Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਪਦਾਨ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Apadāna-aṭṭhakathā |
੮. ਉਰੁવੇਲਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਅਪਦਾਨવਣ੍ਣਨਾ
8. Uruvelakassapattheraapadānavaṇṇanā
ਅਟ੍ਠਮਾਪਦਾਨੇ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਨਾਮ ਜਿਨੋਤਿਆਦਿਕਂ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਉਰੁવੇਲਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਸ੍ਸ ਅਪਦਾਨਂ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਪੁਰਿਮਬੁਦ੍ਧੇਸੁ ਕਤਾਧਿਕਾਰੋ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਭવੇ વਿવਟ੍ਟੂਪਨਿਸ੍ਸਯਾਨਿ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਉਪਚਿਨਨ੍ਤੋ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ ਕਾਲੇ ਕੁਲਗੇਹੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ વਯਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਤ੍વਾ ਸਤ੍ਥਾਰਂ ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਮਹਾਪਰਿવਾਰਾਨਂ ਅਗ੍ਗਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਸਯਮ੍ਪਿ ਤਂ ਠਾਨਨ੍ਤਰਂ ਪਤ੍ਥੇਨ੍ਤੋ ਮਹਾਦਾਨਂ ਦਤ੍વਾ ਪਣਿਧਾਨਂ ਅਕਾਸਿ। ਭਗવਾ ਚਸ੍ਸ ਅਨਨ੍ਤਰਾਯਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਅਨਾਗਤੇ ਗੋਤਮਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨੇ ਮਹਾਪਰਿવਾਰਾਨਂ ਅਗ੍ਗੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ। ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਯਾવਤਾਯੁਕਂ ਪੁਞ੍ਞਾਨਿ ਕਤ੍વਾ ਤਤੋ ਚવਿਤ੍વਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਸਂਸਰਨ੍ਤੋ ਇਤੋ ਦ੍વੇਨવੁਤਿਕਪ੍ਪਮਤ੍ਥਕੇ ਫੁਸ੍ਸਸ੍ਸ ਭਗવਤੋ વੇਮਾਤਿਕਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਾ ਹੁਤ੍વਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ, ਅਞ੍ਞੇਪਿਸ੍ਸ ਦ੍વੇ ਕਨਿਟ੍ਠਭਾਤਰੋ ਅਹੇਸੁਂ। ਤੇ ਤਯੋ ਬੁਦ੍ਧਪ੍ਪਮੁਖਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਂ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਪਰਮਾਯ ਪੂਜਾਯ ਪੂਜੇਤ੍વਾ ਯਾવਜੀવਂ ਕੁਸਲਂ ਕਤ੍વਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਸਂਸਰਨ੍ਤੋ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਭਗવਤੋ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਤੋ ਪੁਰੇਤਰਮੇવ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਤਯੋ ਭਾਤਰੋ ਹੁਤ੍વਾ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਗੋਤ੍ਤવਸੇਨ ਤਯੋਪਿ ਕਸ੍ਸਪਾਤਿ ਏવਂ ਨਾਮਕਾ ਅਹੇਸੁਂ। ਤੇ ਤਯੋ વਯਪ੍ਪਤ੍ਤਾ ਤਯੋ વੇਦੇ ਉਗ੍ਗਣ੍ਹਿਂਸੁ। ਤੇਸਂ ਜੇਟ੍ਠਭਾਤਿਕਸ੍ਸ ਪਞ੍ਚਮਾਣવਕਸਤਾਨਿ ਪਰਿવਾਰਾ, ਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸ ਤੀਣਿ, ਕਨਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਦ੍વੇ, ਤੇ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਨ੍ਥੇਸੁ ਸਾਰਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤਾ ਦਿਟ੍ਠਧਮ੍ਮਿਕਮੇવ ਅਤ੍ਥਂ ਦਿਸ੍વਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਰੋਚੇਸੁਂ। ਤੇਸੁ ਜੇਟ੍ਠਭਾਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਰਿવਾਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਰੁવੇਲਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਉਰੁવੇਲਕਸ੍ਸਪੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋ, ਮਜ੍ਝਿਮੋ ਗਙ੍ਗਾਨਦੀવਙ੍ਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਨਦੀਕਸ੍ਸਪੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋ, ਕਨਿਟ੍ਠੋ ਗਯਾਸੀਸੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਗਯਾਕਸ੍ਸਪੋ ਨਾਮ ਜਾਤੋ। ਏવਂ ਤੇਸੁ ਇਸਿਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ વਸਨ੍ਤੇਸੁ ਬਹੂਨਂ ਦਿવਸਾਨਂ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਮਹਾਭਿਨਿਕ੍ਖਮਨਂ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ਪਟਿવਿਦ੍ਧਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਤਞ੍ਞਾਣੋ ਅਨੁਕ੍ਕਮੇਨ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ ਪવਤ੍ਤੇਤ੍વਾ ਪਞ੍ਚવਗ੍ਗਿਯਤ੍ਥੇਰੇ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਯਸਕੁਲਪੁਤ੍ਤਪ੍ਪਮੁਖੇ ਪਞ੍ਚਪਞ੍ਞਾਸਜਨੇ ਸਹਾਯਕੇ વਿਨੇਤ੍વਾ ਸਟ੍ਠਿ ਅਰਹਨ੍ਤੇ ‘‘ਚਰਥ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਾਰਿਕ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੩੨) વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਤਿਂਸਭਦ੍ਦવਗ੍ਗਿਯੇ વਿਨੇਤ੍વਾ ਉਰੁવੇਲਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ વਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ વਸਨਤ੍ਥਾਯ ਅਗ੍ਯਾਗਾਰਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਗਤਨਾਗਦਮਨਾਦੀਹਿ ਅਡ੍ਢੁਡ੍ਢਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਪਾਟਿਹਾਰਿਯੇਹਿ ਉਰੁવੇਲਕਸ੍ਸਪਂ ਸਪਰਿવਾਰਂ વਿਨੇਤ੍વਾ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸਿ। ਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾવਿਧਾਨਞ੍ਚ ਇਦ੍ਧਿਪਾਟਿਹਾਰਿਯਕਰਣਞ੍ਚ ਸਬ੍ਬਂ ਨਦੀਕਸ੍ਸਪਸ੍ਸ ਅਪਦਾਨਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਆવਿ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਪਬ੍ਬਜਿਤਭਾવਂ ਸੁਤ੍વਾ ਇਤਰੇਪਿ ਦ੍વੇ ਭਾਤਰੋ ਸਪਰਿਸਾ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸਤ੍ਥੁ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਬ੍ਬਜਿਂਸੁ। ਸਬ੍ਬੇવ ਤੇ ਇਦ੍ਧਿਮਯਪਤ੍ਤਚੀવਰਧਰਾ ਏਹਿਭਿਕ੍ਖੁਕਾ ਅਹੇਸੁਂ। ਸਤ੍ਥਾ ਤਂ ਸਮਣਸਹਸ੍ਸਂ ਆਦਾਯ ਗਯਾਸੀਸਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪਿਟ੍ਠਿਪਾਸਾਣੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਆਦਿਤ੍ਤਪਰਿਯਾਯਦੇਸਨਾਯ (ਮਹਾવ॰ ੫੪) ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਅਰਹਤ੍ਤੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ।
Aṭṭhamāpadāne padumuttaro nāma jinotiādikaṃ āyasmato uruvelakassapattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle kulagehe nibbatto vayappatto satthu santike dhammaṃ sutvā satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ mahāparivārānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā sayampi taṃ ṭhānantaraṃ patthento mahādānaṃ datvā paṇidhānaṃ akāsi. Bhagavā cassa anantarāyataṃ disvā ‘‘anāgate gotamabuddhassa sāsane mahāparivārānaṃ aggo bhavissatī’’ti byākāsi. So tattha yāvatāyukaṃ puññāni katvā tato cavitvā devamanussesu saṃsaranto ito dvenavutikappamatthake phussassa bhagavato vemātikakaniṭṭhabhātā hutvā nibbatto, aññepissa dve kaniṭṭhabhātaro ahesuṃ. Te tayo buddhappamukhabhikkhusaṅghaṃ nimantetvā paramāya pūjāya pūjetvā yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto amhākaṃ bhagavato uppattito puretarameva bārāṇasiyaṃ brāhmaṇakule tayo bhātaro hutvā nibbattā gottavasena tayopi kassapāti evaṃ nāmakā ahesuṃ. Te tayo vayappattā tayo vede uggaṇhiṃsu. Tesaṃ jeṭṭhabhātikassa pañcamāṇavakasatāni parivārā, majjhimassa tīṇi, kaniṭṭhassa dve, te attano ganthesu sāraṃ olokentā diṭṭhadhammikameva atthaṃ disvā pabbajjaṃ rocesuṃ. Tesu jeṭṭhabhātā attano parivārena saddhiṃ uruvelaṃ gantvā isipabbajjaṃ pabbajitvā uruvelakassapo nāma jāto, majjhimo gaṅgānadīvaṅke pabbajito nadīkassapo nāma jāto, kaniṭṭho gayāsīse pabbajito gayākassapo nāma jāto. Evaṃ tesu isipabbajjaṃ pabbajitvā tattha tattha vasantesu bahūnaṃ divasānaṃ accayena amhākaṃ bodhisatto mahābhinikkhamanaṃ nikkhamitvā paṭividdhasabbaññutaññāṇo anukkamena dhammacakkaṃ pavattetvā pañcavaggiyatthere arahatte patiṭṭhāpetvā yasakulaputtappamukhe pañcapaññāsajane sahāyake vinetvā saṭṭhi arahante ‘‘caratha, bhikkhave, cārika’’nti (mahāva. 32) vissajjetvā tiṃsabhaddavaggiye vinetvā uruvelakassapassa vasanaṭṭhānaṃ gantvā vasanatthāya agyāgāraṃ pavisitvā tattha gatanāgadamanādīhi aḍḍhuḍḍhasahassehi pāṭihāriyehi uruvelakassapaṃ saparivāraṃ vinetvā pabbājesi. Tassa pabbajjāvidhānañca iddhipāṭihāriyakaraṇañca sabbaṃ nadīkassapassa apadānaṭṭhakathāyaṃ āvi bhavissati. Tassa pabbajitabhāvaṃ sutvā itarepi dve bhātaro saparisā āgantvā satthu santike pabbajiṃsu. Sabbeva te iddhimayapattacīvaradharā ehibhikkhukā ahesuṃ. Satthā taṃ samaṇasahassaṃ ādāya gayāsīsaṃ gantvā piṭṭhipāsāṇe nisinno ādittapariyāyadesanāya (mahāva. 54) te sabbe arahatte patiṭṭhāpesi.
੨੫੧. ਸੋ ਏવਂ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਪਤ੍વਾ ਸੋਮਨਸ੍ਸਜਾਤੋ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਬ੍ਬਚਰਿਤਾਪਦਾਨਂ ਪਕਾਸੇਨ੍ਤੋ ਪਦੁਮੁਤ੍ਤਰੋ ਨਾਮ ਜਿਨੋਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਅਨੁਤ੍ਤਾਨਪਦਮੇવ વਣ੍ਣਯਿਸ੍ਸਾਮ।
251. So evaṃ arahattaṃ patvā somanassajāto attano pubbacaritāpadānaṃ pakāsento padumuttaro nāma jinotiādimāha. Anuttānapadameva vaṇṇayissāma.
੨੬੮. ਸੋ ਚ ਸਬ੍ਬਂ ਤਮਂ ਹਨ੍ਤ੍વਾਤਿ ਸੋ ਫੁਸ੍ਸੋ ਭਗવਾ ਰਾਗਦੋਸਮੋਹਾਦਿਕਿਲੇਸਨ੍ਧਕਾਰਂ વਿਦ੍ਧਂਸੇਤ੍વਾ। વਿਜਟੇਤ੍વਾ ਮਹਾਜਟਨ੍ਤਿ ਤਣ੍ਹਾਮਾਨਾਦੀਹਿ ਦਿਯਡ੍ਢਸਹਸ੍ਸੇਹਿ ਕਿਲੇਸਗਣੇਹਿ ਮਹਾਬ੍ਯਾਕੁਲਂ ਜਟਂ વਿਜਟੇਤ੍વਾ ਪਦਾਲੇਤ੍વਾ ਫਾਲੇਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਦੇવਕਂ ਦੇવਲੋਕਸਹਿਤਂ ਸਕਲਂ ਲੋਕਸਨ੍ਨਿવਾਸਂਤਪ੍ਪਯਨ੍ਤੋ ਸਨ੍ਤਪ੍ਪਯਨ੍ਤੋ ਪੀਣੇਨ੍ਤੋ ਅਮਤਂ વੁਟ੍ਠਿਂ ਮਹਾਨਿਬ੍ਬਾਨવੁਟ੍ਠਿਧਾਰਂ વਸ੍ਸਤੇ ਪਗ੍ਘਰਾਪੇਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
268.Soca sabbaṃ tamaṃ hantvāti so phusso bhagavā rāgadosamohādikilesandhakāraṃ viddhaṃsetvā. Vijaṭetvā mahājaṭanti taṇhāmānādīhi diyaḍḍhasahassehi kilesagaṇehi mahābyākulaṃ jaṭaṃ vijaṭetvā padāletvā phāletvāti attho. Sadevakaṃ devalokasahitaṃ sakalaṃ lokasannivāsaṃtappayanto santappayanto pīṇento amataṃ vuṭṭhiṃ mahānibbānavuṭṭhidhāraṃ vassate paggharāpetīti yojanā.
੨੬੯. ਤਦਾ ਹਿ ਬਾਰਾਣਸਿਯਨ੍ਤਿ ‘‘ਬਾਰਸ ਮਨੁਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ વਿਯ ਬਾਰਸ ਦ੍વਾਦਸਰਾਸੀ ਹੁਤ੍વਾ ਪੁਰਾ, ਹਿਮવਨ੍ਤਤੋ ਇਸਯੋ ਚ ਪਚ੍ਚੇਕਮੁਨਿਸਙ੍ਖਾਤਾ ਇਸਯੋ ਚ ਗਨ੍ਧਮਾਦਨਤੋ ਆਕਾਸੇਨਾਗਨ੍ਤ੍વਾ ਏਤ੍ਥ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਓਤਰਨ੍ਤਿ ਪવਿਸਨ੍ਤੀਤਿ ਬਾਰਾਣਸੀ, ਅਥ વਾ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸਙ੍ਖਾਤਾਨਂ ਅਨੇਕਸਤਸਹਸ੍ਸਾਨਂ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਪવਤ੍ਤਨਤ੍ਥਾਯ ਓਤਰਟ੍ਠਾਨਂ ਨਗਰਂ ਲਿਙ੍ਗવਿਪਲ੍ਲਾਸਂ ਕਤ੍વਾ ਇਤ੍ਥਿਲਿਙ੍ਗવਸੇਨ ਬਾਰਾਣਸੀਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਿਸ੍ਸਂ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ।
269.Tadā hi bārāṇasiyanti ‘‘bārasa manussā’’tiādīsu viya bārasa dvādasarāsī hutvā purā, himavantato isayo ca paccekamunisaṅkhātā isayo ca gandhamādanato ākāsenāgantvā ettha gacchanti otaranti pavisantīti bārāṇasī, atha vā sammāsambuddhasaṅkhātānaṃ anekasatasahassānaṃ dhammacakkapavattanatthāya otaraṭṭhānaṃ nagaraṃ liṅgavipallāsaṃ katvā itthiliṅgavasena bārāṇasīti vuccati, tissaṃ bārāṇasiyaṃ.
੨੭੩. ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸਤ੍ਥਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਛਡ੍ਡਿਤਸਤ੍ਥਂ ਪਾਤਿਤਆવੁਧਂ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਜਨਪਦਂ ਨਿਬ੍ਬਿਸੇવਨਂ ਕਤ੍વਾ ਪੁਨਰੁਪਚ੍ਚਤਨ੍ਤਿ ਪੁਨਰਪਿ ਤਂ ਨਗਰਂ ਉਪੇਚ੍ਚ ਉਪਗਮ੍ਮ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੇਸਂ ਸੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਮੇવਾਤਿ।
273.Nikkhittasatthaṃpaccantanti chaḍḍitasatthaṃ pātitaāvudhaṃ paccantajanapadaṃ nibbisevanaṃ katvā punarupaccatanti punarapi taṃ nagaraṃ upecca upagamma sampattāti attho. Sesaṃ suviññeyyamevāti.
ਉਰੁવੇਲਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਅਪਦਾਨવਣ੍ਣਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ।
Uruvelakassapattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਅਪਦਾਨਪਾਲ਼ਿ • Apadānapāḷi / ੮. ਉਰੁવੇਲ਼ਕਸ੍ਸਪਤ੍ਥੇਰਅਪਦਾਨਂ • 8. Uruveḷakassapattheraapadānaṃ