Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അപദാനപാളി • Apadānapāḷi |
൮. ഉരുവേളകസ്സപത്ഥേരഅപദാനം
8. Uruveḷakassapattheraapadānaṃ
൨൫൧.
251.
‘‘പദുമുത്തരോ നാമ ജിനോ, സബ്ബലോകവിദൂ മുനി;
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbalokavidū muni;
ഇതോ സതസഹസ്സമ്ഹി, കപ്പേ ഉപ്പജ്ജി ചക്ഖുമാ.
Ito satasahassamhi, kappe uppajji cakkhumā.
൨൫൨.
252.
‘‘ഓവാദകോ വിഞ്ഞാപകോ, താരകോ സബ്ബപാണിനം;
‘‘Ovādako viññāpako, tārako sabbapāṇinaṃ;
ദേസനാകുസലോ ബുദ്ധോ, താരേസി ജനതം ബഹും.
Desanākusalo buddho, tāresi janataṃ bahuṃ.
൨൫൩.
253.
‘‘അനുകമ്പകോ കാരുണികോ, ഹിതേസീ സബ്ബപാണിനം;
‘‘Anukampako kāruṇiko, hitesī sabbapāṇinaṃ;
സമ്പത്തേ തിത്ഥിയേ സബ്ബേ, പഞ്ചസീലേ പതിട്ഠപി.
Sampatte titthiye sabbe, pañcasīle patiṭṭhapi.
൨൫൪.
254.
‘‘ഏവം നിരാകുലം ആസി, സുഞ്ഞതം തിത്ഥിയേഹി ച;
‘‘Evaṃ nirākulaṃ āsi, suññataṃ titthiyehi ca;
വിചിത്തം അരഹന്തേഹി, വസീഭൂതേഹി താദിഭി.
Vicittaṃ arahantehi, vasībhūtehi tādibhi.
൨൫൫.
255.
‘‘രതനാനട്ഠപഞ്ഞാസം, ഉഗ്ഗതോ സോ മഹാമുനി;
‘‘Ratanānaṭṭhapaññāsaṃ, uggato so mahāmuni;
കഞ്ചനഗ്ഘിയസങ്കാസോ, ബാത്തിംസവരലക്ഖണോ.
Kañcanagghiyasaṅkāso, bāttiṃsavaralakkhaṇo.
൨൫൬.
256.
‘‘വസ്സസതസഹസ്സാനി , ആയു വിജ്ജതി താവദേ;
‘‘Vassasatasahassāni , āyu vijjati tāvade;
താവതാ തിട്ഠമാനോ സോ, താരേസി ജനതം ബഹും.
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
൨൫൭.
257.
‘‘തദാഹം ഹംസവതിയാ, ബ്രാഹ്മണോ സാധുസമ്മതോ;
‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyā, brāhmaṇo sādhusammato;
ഉപേച്ച ലോകപജ്ജോതം, അസ്സോസിം ധമ്മദേസനം.
Upecca lokapajjotaṃ, assosiṃ dhammadesanaṃ.
൨൫൮.
258.
‘‘തദാ മഹാപരിസതിം, മഹാപരിസസാവകം;
‘‘Tadā mahāparisatiṃ, mahāparisasāvakaṃ;
ഠപേന്തം ഏതദഗ്ഗമ്ഹി, സുത്വാന മുദിതോ അഹം.
Ṭhapentaṃ etadaggamhi, sutvāna mudito ahaṃ.
൨൫൯.
259.
‘‘മഹതാ പരിവാരേന, നിമന്തേത്വാ മഹാജിനം;
‘‘Mahatā parivārena, nimantetvā mahājinaṃ;
ബ്രാഹ്മണാനം സഹസ്സേന, സഹദാനമദാസഹം.
Brāhmaṇānaṃ sahassena, sahadānamadāsahaṃ.
൨൬൦.
260.
‘‘മഹാദാനം ദദിത്വാന, അഭിവാദിയ നായകം;
‘‘Mahādānaṃ daditvāna, abhivādiya nāyakaṃ;
ഏകമന്തം ഠിതോ ഹട്ഠോ, ഇദം വചനമബ്രവിം.
Ekamantaṃ ṭhito haṭṭho, idaṃ vacanamabraviṃ.
൨൬൧.
261.
‘‘‘തയി സദ്ധായ മേ വീര, അധികാരഗുണേന ച;
‘‘‘Tayi saddhāya me vīra, adhikāraguṇena ca;
പരിസാ മഹതീ ഹോതു, നിബ്ബത്തസ്സ തഹിം തഹിം’.
Parisā mahatī hotu, nibbattassa tahiṃ tahiṃ’.
൨൬൨.
262.
‘‘തദാ അവോച പരിസം, ഗജഗജ്ജിതസുസ്സരോ;
‘‘Tadā avoca parisaṃ, gajagajjitasussaro;
കരവീകരുതോ സത്ഥാ, ‘ഏതം പസ്സഥ ബ്രാഹ്മണം.
Karavīkaruto satthā, ‘etaṃ passatha brāhmaṇaṃ.
൨൬൩.
263.
‘‘‘ഹേമവണ്ണം മഹാബാഹും, കമലാനനലോചനം;
‘‘‘Hemavaṇṇaṃ mahābāhuṃ, kamalānanalocanaṃ;
ഉദഗ്ഗതനുജം ഹട്ഠം, സദ്ധവന്തം ഗുണേ മമ.
Udaggatanujaṃ haṭṭhaṃ, saddhavantaṃ guṇe mama.
൨൬൪.
264.
അനാഗതമ്ഹി അദ്ധാനേ, ലച്ഛസേ തം മനോരഥം.
Anāgatamhi addhāne, lacchase taṃ manorathaṃ.
൨൬൫.
265.
‘‘‘സതസഹസ്സിതോ കപ്പേ, ഓക്കാകകുലസമ്ഭവോ;
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
ഗോതമോ നാമ ഗോത്തേന, സത്ഥാ ലോകേ ഭവിസ്സതി.
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
൨൬൬.
266.
‘‘‘തസ്സ ധമ്മേസു ദായാദോ, ഓരസോ ധമ്മനിമ്മിതോ;
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
കസ്സപോ നാമ ഗോത്തേന, ഹേസ്സതി സത്ഥു സാവകോ’.
Kassapo nāma gottena, hessati satthu sāvako’.
൨൬൭.
267.
‘‘ഇതോ ദ്വേനവുതേ കപ്പേ, അഹു സത്ഥാ അനുത്തരോ;
‘‘Ito dvenavute kappe, ahu satthā anuttaro;
അനൂപമോ അസദിസോ, ഫുസ്സോ ലോകഗ്ഗനായകോ.
Anūpamo asadiso, phusso lokagganāyako.
൨൬൮.
268.
‘‘സോ ച സബ്ബം തമം ഹന്ത്വാ, വിജടേത്വാ മഹാജടം;
‘‘So ca sabbaṃ tamaṃ hantvā, vijaṭetvā mahājaṭaṃ;
വസ്സതേ അമതം വുട്ഠിം, തപ്പയന്തോ സദേവകം.
Vassate amataṃ vuṭṭhiṃ, tappayanto sadevakaṃ.
൨൬൯.
269.
‘‘തദാ ഹി ബാരാണസിയം, രാജാ പച്ചാ അഹുമ്ഹസേ;
‘‘Tadā hi bārāṇasiyaṃ, rājā paccā ahumhase;
ഭാതരോമ്ഹ തയോ സബ്ബേ, സംവിസട്ഠാവ രാജിനോ.
Bhātaromha tayo sabbe, saṃvisaṭṭhāva rājino.
൨൭൦.
270.
‘‘വീരങ്ഗരൂപാ ബലിനോ, സങ്ഗാമേ അപരാജിതാ;
‘‘Vīraṅgarūpā balino, saṅgāme aparājitā;
൨൭൧.
271.
‘‘‘ഏഥ ഗന്ത്വാന പച്ചന്തം, സോധേത്വാ അട്ടവീബലം;
‘‘‘Etha gantvāna paccantaṃ, sodhetvā aṭṭavībalaṃ;
ഖേമം വിജിരിതം കത്വാ, പുന ദേഥാതി ഭാസഥ’.
Khemaṃ vijiritaṃ katvā, puna dethāti bhāsatha’.
൨൭൨.
272.
‘‘തതോ മയം അവോചുമ്ഹ, യദി ദേയ്യാസി നായകം;
‘‘Tato mayaṃ avocumha, yadi deyyāsi nāyakaṃ;
ഉപട്ഠാനായ അമ്ഹാകം, സാധയിസ്സാമ വോ തതോ.
Upaṭṭhānāya amhākaṃ, sādhayissāma vo tato.
൨൭൩.
273.
‘‘തതോ മയം ലദ്ധവരാ, ഭൂമിപാലേന പേസിതാ;
‘‘Tato mayaṃ laddhavarā, bhūmipālena pesitā;
നിക്ഖിത്തസത്ഥം പച്ചന്തം, കത്വാ പുനരുപച്ച തം.
Nikkhittasatthaṃ paccantaṃ, katvā punarupacca taṃ.
൨൭൪.
274.
‘‘യാചിത്വാ സത്ഥുപട്ഠാനം, രാജാനം ലോകനായകം;
‘‘Yācitvā satthupaṭṭhānaṃ, rājānaṃ lokanāyakaṃ;
മുനിവീരം ലഭിത്വാന, യാവജീവം യജിമ്ഹ തം.
Munivīraṃ labhitvāna, yāvajīvaṃ yajimha taṃ.
൨൭൫.
275.
‘‘മഹഗ്ഘാനി ച വത്ഥാനി, പണീതാനി രസാനി ച;
‘‘Mahagghāni ca vatthāni, paṇītāni rasāni ca;
സേനാസനാനി രമ്മാനി, ഭേസജ്ജാനി ഹിതാനി ച.
Senāsanāni rammāni, bhesajjāni hitāni ca.
൨൭൬.
276.
സീലവന്തോ കാരുണികാ, ഭാവനായുത്തമാനസാ.
Sīlavanto kāruṇikā, bhāvanāyuttamānasā.
൨൭൭.
277.
‘‘സദ്ധാ പരിചരിത്വാന, മേത്തചിത്തേന നായകം;
‘‘Saddhā paricaritvāna, mettacittena nāyakaṃ;
നിബ്ബുതേ തമ്ഹി ലോകഗ്ഗേ, പൂജം കത്വാ യഥാബലം.
Nibbute tamhi lokagge, pūjaṃ katvā yathābalaṃ.
൨൭൮.
278.
അനുഭൂതാ മയം സബ്ബേ, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
Anubhūtā mayaṃ sabbe, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
൨൭൯.
279.
൨൮൦.
280.
‘‘ഗുണാചേളസ്സ വാക്യേന, മിച്ഛാദിട്ഠിഗതാസയോ;
‘‘Guṇāceḷassa vākyena, micchādiṭṭhigatāsayo;
നരകം മഗ്ഗമാരൂള്ഹോ, രുചായ മമ ധീതുയാ.
Narakaṃ maggamārūḷho, rucāya mama dhītuyā.
൨൮൧.
281.
‘‘ഓവാദം നാദിയിത്വാന, ബ്രഹ്മുനാ നാരദേനഹം;
‘‘Ovādaṃ nādiyitvāna, brahmunā nāradenahaṃ;
ബഹുധാ സംസിതോ സന്തോ, ദിട്ഠിം ഹിത്വാന പാപികം.
Bahudhā saṃsito santo, diṭṭhiṃ hitvāna pāpikaṃ.
൨൮൨.
282.
‘‘പൂരയിത്വാ വിസേസേന, ദസ കമ്മപഥാനിഹം;
‘‘Pūrayitvā visesena, dasa kammapathānihaṃ;
ഹിത്വാന ദേഹമഗമിം, സഗ്ഗം സഭവനം യഥാ.
Hitvāna dehamagamiṃ, saggaṃ sabhavanaṃ yathā.
൨൮൩.
283.
‘‘പച്ഛിമേ ഭവേ സമ്പത്തേ, ബ്രഹ്മബന്ധു അഹോസഹം;
‘‘Pacchime bhave sampatte, brahmabandhu ahosahaṃ;
ബാരാണസിയം ഫീതായം, ജാതോ വിപ്പമഹാകുലേ.
Bārāṇasiyaṃ phītāyaṃ, jāto vippamahākule.
൨൮൪.
284.
നിബ്ബാനം പദമേസന്തോ, ജടിലേസു പരിബ്ബജിം.
Nibbānaṃ padamesanto, jaṭilesu paribbajiṃ.
൨൮൫.
285.
‘‘തദാ ദ്വേ ഭാതരോ മയ്ഹം, പബ്ബജിംസു മയാ സഹ;
‘‘Tadā dve bhātaro mayhaṃ, pabbajiṃsu mayā saha;
ഉരുവേളായം മാപേത്വാ, അസ്സമം നിവസിം അഹം.
Uruveḷāyaṃ māpetvā, assamaṃ nivasiṃ ahaṃ.
൨൮൬.
286.
തതോ മേ ആസി പഞ്ഞത്തി, ഉരുവേളകസ്സപോ ഇതി.
Tato me āsi paññatti, uruveḷakassapo iti.
൨൮൭.
287.
‘‘നദീസകാസേ ഭാതാ മേ, നദീകസ്സപസവ്ഹയോ;
‘‘Nadīsakāse bhātā me, nadīkassapasavhayo;
ആസീ സകാസനാമേന, ഗയായം ഗയാകസ്സപോ.
Āsī sakāsanāmena, gayāyaṃ gayākassapo.
൨൮൮.
288.
‘‘ദ്വേ സതാനി കനിട്ഠസ്സ, തീണി മജ്ഝസ്സ ഭാതുനോ;
‘‘Dve satāni kaniṭṭhassa, tīṇi majjhassa bhātuno;
മമ പഞ്ച സതാനൂനാ, സിസ്സാ സബ്ബേ മമാനുഗാ.
Mama pañca satānūnā, sissā sabbe mamānugā.
൨൮൯.
289.
പാടിഹീരാനി ലോകഗ്ഗോ, വിനേസി നരസാരഥി.
Pāṭihīrāni lokaggo, vinesi narasārathi.
൨൯൦.
290.
‘‘സഹസ്സപരിവാരേന, അഹോസിം ഏഹിഭിക്ഖുകോ;
‘‘Sahassaparivārena, ahosiṃ ehibhikkhuko;
തേഹേവ സഹ സബ്ബേഹി, അരഹത്തമപാപുണിം.
Teheva saha sabbehi, arahattamapāpuṇiṃ.
൨൯൧.
291.
‘‘തേ ചേവഞ്ഞേ ച ബഹവോ, സിസ്സാ മം പരിവാരയും;
‘‘Te cevaññe ca bahavo, sissā maṃ parivārayuṃ;
സാസിതുഞ്ച സമത്ഥോഹം, തതോ മം ഇസിസത്തമോ.
Sāsituñca samatthohaṃ, tato maṃ isisattamo.
൨൯൨.
292.
‘‘മഹാപരിസഭാവസ്മിം , ഏതദഗ്ഗേ ഠപേസി മം;
‘‘Mahāparisabhāvasmiṃ , etadagge ṭhapesi maṃ;
അഹോ ബുദ്ധേ കതം കാരം, സഫലം മേ അജായഥ.
Aho buddhe kataṃ kāraṃ, saphalaṃ me ajāyatha.
൨൯൩.
293.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… വിഹരാമി അനാസവോ.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
൨൯൪.
294.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
൨൯൫.
295.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ ഉരുവേളകസ്സപോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ
Itthaṃ sudaṃ āyasmā uruveḷakassapo thero imā gāthāyo
അഭാസിത്ഥാതി.
Abhāsitthāti.
ഉരുവേളകസ്സപത്ഥേരസ്സാപദാനം അട്ഠമം.
Uruveḷakassapattherassāpadānaṃ aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / അപദാന-അട്ഠകഥാ • Apadāna-aṭṭhakathā / ൮. ഉരുവേലകസ്സപത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ • 8. Uruvelakassapattheraapadānavaṇṇanā