Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အပဒာနပာဠိ • Apadānapāḷi |
၈. ဥရုဝေဠကသ္သပတ္ထေရအပဒာနံ
8. Uruveḷakassapattheraapadānaṃ
၂၅၁.
251.
‘‘ပဒုမုတ္တရော နာမ ဇိနော၊ သဗ္ဗလောကဝိဒူ မုနိ။
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbalokavidū muni;
ဣတော သတသဟသ္သမ္ဟိ၊ ကပ္ပေ ဥပ္ပဇ္ဇိ စက္ခုမာ။
Ito satasahassamhi, kappe uppajji cakkhumā.
၂၅၂.
252.
‘‘ဩဝာဒကော ဝိညာပကော၊ တာရကော သဗ္ဗပာဏိနံ။
‘‘Ovādako viññāpako, tārako sabbapāṇinaṃ;
ဒေသနာကုသလော ဗုဒ္ဓော၊ တာရေသိ ဇနတံ ဗဟုံ။
Desanākusalo buddho, tāresi janataṃ bahuṃ.
၂၅၃.
253.
‘‘အနုကမ္ပကော ကာရုဏိကော၊ ဟိတေသီ သဗ္ဗပာဏိနံ။
‘‘Anukampako kāruṇiko, hitesī sabbapāṇinaṃ;
သမ္ပတ္တေ တိတ္ထိယေ သဗ္ဗေ၊ ပဉ္စသီလေ ပတိဋ္ဌပိ။
Sampatte titthiye sabbe, pañcasīle patiṭṭhapi.
၂၅၄.
254.
‘‘ဧဝံ နိရာကုလံ အာသိ၊ သုညတံ တိတ္ထိယေဟိ စ။
‘‘Evaṃ nirākulaṃ āsi, suññataṃ titthiyehi ca;
ဝိစိတ္တံ အရဟန္တေဟိ၊ ဝသီဘူတေဟိ တာဒိဘိ။
Vicittaṃ arahantehi, vasībhūtehi tādibhi.
၂၅၅.
255.
‘‘ရတနာနဋ္ဌပညာသံ၊ ဥဂ္ဂတော သော မဟာမုနိ။
‘‘Ratanānaṭṭhapaññāsaṃ, uggato so mahāmuni;
ကဉ္စနဂ္ဃိယသင္ကာသော၊ ဗာတ္တိံသဝရလက္ခဏော။
Kañcanagghiyasaṅkāso, bāttiṃsavaralakkhaṇo.
၂၅၆.
256.
‘‘ဝသ္သသတသဟသ္သာနိ ၊ အာယု ဝိဇ္ဇတိ တာဝဒေ။
‘‘Vassasatasahassāni , āyu vijjati tāvade;
တာဝတာ တိဋ္ဌမာနော သော၊ တာရေသိ ဇနတံ ဗဟုံ။
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
၂၅၇.
257.
‘‘တဒာဟံ ဟံသဝတိယာ၊ ဗ္ရာဟ္မဏော သာဓုသမ္မတော။
‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyā, brāhmaṇo sādhusammato;
ဥပေစ္စ လောကပဇ္ဇောတံ၊ အသ္သောသိံ ဓမ္မဒေသနံ။
Upecca lokapajjotaṃ, assosiṃ dhammadesanaṃ.
၂၅၈.
258.
‘‘တဒာ မဟာပရိသတိံ၊ မဟာပရိသသာဝကံ။
‘‘Tadā mahāparisatiṃ, mahāparisasāvakaṃ;
ဌပေန္တံ ဧတဒဂ္ဂမ္ဟိ၊ သုတ္ဝာန မုဒိတော အဟံ။
Ṭhapentaṃ etadaggamhi, sutvāna mudito ahaṃ.
၂၅၉.
259.
‘‘မဟတာ ပရိဝာရေန၊ နိမန္တေတ္ဝာ မဟာဇိနံ။
‘‘Mahatā parivārena, nimantetvā mahājinaṃ;
ဗ္ရာဟ္မဏာနံ သဟသ္သေန၊ သဟဒာနမဒာသဟံ။
Brāhmaṇānaṃ sahassena, sahadānamadāsahaṃ.
၂၆၀.
260.
‘‘မဟာဒာနံ ဒဒိတ္ဝာန၊ အဘိဝာဒိယ နာယကံ။
‘‘Mahādānaṃ daditvāna, abhivādiya nāyakaṃ;
ဧကမန္တံ ဌိတော ဟဋ္ဌော၊ ဣဒံ ဝစနမဗ္ရဝိံ။
Ekamantaṃ ṭhito haṭṭho, idaṃ vacanamabraviṃ.
၂၆၁.
261.
‘‘‘တယိ သဒ္ဓာယ မေ ဝီရ၊ အဓိကာရဂုဏေန စ။
‘‘‘Tayi saddhāya me vīra, adhikāraguṇena ca;
ပရိသာ မဟတီ ဟောတု၊ နိဗ္ဗတ္တသ္သ တဟိံ တဟိံ’။
Parisā mahatī hotu, nibbattassa tahiṃ tahiṃ’.
၂၆၂.
262.
‘‘တဒာ အဝောစ ပရိသံ၊ ဂဇဂဇ္ဇိတသုသ္သရော။
‘‘Tadā avoca parisaṃ, gajagajjitasussaro;
ကရဝီကရုတော သတ္ထာ၊ ‘ဧတံ ပသ္သထ ဗ္ရာဟ္မဏံ။
Karavīkaruto satthā, ‘etaṃ passatha brāhmaṇaṃ.
၂၆၃.
263.
‘‘‘ဟေမဝဏ္ဏံ မဟာဗာဟုံ၊ ကမလာနနလောစနံ။
‘‘‘Hemavaṇṇaṃ mahābāhuṃ, kamalānanalocanaṃ;
ဥဒဂ္ဂတနုဇံ ဟဋ္ဌံ၊ သဒ္ဓဝန္တံ ဂုဏေ မမ။
Udaggatanujaṃ haṭṭhaṃ, saddhavantaṃ guṇe mama.
၂၆၄.
264.
အနာဂတမ္ဟိ အဒ္ဓာနေ၊ လစ္ဆသေ တံ မနောရထံ။
Anāgatamhi addhāne, lacchase taṃ manorathaṃ.
၂၆၅.
265.
‘‘‘သတသဟသ္သိတော ကပ္ပေ၊ ဩက္ကာကကုလသမ္ဘဝော။
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
ဂောတမော နာမ ဂောတ္တေန၊ သတ္ထာ လောကေ ဘဝိသ္သတိ။
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
၂၆၆.
266.
‘‘‘တသ္သ ဓမ္မေသု ဒာယာဒော၊ ဩရသော ဓမ္မနိမ္မိတော။
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
ကသ္သပော နာမ ဂောတ္တေန၊ ဟေသ္သတိ သတ္ထု သာဝကော’။
Kassapo nāma gottena, hessati satthu sāvako’.
၂၆၇.
267.
‘‘ဣတော ဒ္ဝေနဝုတေ ကပ္ပေ၊ အဟု သတ္ထာ အနုတ္တရော။
‘‘Ito dvenavute kappe, ahu satthā anuttaro;
အနူပမော အသဒိသော၊ ဖုသ္သော လောကဂ္ဂနာယကော။
Anūpamo asadiso, phusso lokagganāyako.
၂၆၈.
268.
‘‘သော စ သဗ္ဗံ တမံ ဟန္တ္ဝာ၊ ဝိဇဋေတ္ဝာ မဟာဇဋံ။
‘‘So ca sabbaṃ tamaṃ hantvā, vijaṭetvā mahājaṭaṃ;
ဝသ္သတေ အမတံ ဝုဋ္ဌိံ၊ တပ္ပယန္တော သဒေဝကံ။
Vassate amataṃ vuṭṭhiṃ, tappayanto sadevakaṃ.
၂၆၉.
269.
‘‘တဒာ ဟိ ဗာရာဏသိယံ၊ ရာဇာ ပစ္စာ အဟုမ္ဟသေ။
‘‘Tadā hi bārāṇasiyaṃ, rājā paccā ahumhase;
ဘာတရောမ္ဟ တယော သဗ္ဗေ၊ သံဝိသဋ္ဌာဝ ရာဇိနော။
Bhātaromha tayo sabbe, saṃvisaṭṭhāva rājino.
၂၇၀.
270.
‘‘ဝီရင္ဂရူပာ ဗလိနော၊ သင္ဂာမေ အပရာဇိတာ။
‘‘Vīraṅgarūpā balino, saṅgāme aparājitā;
၂၇၁.
271.
‘‘‘ဧထ ဂန္တ္ဝာန ပစ္စန္တံ၊ သောဓေတ္ဝာ အဋ္ဋဝီဗလံ။
‘‘‘Etha gantvāna paccantaṃ, sodhetvā aṭṭavībalaṃ;
ခေမံ ဝိဇိရိတံ ကတ္ဝာ၊ ပုန ဒေထာတိ ဘာသထ’။
Khemaṃ vijiritaṃ katvā, puna dethāti bhāsatha’.
၂၇၂.
272.
‘‘တတော မယံ အဝောစုမ္ဟ၊ ယဒိ ဒေယ္ယာသိ နာယကံ။
‘‘Tato mayaṃ avocumha, yadi deyyāsi nāyakaṃ;
ဥပဋ္ဌာနာယ အမ္ဟာကံ၊ သာဓယိသ္သာမ ဝော တတော။
Upaṭṭhānāya amhākaṃ, sādhayissāma vo tato.
၂၇၃.
273.
‘‘တတော မယံ လဒ္ဓဝရာ၊ ဘူမိပာလေန ပေသိတာ။
‘‘Tato mayaṃ laddhavarā, bhūmipālena pesitā;
နိက္ခိတ္တသတ္ထံ ပစ္စန္တံ၊ ကတ္ဝာ ပုနရုပစ္စ တံ။
Nikkhittasatthaṃ paccantaṃ, katvā punarupacca taṃ.
၂၇၄.
274.
‘‘ယာစိတ္ဝာ သတ္ထုပဋ္ဌာနံ၊ ရာဇာနံ လောကနာယကံ။
‘‘Yācitvā satthupaṭṭhānaṃ, rājānaṃ lokanāyakaṃ;
မုနိဝီရံ လဘိတ္ဝာန၊ ယာဝဇီဝံ ယဇိမ္ဟ တံ။
Munivīraṃ labhitvāna, yāvajīvaṃ yajimha taṃ.
၂၇၅.
275.
‘‘မဟဂ္ဃာနိ စ ဝတ္ထာနိ၊ ပဏီတာနိ ရသာနိ စ။
‘‘Mahagghāni ca vatthāni, paṇītāni rasāni ca;
သေနာသနာနိ ရမ္မာနိ၊ ဘေသဇ္ဇာနိ ဟိတာနိ စ။
Senāsanāni rammāni, bhesajjāni hitāni ca.
၂၇၆.
276.
သီလဝန္တော ကာရုဏိကာ၊ ဘာဝနာယုတ္တမာနသာ။
Sīlavanto kāruṇikā, bhāvanāyuttamānasā.
၂၇၇.
277.
‘‘သဒ္ဓာ ပရိစရိတ္ဝာန၊ မေတ္တစိတ္တေန နာယကံ။
‘‘Saddhā paricaritvāna, mettacittena nāyakaṃ;
နိဗ္ဗုတေ တမ္ဟိ လောကဂ္ဂေ၊ ပူဇံ ကတ္ဝာ ယထာဗလံ။
Nibbute tamhi lokagge, pūjaṃ katvā yathābalaṃ.
၂၇၈.
278.
အနုဘူတာ မယံ သဗ္ဗေ၊ ဗုဒ္ဓပူဇာယိဒံ ဖလံ။
Anubhūtā mayaṃ sabbe, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
၂၇၉.
279.
၂၈၀.
280.
‘‘ဂုဏာစေဠသ္သ ဝာက္ယေန၊ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိဂတာသယော။
‘‘Guṇāceḷassa vākyena, micchādiṭṭhigatāsayo;
နရကံ မဂ္ဂမာရူဠ္ဟော၊ ရုစာယ မမ ဓီတုယာ။
Narakaṃ maggamārūḷho, rucāya mama dhītuyā.
၂၈၁.
281.
‘‘ဩဝာဒံ နာဒိယိတ္ဝာန၊ ဗ္ရဟ္မုနာ နာရဒေနဟံ။
‘‘Ovādaṃ nādiyitvāna, brahmunā nāradenahaṃ;
ဗဟုဓာ သံသိတော သန္တော၊ ဒိဋ္ဌိံ ဟိတ္ဝာန ပာပိကံ။
Bahudhā saṃsito santo, diṭṭhiṃ hitvāna pāpikaṃ.
၂၈၂.
282.
‘‘ပူရယိတ္ဝာ ဝိသေသေန၊ ဒသ ကမ္မပထာနိဟံ။
‘‘Pūrayitvā visesena, dasa kammapathānihaṃ;
ဟိတ္ဝာန ဒေဟမဂမိံ၊ သဂ္ဂံ သဘဝနံ ယထာ။
Hitvāna dehamagamiṃ, saggaṃ sabhavanaṃ yathā.
၂၈၃.
283.
‘‘ပစ္ဆိမေ ဘဝေ သမ္ပတ္တေ၊ ဗ္ရဟ္မဗန္ဓု အဟောသဟံ။
‘‘Pacchime bhave sampatte, brahmabandhu ahosahaṃ;
ဗာရာဏသိယံ ဖီတာယံ၊ ဇာတော ဝိပ္ပမဟာကုလေ။
Bārāṇasiyaṃ phītāyaṃ, jāto vippamahākule.
၂၈၄.
284.
နိဗ္ဗာနံ ပဒမေသန္တော၊ ဇဋိလေသု ပရိဗ္ဗဇိံ။
Nibbānaṃ padamesanto, jaṭilesu paribbajiṃ.
၂၈၅.
285.
‘‘တဒာ ဒ္ဝေ ဘာတရော မယ္ဟံ၊ ပဗ္ဗဇိံသု မယာ သဟ။
‘‘Tadā dve bhātaro mayhaṃ, pabbajiṃsu mayā saha;
ဥရုဝေဠာယံ မာပေတ္ဝာ၊ အသ္သမံ နိဝသိံ အဟံ။
Uruveḷāyaṃ māpetvā, assamaṃ nivasiṃ ahaṃ.
၂၈၆.
286.
တတော မေ အာသိ ပညတ္တိ၊ ဥရုဝေဠကသ္သပော ဣတိ။
Tato me āsi paññatti, uruveḷakassapo iti.
၂၈၇.
287.
‘‘နဒီသကာသေ ဘာတာ မေ၊ နဒီကသ္သပသဝ္ဟယော။
‘‘Nadīsakāse bhātā me, nadīkassapasavhayo;
အာသီ သကာသနာမေန၊ ဂယာယံ ဂယာကသ္သပော။
Āsī sakāsanāmena, gayāyaṃ gayākassapo.
၂၈၈.
288.
‘‘ဒ္ဝေ သတာနိ ကနိဋ္ဌသ္သ၊ တီဏိ မဇ္ဈသ္သ ဘာတုနော။
‘‘Dve satāni kaniṭṭhassa, tīṇi majjhassa bhātuno;
မမ ပဉ္စ သတာနူနာ၊ သိသ္သာ သဗ္ဗေ မမာနုဂာ။
Mama pañca satānūnā, sissā sabbe mamānugā.
၂၈၉.
289.
ပာဋိဟီရာနိ လောကဂ္ဂော၊ ဝိနေသိ နရသာရထိ။
Pāṭihīrāni lokaggo, vinesi narasārathi.
၂၉၀.
290.
‘‘သဟသ္သပရိဝာရေန၊ အဟောသိံ ဧဟိဘိက္ခုကော။
‘‘Sahassaparivārena, ahosiṃ ehibhikkhuko;
တေဟေဝ သဟ သဗ္ဗေဟိ၊ အရဟတ္တမပာပုဏိံ။
Teheva saha sabbehi, arahattamapāpuṇiṃ.
၂၉၁.
291.
‘‘တေ စေဝညေ စ ဗဟဝော၊ သိသ္သာ မံ ပရိဝာရယုံ။
‘‘Te cevaññe ca bahavo, sissā maṃ parivārayuṃ;
သာသိတုဉ္စ သမတ္ထောဟံ၊ တတော မံ ဣသိသတ္တမော။
Sāsituñca samatthohaṃ, tato maṃ isisattamo.
၂၉၂.
292.
‘‘မဟာပရိသဘာဝသ္မိံ ၊ ဧတဒဂ္ဂေ ဌပေသိ မံ။
‘‘Mahāparisabhāvasmiṃ , etadagge ṭhapesi maṃ;
အဟော ဗုဒ္ဓေ ကတံ ကာရံ၊ သဖလံ မေ အဇာယထ။
Aho buddhe kataṃ kāraṃ, saphalaṃ me ajāyatha.
၂၉၃.
293.
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယ္ဟံ။ပေ.။ ဝိဟရာမိ အနာသဝော။
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
၂၉၄.
294.
‘‘သ္ဝာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ.။ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ။
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
၂၉၅.
295.
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒာ စတသ္သော။ပေ.။ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ’’။
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ဥရုဝေဠကသ္သပော ထေရော ဣမာ ဂာထာယော
Itthaṃ sudaṃ āyasmā uruveḷakassapo thero imā gāthāyo
အဘာသိတ္ထာတိ။
Abhāsitthāti.
ဥရုဝေဠကသ္သပတ္ထေရသ္သာပဒာနံ အဋ္ဌမံ။
Uruveḷakassapattherassāpadānaṃ aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / အပဒာန-အဋ္ဌကထာ • Apadāna-aṭṭhakathā / ၈. ဥရုဝေလကသ္သပတ္ထေရအပဒာနဝဏ္ဏနာ • 8. Uruvelakassapattheraapadānavaṇṇanā