Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā)

    ౧౦. ఉప్పటిపాటికసుత్తవణ్ణనా

    10. Uppaṭipāṭikasuttavaṇṇanā

    ౫౧౦. దసమం యథాధమ్మరసేన పటిపాటియా వుత్తమ్పి ఇమస్మిం ఇన్ద్రియవిభఙ్గే సేససుత్తాని వియ అదేసితత్తా ఉప్పటిపాటికసుత్తం నామాతి వేదితబ్బం. తత్థ నిమిత్తన్తిఆదీని సబ్బాని పచ్చయవేవచనానేవ. దుక్ఖిన్ద్రియఞ్చ పజానాతీతి దుక్ఖసచ్చవసేనేవ పజానాతి. దుక్ఖిన్ద్రియసముదయన్తి కణ్టకేన వా విద్ధస్స మఙ్కులేన వా దట్ఠస్స పచ్చత్థరణే వా వలియా ఫుట్ఠస్స దుక్ఖసహగతం కాయవిఞ్ఞాణం ఉప్పజ్జతి, తం ఏతస్స సముదయోతి పజానాతి.

    510. Dasamaṃ yathādhammarasena paṭipāṭiyā vuttampi imasmiṃ indriyavibhaṅge sesasuttāni viya adesitattā uppaṭipāṭikasuttaṃ nāmāti veditabbaṃ. Tattha nimittantiādīni sabbāni paccayavevacanāneva. Dukkhindriyañca pajānātīti dukkhasaccavaseneva pajānāti. Dukkhindriyasamudayanti kaṇṭakena vā viddhassa maṅkulena vā daṭṭhassa paccattharaṇe vā valiyā phuṭṭhassa dukkhasahagataṃ kāyaviññāṇaṃ uppajjati, taṃ etassa samudayoti pajānāti.

    పరతో దోమనస్సిన్ద్రియసముదయన్తిఆదీసుపి తేసం తేసం కారణవసేనేవ సముదయో వేదితబ్బో. పత్తచీవరాదీనం వా హి సఙ్ఖారానం సద్ధివిహారికాదీనం వా సత్తానం వినాసేన దోమనస్సిన్ద్రియం ఉప్పజ్జతీతి తేసం వినాసం తస్స సముదయోతి పజానాతి. సుభోజనం భుఞ్జిత్వా వరసయనే నిపన్నస్స హత్థపాదసమ్బాహనతాలవణ్టవాతాదిసమ్ఫస్సేన సుఖిన్ద్రియం ఉప్పజ్జతి, తం ఫస్సం తస్స సముదయోతి పజానాతి. వుత్తప్పకారానం పన సత్తసఙ్ఖారానం మనాపానం పటిలాభవసేన సోమనస్సిన్ద్రియం ఉప్పజ్జతి, తం పటిలాభం తస్స సముదయోతి పజానాతి. మజ్ఝత్తాకారేన పన ఉపేక్ఖిన్ద్రియం ఉప్పజ్జతి, తం సత్తసఙ్ఖారేసు మజ్ఝత్తాకారం తస్స సముదయోతి పజానాతి.

    Parato domanassindriyasamudayantiādīsupi tesaṃ tesaṃ kāraṇavaseneva samudayo veditabbo. Pattacīvarādīnaṃ vā hi saṅkhārānaṃ saddhivihārikādīnaṃ vā sattānaṃ vināsena domanassindriyaṃ uppajjatīti tesaṃ vināsaṃ tassa samudayoti pajānāti. Subhojanaṃ bhuñjitvā varasayane nipannassa hatthapādasambāhanatālavaṇṭavātādisamphassena sukhindriyaṃ uppajjati, taṃ phassaṃ tassa samudayoti pajānāti. Vuttappakārānaṃ pana sattasaṅkhārānaṃ manāpānaṃ paṭilābhavasena somanassindriyaṃ uppajjati, taṃ paṭilābhaṃ tassa samudayoti pajānāti. Majjhattākārena pana upekkhindriyaṃ uppajjati, taṃ sattasaṅkhāresu majjhattākāraṃ tassa samudayoti pajānāti.

    కత్థ చుప్పన్నం దుక్ఖిన్ద్రియం అపరిసేసం నిరుజ్ఝతి, ఇధ, భిక్ఖవే, భిక్ఖు వివిచ్చేవ కామేహీతిఆదీసు పన అయం ఏకతోవ వినిచ్ఛయకథా – దుక్ఖిన్ద్రియఞ్హి పఠమజ్ఝానస్స ఉపచారక్ఖణేయేవ నిరుజ్ఝతి పహీనం హోతి, దోమనస్సాదీని దుతియజ్ఝానాదీనం. ఏవం సన్తేపి తేసం అతిసయనిరోధత్తా అయం ఝానేసుయేవ నిరోధో వుత్తో. అతిసయనిరోధో హి తేసం పఠమజ్ఝానాదీసు, న నిరోధోయేవ, నిరోధోయేవ పన ఉపచారక్ఖణే, నాతిసయనిరోధో. తథా హి నానావజ్జనే పఠమజ్ఝానుపచారే నిరుద్ధస్సాపి దుక్ఖిన్ద్రియస్స డంసమకసాదిసమ్ఫస్సేన వా విసమాసనుపతాపేన వా సియా ఉప్పత్తి, న త్వేవ అన్తోఅప్పనాయం. ఉపచారే వా నిరుద్ధమ్పేతం న సుట్ఠు నిరుద్ధం హోతి పటిపక్ఖేన అవిహతత్తా. అన్తోఅప్పనాయం పన పీతిఫరణేన సబ్బో కాయో సుఖోక్కన్తో హోతి, సుఖోక్కన్తకాయస్స చ సుట్ఠు నిరుద్ధం హోతి దుక్ఖిన్ద్రియం పటిపక్ఖేన విహతత్తా. నానావజ్జనేయేవ చ దుతియజ్ఝానుపచారే పహీనస్స దోమనస్సిన్ద్రియస్స యస్మా ఏతం వితక్కవిచారపచ్చయేపి కాయకిలమథే చిత్తుపఘాతే చ సతి ఉప్పజ్జతి, వితక్కవిచారాభావే నేవ ఉప్పజ్జతి. యత్థ పన ఉప్పజ్జతి, తత్థ వితక్కవిచారభావే, అప్పహీనా ఏవ చ దుతియజ్ఝానుపచారే వితక్కవిచారాతి తత్థస్స సియా ఉప్పత్తి. న త్వేవ దుతియజ్ఝానే పహీనపచ్చయత్తా. తథా తతియజ్ఝానుపచారే పహీనస్సాపి సుఖిన్ద్రియస్స పీతిసముట్ఠానపణీతరూపఫుట్ఠకాయస్స సియా ఉప్పత్తి, న త్వేవ తతియజ్ఝానే. తతియజ్ఝానే హి సుఖస్స పచ్చయభూతా పీతి సబ్బసో నిరుద్ధా. తథా చతుత్థజ్ఝానుపచారే పహీనస్సాపి సోమనస్సిన్ద్రియస్స ఆసన్నత్తా అప్పనాప్పత్తాయ ఉపేక్ఖాయ అభావేన సమ్మా అనతిక్కన్తత్తా చ సియా ఉప్పత్తి, న త్వేవ చతుత్థజ్ఝానే. తస్మా ‘‘ఏత్థ చుప్పన్నం దుక్ఖిన్ద్రియం అపరిసేసం నిరుజ్ఝతీ’’తి తత్థ తత్థ అపరిసేసగ్గహణం కతం.

    Kattha cuppannaṃ dukkhindriyaṃ aparisesaṃ nirujjhati, idha, bhikkhave, bhikkhu vivicceva kāmehītiādīsu pana ayaṃ ekatova vinicchayakathā – dukkhindriyañhi paṭhamajjhānassa upacārakkhaṇeyeva nirujjhati pahīnaṃ hoti, domanassādīni dutiyajjhānādīnaṃ. Evaṃ santepi tesaṃ atisayanirodhattā ayaṃ jhānesuyeva nirodho vutto. Atisayanirodho hi tesaṃ paṭhamajjhānādīsu, na nirodhoyeva, nirodhoyeva pana upacārakkhaṇe, nātisayanirodho. Tathā hi nānāvajjane paṭhamajjhānupacāre niruddhassāpi dukkhindriyassa ḍaṃsamakasādisamphassena vā visamāsanupatāpena vā siyā uppatti, na tveva antoappanāyaṃ. Upacāre vā niruddhampetaṃ na suṭṭhu niruddhaṃ hoti paṭipakkhena avihatattā. Antoappanāyaṃ pana pītipharaṇena sabbo kāyo sukhokkanto hoti, sukhokkantakāyassa ca suṭṭhu niruddhaṃ hoti dukkhindriyaṃ paṭipakkhena vihatattā. Nānāvajjaneyeva ca dutiyajjhānupacāre pahīnassa domanassindriyassa yasmā etaṃ vitakkavicārapaccayepi kāyakilamathe cittupaghāte ca sati uppajjati, vitakkavicārābhāve neva uppajjati. Yattha pana uppajjati, tattha vitakkavicārabhāve, appahīnā eva ca dutiyajjhānupacāre vitakkavicārāti tatthassa siyā uppatti. Na tveva dutiyajjhāne pahīnapaccayattā. Tathā tatiyajjhānupacāre pahīnassāpi sukhindriyassa pītisamuṭṭhānapaṇītarūpaphuṭṭhakāyassa siyā uppatti, na tveva tatiyajjhāne. Tatiyajjhāne hi sukhassa paccayabhūtā pīti sabbaso niruddhā. Tathā catutthajjhānupacāre pahīnassāpi somanassindriyassa āsannattā appanāppattāya upekkhāya abhāvena sammā anatikkantattā ca siyā uppatti, na tveva catutthajjhāne. Tasmā ‘‘ettha cuppannaṃ dukkhindriyaṃ aparisesaṃ nirujjhatī’’ti tattha tattha aparisesaggahaṇaṃ kataṃ.

    యం పనేత్థ తదత్థాయ చిత్తం ఉపసంహరతీతి వుత్తం, తత్థ అలాభీ సమానో ఉప్పాదనత్థాయ చిత్తం ఉపసంహరతి, లాభీ సమానో సమాపజ్జనత్థాయాతి ఏవమత్థో వేదితబ్బో. ఇమేసు ద్వీసుపి సుత్తేసు సమ్మసనవారోవ కథితోతి.

    Yaṃ panettha tadatthāya cittaṃ upasaṃharatīti vuttaṃ, tattha alābhī samāno uppādanatthāya cittaṃ upasaṃharati, lābhī samāno samāpajjanatthāyāti evamattho veditabbo. Imesu dvīsupi suttesu sammasanavārova kathitoti.

    సుఖిన్ద్రియవగ్గో చతుత్థో.

    Sukhindriyavaggo catuttho.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya / ౧౦. ఉప్పటిపాటికసుత్తం • 10. Uppaṭipāṭikasuttaṃ

    టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౧౦. ఉప్పటిపాటికసుత్తవణ్ణనా • 10. Uppaṭipāṭikasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact