Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అపదాన-అట్ఠకథా • Apadāna-aṭṭhakathā |
౮. ఉరువేలకస్సపత్థేరఅపదానవణ్ణనా
8. Uruvelakassapattheraapadānavaṇṇanā
అట్ఠమాపదానే పదుముత్తరో నామ జినోతిఆదికం ఆయస్మతో ఉరువేలకస్సపత్థేరస్స అపదానం. అయమ్పి పురిమబుద్ధేసు కతాధికారో తత్థ తత్థ భవే వివట్టూపనిస్సయాని పుఞ్ఞాని ఉపచినన్తో పదుముత్తరస్స భగవతో కాలే కులగేహే నిబ్బత్తో వయప్పత్తో సత్థు సన్తికే ధమ్మం సుత్వా సత్థారం ఏకం భిక్ఖుం మహాపరివారానం అగ్గట్ఠానే ఠపేన్తం దిస్వా సయమ్పి తం ఠానన్తరం పత్థేన్తో మహాదానం దత్వా పణిధానం అకాసి. భగవా చస్స అనన్తరాయతం దిస్వా ‘‘అనాగతే గోతమబుద్ధస్స సాసనే మహాపరివారానం అగ్గో భవిస్సతీ’’తి బ్యాకాసి. సో తత్థ యావతాయుకం పుఞ్ఞాని కత్వా తతో చవిత్వా దేవమనుస్సేసు సంసరన్తో ఇతో ద్వేనవుతికప్పమత్థకే ఫుస్సస్స భగవతో వేమాతికకనిట్ఠభాతా హుత్వా నిబ్బత్తో, అఞ్ఞేపిస్స ద్వే కనిట్ఠభాతరో అహేసుం. తే తయో బుద్ధప్పముఖభిక్ఖుసఙ్ఘం నిమన్తేత్వా పరమాయ పూజాయ పూజేత్వా యావజీవం కుసలం కత్వా దేవమనుస్సేసు సంసరన్తో అమ్హాకం భగవతో ఉప్పత్తితో పురేతరమేవ బారాణసియం బ్రాహ్మణకులే తయో భాతరో హుత్వా నిబ్బత్తా గోత్తవసేన తయోపి కస్సపాతి ఏవం నామకా అహేసుం. తే తయో వయప్పత్తా తయో వేదే ఉగ్గణ్హింసు. తేసం జేట్ఠభాతికస్స పఞ్చమాణవకసతాని పరివారా, మజ్ఝిమస్స తీణి, కనిట్ఠస్స ద్వే, తే అత్తనో గన్థేసు సారం ఓలోకేన్తా దిట్ఠధమ్మికమేవ అత్థం దిస్వా పబ్బజ్జం రోచేసుం. తేసు జేట్ఠభాతా అత్తనో పరివారేన సద్ధిం ఉరువేలం గన్త్వా ఇసిపబ్బజ్జం పబ్బజిత్వా ఉరువేలకస్సపో నామ జాతో, మజ్ఝిమో గఙ్గానదీవఙ్కే పబ్బజితో నదీకస్సపో నామ జాతో, కనిట్ఠో గయాసీసే పబ్బజితో గయాకస్సపో నామ జాతో. ఏవం తేసు ఇసిపబ్బజ్జం పబ్బజిత్వా తత్థ తత్థ వసన్తేసు బహూనం దివసానం అచ్చయేన అమ్హాకం బోధిసత్తో మహాభినిక్ఖమనం నిక్ఖమిత్వా పటివిద్ధసబ్బఞ్ఞుతఞ్ఞాణో అనుక్కమేన ధమ్మచక్కం పవత్తేత్వా పఞ్చవగ్గియత్థేరే అరహత్తే పతిట్ఠాపేత్వా యసకులపుత్తప్పముఖే పఞ్చపఞ్ఞాసజనే సహాయకే వినేత్వా సట్ఠి అరహన్తే ‘‘చరథ, భిక్ఖవే, చారిక’’న్తి (మహావ॰ ౩౨) విస్సజ్జేత్వా తింసభద్దవగ్గియే వినేత్వా ఉరువేలకస్సపస్స వసనట్ఠానం గన్త్వా వసనత్థాయ అగ్యాగారం పవిసిత్వా తత్థ గతనాగదమనాదీహి అడ్ఢుడ్ఢసహస్సేహి పాటిహారియేహి ఉరువేలకస్సపం సపరివారం వినేత్వా పబ్బాజేసి. తస్స పబ్బజ్జావిధానఞ్చ ఇద్ధిపాటిహారియకరణఞ్చ సబ్బం నదీకస్సపస్స అపదానట్ఠకథాయం ఆవి భవిస్సతి. తస్స పబ్బజితభావం సుత్వా ఇతరేపి ద్వే భాతరో సపరిసా ఆగన్త్వా సత్థు సన్తికే పబ్బజింసు. సబ్బేవ తే ఇద్ధిమయపత్తచీవరధరా ఏహిభిక్ఖుకా అహేసుం. సత్థా తం సమణసహస్సం ఆదాయ గయాసీసం గన్త్వా పిట్ఠిపాసాణే నిసిన్నో ఆదిత్తపరియాయదేసనాయ (మహావ॰ ౫౪) తే సబ్బే అరహత్తే పతిట్ఠాపేసి.
Aṭṭhamāpadāne padumuttaro nāma jinotiādikaṃ āyasmato uruvelakassapattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle kulagehe nibbatto vayappatto satthu santike dhammaṃ sutvā satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ mahāparivārānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā sayampi taṃ ṭhānantaraṃ patthento mahādānaṃ datvā paṇidhānaṃ akāsi. Bhagavā cassa anantarāyataṃ disvā ‘‘anāgate gotamabuddhassa sāsane mahāparivārānaṃ aggo bhavissatī’’ti byākāsi. So tattha yāvatāyukaṃ puññāni katvā tato cavitvā devamanussesu saṃsaranto ito dvenavutikappamatthake phussassa bhagavato vemātikakaniṭṭhabhātā hutvā nibbatto, aññepissa dve kaniṭṭhabhātaro ahesuṃ. Te tayo buddhappamukhabhikkhusaṅghaṃ nimantetvā paramāya pūjāya pūjetvā yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto amhākaṃ bhagavato uppattito puretarameva bārāṇasiyaṃ brāhmaṇakule tayo bhātaro hutvā nibbattā gottavasena tayopi kassapāti evaṃ nāmakā ahesuṃ. Te tayo vayappattā tayo vede uggaṇhiṃsu. Tesaṃ jeṭṭhabhātikassa pañcamāṇavakasatāni parivārā, majjhimassa tīṇi, kaniṭṭhassa dve, te attano ganthesu sāraṃ olokentā diṭṭhadhammikameva atthaṃ disvā pabbajjaṃ rocesuṃ. Tesu jeṭṭhabhātā attano parivārena saddhiṃ uruvelaṃ gantvā isipabbajjaṃ pabbajitvā uruvelakassapo nāma jāto, majjhimo gaṅgānadīvaṅke pabbajito nadīkassapo nāma jāto, kaniṭṭho gayāsīse pabbajito gayākassapo nāma jāto. Evaṃ tesu isipabbajjaṃ pabbajitvā tattha tattha vasantesu bahūnaṃ divasānaṃ accayena amhākaṃ bodhisatto mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā paṭividdhasabbaññutaññāṇo anukkamena dhammacakkaṃ pavattetvā pañcavaggiyatthere arahatte patiṭṭhāpetvā yasakulaputtappamukhe pañcapaññāsajane sahāyake vinetvā saṭṭhi arahante ‘‘caratha, bhikkhave, cārika’’nti (mahāva. 32) vissajjetvā tiṃsabhaddavaggiye vinetvā uruvelakassapassa vasanaṭṭhānaṃ gantvā vasanatthāya agyāgāraṃ pavisitvā tattha gatanāgadamanādīhi aḍḍhuḍḍhasahassehi pāṭihāriyehi uruvelakassapaṃ saparivāraṃ vinetvā pabbājesi. Tassa pabbajjāvidhānañca iddhipāṭihāriyakaraṇañca sabbaṃ nadīkassapassa apadānaṭṭhakathāyaṃ āvi bhavissati. Tassa pabbajitabhāvaṃ sutvā itarepi dve bhātaro saparisā āgantvā satthu santike pabbajiṃsu. Sabbeva te iddhimayapattacīvaradharā ehibhikkhukā ahesuṃ. Satthā taṃ samaṇasahassaṃ ādāya gayāsīsaṃ gantvā piṭṭhipāsāṇe nisinno ādittapariyāyadesanāya (mahāva. 54) te sabbe arahatte patiṭṭhāpesi.
౨౫౧. సో ఏవం అరహత్తం పత్వా సోమనస్సజాతో అత్తనో పుబ్బచరితాపదానం పకాసేన్తో పదుముత్తరో నామ జినోతిఆదిమాహ. అనుత్తానపదమేవ వణ్ణయిస్సామ.
251. So evaṃ arahattaṃ patvā somanassajāto attano pubbacaritāpadānaṃ pakāsento padumuttaro nāma jinotiādimāha. Anuttānapadameva vaṇṇayissāma.
౨౬౮. సో చ సబ్బం తమం హన్త్వాతి సో ఫుస్సో భగవా రాగదోసమోహాదికిలేసన్ధకారం విద్ధంసేత్వా. విజటేత్వా మహాజటన్తి తణ్హామానాదీహి దియడ్ఢసహస్సేహి కిలేసగణేహి మహాబ్యాకులం జటం విజటేత్వా పదాలేత్వా ఫాలేత్వాతి అత్థో. సదేవకం దేవలోకసహితం సకలం లోకసన్నివాసంతప్పయన్తో సన్తప్పయన్తో పీణేన్తో అమతం వుట్ఠిం మహానిబ్బానవుట్ఠిధారం వస్సతే పగ్ఘరాపేతీతి యోజనా.
268.Soca sabbaṃ tamaṃ hantvāti so phusso bhagavā rāgadosamohādikilesandhakāraṃ viddhaṃsetvā. Vijaṭetvā mahājaṭanti taṇhāmānādīhi diyaḍḍhasahassehi kilesagaṇehi mahābyākulaṃ jaṭaṃ vijaṭetvā padāletvā phāletvāti attho. Sadevakaṃ devalokasahitaṃ sakalaṃ lokasannivāsaṃtappayanto santappayanto pīṇento amataṃ vuṭṭhiṃ mahānibbānavuṭṭhidhāraṃ vassate paggharāpetīti yojanā.
౨౬౯. తదా హి బారాణసియన్తి ‘‘బారస మనుస్సా’’తిఆదీసు వియ బారస ద్వాదసరాసీ హుత్వా పురా, హిమవన్తతో ఇసయో చ పచ్చేకమునిసఙ్ఖాతా ఇసయో చ గన్ధమాదనతో ఆకాసేనాగన్త్వా ఏత్థ గచ్ఛన్తి ఓతరన్తి పవిసన్తీతి బారాణసీ, అథ వా సమ్మాసమ్బుద్ధసఙ్ఖాతానం అనేకసతసహస్సానం ధమ్మచక్కపవత్తనత్థాయ ఓతరట్ఠానం నగరం లిఙ్గవిపల్లాసం కత్వా ఇత్థిలిఙ్గవసేన బారాణసీతి వుచ్చతి, తిస్సం బారాణసియం.
269.Tadā hi bārāṇasiyanti ‘‘bārasa manussā’’tiādīsu viya bārasa dvādasarāsī hutvā purā, himavantato isayo ca paccekamunisaṅkhātā isayo ca gandhamādanato ākāsenāgantvā ettha gacchanti otaranti pavisantīti bārāṇasī, atha vā sammāsambuddhasaṅkhātānaṃ anekasatasahassānaṃ dhammacakkapavattanatthāya otaraṭṭhānaṃ nagaraṃ liṅgavipallāsaṃ katvā itthiliṅgavasena bārāṇasīti vuccati, tissaṃ bārāṇasiyaṃ.
౨౭౩. నిక్ఖిత్తసత్థం పచ్చన్తన్తి ఛడ్డితసత్థం పాతితఆవుధం పచ్చన్తజనపదం నిబ్బిసేవనం కత్వా పునరుపచ్చతన్తి పునరపి తం నగరం ఉపేచ్చ ఉపగమ్మ సమ్పత్తాతి అత్థో. సేసం సువిఞ్ఞేయ్యమేవాతి.
273.Nikkhittasatthaṃpaccantanti chaḍḍitasatthaṃ pātitaāvudhaṃ paccantajanapadaṃ nibbisevanaṃ katvā punarupaccatanti punarapi taṃ nagaraṃ upecca upagamma sampattāti attho. Sesaṃ suviññeyyamevāti.
ఉరువేలకస్సపత్థేరఅపదానవణ్ణనా సమత్తా.
Uruvelakassapattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / అపదానపాళి • Apadānapāḷi / ౮. ఉరువేళకస్సపత్థేరఅపదానం • 8. Uruveḷakassapattheraapadānaṃ