Khīradhārā viniggacchi, tadā me puttapemasā.

    ๔๔๗.

    447.

    ‘‘ตโต เตสํ อทํ ยาคุํ, ปสนฺนา เสหิ ปาณิภิ;

    ‘‘Tato tesaṃ adaṃ yāguṃ, pasannā sehi pāṇibhi;

    ตโต จุตาหํ ติทสํ, นนฺทนํ อุปปชฺชหํฯ

    Tato cutāhaṃ tidasaṃ, nandanaṃ upapajjahaṃ.

    ๔๔๘.

    448.

    ‘‘อนุโภตฺวา สุขํ ทุกฺขํ, สํสริตฺวา ภวาภเว;

    ‘‘Anubhotvā sukhaṃ dukkhaṃ, saṃsaritvā bhavābhave;

    ตวตฺถาย มหาวีร, ปริจฺจตฺตญฺจ ชีวิตํฯ

    Tavatthāya mahāvīra, pariccattañca jīvitaṃ.

    ๔๔๙.

    449.

    ‘‘เอวํ พหุวิธํ ทุกฺขํ, สมฺปตฺตี จ พหุพฺพิธา;

    ‘‘Evaṃ bahuvidhaṃ dukkhaṃ, sampattī ca bahubbidhā;

    ปจฺฉิเม ภเว สมฺปเตฺต, ชาตา สาวตฺถิยํ ปุเรฯ

    Pacchime bhave sampatte, jātā sāvatthiyaṃ pure.

    ๔๕๐.

    450.

    ‘‘มหาธนเสฎฺฐิกุเล, สุขิเต สชฺชิเต ตถา;

    ‘‘Mahādhanaseṭṭhikule, sukhite sajjite tathā;

    นานารตนปโชฺชเต, สพฺพกามสมิทฺธิเนฯ

    Nānāratanapajjote, sabbakāmasamiddhine.

    ๔๕๑.

    451.

    ‘‘สกฺกตา ปูชิตา เจว, มานิตาปจิตา ตถา;

    ‘‘Sakkatā pūjitā ceva, mānitāpacitā tathā;

    รูปสีริมนุปฺปตฺตา 39, กุเลสุ อติสกฺกตา 40

    Rūpasīrimanuppattā 41, kulesu atisakkatā 42.

    ๔๕๒.

    452.

    ‘‘อตีว ปตฺถิตา จาสิํ, รูปโภคสิรีหิ จ;

    ‘‘Atīva patthitā cāsiṃ, rūpabhogasirīhi ca;

    ปตฺถิตา เสฎฺฐิปุเตฺตหิ, อเนเกหิ สเตหิปิฯ

    Patthitā seṭṭhiputtehi, anekehi satehipi.

    ๔๕๓.

    453.

    ‘‘อคารํ ปชหิตฺวาน, ปพฺพชิํ อนคาริยํ;

    ‘‘Agāraṃ pajahitvāna, pabbajiṃ anagāriyaṃ;

    อฑฺฒมาเส อสมฺปเตฺต, จตุสจฺจมปาปุณิํฯ

    Aḍḍhamāse asampatte, catusaccamapāpuṇiṃ.

    ๔๕๔.

    454.

    ‘‘อิทฺธิยา อภินิมฺมิตฺวา, จตุรสฺสํ รถํ อหํ;

    ‘‘Iddhiyā abhinimmitvā, caturassaṃ rathaṃ ahaṃ;

    พุทฺธสฺส ปาเท วนฺทิสฺสํ, โลกนาถสฺส ตาทิโนฯ

    Buddhassa pāde vandissaṃ, lokanāthassa tādino.

    ๔๕๕.

    455.

    ‘‘‘สุปุปฺผิตคฺคํ อุปคมฺม ปาทปํ 43, เอกา ตุวํ ติฎฺฐสิ สาลมูเล;

    ‘‘‘Supupphitaggaṃ upagamma pādapaṃ 44, ekā tuvaṃ tiṭṭhasi sālamūle;

    น จาปิ เต ทุติโย อตฺถิ โกจิ 45, พาเล น ตฺวํ ภายสิ ธุตฺตกานํ’ฯ

    Na cāpi te dutiyo atthi koci 46, bāle na tvaṃ bhāyasi dhuttakānaṃ’.

    ๔๕๖.

    456.

    ‘‘‘สตํ สหสฺสานิปิ ธุตฺตกานํ 47, สมาคตา เอทิสกา ภเวยฺยุํ;

    ‘‘‘Sataṃ sahassānipi dhuttakānaṃ 48, samāgatā edisakā bhaveyyuṃ;

    โลมํ น อิเญฺช น สมฺปเวเธ, กิํ เม ตุวํ มาร กริสฺสเสโก 49

    Lomaṃ na iñje na sampavedhe, kiṃ me tuvaṃ māra karissaseko 50.

    ๔๕๗.

    457.

    ‘‘‘เอสา อนฺตรธายามิ, กุจฺฉิํ วา ปวิสามิ เต;

    ‘‘‘Esā antaradhāyāmi, kucchiṃ vā pavisāmi te;

    ภมุกนฺตริกายมฺปิ, ติฎฺฐนฺติํ มํ น ทกฺขสิฯ

    Bhamukantarikāyampi, tiṭṭhantiṃ maṃ na dakkhasi.

    ๔๕๘.

    458.

    ‘‘‘จิตฺตสฺมิํ วสีภูตามฺหิ, อิทฺธิปาทา สุภาวิตา;

    ‘‘‘Cittasmiṃ vasībhūtāmhi, iddhipādā subhāvitā;

    สพฺพพนฺธนมุตฺตามฺหิ, น ตํ ภายามิ อาวุโสฯ

    Sabbabandhanamuttāmhi, na taṃ bhāyāmi āvuso.

    ๔๕๙.

    459.

    ‘‘‘สตฺติสูลูปมา กามา, ขนฺธาสํ อธิกุฎฺฎนา;

    ‘‘‘Sattisūlūpamā kāmā, khandhāsaṃ adhikuṭṭanā;

    ยํ ตฺวํ กามรติํ พฺรูสิ, อรตี ทานิ สา มมฯ

    Yaṃ tvaṃ kāmaratiṃ brūsi, aratī dāni sā mama.

    ๔๖๐.

    460.

    ‘‘‘สพฺพตฺถ วิหตา นนฺที, ตโมขโนฺธ ปทาลิโต;

    ‘‘‘Sabbattha vihatā nandī, tamokhandho padālito;

    เอวํ ชานาหิ ปาปิม, นิหโต ตฺวมสิ อนฺตก’ฯ

    Evaṃ jānāhi pāpima, nihato tvamasi antaka’.

    ๔๖๑.

    461.

    ‘‘ชิโน ตมฺหิ คุเณ ตุโฎฺฐ, เอตทเคฺค ฐเปสิ มํ;

    ‘‘Jino tamhi guṇe tuṭṭho, etadagge ṭhapesi maṃ;

    อคฺคา อิทฺธิมตีนนฺติ, ปริสาสุ วินายโกฯ

    Aggā iddhimatīnanti, parisāsu vināyako.

    ๔๖๒.

    462.

    ‘‘ปริจิโณฺณ มยา สตฺถา, กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ;

    ‘‘Pariciṇṇo mayā satthā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ;

    โอหิโต ครุโก ภาโร, ภวเนตฺติ สมูหตาฯ

    Ohito garuko bhāro, bhavanetti samūhatā.

    ๔๖๓.

    463.

    ‘‘ยสฺสตฺถาย ปพฺพชิตา, อคารสฺมานคาริยํ;

    ‘‘Yassatthāya pabbajitā, agārasmānagāriyaṃ;

    โส เม อโตฺถ อนุปฺปโตฺต, สพฺพสํโยชนกฺขโยฯ

    So me attho anuppatto, sabbasaṃyojanakkhayo.

    ๔๖๔.

    464.

    ‘‘จีวรํ ปิณฺฑปาตญฺจ, ปจฺจยํ สยนาสนํ;

    ‘‘Cīvaraṃ piṇḍapātañca, paccayaṃ sayanāsanaṃ;

    ขเณน อุปนาเมนฺติ, สหสฺสานิ สมนฺตโตฯ

    Khaṇena upanāmenti, sahassāni samantato.

    ๔๖๕.

    465.

    ‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสวา;

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavā;

    ๔๖๖.

    466.

    ‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

    ‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

    ๔๖๗.

    467.

    ‘‘ปฎิสมฺภิทา จตโสฺส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

    ‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

    อิตฺถํ สุทํ อุปฺปลวณฺณา ภิกฺขุนี อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ

    Itthaṃ sudaṃ uppalavaṇṇā bhikkhunī imā gāthāyo abhāsitthāti.

    อุปฺปลวณฺณาเถริยาปทานํ นวมํฯ

    Uppalavaṇṇātheriyāpadānaṃ navamaṃ.







    Footnotes:
    1. ชาติสํสารา (ปี.)
    2. jātisaṃsārā (pī.)
    3. สํสรนฺตา เม (สฺยา.)
    4. saṃsarantā me (syā.)
    5. เม (สฺยา.)
    6. me (syā.)
    7. ชาตีสุ พหุโส มม (สี.)
    8. jātīsu bahuso mama (sī.)
    9. เวโชฺช (สี. ปี.)
    10. vejjo (sī. pī.)
    11. ปกาเสตฺวา (สฺยา.)
    12. pakāsetvā (syā.)
    13. วิปุลํ (สฺยา.)
    14. vipulaṃ (syā.)
    15. สมฺมุขา จ ปรมฺมุขา (สี.)
    16. sammukhā ca parammukhā (sī.)
    17. ปริวชฺชนฺติ (สี.), ปริปาเจโนฺต (สฺยา.)
    18. parivajjanti (sī.), paripācento (syā.)
    19. ปริสาหิ จตูหิ โส (สี.), ปริสาหิ จตโสฺส หิ (ปี.)
    20. สหิโต (สี.), ผรเต (สฺยา.), ปเรโต (ปี.)
    21. parisāhi catūhi so (sī.), parisāhi catasso hi (pī.)
    22. sahito (sī.), pharate (syā.), pareto (pī.)
    23. เอตทพฺรวิํ (สฺยา. ปี.)
    24. etadabraviṃ (syā. pī.)
    25. ตุฎฺฐา เอวํ อโวจหํ (สฺยา.), เอวมโหสหํ ตทา (ก.)
    26. tuṭṭhā evaṃ avocahaṃ (syā.), evamahosahaṃ tadā (ka.)
    27. ปตฺตอุตฺตมมานสา (สี. สฺยา. ปี.)
    28. pattauttamamānasā (sī. syā. pī.)
    29. จ เตเหว (สฺยา. ปี.)
    30. ca teheva (syā. pī.)
    31. ภิกฺขุทาสิกา (สี. สฺยา.)
    32. bhikkhudāsikā (sī. syā.)
    33. สํฆทาสิกา (สี. สฺยา.)
    34. saṃghadāsikā (sī. syā.)
    35. สุตวเรหิ โสกินี (สี. สฺยา.)
    36. sutavarehi sokinī (sī. syā.)
    37. กสตํ ตทา (สี.), อตฺตโนปิ จ (สฺยา.)
    38. kasataṃ tadā (sī.), attanopi ca (syā.)
    39. รูปโสภคฺคสมฺปนฺนา (สี.)
    40. อภิสมฺมตา (สี.)
    41. rūpasobhaggasampannā (sī.)
    42. abhisammatā (sī.)
    43. ภิกฺขุนี (สี. ปี. ก.) เถรีคา. ๒๓๐
    44. bhikkhunī (sī. pī. ka.) therīgā. 230
    45. น จตฺถิ เต ทุติยา วณฺณธาตุ (สี. ปี. ก.)
    46. na catthi te dutiyā vaṇṇadhātu (sī. pī. ka.)
    47. สหสฺสานมฺปิ ธุตฺตกานํ (ปี.) เถรีคา. ๒๓๑
    48. sahassānampi dhuttakānaṃ (pī.) therīgā. 231
    49. น มาร ภายามิ ตเวกิกาปิ (สี. ก.) … ตเมกิกาสิํ (ปี.)
    50. na māra bhāyāmi tavekikāpi (sī. ka.) … tamekikāsiṃ (pī.)

    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact