Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi

    ๘. อุรุเวฬกสฺสปเตฺถรอปทานํ

    8. Uruveḷakassapattheraapadānaṃ

    ๒๕๑.

    251.

    ‘‘ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน, สพฺพโลกวิทู มุนิ;

    ‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbalokavidū muni;

    อิโต สตสหสฺสมฺหิ, กเปฺป อุปฺปชฺชิ จกฺขุมาฯ

    Ito satasahassamhi, kappe uppajji cakkhumā.

    ๒๕๒.

    252.

    ‘‘โอวาทโก วิญฺญาปโก, ตารโก สพฺพปาณินํ;

    ‘‘Ovādako viññāpako, tārako sabbapāṇinaṃ;

    เทสนากุสโล พุโทฺธ, ตาเรสิ ชนตํ พหุํฯ

    Desanākusalo buddho, tāresi janataṃ bahuṃ.

    ๒๕๓.

    253.

    ‘‘อนุกมฺปโก การุณิโก, หิเตสี สพฺพปาณินํ;

    ‘‘Anukampako kāruṇiko, hitesī sabbapāṇinaṃ;

    สมฺปเตฺต ติตฺถิเย สเพฺพ, ปญฺจสีเล ปติฎฺฐปิฯ

    Sampatte titthiye sabbe, pañcasīle patiṭṭhapi.

    ๒๕๔.

    254.

    ‘‘เอวํ นิรากุลํ อาสิ, สุญฺญตํ ติตฺถิเยหิ จ;

    ‘‘Evaṃ nirākulaṃ āsi, suññataṃ titthiyehi ca;

    วิจิตฺตํ อรหเนฺตหิ, วสีภูเตหิ ตาทิภิฯ

    Vicittaṃ arahantehi, vasībhūtehi tādibhi.

    ๒๕๕.

    255.

    ‘‘รตนานฎฺฐปญฺญาสํ, อุคฺคโต โส มหามุนิ;

    ‘‘Ratanānaṭṭhapaññāsaṃ, uggato so mahāmuni;

    กญฺจนคฺฆิยสงฺกาโส, พาตฺติํสวรลกฺขโณฯ

    Kañcanagghiyasaṅkāso, bāttiṃsavaralakkhaṇo.

    ๒๕๖.

    256.

    ‘‘วสฺสสตสหสฺสานิ , อายุ วิชฺชติ ตาวเท;

    ‘‘Vassasatasahassāni , āyu vijjati tāvade;

    ตาวตา ติฎฺฐมาโน โส, ตาเรสิ ชนตํ พหุํฯ

    Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.

    ๒๕๗.

    257.

    ‘‘ตทาหํ หํสวติยา, พฺราหฺมโณ สาธุสมฺมโต;

    ‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyā, brāhmaṇo sādhusammato;

    อุเปจฺจ โลกปโชฺชตํ, อโสฺสสิํ ธมฺมเทสนํฯ

    Upecca lokapajjotaṃ, assosiṃ dhammadesanaṃ.

    ๒๕๘.

    258.

    ‘‘ตทา มหาปริสติํ, มหาปริสสาวกํ;

    ‘‘Tadā mahāparisatiṃ, mahāparisasāvakaṃ;

    ฐเปนฺตํ เอตทคฺคมฺหิ, สุตฺวาน มุทิโต อหํฯ

    Ṭhapentaṃ etadaggamhi, sutvāna mudito ahaṃ.

    ๒๕๙.

    259.

    ‘‘มหตา ปริวาเรน, นิมเนฺตตฺวา มหาชินํ;

    ‘‘Mahatā parivārena, nimantetvā mahājinaṃ;

    พฺราหฺมณานํ สหเสฺสน, สหทานมทาสหํฯ

    Brāhmaṇānaṃ sahassena, sahadānamadāsahaṃ.

    ๒๖๐.

    260.

    ‘‘มหาทานํ ททิตฺวาน, อภิวาทิย นายกํ;

    ‘‘Mahādānaṃ daditvāna, abhivādiya nāyakaṃ;

    เอกมนฺตํ ฐิโต หโฎฺฐ, อิทํ วจนมพฺรวิํฯ

    Ekamantaṃ ṭhito haṭṭho, idaṃ vacanamabraviṃ.

    ๒๖๑.

    261.

    ‘‘‘ตยิ สทฺธาย เม วีร, อธิการคุเณน จ;

    ‘‘‘Tayi saddhāya me vīra, adhikāraguṇena ca;

    ปริสา มหตี โหตุ, นิพฺพตฺตสฺส ตหิํ ตหิํ’ฯ

    Parisā mahatī hotu, nibbattassa tahiṃ tahiṃ’.

    ๒๖๒.

    262.

    ‘‘ตทา อโวจ ปริสํ, คชคชฺชิตสุสฺสโร;

    ‘‘Tadā avoca parisaṃ, gajagajjitasussaro;

    กรวีกรุโต สตฺถา, ‘เอตํ ปสฺสถ พฺราหฺมณํฯ

    Karavīkaruto satthā, ‘etaṃ passatha brāhmaṇaṃ.

    ๒๖๓.

    263.

    ‘‘‘เหมวณฺณํ มหาพาหุํ, กมลานนโลจนํ;

    ‘‘‘Hemavaṇṇaṃ mahābāhuṃ, kamalānanalocanaṃ;

    อุทคฺคตนุชํ หฎฺฐํ, สทฺธวนฺตํ คุเณ มมฯ

    Udaggatanujaṃ haṭṭhaṃ, saddhavantaṃ guṇe mama.

    ๒๖๔.

    264.

    ‘‘‘เอส ปตฺถยเต ฐานํ 1, สีหโฆสสฺส ภิกฺขุโน;

    ‘‘‘Esa patthayate ṭhānaṃ 2, sīhaghosassa bhikkhuno;

    อนาคตมฺหิ อทฺธาเน, ลจฺฉเส ตํ มโนรถํฯ

    Anāgatamhi addhāne, lacchase taṃ manorathaṃ.

    ๒๖๕.

    265.

    ‘‘‘สตสหสฺสิโต กเปฺป, โอกฺกากกุลสมฺภโว;

    ‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;

    โคตโม นาม โคเตฺตน, สตฺถา โลเก ภวิสฺสติฯ

    Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

    ๒๖๖.

    266.

    ‘‘‘ตสฺส ธเมฺมสุ ทายาโท, โอรโส ธมฺมนิมฺมิโต;

    ‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;

    กสฺสโป นาม โคเตฺตน, เหสฺสติ สตฺถุ สาวโก’ฯ

    Kassapo nāma gottena, hessati satthu sāvako’.

    ๒๖๗.

    267.

    ‘‘อิโต เทฺวนวุเต กเปฺป, อหุ สตฺถา อนุตฺตโร;

    ‘‘Ito dvenavute kappe, ahu satthā anuttaro;

    อนูปโม อสทิโส, ผุโสฺส โลกคฺคนายโกฯ

    Anūpamo asadiso, phusso lokagganāyako.

    ๒๖๘.

    268.

    ‘‘โส จ สพฺพํ ตมํ หนฺตฺวา, วิชเฎตฺวา มหาชฎํ;

    ‘‘So ca sabbaṃ tamaṃ hantvā, vijaṭetvā mahājaṭaṃ;

    วสฺสเต อมตํ วุฎฺฐิํ, ตปฺปยโนฺต สเทวกํฯ

    Vassate amataṃ vuṭṭhiṃ, tappayanto sadevakaṃ.

    ๒๖๙.

    269.

    ‘‘ตทา หิ พาราณสิยํ, ราชา ปจฺจา อหุมฺหเส;

    ‘‘Tadā hi bārāṇasiyaṃ, rājā paccā ahumhase;

    ภาตโรมฺห ตโย สเพฺพ, สํวิสฎฺฐาว ราชิโนฯ

    Bhātaromha tayo sabbe, saṃvisaṭṭhāva rājino.

    ๒๗๐.

    270.

    ‘‘วีรงฺครูปา พลิโน, สงฺคาเม อปราชิตา;

    ‘‘Vīraṅgarūpā balino, saṅgāme aparājitā;

    ตทา กุปิตปจฺจโนฺต 3, อเมฺห อาห มหีปติฯ

    Tadā kupitapaccanto 4, amhe āha mahīpati.

    ๒๗๑.

    271.

    ‘‘‘เอถ คนฺตฺวาน ปจฺจนฺตํ, โสเธตฺวา อฎฺฎวีพลํ;

    ‘‘‘Etha gantvāna paccantaṃ, sodhetvā aṭṭavībalaṃ;

    เขมํ วิชิริตํ กตฺวา, ปุน เทถาติ ภาสถ’ฯ

    Khemaṃ vijiritaṃ katvā, puna dethāti bhāsatha’.

    ๒๗๒.

    272.

    ‘‘ตโต มยํ อโวจุมฺห, ยทิ เทยฺยาสิ นายกํ;

    ‘‘Tato mayaṃ avocumha, yadi deyyāsi nāyakaṃ;

    อุปฎฺฐานาย อมฺหากํ, สาธยิสฺสาม โว ตโตฯ

    Upaṭṭhānāya amhākaṃ, sādhayissāma vo tato.

    ๒๗๓.

    273.

    ‘‘ตโต มยํ ลทฺธวรา, ภูมิปาเลน เปสิตา;

    ‘‘Tato mayaṃ laddhavarā, bhūmipālena pesitā;

    นิกฺขิตฺตสตฺถํ ปจฺจนฺตํ, กตฺวา ปุนรุปจฺจ ตํฯ

    Nikkhittasatthaṃ paccantaṃ, katvā punarupacca taṃ.

    ๒๗๔.

    274.

    ‘‘ยาจิตฺวา สตฺถุปฎฺฐานํ, ราชานํ โลกนายกํ;

    ‘‘Yācitvā satthupaṭṭhānaṃ, rājānaṃ lokanāyakaṃ;

    มุนิวีรํ ลภิตฺวาน, ยาวชีวํ ยชิมฺห ตํฯ

    Munivīraṃ labhitvāna, yāvajīvaṃ yajimha taṃ.

    ๒๗๕.

    275.

    ‘‘มหคฺฆานิ จ วตฺถานิ, ปณีตานิ รสานิ จ;

    ‘‘Mahagghāni ca vatthāni, paṇītāni rasāni ca;

    เสนาสนานิ รมฺมานิ, เภสชฺชานิ หิตานิ จฯ

    Senāsanāni rammāni, bhesajjāni hitāni ca.

    ๒๗๖.

    276.

    ‘‘ทตฺวา สสงฺฆมุนิโน 5, ธเมฺมนุปฺปาทิตานิ โน;

    ‘‘Datvā sasaṅghamunino 6, dhammenuppāditāni no;

    สีลวโนฺต การุณิกา, ภาวนายุตฺตมานสาฯ

    Sīlavanto kāruṇikā, bhāvanāyuttamānasā.

    ๒๗๗.

    277.

    ‘‘สทฺธา ปริจริตฺวาน, เมตฺตจิเตฺตน นายกํ;

    ‘‘Saddhā paricaritvāna, mettacittena nāyakaṃ;

    นิพฺพุเต ตมฺหิ โลกเคฺค, ปูชํ กตฺวา ยถาพลํฯ

    Nibbute tamhi lokagge, pūjaṃ katvā yathābalaṃ.

    ๒๗๘.

    278.

    ‘‘ตโต จุตา สนฺตุสิตํ 7, คตา ตตฺถ มหาสุขํ;

    ‘‘Tato cutā santusitaṃ 8, gatā tattha mahāsukhaṃ;

    อนุภูตา มยํ สเพฺพ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ

    Anubhūtā mayaṃ sabbe, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

    ๒๗๙.

    279.

    ‘‘มายากาโร ยถา รเงฺค 9, ทเสฺสสิ วิกติํ พหุํ;

    ‘‘Māyākāro yathā raṅge 10, dassesi vikatiṃ bahuṃ;

    ตถา ภเว ภมโนฺตหํ 11, วิเทหาธิปตี อหุํฯ

    Tathā bhave bhamantohaṃ 12, videhādhipatī ahuṃ.

    ๒๘๐.

    280.

    ‘‘คุณาเจฬสฺส วาเกฺยน, มิจฺฉาทิฎฺฐิคตาสโย;

    ‘‘Guṇāceḷassa vākyena, micchādiṭṭhigatāsayo;

    นรกํ มคฺคมารูโฬฺห, รุจาย มม ธีตุยาฯ

    Narakaṃ maggamārūḷho, rucāya mama dhītuyā.

    ๒๘๑.

    281.

    ‘‘โอวาทํ นาทิยิตฺวาน, พฺรหฺมุนา นารเทนหํ;

    ‘‘Ovādaṃ nādiyitvāna, brahmunā nāradenahaṃ;

    พหุธา สํสิโต สโนฺต, ทิฎฺฐิํ หิตฺวาน ปาปิกํฯ

    Bahudhā saṃsito santo, diṭṭhiṃ hitvāna pāpikaṃ.

    ๒๘๒.

    282.

    ‘‘ปูรยิตฺวา วิเสเสน, ทส กมฺมปถานิหํ;

    ‘‘Pūrayitvā visesena, dasa kammapathānihaṃ;

    หิตฺวาน เทหมคมิํ, สคฺคํ สภวนํ ยถาฯ

    Hitvāna dehamagamiṃ, saggaṃ sabhavanaṃ yathā.

    ๒๘๓.

    283.

    ‘‘ปจฺฉิเม ภเว สมฺปเตฺต, พฺรหฺมพนฺธุ อโหสหํ;

    ‘‘Pacchime bhave sampatte, brahmabandhu ahosahaṃ;

    พาราณสิยํ ผีตายํ, ชาโต วิปฺปมหากุเลฯ

    Bārāṇasiyaṃ phītāyaṃ, jāto vippamahākule.

    ๒๘๔.

    284.

    ‘‘มจฺจุพฺยาธิชรา ภีโต, โอคาเหตฺวา มหาวนํ 13;

    ‘‘Maccubyādhijarā bhīto, ogāhetvā mahāvanaṃ 14;

    นิพฺพานํ ปทเมสโนฺต, ชฎิเลสุ ปริพฺพชิํฯ

    Nibbānaṃ padamesanto, jaṭilesu paribbajiṃ.

    ๒๘๕.

    285.

    ‘‘ตทา เทฺว ภาตโร มยฺหํ, ปพฺพชิํสุ มยา สห;

    ‘‘Tadā dve bhātaro mayhaṃ, pabbajiṃsu mayā saha;

    อุรุเวฬายํ มาเปตฺวา, อสฺสมํ นิวสิํ อหํฯ

    Uruveḷāyaṃ māpetvā, assamaṃ nivasiṃ ahaṃ.

    ๒๘๖.

    286.

    ‘‘กสฺสโป นาม โคเตฺตน, อุรุเวฬนิวาสิโก 15;

    ‘‘Kassapo nāma gottena, uruveḷanivāsiko 16;

    ตโต เม อาสิ ปญฺญตฺติ, อุรุเวฬกสฺสโป อิติฯ

    Tato me āsi paññatti, uruveḷakassapo iti.

    ๒๘๗.

    287.

    ‘‘นทีสกาเส ภาตา เม, นทีกสฺสปสวฺหโย;

    ‘‘Nadīsakāse bhātā me, nadīkassapasavhayo;

    อาสี สกาสนาเมน, คยายํ คยากสฺสโปฯ

    Āsī sakāsanāmena, gayāyaṃ gayākassapo.

    ๒๘๘.

    288.

    ‘‘เทฺว สตานิ กนิฎฺฐสฺส, ตีณิ มชฺฌสฺส ภาตุโน;

    ‘‘Dve satāni kaniṭṭhassa, tīṇi majjhassa bhātuno;

    มม ปญฺจ สตานูนา, สิสฺสา สเพฺพ มมานุคาฯ

    Mama pañca satānūnā, sissā sabbe mamānugā.

    ๒๘๙.

    289.

    ‘‘ตทา อุเปจฺจ มํ พุโทฺธ, กตฺวาน วิวิธานิ เม 17;

    ‘‘Tadā upecca maṃ buddho, katvāna vividhāni me 18;

    ปาฎิหีรานิ โลกโคฺค, วิเนสิ นรสารถิฯ

    Pāṭihīrāni lokaggo, vinesi narasārathi.

    ๒๙๐.

    290.

    ‘‘สหสฺสปริวาเรน, อโหสิํ เอหิภิกฺขุโก;

    ‘‘Sahassaparivārena, ahosiṃ ehibhikkhuko;

    เตเหว สห สเพฺพหิ, อรหตฺตมปาปุณิํฯ

    Teheva saha sabbehi, arahattamapāpuṇiṃ.

    ๒๙๑.

    291.

    ‘‘เต เจวเญฺญ จ พหโว, สิสฺสา มํ ปริวารยุํ;

    ‘‘Te cevaññe ca bahavo, sissā maṃ parivārayuṃ;

    สาสิตุญฺจ สมโตฺถหํ, ตโต มํ อิสิสตฺตโมฯ

    Sāsituñca samatthohaṃ, tato maṃ isisattamo.

    ๒๙๒.

    292.

    ‘‘มหาปริสภาวสฺมิํ , เอตทเคฺค ฐเปสิ มํ;

    ‘‘Mahāparisabhāvasmiṃ , etadagge ṭhapesi maṃ;

    อโห พุเทฺธ กตํ การํ, สผลํ เม อชายถฯ

    Aho buddhe kataṃ kāraṃ, saphalaṃ me ajāyatha.

    ๒๙๓.

    293.

    ‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสโวฯ

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.

    ๒๙๔.

    294.

    ‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ

    ‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

    ๒๙๕.

    295.

    ‘‘ปฎิสมฺภิทา จตโสฺส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ

    ‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

    อิตฺถํ สุทํ อายสฺมา อุรุเวฬกสฺสโป เถโร อิมา คาถาโย

    Itthaṃ sudaṃ āyasmā uruveḷakassapo thero imā gāthāyo

    อภาสิตฺถาติฯ

    Abhāsitthāti.

    อุรุเวฬกสฺสปเตฺถรสฺสาปทานํ อฎฺฐมํฯ

    Uruveḷakassapattherassāpadānaṃ aṭṭhamaṃ.




    Next: ๙. ราธเตฺถรอปทานํ • 9. Rādhattheraapadānaṃ




    Footnotes:
    1. ปตฺถยิ ตํ ฐานํ (สฺยา.)
    2. patthayi taṃ ṭhānaṃ (syā.)
    3. กุปฺปติ ปจฺจโนฺต (ก.)
    4. kuppati paccanto (ka.)
    5. สสํฆสฺส มุเน (สี. ปี.)
    6. sasaṃghassa mune (sī. pī.)
    7. ตาวติํสํ (สฺยา.)
    8. tāvatiṃsaṃ (syā.)
    9. ลโทฺธ (สฺยา. ปี.)
    10. laddho (syā. pī.)
    11. คเมโนฺตหํ (ก.), ภวโนฺตหํ (สฺยา.)
    12. gamentohaṃ (ka.), bhavantohaṃ (syā.)
    13. ชหิตฺวาน มหาธนํ (สี.), ชหิตฺวา จ มหาธนํ (ปี.)
    14. jahitvāna mahādhanaṃ (sī.), jahitvā ca mahādhanaṃ (pī.)
    15. อุรุเวฬาย นิวสิํ (สฺยา.)
    16. uruveḷāya nivasiṃ (syā.)
    17. กตฺวา นานาวิธานิ เม (สี.)
    18. katvā nānāvidhāni me (sī.)



    Related texts:



    อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā / ๘. อุรุเวลกสฺสปเตฺถรอปทานวณฺณนา • 8. Uruvelakassapattheraapadānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact