Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi |
೧೨. ಉರುವೇಲಪಾಟಿಹಾರಿಯಕಥಾ
12. Uruvelapāṭihāriyakathā
೩೭. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಚಾರಿಕಂ ಚರಮಾನೋ ಯೇನ ಉರುವೇಲಾ ತದವಸರಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಉರುವೇಲಾಯಂ ತಯೋ ಜಟಿಲಾ ಪಟಿವಸನ್ತಿ – ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ, ನದೀಕಸ್ಸಪೋ, ಗಯಾಕಸ್ಸಪೋತಿ। ತೇಸು ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಜಟಿಲಸತಾನಂ ನಾಯಕೋ ಹೋತಿ, ವಿನಾಯಕೋ ಅಗ್ಗೋ ಪಮುಖೋ ಪಾಮೋಕ್ಖೋ। ನದೀಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ತಿಣ್ಣಂ ಜಟಿಲಸತಾನಂ ನಾಯಕೋ ಹೋತಿ, ವಿನಾಯಕೋ ಅಗ್ಗೋ ಪಮುಖೋ ಪಾಮೋಕ್ಖೋ। ಗಯಾಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ದ್ವಿನ್ನಂ ಜಟಿಲಸತಾನಂ ನಾಯಕೋ ಹೋತಿ, ವಿನಾಯಕೋ ಅಗ್ಗೋ ಪಮುಖೋ ಪಾಮೋಕ್ಖೋ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಯೇನ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಅಸ್ಸಮೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸಚೇ ತೇ, ಕಸ್ಸಪ , ಅಗರು, ವಸೇಯ್ಯಾಮ ಏಕರತ್ತಂ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ’’ತಿ? ‘‘ನ ಖೋ ಮೇ, ಮಹಾಸಮಣ, ಗರು, ಚಣ್ಡೇತ್ಥ ನಾಗರಾಜಾ ಇದ್ಧಿಮಾ ಆಸಿವಿಸೋ ಘೋರವಿಸೋ, ಸೋ ತಂ ಮಾ ವಿಹೇಠೇಸೀ’’ತಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸಚೇ ತೇ, ಕಸ್ಸಪ, ಅಗರು, ವಸೇಯ್ಯಾಮ ಏಕರತ್ತಂ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ’’ತಿ? ‘‘ನ ಖೋ ಮೇ, ಮಹಾಸಮಣ, ಗರು, ಚಣ್ಡೇತ್ಥ ನಾಗರಾಜಾ ಇದ್ಧಿಮಾ ಆಸಿವಿಸೋ ಘೋರವಿಸೋ, ಸೋ ತಂ ಮಾ ವಿಹೇಠೇಸೀ’’ತಿ। ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸಚೇ ತೇ, ಕಸ್ಸಪ, ಅಗರು, ವಸೇಯ್ಯಾಮ ಏಕರತ್ತಂ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ’’ತಿ? ‘‘ನ ಖೋ ಮೇ, ಮಹಾಸಮಣ, ಗರು, ಚಣ್ಡೇತ್ಥ ನಾಗರಾಜಾ ಇದ್ಧಿಮಾ ಆಸಿವಿಸೋ ಘೋರವಿಸೋ, ಸೋ ತಂ ಮಾ ವಿಹೇಠೇಸೀ’’ತಿ। ‘‘ಅಪ್ಪೇವ ಮಂ ನ ವಿಹೇಠೇಯ್ಯ, ಇಙ್ಘ ತ್ವಂ, ಕಸ್ಸಪ, ಅನುಜಾನಾಹಿ ಅಗ್ಯಾಗಾರ’’ನ್ತಿ। ‘‘ವಿಹರ, ಮಹಾಸಮಣ, ಯಥಾಸುಖ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ತಿಣಸನ್ಥಾರಕಂ ಪಞ್ಞಪೇತ್ವಾ ನಿಸೀದಿ ಪಲ್ಲಙ್ಕಂ ಆಭುಜಿತ್ವಾ ಉಜುಂ ಕಾಯಂ ಪಣಿಧಾಯ ಪರಿಮುಖಂ ಸತಿಂ ಉಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ।
37. Atha kho bhagavā anupubbena cārikaṃ caramāno yena uruvelā tadavasari. Tena kho pana samayena uruvelāyaṃ tayo jaṭilā paṭivasanti – uruvelakassapo, nadīkassapo, gayākassapoti. Tesu uruvelakassapo jaṭilo pañcannaṃ jaṭilasatānaṃ nāyako hoti, vināyako aggo pamukho pāmokkho. Nadīkassapo jaṭilo tiṇṇaṃ jaṭilasatānaṃ nāyako hoti, vināyako aggo pamukho pāmokkho. Gayākassapo jaṭilo dvinnaṃ jaṭilasatānaṃ nāyako hoti, vināyako aggo pamukho pāmokkho. Atha kho bhagavā yena uruvelakassapassa jaṭilassa assamo tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā uruvelakassapaṃ jaṭilaṃ etadavoca – ‘‘sace te, kassapa , agaru, vaseyyāma ekarattaṃ agyāgāre’’ti? ‘‘Na kho me, mahāsamaṇa, garu, caṇḍettha nāgarājā iddhimā āsiviso ghoraviso, so taṃ mā viheṭhesī’’ti. Dutiyampi kho bhagavā uruvelakassapaṃ jaṭilaṃ etadavoca – ‘‘sace te, kassapa, agaru, vaseyyāma ekarattaṃ agyāgāre’’ti? ‘‘Na kho me, mahāsamaṇa, garu, caṇḍettha nāgarājā iddhimā āsiviso ghoraviso, so taṃ mā viheṭhesī’’ti. Tatiyampi kho bhagavā uruvelakassapaṃ jaṭilaṃ etadavoca – ‘‘sace te, kassapa, agaru, vaseyyāma ekarattaṃ agyāgāre’’ti? ‘‘Na kho me, mahāsamaṇa, garu, caṇḍettha nāgarājā iddhimā āsiviso ghoraviso, so taṃ mā viheṭhesī’’ti. ‘‘Appeva maṃ na viheṭheyya, iṅgha tvaṃ, kassapa, anujānāhi agyāgāra’’nti. ‘‘Vihara, mahāsamaṇa, yathāsukha’’nti. Atha kho bhagavā agyāgāraṃ pavisitvā tiṇasanthārakaṃ paññapetvā nisīdi pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā.
೩೮. ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಸೋ ನಾಗೋ ಭಗವನ್ತಂ ಪವಿಟ್ಠಂ, ದಿಸ್ವಾನ ದುಮ್ಮನೋ 1 ಪಧೂಪಾಯಿ 2। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಯಂನೂನಾಹಂ ಇಮಸ್ಸ ನಾಗಸ್ಸ ಅನುಪಹಚ್ಚ ಛವಿಞ್ಚ ಚಮ್ಮಞ್ಚ ಮಂಸಞ್ಚ ನ್ಹಾರುಞ್ಚ ಅಟ್ಠಿಞ್ಚ ಅಟ್ಠಿಮಿಞ್ಜಞ್ಚ ತೇಜಸಾ ತೇಜಂ ಪರಿಯಾದಿಯೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತಥಾರೂಪಂ ಇದ್ಧಾಭಿಸಙ್ಖಾರಂ ಅಭಿಸಙ್ಖರಿತ್ವಾ ಪಧೂಪಾಯಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ನಾಗೋ ಮಕ್ಖಂ ಅಸಹಮಾನೋ ಪಜ್ಜಲಿ। ಭಗವಾಪಿ ತೇಜೋಧಾತುಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಜ್ಜಲಿ। ಉಭಿನ್ನಂ ಸಜೋತಿಭೂತಾನಂ ಅಗ್ಯಾಗಾರಂ ಆದಿತ್ತಂ ವಿಯ ಹೋತಿ ಸಮ್ಪಜ್ಜಲಿತಂ ಸಜೋತಿಭೂತಂ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರಂ ಪರಿವಾರೇತ್ವಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಅಭಿರೂಪೋ ವತ ಭೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ನಾಗೇನ ವಿಹೇಠಿಯತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ತಸ್ಸ ನಾಗಸ್ಸ ಅನುಪಹಚ್ಚ ಛವಿಞ್ಚ ಚಮ್ಮಞ್ಚ ಮಂಸಞ್ಚ ನ್ಹಾರುಞ್ಚ ಅಟ್ಠಿಞ್ಚ ಅಟ್ಠಿಮಿಞ್ಜಞ್ಚ ತೇಜಸಾ ತೇಜಂ ಪರಿಯಾದಿಯಿತ್ವಾ ಪತ್ತೇ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ದಸ್ಸೇಸಿ – ‘‘ಅಯಂ ತೇ, ಕಸ್ಸಪ, ನಾಗೋ ಪರಿಯಾದಿನ್ನೋ 3 ಅಸ್ಸ ತೇಜಸಾ ತೇಜೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಚಣ್ಡಸ್ಸ ನಾಗರಾಜಸ್ಸ ಇದ್ಧಿಮತೋ ಆಸಿವಿಸಸ್ಸ ಘೋರವಿಸಸ್ಸ ತೇಜಸಾ ತೇಜಂ ಪರಿಯಾದಿಯಿಸ್ಸತಿ, ನತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ।
38. Addasā kho so nāgo bhagavantaṃ paviṭṭhaṃ, disvāna dummano 4 padhūpāyi 5. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘yaṃnūnāhaṃ imassa nāgassa anupahacca chaviñca cammañca maṃsañca nhāruñca aṭṭhiñca aṭṭhimiñjañca tejasā tejaṃ pariyādiyeyya’’nti. Atha kho bhagavā tathārūpaṃ iddhābhisaṅkhāraṃ abhisaṅkharitvā padhūpāyi. Atha kho so nāgo makkhaṃ asahamāno pajjali. Bhagavāpi tejodhātuṃ samāpajjitvā pajjali. Ubhinnaṃ sajotibhūtānaṃ agyāgāraṃ ādittaṃ viya hoti sampajjalitaṃ sajotibhūtaṃ. Atha kho te jaṭilā agyāgāraṃ parivāretvā evamāhaṃsu – ‘‘abhirūpo vata bho mahāsamaṇo nāgena viheṭhiyatī’’ti. Atha kho bhagavā tassā rattiyā accayena tassa nāgassa anupahacca chaviñca cammañca maṃsañca nhāruñca aṭṭhiñca aṭṭhimiñjañca tejasā tejaṃ pariyādiyitvā patte pakkhipitvā uruvelakassapassa jaṭilassa dassesi – ‘‘ayaṃ te, kassapa, nāgo pariyādinno 6 assa tejasā tejo’’ti. Atha kho uruvelakassapassa jaṭilassa etadahosi – ‘‘mahiddhiko kho mahāsamaṇo mahānubhāvo, yatra hi nāma caṇḍassa nāgarājassa iddhimato āsivisassa ghoravisassa tejasā tejaṃ pariyādiyissati, natveva ca kho arahā yathā aha’’nti.
೩೯.
39.
ನೇರಞ್ಜರಾಯಂ ಭಗವಾ, ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಅವೋಚ।
Nerañjarāyaṃ bhagavā, uruvelakassapaṃ jaṭilaṃ avoca;
‘‘ಸಚೇ ತೇ ಕಸ್ಸಪ ಅಗರು, ವಿಹರೇಮು ಅಜ್ಜಣ್ಹೋ ಅಗ್ಗಿಸಾಲಮ್ಹೀ’’ತಿ 7॥
‘‘Sace te kassapa agaru, viharemu ajjaṇho aggisālamhī’’ti 8.
‘‘ನ ಖೋ ಮೇ ಮಹಾಸಮಣ ಗರು।
‘‘Na kho me mahāsamaṇa garu;
ಫಾಸುಕಾಮೋವ ತಂ ನಿವಾರೇಮಿ।
Phāsukāmova taṃ nivāremi;
ಚಣ್ಡೇತ್ಥ ನಾಗರಾಜಾ।
Caṇḍettha nāgarājā;
ಇದ್ಧಿಮಾ ಆಸಿವಿಸೋ ಘೋರವಿಸೋ।
Iddhimā āsiviso ghoraviso;
ಸೋ ತಂ ಮಾ ವಿಹೇಠೇಸೀ’’ತಿ॥
So taṃ mā viheṭhesī’’ti.
‘‘ಅಪ್ಪೇವ ಮಂ ನ ವಿಹೇಠೇಯ್ಯ।
‘‘Appeva maṃ na viheṭheyya;
ಇಙ್ಘ ತ್ವಂ ಕಸ್ಸಪ ಅನುಜಾನಾಹಿ ಅಗ್ಯಾಗಾರ’’ನ್ತಿ।
Iṅgha tvaṃ kassapa anujānāhi agyāgāra’’nti;
ದಿನ್ನನ್ತಿ ನಂ ವಿದಿತ್ವಾ।
Dinnanti naṃ viditvā;
ದಿಸ್ವಾ ಇಸಿಂ ಪವಿಟ್ಠಂ, ಅಹಿನಾಗೋ ದುಮ್ಮನೋ ಪಧೂಪಾಯಿ।
Disvā isiṃ paviṭṭhaṃ, ahināgo dummano padhūpāyi;
ಸುಮನಮನಸೋ ಅಧಿಮನೋ 11, ಮನುಸ್ಸನಾಗೋಪಿ ತತ್ಥ ಪಧೂಪಾಯಿ॥
Sumanamanaso adhimano 12, manussanāgopi tattha padhūpāyi.
ಮಕ್ಖಞ್ಚ ಅಸಹಮಾನೋ, ಅಹಿನಾಗೋ ಪಾವಕೋವ ಪಜ್ಜಲಿ।
Makkhañca asahamāno, ahināgo pāvakova pajjali;
ತೇಜೋಧಾತುಸು ಕುಸಲೋ, ಮನುಸ್ಸನಾಗೋಪಿ ತತ್ಥ ಪಜ್ಜಲಿ॥
Tejodhātusu kusalo, manussanāgopi tattha pajjali.
ಉಭಿನ್ನಂ ಸಜೋತಿಭೂತಾನಂ।
Ubhinnaṃ sajotibhūtānaṃ;
ಅಗ್ಯಾಗಾರಂ ಆದಿತ್ತಂ ಹೋತಿ ಸಮ್ಪಜ್ಜಲಿತಂ ಸಜೋತಿಭೂತಂ।
Agyāgāraṃ ādittaṃ hoti sampajjalitaṃ sajotibhūtaṃ;
ಉದಿಚ್ಛರೇ ಜಟಿಲಾ।
Udicchare jaṭilā;
‘‘ಅಭಿರೂಪೋ ವತ ಭೋ ಮಹಾಸಮಣೋ।
‘‘Abhirūpo vata bho mahāsamaṇo;
ನಾಗೇನ ವಿಹೇಠಿಯತೀ’’ತಿ ಭಣನ್ತಿ॥
Nāgena viheṭhiyatī’’ti bhaṇanti.
ಅನೇಕವಣ್ಣಾ ಅಚ್ಚಿಯೋ ಹೋನ್ತಿ॥
Anekavaṇṇā acciyo honti.
ನೀಲಾ ಅಥ ಲೋಹಿತಿಕಾ।
Nīlā atha lohitikā;
ಮಞ್ಜಿಟ್ಠಾ ಪೀತಕಾ ಫಲಿಕವಣ್ಣಾಯೋ।
Mañjiṭṭhā pītakā phalikavaṇṇāyo;
ಅಙ್ಗೀರಸಸ್ಸ ಕಾಯೇ।
Aṅgīrasassa kāye;
ಅನೇಕವಣ್ಣಾ ಅಚ್ಚಿಯೋ ಹೋನ್ತಿ॥
Anekavaṇṇā acciyo honti.
ಪತ್ತಮ್ಹಿ ಓದಹಿತ್ವಾ।
Pattamhi odahitvā;
ಅಹಿನಾಗಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ದಸ್ಸೇಸಿ।
Ahināgaṃ brāhmaṇassa dassesi;
‘‘ಅಯಂ ತೇ ಕಸ್ಸಪ ನಾಗೋ।
‘‘Ayaṃ te kassapa nāgo;
ಪರಿಯಾದಿನ್ನೋ ಅಸ್ಸ ತೇಜಸಾ ತೇಜೋ’’ತಿ॥
Pariyādinno assa tejasā tejo’’ti.
ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ಭಗವತೋ ಇಮಿನಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯೇನ ಅಭಿಪ್ಪಸನ್ನೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇಧೇವ, ಮಹಾಸಮಣ, ವಿಹರ, ಅಹಂ ತೇ 19 ಧುವಭತ್ತೇನಾ’’ತಿ।
Atha kho uruvelakassapo jaṭilo bhagavato iminā iddhipāṭihāriyena abhippasanno bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idheva, mahāsamaṇa, vihara, ahaṃ te 20 dhuvabhattenā’’ti.
ಪಠಮಂ ಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ।
Paṭhamaṃ pāṭihāriyaṃ.
೪೦. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಅಸ್ಸಮಸ್ಸ ಅವಿದೂರೇ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ವನಸಣ್ಡೇ ವಿಹಾಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಚತ್ತಾರೋ ಮಹಾರಾಜಾನೋ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣಾ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ ವನಸಣ್ಡಂ ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಚತುದ್ದಿಸಾ ಅಟ್ಠಂಸು ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಮಹನ್ತಾ ಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧಾ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಾಲೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ನಿಟ್ಠಿತಂ ಭತ್ತಂ। ಕೇ ನು ಖೋ ತೇ, ಮಹಾಸಮಣ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣಾ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ ವನಸಣ್ಡಂ ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನ ತ್ವಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು , ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಚತುದ್ದಿಸಾ ಅಟ್ಠಂಸು ‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಮಹನ್ತಾ ಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧಾ’’ತಿ। ‘‘ಏತೇ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಚತ್ತಾರೋ ಮಹಾರಾಜಾನೋ ಯೇನಾಹಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಚತ್ತಾರೋಪಿ ಮಹಾರಾಜಾನೋ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸನ್ತಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾಯ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ವನಸಣ್ಡೇ ವಿಹಾಸಿ।
40. Atha kho bhagavā uruvelakassapassa jaṭilassa assamassa avidūre aññatarasmiṃ vanasaṇḍe vihāsi. Atha kho cattāro mahārājāno abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ vanasaṇḍaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā catuddisā aṭṭhaṃsu seyyathāpi mahantā aggikkhandhā. Atha kho uruvelakassapo jaṭilo tassā rattiyā accayena yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kālo, mahāsamaṇa, niṭṭhitaṃ bhattaṃ. Ke nu kho te, mahāsamaṇa, abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ vanasaṇḍaṃ obhāsetvā yena tvaṃ tenupasaṅkamiṃsu , upasaṅkamitvā taṃ abhivādetvā catuddisā aṭṭhaṃsu ‘‘seyyathāpi mahantā aggikkhandhā’’ti. ‘‘Ete kho, kassapa, cattāro mahārājāno yenāhaṃ tenupasaṅkamiṃsu dhammassavanāyā’’ti. Atha kho uruvelakassapassa jaṭilassa etadahosi – ‘‘mahiddhiko kho mahāsamaṇo mahānubhāvo, yatra hi nāma cattāropi mahārājāno upasaṅkamissanti dhammassavanāya, na tveva ca kho arahā yathā aha’’nti. Atha kho bhagavā uruvelakassapassa jaṭilassa bhattaṃ bhuñjitvā tasmiṃyeva vanasaṇḍe vihāsi.
ದುತಿಯಂ ಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ।
Dutiyaṃ pāṭihāriyaṃ.
೪೧. ಅಥ ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣೋ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ ವನಸಣ್ಡಂ ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ , ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಮಹಾಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧೋ, ಪುರಿಮಾಹಿ ವಣ್ಣನಿಭಾಹಿ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತತರೋ ಚ ಪಣೀತತರೋ ಚ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಾಲೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ನಿಟ್ಠಿತಂ ಭತ್ತಂ। ಕೋ ನು ಖೋ ಸೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣೋ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ ವನಸಣ್ಡಂ ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನ ತ್ವಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಮಹಾಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧೋ, ಪುರಿಮಾಹಿ ವಣ್ಣನಿಭಾಹಿ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತತರೋ ಚ ಪಣೀತತರೋ ಚಾ’’ತಿ? ‘‘ಏಸೋ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಯೇನಾಹಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಸಕ್ಕೋಪಿ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸತಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾಯ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ವನಸಣ್ಡೇ ವಿಹಾಸಿ।
41. Atha kho sakko devānamindo abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ vanasaṇḍaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami , upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi seyyathāpi mahāaggikkhandho, purimāhi vaṇṇanibhāhi abhikkantataro ca paṇītataro ca. Atha kho uruvelakassapo jaṭilo tassā rattiyā accayena yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kālo, mahāsamaṇa, niṭṭhitaṃ bhattaṃ. Ko nu kho so, mahāsamaṇa, abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ vanasaṇḍaṃ obhāsetvā yena tvaṃ tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā taṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi seyyathāpi mahāaggikkhandho, purimāhi vaṇṇanibhāhi abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti? ‘‘Eso kho, kassapa, sakko devānamindo yenāhaṃ tenupasaṅkami dhammassavanāyā’’ti. Atha kho uruvelakassapassa jaṭilassa etadahosi – ‘‘mahiddhiko kho mahāsamaṇo mahānubhāvo, yatra hi nāma sakkopi devānamindo upasaṅkamissati dhammassavanāya, na tveva ca kho arahā yathā aha’’nti. Atha kho bhagavā uruvelakassapassa jaṭilassa bhattaṃ bhuñjitvā tasmiṃyeva vanasaṇḍe vihāsi.
ತತಿಯಂ ಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ।
Tatiyaṃ pāṭihāriyaṃ.
೪೨. ಅಥ ಖೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸಹಮ್ಪತಿ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣೋ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ ವನಸಣ್ಡಂ ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಮಹಾಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧೋ, ಪುರಿಮಾಹಿ ವಣ್ಣನಿಭಾಹಿ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತತರೋ ಚ ಪಣೀತತರೋ ಚ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಾಲೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ನಿಟ್ಠಿತಂ ಭತ್ತಂ। ಕೋ ನು ಖೋ ಸೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣೋ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ ವನಸಣ್ಡಂ ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನ ತ್ವಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಮಹಾಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧೋ, ಪುರಿಮಾಹಿ ವಣ್ಣನಿಭಾಹಿ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತತರೋ ಚ ಪಣೀತತರೋ ಚಾ’’ತಿ? ‘‘ಏಸೋ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸಹಮ್ಪತಿ ಯೇನಾಹಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಬ್ರಹ್ಮಾಪಿ ಸಹಮ್ಪತಿ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸತಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾಯ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ವನಸಣ್ಡೇ ವಿಹಾಸಿ।
42. Atha kho brahmā sahampati abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ vanasaṇḍaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi seyyathāpi mahāaggikkhandho, purimāhi vaṇṇanibhāhi abhikkantataro ca paṇītataro ca. Atha kho uruvelakassapo jaṭilo tassā rattiyā accayena yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kālo, mahāsamaṇa, niṭṭhitaṃ bhattaṃ. Ko nu kho so, mahāsamaṇa, abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇo kevalakappaṃ vanasaṇḍaṃ obhāsetvā yena tvaṃ tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā taṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi seyyathāpi mahāaggikkhandho, purimāhi vaṇṇanibhāhi abhikkantataro ca paṇītataro cā’’ti? ‘‘Eso kho, kassapa, brahmā sahampati yenāhaṃ tenupasaṅkami dhammassavanāyā’’ti. Atha kho uruvelakassapassa jaṭilassa etadahosi – ‘‘mahiddhiko kho mahāsamaṇo mahānubhāvo, yatra hi nāma brahmāpi sahampati upasaṅkamissati dhammassavanāya, na tveva ca kho arahā yathā aha’’nti. Atha kho bhagavā uruvelakassapassa jaṭilassa bhattaṃ bhuñjitvā tasmiṃyeva vanasaṇḍe vihāsi.
ಚತುತ್ಥಂ ಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ।
Catutthaṃ pāṭihāriyaṃ.
೪೩. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಮಹಾಯಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತೋ ಹೋತಿ, ಕೇವಲಕಪ್ಪಾ ಚ ಅಙ್ಗಮಗಧಾ ಪಹೂತಂ ಖಾದನೀಯಂ ಭೋಜನೀಯಂ ಆದಾಯ ಅಭಿಕ್ಕಮಿತುಕಾಮಾ ಹೋನ್ತಿ । ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಏತರಹಿ ಖೋ ಮೇ ಮಹಾಯಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತೋ, ಕೇವಲಕಪ್ಪಾ ಚ ಅಙ್ಗಮಗಧಾ ಪಹೂತಂ ಖಾದನೀಯಂ ಭೋಜನೀಯಂ ಆದಾಯ ಅಭಿಕ್ಕಮಿಸ್ಸನ್ತಿ। ಸಚೇ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾಜನಕಾಯೇ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ , ಮಹಾಸಮಣಸ್ಸ ಲಾಭಸಕ್ಕಾರೋ ಅಭಿವಡ್ಢಿಸ್ಸತಿ, ಮಮ ಲಾಭಸಕ್ಕಾರೋ ಪರಿಹಾಯಿಸ್ಸತಿ। ಅಹೋ ನೂನ ಮಹಾಸಮಣೋ ಸ್ವಾತನಾಯ ನಾಗಚ್ಛೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಉತ್ತರಕುರುಂ ಗನ್ತ್ವಾ ತತೋ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ಅನೋತತ್ತದಹೇ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ದಿವಾವಿಹಾರಂ ಅಕಾಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಾಲೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ನಿಟ್ಠಿತಂ ಭತ್ತಂ। ಕಿಂ ನು ಖೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ಹಿಯ್ಯೋ ನಾಗಮಾಸಿ? ಅಪಿ ಚ ಮಯಂ ತಂ ಸರಾಮ – ಕಿಂ ನು ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ನಾಗಚ್ಛತೀತಿ? ಖಾದನೀಯಸ್ಸ ಚ ಭೋಜನೀಯಸ್ಸ ಚ ತೇ ಪಟಿವೀಸೋ 21 ಠಪಿತೋ’’ತಿ। ನನು ತೇ, ಕಸ್ಸಪ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘‘ಏತರಹಿ ಖೋ ಮೇ ಮಹಾಯಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತೋ, ಕೇವಲಕಪ್ಪಾ ಚ ಅಙ್ಗಮಗಧಾ ಪಹೂತಂ ಖಾದನೀಯಂ ಭೋಜನೀಯಂ ಆದಾಯ ಅಭಿಕ್ಕಮಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಸಚೇ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾಜನಕಾಯೇ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ಮಹಾಸಮಣಸ್ಸ ಲಾಭಸಕ್ಕಾರೋ ಅಭಿವಡ್ಢಿಸ್ಸತಿ, ಮಮ ಲಾಭಸಕ್ಕಾರೋ ಪರಿಹಾಯಿಸ್ಸತಿ, ಅಹೋ ನೂನ ಮಹಾಸಮಣೋ ಸ್ವಾತನಾಯ ನಾಗಚ್ಛೇಯ್ಯಾ’ತಿ। ಸೋ ಖೋ ಅಹಂ, ಕಸ್ಸಪ, ತವ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಂ ಅಞ್ಞಾಯ ಉತ್ತರಕುರುಂ ಗನ್ತ್ವಾ ತತೋ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ಅನೋತತ್ತದಹೇ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ದಿವಾವಿಹಾರಂ ಅಕಾಸಿ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಚೇತಸಾಪಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಜಾನಿಸ್ಸತಿ , ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ವನಸಣ್ಡೇ ವಿಹಾಸಿ।
43. Tena kho pana samayena uruvelakassapassa jaṭilassa mahāyañño paccupaṭṭhito hoti, kevalakappā ca aṅgamagadhā pahūtaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ ādāya abhikkamitukāmā honti . Atha kho uruvelakassapassa jaṭilassa etadahosi – ‘‘etarahi kho me mahāyañño paccupaṭṭhito, kevalakappā ca aṅgamagadhā pahūtaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ ādāya abhikkamissanti. Sace mahāsamaṇo mahājanakāye iddhipāṭihāriyaṃ karissati , mahāsamaṇassa lābhasakkāro abhivaḍḍhissati, mama lābhasakkāro parihāyissati. Aho nūna mahāsamaṇo svātanāya nāgaccheyyā’’ti. Atha kho bhagavā uruvelakassapassa jaṭilassa cetasā cetoparivitakkamaññāya uttarakuruṃ gantvā tato piṇḍapātaṃ āharitvā anotattadahe paribhuñjitvā tattheva divāvihāraṃ akāsi. Atha kho uruvelakassapo jaṭilo tassā rattiyā accayena yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kālo, mahāsamaṇa, niṭṭhitaṃ bhattaṃ. Kiṃ nu kho, mahāsamaṇa, hiyyo nāgamāsi? Api ca mayaṃ taṃ sarāma – kiṃ nu kho mahāsamaṇo nāgacchatīti? Khādanīyassa ca bhojanīyassa ca te paṭivīso 22 ṭhapito’’ti. Nanu te, kassapa, etadahosi – ‘‘‘etarahi kho me mahāyañño paccupaṭṭhito, kevalakappā ca aṅgamagadhā pahūtaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ ādāya abhikkamissanti, sace mahāsamaṇo mahājanakāye iddhipāṭihāriyaṃ karissati, mahāsamaṇassa lābhasakkāro abhivaḍḍhissati, mama lābhasakkāro parihāyissati, aho nūna mahāsamaṇo svātanāya nāgaccheyyā’ti. So kho ahaṃ, kassapa, tava cetasā cetoparivitakkaṃ aññāya uttarakuruṃ gantvā tato piṇḍapātaṃ āharitvā anotattadahe paribhuñjitvā tattheva divāvihāraṃ akāsi’’nti. Atha kho uruvelakassapassa jaṭilassa etadahosi – ‘‘mahiddhiko kho mahāsamaṇo mahānubhāvo, yatra hi nāma cetasāpi cittaṃ pajānissati , na tveva ca kho arahā yathā aha’’nti. Atha kho bhagavā uruvelakassapassa jaṭilassa bhattaṃ bhuñjitvā tasmiṃyeva vanasaṇḍe vihāsi.
ಪಞ್ಚಮಂ ಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ।
Pañcamaṃ pāṭihāriyaṃ.
೪೪. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಗವತೋ ಪಂಸುಕೂಲಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕತ್ಥ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಪಂಸುಕೂಲಂ ಧೋವೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಭಗವತೋ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಪಾಣಿನಾ ಪೋಕ್ಖರಣಿಂ ಖಣಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಂಸುಕೂಲಂ ಧೋವತೂ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಿಮ್ಹಿ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಪಂಸುಕೂಲಂ ಪರಿಮದ್ದೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಭಗವತೋ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಮಹತಿಂ ಸಿಲಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿ – ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಂಸುಕೂಲಂ ಪರಿಮದ್ದತೂತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಿಮ್ಹಿ ನು ಖೋ ಅಹಂ 23 ಆಲಮ್ಬಿತ್ವಾ ಉತ್ತರೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಕಕುಧೇ ಅಧಿವತ್ಥಾ ದೇವತಾ ಭಗವತೋ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಸಾಖಂ ಓನಾಮೇಸಿ – ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಆಲಮ್ಬಿತ್ವಾ ಉತ್ತರತೂತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಿಮ್ಹಿ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಪಂಸುಕೂಲಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಭಗವತೋ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಮಹತಿಂ ಸಿಲಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿ – ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಂಸುಕೂಲಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತೂತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಾಲೋ , ಮಹಾಸಮಣ, ನಿಟ್ಠಿತಂ ಭತ್ತಂ। ಕಿಂ ನು ಖೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ನಾಯಂ ಪುಬ್ಬೇ ಇಧ ಪೋಕ್ಖರಣೀ, ಸಾಯಂ ಇಧ ಪೋಕ್ಖರಣೀ। ನಯಿಮಾ ಸಿಲಾ ಪುಬ್ಬೇ ಉಪನಿಕ್ಖಿತ್ತಾ। ಕೇನಿಮಾ ಸಿಲಾ ಉಪನಿಕ್ಖಿತ್ತಾ? ನಯಿಮಸ್ಸ ಕಕುಧಸ್ಸ ಪುಬ್ಬೇ ಸಾಖಾ ಓನತಾ, ಸಾಯಂ ಸಾಖಾ ಓನತಾ’’ತಿ। ಇಧ ಮೇ, ಕಸ್ಸಪ, ಪಂಸುಕೂಲಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಅಹೋಸಿ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಕಸ್ಸಪ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕತ್ಥ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಪಂಸುಕೂಲಂ ಧೋವೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಮಮ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಪಾಣಿನಾ ಪೋಕ್ಖರಣಿಂ ಖಣಿತ್ವಾ ಮಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಂಸುಕೂಲಂ ಧೋವತೂ’’ತಿ। ಸಾಯಂ ಕಸ್ಸಪ ಅಮನುಸ್ಸೇನ ಪಾಣಿನಾ ಖಣಿತಾ ಪೋಕ್ಖರಣೀ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಕಸ್ಸಪ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಿಮ್ಹಿ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಪಂಸುಕೂಲಂ ಪರಿಮದ್ದೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಮಮ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಮಹತಿಂ ಸಿಲಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿ – ‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಂಸುಕೂಲಂ ಪರಿಮದ್ದತೂ’’ತಿ। ಸಾಯಂ ಕಸ್ಸಪ ಅಮನುಸ್ಸೇನ ಉಪನಿಕ್ಖಿತ್ತಾ ಸಿಲಾ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಕಸ್ಸಪ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಿಮ್ಹಿ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಆಲಮ್ಬಿತ್ವಾ ಉತ್ತರೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಕಕುಧೇ ಅಧಿವತ್ಥಾ ದೇವತಾ ಜ ಮಮ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಸಾಖಂ ಓನಾಮೇಸಿ – ‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಆಲಮ್ಬಿತ್ವಾ ಉತ್ತರಜ್ತೂ’’ತಿ। ಸ್ವಾಯಂ ಆಹರಹತ್ಥೋ ಕಕುಧೋ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಕಸ್ಸಪ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಿಮ್ಹಿ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಪಂಸುಕೂಲಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಮಮ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಮಹತಿಂ ಸಿಲಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿ – ‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಂಸುಕೂಲಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತೂ’’ತಿ । ಸಾಯಂ ಕಸ್ಸಪ ಅಮನುಸ್ಸೇನ ಉಪನಿಕ್ಖಿತ್ತಾ ಸಿಲಾತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಸಕ್ಕೋಪಿ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ವೇಯ್ಯಾವಚ್ಚಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ವನಸಣ್ಡೇ ವಿಹಾಸಿ।
44. Tena kho pana samayena bhagavato paṃsukūlaṃ uppannaṃ hoti. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘kattha nu kho ahaṃ paṃsukūlaṃ dhoveyya’’nti? Atha kho sakko devānamindo bhagavato cetasā cetoparivitakkamaññāya pāṇinā pokkharaṇiṃ khaṇitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idha, bhante, bhagavā paṃsukūlaṃ dhovatū’’ti. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘kimhi nu kho ahaṃ paṃsukūlaṃ parimaddeyya’’nti? Atha kho sakko devānamindo bhagavato cetasā cetoparivitakkamaññāya mahatiṃ silaṃ upanikkhipi – idha, bhante, bhagavā paṃsukūlaṃ parimaddatūti. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘kimhi nu kho ahaṃ 24 ālambitvā uttareyya’’nti? Atha kho kakudhe adhivatthā devatā bhagavato cetasā cetoparivitakkamaññāya sākhaṃ onāmesi – idha, bhante, bhagavā ālambitvā uttaratūti. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘kimhi nu kho ahaṃ paṃsukūlaṃ vissajjeyya’’nti? Atha kho sakko devānamindo bhagavato cetasā cetoparivitakkamaññāya mahatiṃ silaṃ upanikkhipi – idha, bhante, bhagavā paṃsukūlaṃ vissajjetūti. Atha kho uruvelakassapo jaṭilo tassā rattiyā accayena yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kālo , mahāsamaṇa, niṭṭhitaṃ bhattaṃ. Kiṃ nu kho, mahāsamaṇa, nāyaṃ pubbe idha pokkharaṇī, sāyaṃ idha pokkharaṇī. Nayimā silā pubbe upanikkhittā. Kenimā silā upanikkhittā? Nayimassa kakudhassa pubbe sākhā onatā, sāyaṃ sākhā onatā’’ti. Idha me, kassapa, paṃsukūlaṃ uppannaṃ ahosi. Tassa mayhaṃ, kassapa, etadahosi – ‘‘kattha nu kho ahaṃ paṃsukūlaṃ dhoveyya’’nti? Atha kho, kassapa, sakko devānamindo mama cetasā cetoparivitakkamaññāya pāṇinā pokkharaṇiṃ khaṇitvā maṃ etadavoca – ‘‘idha, bhante, bhagavā paṃsukūlaṃ dhovatū’’ti. Sāyaṃ kassapa amanussena pāṇinā khaṇitā pokkharaṇī. Tassa mayhaṃ, kassapa, etadahosi – ‘‘kimhi nu kho ahaṃ paṃsukūlaṃ parimaddeyya’’nti? Atha kho, kassapa, sakko devānamindo mama cetasā cetoparivitakkamaññāya mahatiṃ silaṃ upanikkhipi – ‘‘idha, bhante, bhagavā paṃsukūlaṃ parimaddatū’’ti. Sāyaṃ kassapa amanussena upanikkhittā silā. Tassa mayhaṃ, kassapa, etadahosi – ‘‘kimhi nu kho ahaṃ ālambitvā uttareyya’’nti? Atha kho, kassapa, kakudhe adhivatthā devatā ja mama cetasā cetoparivitakkamaññāya sākhaṃ onāmesi – ‘‘idha, bhante, bhagavā ālambitvā uttarajtū’’ti. Svāyaṃ āharahattho kakudho. Tassa mayhaṃ, kassapa, etadahosi – ‘‘kimhi nu kho ahaṃ paṃsukūlaṃ vissajjeyya’’nti? Atha kho, kassapa, sakko devānamindo mama cetasā cetoparivitakkamaññāya mahatiṃ silaṃ upanikkhipi – ‘‘idha, bhante, bhagavā paṃsukūlaṃ vissajjetū’’ti . Sāyaṃ kassapa amanussena upanikkhittā silāti. Atha kho uruvelakassapassa jaṭilassa etadahosi – ‘‘mahiddhiko kho mahāsamaṇo mahānubhāvo, yatra hi nāma sakkopi devānamindo veyyāvaccaṃ karissati, na tveva ca kho arahā yathā aha’’nti. Atha kho bhagavā uruvelakassapassa jaṭilassa bhattaṃ bhuñjitvā tasmiṃyeva vanasaṇḍe vihāsi.
ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಕಾಲಂ ಆರೋಚೇಸಿ – ‘‘ಕಾಲೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ನಿಟ್ಠಿತಂ ಭತ್ತ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಗಚ್ಛ ತ್ವಂ, ಕಸ್ಸಪ, ಆಯಾಮಹ’’ನ್ತಿ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ ಯಾಯ ಜಮ್ಬುಯಾ ‘ಜಮ್ಬುದೀಪೋ’ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ತತೋ ಫಲಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸೀದಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ಭಗವನ್ತಂ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸಿನ್ನಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕತಮೇನ ತ್ವಂ, ಮಹಾಸಮಣ, ಮಗ್ಗೇನ ಆಗತೋ? ಅಹಂ ತಯಾ ಪಠಮತರಂ ಪಕ್ಕನ್ತೋ, ಸೋ ತ್ವಂ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸಿನ್ನೋ’’ತಿ। ‘‘ಇಧಾಹಂ, ಕಸ್ಸಪ, ತಂ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ ಯಾಯ ಜಮ್ಬುಯಾ ‘ಜಮ್ಬುದೀಪೋ’ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ತತೋ ಫಲಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸಿನ್ನೋ। ಇದಂ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಜಮ್ಬುಫಲಂ ವಣ್ಣಸಮ್ಪನ್ನಂ ಗನ್ಧಸಮ್ಪನ್ನಂ ರಸಸಮ್ಪನ್ನಂ। ಸಚೇ ಆಕಙ್ಖಸಿ ಪರಿಭುಞ್ಜಾ’’ತಿ। ‘‘ಅಲಂ, ಮಹಾಸಮಣ, ತ್ವಂಯೇವ ತಂ ಅರಹಸಿ , ತ್ವಂಯೇವ ತಂ 25 ಪರಿಭುಞ್ಜಾಹೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಮಂ ಪಠಮತರಂ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ ಯಾಯ ಜಮ್ಬುಯಾ ‘ಜಮ್ಬುದೀಪೋ’ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ತತೋ ಫಲಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸೀದಿಸ್ಸತಿ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ವನಸಣ್ಡೇ ವಿಹಾಸಿ।
Atha kho uruvelakassapo jaṭilo tassā rattiyā accayena yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavato kālaṃ ārocesi – ‘‘kālo, mahāsamaṇa, niṭṭhitaṃ bhatta’’nti. ‘‘Gaccha tvaṃ, kassapa, āyāmaha’’nti uruvelakassapaṃ jaṭilaṃ uyyojetvā yāya jambuyā ‘jambudīpo’ paññāyati, tato phalaṃ gahetvā paṭhamataraṃ āgantvā agyāgāre nisīdi. Addasā kho uruvelakassapo jaṭilo bhagavantaṃ agyāgāre nisinnaṃ, disvāna bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘katamena tvaṃ, mahāsamaṇa, maggena āgato? Ahaṃ tayā paṭhamataraṃ pakkanto, so tvaṃ paṭhamataraṃ āgantvā agyāgāre nisinno’’ti. ‘‘Idhāhaṃ, kassapa, taṃ uyyojetvā yāya jambuyā ‘jambudīpo’ paññāyati, tato phalaṃ gahetvā paṭhamataraṃ āgantvā agyāgāre nisinno. Idaṃ kho, kassapa, jambuphalaṃ vaṇṇasampannaṃ gandhasampannaṃ rasasampannaṃ. Sace ākaṅkhasi paribhuñjā’’ti. ‘‘Alaṃ, mahāsamaṇa, tvaṃyeva taṃ arahasi , tvaṃyeva taṃ 26 paribhuñjāhī’’ti. Atha kho uruvelakassapassa jaṭilassa etadahosi – ‘‘mahiddhiko kho mahāsamaṇo mahānubhāvo, yatra hi nāma maṃ paṭhamataraṃ uyyojetvā yāya jambuyā ‘jambudīpo’ paññāyati, tato phalaṃ gahetvā paṭhamataraṃ āgantvā agyāgāre nisīdissati, na tveva ca kho arahā yathā aha’’nti. Atha kho bhagavā uruvelakassapassa jaṭilassa bhattaṃ bhuñjitvā tasmiṃyeva vanasaṇḍe vihāsi.
೪೫. ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಕಾಲಂ ಆರೋಚೇಸಿ – ‘‘ಕಾಲೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ನಿಟ್ಠಿತಂ ಭತ್ತ’’ನ್ತಿ। ಗಚ್ಛ ತ್ವಂ, ಕಸ್ಸಪ, ಆಯಾಮಹನ್ತಿ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ ಯಾಯ ಜಮ್ಬುಯಾ ‘ಜಮ್ಬುದೀಪೋ’ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ತಸ್ಸಾ ಅವಿದೂರೇ ಅಮ್ಬೋ…ಪೇ॰… ತಸ್ಸಾ ಅವಿದೂರೇ ಆಮಲಕೀ…ಪೇ॰… ತಸ್ಸಾ ಅವಿದೂರೇ ಹರೀತಕೀ…ಪೇ॰… ತಾವತಿಂಸಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಪಾರಿಚ್ಛತ್ತಕಪುಪ್ಫಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸೀದಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ಭಗವನ್ತಂ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸಿನ್ನಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕತಮೇನ ತ್ವಂ, ಮಹಾಸಮಣ, ಮಗ್ಗೇನ ಆಗತೋ? ಅಹಂ ತಯಾ ಪಠಮತರಂ ಪಕ್ಕನ್ತೋ, ಸೋ ತ್ವಂ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸಿನ್ನೋ’’ತಿ। ‘‘ಇಧಾಹಂ , ಕಸ್ಸಪ, ತಂ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ ತಾವತಿಂಸಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಪಾರಿಚ್ಛತ್ತಕಪುಪ್ಫಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸಿನ್ನೋ। ಇದಂ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಪಾರಿಚ್ಛತ್ತಕಪುಪ್ಫಂ ವಣ್ಣಸಮ್ಪನ್ನಂ ಗನ್ಧಸಮ್ಪನ್ನಂ 27। (ಸಚೇ ಆಕಙ್ಖಸಿ ಗಣ್ಹಾ’’ತಿ। ‘‘ಅಲಂ, ಮಹಾಸಮಣ, ತ್ವಂಯೇವ ತಂ ಅರಹಸಿ, ತ್ವಂಯೇವ ತಂ ಗಣ್ಹಾ’’ತಿ) 28। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಮಂ ಪಠಮತರಂ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ ತಾವತಿಂಸಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಪಾರಿಚ್ಛತ್ತಕಪುಪ್ಫಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸೀದಿಸ್ಸತಿ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ।
45. Atha kho uruvelakassapo jaṭilo tassā rattiyā accayena yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavato kālaṃ ārocesi – ‘‘kālo, mahāsamaṇa, niṭṭhitaṃ bhatta’’nti. Gaccha tvaṃ, kassapa, āyāmahanti uruvelakassapaṃ jaṭilaṃ uyyojetvā yāya jambuyā ‘jambudīpo’ paññāyati, tassā avidūre ambo…pe… tassā avidūre āmalakī…pe… tassā avidūre harītakī…pe… tāvatiṃsaṃ gantvā pāricchattakapupphaṃ gahetvā paṭhamataraṃ āgantvā agyāgāre nisīdi. Addasā kho uruvelakassapo jaṭilo bhagavantaṃ agyāgāre nisinnaṃ, disvāna bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘katamena tvaṃ, mahāsamaṇa, maggena āgato? Ahaṃ tayā paṭhamataraṃ pakkanto, so tvaṃ paṭhamataraṃ āgantvā agyāgāre nisinno’’ti. ‘‘Idhāhaṃ , kassapa, taṃ uyyojetvā tāvatiṃsaṃ gantvā pāricchattakapupphaṃ gahetvā paṭhamataraṃ āgantvā agyāgāre nisinno. Idaṃ kho, kassapa, pāricchattakapupphaṃ vaṇṇasampannaṃ gandhasampannaṃ 29. (Sace ākaṅkhasi gaṇhā’’ti. ‘‘Alaṃ, mahāsamaṇa, tvaṃyeva taṃ arahasi, tvaṃyeva taṃ gaṇhā’’ti) 30. Atha kho uruvelakassapassa jaṭilassa etadahosi – ‘‘mahiddhiko kho mahāsamaṇo mahānubhāvo, yatra hi nāma maṃ paṭhamataraṃ uyyojetvā tāvatiṃsaṃ gantvā pāricchattakapupphaṃ gahetvā paṭhamataraṃ āgantvā agyāgāre nisīdissati, na tveva ca kho arahā yathā aha’’nti.
೪೬. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಅಗ್ಗಿಂ ಪರಿಚರಿತುಕಾಮಾ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ ಕಟ್ಠಾನಿ ಫಾಲೇತುಂ । ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಜಟಿಲಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ನಿಸ್ಸಂಸಯಂ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣಸ್ಸ ಇದ್ಧಾನುಭಾವೋ, ಯಥಾ ಮಯಂ ನ ಸಕ್ಕೋಮ ಕಟ್ಠಾನಿ ಫಾಲೇತು’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಫಾಲಿಯನ್ತು, ಕಸ್ಸಪ, ಕಟ್ಠಾನೀ’’ತಿ। ‘‘ಫಾಲಿಯನ್ತು, ಮಹಾಸಮಣಾ’’ತಿ। ಸಕಿದೇವ ಪಞ್ಚ ಕಟ್ಠಸತಾನಿ ಫಾಲಿಯಿಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಕಟ್ಠಾನಿಪಿ ಫಾಲಿಯಿಸ್ಸನ್ತಿ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ।
46. Tena kho pana samayena te jaṭilā aggiṃ paricaritukāmā na sakkonti kaṭṭhāni phāletuṃ . Atha kho tesaṃ jaṭilānaṃ etadahosi – ‘‘nissaṃsayaṃ kho mahāsamaṇassa iddhānubhāvo, yathā mayaṃ na sakkoma kaṭṭhāni phāletu’’nti. Atha kho bhagavā uruvelakassapaṃ jaṭilaṃ etadavoca – ‘‘phāliyantu, kassapa, kaṭṭhānī’’ti. ‘‘Phāliyantu, mahāsamaṇā’’ti. Sakideva pañca kaṭṭhasatāni phāliyiṃsu. Atha kho uruvelakassapassa jaṭilassa etadahosi – ‘‘mahiddhiko kho mahāsamaṇo mahānubhāvo, yatra hi nāma kaṭṭhānipi phāliyissanti, na tveva ca kho arahā yathā aha’’nti.
೪೭. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಅಗ್ಗಿಂ ಪರಿಚರಿತುಕಾಮಾ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ ಅಗ್ಗಿಂ ಉಜ್ಜಲೇತುಂ 31। ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಜಟಿಲಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ನಿಸ್ಸಂಸಯಂ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣಸ್ಸ ಇದ್ಧಾನುಭಾವೋ, ಯಥಾ ಮಯಂ ನ ಸಕ್ಕೋಮ ಅಗ್ಗಿಂ ಉಜ್ಜಲೇತು’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಉಜ್ಜಲಿಯನ್ತು, ಕಸ್ಸಪ, ಅಗ್ಗೀ’’ತಿ। ‘‘ಉಜ್ಜಲಿಯನ್ತು, ಮಹಾಸಮಣಾ’’ತಿ। ಸಕಿದೇವ ಪಞ್ಚ ಅಗ್ಗಿಸತಾನಿ ಉಜ್ಜಲಿಯಿಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಅಗ್ಗೀಪಿ ಉಜ್ಜಲಿಯಿಸ್ಸನ್ತಿ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ।
47. Tena kho pana samayena te jaṭilā aggiṃ paricaritukāmā na sakkonti aggiṃ ujjaletuṃ 32. Atha kho tesaṃ jaṭilānaṃ etadahosi – ‘‘nissaṃsayaṃ kho mahāsamaṇassa iddhānubhāvo, yathā mayaṃ na sakkoma aggiṃ ujjaletu’’nti. Atha kho bhagavā uruvelakassapaṃ jaṭilaṃ etadavoca – ‘‘ujjaliyantu, kassapa, aggī’’ti. ‘‘Ujjaliyantu, mahāsamaṇā’’ti. Sakideva pañca aggisatāni ujjaliyiṃsu. Atha kho uruvelakassapassa jaṭilassa etadahosi – ‘‘mahiddhiko kho mahāsamaṇo mahānubhāvo, yatra hi nāma aggīpi ujjaliyissanti, na tveva ca kho arahā yathā aha’’nti.
೪೮. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಅಗ್ಗಿಂ ಪರಿಚರಿತ್ವಾ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ ಅಗ್ಗಿಂ ವಿಜ್ಝಾಪೇತುಂ। ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಜಟಿಲಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ನಿಸ್ಸಂಸಯಂ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣಸ್ಸ ಇದ್ಧಾನುಭಾವೋ, ಯಥಾ ಮಯಂ ನ ಸಕ್ಕೋಮ ಅಗ್ಗಿಂ ವಿಜ್ಝಾಪೇತು’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ವಿಜ್ಝಾಯನ್ತು, ಕಸ್ಸಪ, ಅಗ್ಗೀ’’ತಿ। ‘‘ವಿಜ್ಝಾಯನ್ತು, ಮಹಾಸಮಣಾ’’ತಿ। ಸಕಿದೇವ ಪಞ್ಚ ಅಗ್ಗಿಸತಾನಿ ವಿಜ್ಝಾಯಿಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಅಗ್ಗೀಪಿ ವಿಜ್ಝಾಯಿಸ್ಸನ್ತಿ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ।
48. Tena kho pana samayena te jaṭilā aggiṃ paricaritvā na sakkonti aggiṃ vijjhāpetuṃ. Atha kho tesaṃ jaṭilānaṃ etadahosi – ‘‘nissaṃsayaṃ kho mahāsamaṇassa iddhānubhāvo, yathā mayaṃ na sakkoma aggiṃ vijjhāpetu’’nti. Atha kho bhagavā uruvelakassapaṃ jaṭilaṃ etadavoca – ‘‘vijjhāyantu, kassapa, aggī’’ti. ‘‘Vijjhāyantu, mahāsamaṇā’’ti. Sakideva pañca aggisatāni vijjhāyiṃsu. Atha kho uruvelakassapassa jaṭilassa etadahosi – ‘‘mahiddhiko kho mahāsamaṇo mahānubhāvo, yatra hi nāma aggīpi vijjhāyissanti, na tveva ca kho arahā yathā aha’’nti.
೪೯. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಸೀತಾಸು ಹೇಮನ್ತಿಕಾಸು ರತ್ತೀಸು ಅನ್ತರಟ್ಠಕಾಸು ಹಿಮಪಾತಸಮಯೇ ನಜ್ಜಾ ನೇರಞ್ಜರಾಯ ಉಮ್ಮುಜ್ಜನ್ತಿಪಿ, ನಿಮುಜ್ಜನ್ತಿಪಿ, ಉಮ್ಮುಜ್ಜನನಿಮುಜ್ಜನಮ್ಪಿ ಕರೋನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಪಞ್ಚಮತ್ತಾನಿ ಮನ್ದಾಮುಖಿಸತಾನಿ ಅಭಿನಿಮ್ಮಿನಿ, ಯತ್ಥ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಉತ್ತರಿತ್ವಾ ವಿಸಿಬ್ಬೇಸುಂ । ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಜಟಿಲಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ನಿಸ್ಸಂಸಯಂ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣಸ್ಸ ಇದ್ಧಾನುಭಾವೋ, ಯಥಯಿಮಾ ಮನ್ದಾಮುಖಿಯೋ ನಿಮ್ಮಿತಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ತಾವ ಬಹೂ ಮನ್ದಾಮುಖಿಯೋಪಿ ಅಭಿನಿಮ್ಮಿನಿಸ್ಸತಿ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ।
49. Tena kho pana samayena te jaṭilā sītāsu hemantikāsu rattīsu antaraṭṭhakāsu himapātasamaye najjā nerañjarāya ummujjantipi, nimujjantipi, ummujjananimujjanampi karonti. Atha kho bhagavā pañcamattāni mandāmukhisatāni abhinimmini, yattha te jaṭilā uttaritvā visibbesuṃ . Atha kho tesaṃ jaṭilānaṃ etadahosi – ‘‘nissaṃsayaṃ kho mahāsamaṇassa iddhānubhāvo, yathayimā mandāmukhiyo nimmitā’’ti. Atha kho uruvelakassapassa jaṭilassa etadahosi – ‘‘mahiddhiko kho mahāsamaṇo mahānubhāvo, yatra hi nāma tāva bahū mandāmukhiyopi abhinimminissati, na tveva ca kho arahā yathā aha’’nti.
೫೦. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಮಹಾ ಅಕಾಲಮೇಘೋ ಪಾವಸ್ಸಿ, ಮಹಾ ಉದಕವಾಹಕೋ ಸಞ್ಜಾಯಿ। ಯಸ್ಮಿಂ ಪದೇಸೇ ಭಗವಾ ವಿಹರತಿ, ಸೋ ಪದೇಸೋ ಉದಕೇನ ನ ಓತ್ಥಟೋ 33 ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಯಂನೂನಾಹಂ ಸಮನ್ತಾ ಉದಕಂ ಉಸ್ಸಾರೇತ್ವಾ ಮಜ್ಝೇ ರೇಣುಹತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಚಙ್ಕಮೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಸಮನ್ತಾ ಉದಕಂ ಉಸ್ಸಾರೇತ್ವಾ ಮಜ್ಝೇ ರೇಣುಹತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಚಙ್ಕಮಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ – ಮಾಹೇವ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಉದಕೇನ ವೂಳ್ಹೋ ಅಹೋಸೀತಿ ನಾವಾಯ ಸಮ್ಬಹುಲೇಹಿ ಜಟಿಲೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಯಸ್ಮಿಂ ಪದೇಸೇ ಭಗವಾ ವಿಹರತಿ ತಂ ಪದೇಸಂ ಅಗಮಾಸಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ಭಗವನ್ತಂ ಸಮನ್ತಾ ಉದಕಂ ಉಸ್ಸಾರೇತ್ವಾ ಮಜ್ಝೇ ರೇಣುಹತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಚಙ್ಕಮನ್ತಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇದಂ ನು ತ್ವಂ, ಮಹಾಸಮಣಾ’’ತಿ? ‘‘ಅಯಮಹಮಸ್ಮಿ 34, ಕಸ್ಸಪಾ’’ತಿ ಭಗವಾ ವೇಹಾಸಂ ಅಬ್ಭುಗ್ಗನ್ತ್ವಾ ನಾವಾಯ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಉದಕಮ್ಪಿ ನ ಪವಾಹಿಸ್ಸತಿ 35, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ।
50. Tena kho pana samayena mahā akālamegho pāvassi, mahā udakavāhako sañjāyi. Yasmiṃ padese bhagavā viharati, so padeso udakena na otthaṭo 36 hoti. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘yaṃnūnāhaṃ samantā udakaṃ ussāretvā majjhe reṇuhatāya bhūmiyā caṅkameyya’’nti. Atha kho bhagavā samantā udakaṃ ussāretvā majjhe reṇuhatāya bhūmiyā caṅkami. Atha kho uruvelakassapo jaṭilo – māheva kho mahāsamaṇo udakena vūḷho ahosīti nāvāya sambahulehi jaṭilehi saddhiṃ yasmiṃ padese bhagavā viharati taṃ padesaṃ agamāsi. Addasā kho uruvelakassapo jaṭilo bhagavantaṃ samantā udakaṃ ussāretvā majjhe reṇuhatāya bhūmiyā caṅkamantaṃ, disvāna bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idaṃ nu tvaṃ, mahāsamaṇā’’ti? ‘‘Ayamahamasmi 37, kassapā’’ti bhagavā vehāsaṃ abbhuggantvā nāvāya paccuṭṭhāsi. Atha kho uruvelakassapassa jaṭilassa etadahosi – ‘‘mahiddhiko kho mahāsamaṇo mahānubhāvo, yatra hi nāma udakampi na pavāhissati 38, na tveva ca kho arahā yathā aha’’nti.
೫೧. ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಚಿರಮ್ಪಿ ಖೋ ಇಮಸ್ಸ ಮೋಘಪುರಿಸಸ್ಸ ಏವಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ – ‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’ನ್ತಿ; ಯಂನೂನಾಹಂ ಇಮಂ ಜಟಿಲಂ ಸಂವೇಜೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ನೇವ ಚ ಖೋ ತ್ವಂ, ಕಸ್ಸಪ, ಅರಹಾ, ನಾಪಿ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಸಮಾಪನ್ನೋ। ಸಾಪಿ ತೇ ಪಟಿಪದಾ ನತ್ಥಿ, ಯಾಯ ತ್ವಂ ಅರಹಾ ವಾ ಅಸ್ಸಸಿ, ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಂ ವಾ ಸಮಾಪನ್ನೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ಭಗವತೋ ಪಾದೇಸು ಸಿರಸಾ ನಿಪತಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಂ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ತ್ವಂ ಖೋಸಿ, ಕಸ್ಸಪ, ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಜಟಿಲಸತಾನಂ ನಾಯಕೋ ವಿನಾಯಕೋ ಅಗ್ಗೋ ಪಮುಖೋ ಪಾಮೋಕ್ಖೋ। ತೇಪಿ ತಾವ ಅಪಲೋಕೇಹಿ, ಯಥಾ ತೇ ಮಞ್ಞಿಸ್ಸನ್ತಿ ತಥಾ ತೇ ಕರಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ಯೇನ ತೇ ಜಟಿಲಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತೇ ಜಟಿಲೇ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇಚ್ಛಾಮಹಂ , ಭೋ, ಮಹಾಸಮಣೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರಿತುಂ, ಯಥಾ ಭವನ್ತೋ ಮಞ್ಞನ್ತಿ ತಥಾ ಕರೋನ್ತೂ’’ತಿ। ‘‘ಚಿರಪಟಿಕಾ ಮಯಂ, ಭೋ, ಮಹಾಸಮಣೇ ಅಭಿಪ್ಪಸನ್ನಾ, ಸಚೇ ಭವಂ, ಮಹಾಸಮಣೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರಿಸ್ಸತಿ, ಸಬ್ಬೇವ ಮಯಂ ಮಹಾಸಮಣೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಕೇಸಮಿಸ್ಸಂ ಜಟಾಮಿಸ್ಸಂ ಖಾರಿಕಾಜಮಿಸ್ಸಂ ಅಗ್ಗಿಹುತಮಿಸ್ಸಂ ಉದಕೇ ಪವಾಹೇತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಪಾದೇಸು ಸಿರಸಾ ನಿಪತಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏಥ ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರಥ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ ತೇಸಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ।
51. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘cirampi kho imassa moghapurisassa evaṃ bhavissati – ‘mahiddhiko kho mahāsamaṇo mahānubhāvo, na tveva ca kho arahā yathā aha’nti; yaṃnūnāhaṃ imaṃ jaṭilaṃ saṃvejeyya’’nti. Atha kho bhagavā uruvelakassapaṃ jaṭilaṃ etadavoca – ‘‘neva ca kho tvaṃ, kassapa, arahā, nāpi arahattamaggasamāpanno. Sāpi te paṭipadā natthi, yāya tvaṃ arahā vā assasi, arahattamaggaṃ vā samāpanno’’ti. Atha kho uruvelakassapo jaṭilo bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘labheyyāhaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti. Tvaṃ khosi, kassapa, pañcannaṃ jaṭilasatānaṃ nāyako vināyako aggo pamukho pāmokkho. Tepi tāva apalokehi, yathā te maññissanti tathā te karissantīti. Atha kho uruvelakassapo jaṭilo yena te jaṭilā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā te jaṭile etadavoca – ‘‘icchāmahaṃ , bho, mahāsamaṇe brahmacariyaṃ carituṃ, yathā bhavanto maññanti tathā karontū’’ti. ‘‘Cirapaṭikā mayaṃ, bho, mahāsamaṇe abhippasannā, sace bhavaṃ, mahāsamaṇe brahmacariyaṃ carissati, sabbeva mayaṃ mahāsamaṇe brahmacariyaṃ carissāmā’’ti. Atha kho te jaṭilā kesamissaṃ jaṭāmissaṃ khārikājamissaṃ aggihutamissaṃ udake pavāhetvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘labheyyāma mayaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyāma upasampada’’nti. ‘‘Etha bhikkhavo’’ti bhagavā avoca – ‘‘svākkhāto dhammo, caratha brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti. Sāva tesaṃ āyasmantānaṃ upasampadā ahosi.
೫೨. ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ನದೀಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ಕೇಸಮಿಸ್ಸಂ ಜಟಾಮಿಸ್ಸಂ ಖಾರಿಕಾಜಮಿಸ್ಸಂ ಅಗ್ಗಿಹುತಮಿಸ್ಸಂ ಉದಕೇ ವುಯ್ಹಮಾನೇ, ದಿಸ್ವಾನಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಾಹೇವ ಮೇ ಭಾತುನೋ ಉಪಸಗ್ಗೋ ಅಹೋಸೀ’’ತಿ। ಜಟಿಲೇ ಪಾಹೇಸಿ – ಗಚ್ಛಥ ಮೇ ಭಾತರಂ ಜಾನಾಥಾತಿ। ಸಾಮಞ್ಚ ತೀಹಿ ಜಟಿಲಸತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇದಂ ನು ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಸೇಯ್ಯೋ’’ತಿ? ‘‘ಆಮಾವುಸೋ, ಇದಂ ಸೇಯ್ಯೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಕೇಸಮಿಸ್ಸಂ ಜಟಾಮಿಸ್ಸಂ ಖಾರಿಕಾಜಮಿಸ್ಸಂ ಅಗ್ಗಿಹುತಮಿಸ್ಸಂ ಉದಕೇ ಪವಾಹೇತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಪಾದೇಸು ಸಿರಸಾ ನಿಪತಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏಥ ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರಥ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ ತೇಸಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ।
52. Addasā kho nadīkassapo jaṭilo kesamissaṃ jaṭāmissaṃ khārikājamissaṃ aggihutamissaṃ udake vuyhamāne, disvānassa etadahosi – ‘‘māheva me bhātuno upasaggo ahosī’’ti. Jaṭile pāhesi – gacchatha me bhātaraṃ jānāthāti. Sāmañca tīhi jaṭilasatehi saddhiṃ yenāyasmā uruvelakassapo tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ uruvelakassapaṃ etadavoca – ‘‘idaṃ nu kho, kassapa, seyyo’’ti? ‘‘Āmāvuso, idaṃ seyyo’’ti. Atha kho te jaṭilā kesamissaṃ jaṭāmissaṃ khārikājamissaṃ aggihutamissaṃ udake pavāhetvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘labheyyāma mayaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyāma upasampada’’nti. ‘‘Etha bhikkhavo’’ti bhagavā avoca – ‘‘svākkhāto dhammo, caratha brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti. Sāva tesaṃ āyasmantānaṃ upasampadā ahosi.
೫೩. ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಗಯಾಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ಕೇಸಮಿಸ್ಸಂ ಜಟಾಮಿಸ್ಸಂ ಖಾರಿಕಾಜಮಿಸ್ಸಂ ಅಗ್ಗಿಹುತಮಿಸ್ಸಂ ಉದಕೇ ವುಯ್ಹಮಾನೇ, ದಿಸ್ವಾನಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಾಹೇವ ಮೇ ಭಾತೂನಂ ಉಪಸಗ್ಗೋ ಅಹೋಸೀ’’ತಿ। ಜಟಿಲೇ ಪಾಹೇಸಿ – ಗಚ್ಛಥ ಮೇ ಭಾತರೋ ಜಾನಾಥಾತಿ। ಸಾಮಞ್ಚ ದ್ವೀಹಿ ಜಟಿಲಸತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇದಂ ನು ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಸೇಯ್ಯೋ’’ತಿ? ‘‘ಆಮಾವುಸೋ, ಇದಂ ಸೇಯ್ಯೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಕೇಸಮಿಸ್ಸಂ ಜಟಾಮಿಸ್ಸಂ ಖಾರಿಕಾಜಮಿಸ್ಸಂ ಅಗ್ಗಿಹುತಮಿಸ್ಸಂ ಉದಕೇ ಪವಾಹೇತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಪಾದೇಸು ಸಿರಸಾ ನಿಪತಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏಥ ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರಥ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ ತೇಸಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ।
53. Addasā kho gayākassapo jaṭilo kesamissaṃ jaṭāmissaṃ khārikājamissaṃ aggihutamissaṃ udake vuyhamāne, disvānassa etadahosi – ‘‘māheva me bhātūnaṃ upasaggo ahosī’’ti. Jaṭile pāhesi – gacchatha me bhātaro jānāthāti. Sāmañca dvīhi jaṭilasatehi saddhiṃ yenāyasmā uruvelakassapo tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ uruvelakassapaṃ etadavoca – ‘‘idaṃ nu kho, kassapa, seyyo’’ti? ‘‘Āmāvuso, idaṃ seyyo’’ti. Atha kho te jaṭilā kesamissaṃ jaṭāmissaṃ khārikājamissaṃ aggihutamissaṃ udake pavāhetvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘labheyyāma mayaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyāma upasampada’’nti. ‘‘Etha bhikkhavo’’ti bhagavā avoca – ‘‘svākkhāto dhammo, caratha brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti. Sāva tesaṃ āyasmantānaṃ upasampadā ahosi.
ಭಗವತೋ ಅಧಿಟ್ಠಾನೇನ ಪಞ್ಚ ಕಟ್ಠಸತಾನಿ ನ ಫಾಲಿಯಿಂಸು, ಫಾಲಿಯಿಂಸು; ಅಗ್ಗೀ ನ ಉಜ್ಜಲಿಯಿಂಸು, ಉಜ್ಜಲಿಯಿಂಸು; ನ ವಿಜ್ಝಾಯಿಂಸು, ವಿಜ್ಝಾಯಿಂಸು; ಪಞ್ಚಮನ್ದಾಮುಖಿಸತಾನಿ ಅಭಿನಿಮ್ಮಿನಿ। ಏತೇನ ನಯೇನ ಅಡ್ಢುಡ್ಢಪಾಟಿಹಾರಿಯಸಹಸ್ಸಾನಿ ಹೋನ್ತಿ।
Bhagavato adhiṭṭhānena pañca kaṭṭhasatāni na phāliyiṃsu, phāliyiṃsu; aggī na ujjaliyiṃsu, ujjaliyiṃsu; na vijjhāyiṃsu, vijjhāyiṃsu; pañcamandāmukhisatāni abhinimmini. Etena nayena aḍḍhuḍḍhapāṭihāriyasahassāni honti.
೫೪. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಾಯಂ ಯಥಾಭಿರನ್ತಂ ವಿಹರಿತ್ವಾ ಯೇನ ಗಯಾಸೀಸಂ ತೇನ ಪಕ್ಕಾಮಿ ಮಹತಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸೇನ ಸಬ್ಬೇಹೇವ ಪುರಾಣಜಟಿಲೇಹಿ। ತತ್ರ ಸುದಂ ಭಗವಾ ಗಯಾಯಂ ವಿಹರತಿ ಗಯಾಸೀಸೇ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸೇನ। ತತ್ರ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ –
54. Atha kho bhagavā uruvelāyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena gayāsīsaṃ tena pakkāmi mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ bhikkhusahassena sabbeheva purāṇajaṭilehi. Tatra sudaṃ bhagavā gayāyaṃ viharati gayāsīse saddhiṃ bhikkhusahassena. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi –
39 ‘‘ಸಬ್ಬಂ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಆದಿತ್ತಂ। ಕಿಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಬ್ಬಂ ಆದಿತ್ತಂ? ಚಕ್ಖು ಆದಿತ್ತಂ, ರೂಪಾ ಆದಿತ್ತಾ, ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ ಆದಿತ್ತಂ, ಚಕ್ಖುಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ಆದಿತ್ತೋ, ಯಮಿದಂ ಚಕ್ಖುಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ ತಮ್ಪಿ ಆದಿತ್ತಂ। ಕೇನ ಆದಿತ್ತಂ? ರಾಗಗ್ಗಿನಾ ದೋಸಗ್ಗಿನಾ ಮೋಹಗ್ಗಿನಾ ಆದಿತ್ತಂ, ಜಾತಿಯಾ ಜರಾಯ ಮರಣೇನ ಸೋಕೇಹಿ ಪರಿದೇವೇಹಿ ದುಕ್ಖೇಹಿ ದೋಮನಸ್ಸೇಹಿ ಉಪಾಯಾಸೇಹಿ ಆದಿತ್ತನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಸೋತಂ ಆದಿತ್ತಂ, ಸದ್ದಾ ಆದಿತ್ತಾ, ಸೋತವಿಞ್ಞಾಣಂ ಆದಿತ್ತಂ, ಸೋತಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ಆದಿತ್ತೋ, ಯಮಿದಂ ಸೋತಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ ತಮ್ಪಿ ಆದಿತ್ತಂ। ಕೇನ ಆದಿತ್ತಂ? ರಾಗಗ್ಗಿನಾ ದೋಸಗ್ಗಿನಾ ಮೋಹಗ್ಗಿನಾ ಆದಿತ್ತಂ, ಜಾತಿಯಾ ಜರಾಯ ಮರಣೇನ ಸೋಕೇಹಿ ಪರಿದೇವೇಹಿ ದುಕ್ಖೇಹಿ ದೋಮನಸ್ಸೇಹಿ ಉಪಾಯಾಸೇಹಿ ಆದಿತ್ತನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಘಾನಂ ಆದಿತ್ತಂ, ಗನ್ಧಾ ಆದಿತ್ತಾ, ಘಾನವಿಞ್ಞಾಣಂ ಆದಿತ್ತಂ, ಘಾನಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ಆದಿತ್ತೋ, ಯಮಿದಂ ಘಾನಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ ತಮ್ಪಿ ಆದಿತ್ತಂ। ಕೇನ ಆದಿತ್ತಂ? ರಾಗಗ್ಗಿನಾ ದೋಸಗ್ಗಿನಾ ಮೋಹಗ್ಗಿನಾ ಆದಿತ್ತಂ, ಜಾತಿಯಾ ಜರಾಯ ಮರಣೇನ ಸೋಕೇಹಿ ಪರಿದೇವೇಹಿ ದುಕ್ಖೇಹಿ ದೋಮನಸ್ಸೇಹಿ ಉಪಾಯಾಸೇಹಿ ಆದಿತ್ತನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಜಿವ್ಹಾ ಆದಿತ್ತಾ, ರಸಾ ಆದಿತ್ತಾ, ಜಿವ್ಹಾವಿಞ್ಞಾಣಂ ಆದಿತ್ತಂ ಜಿವ್ಹಾಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ಆದಿತ್ತೋ, ಯಮಿದಂ ಜಿವ್ಹಾಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ ತಮ್ಪಿ ಆದಿತ್ತಂ। ಕೇನ ಆದಿತ್ತಂ? ರಾಗಗ್ಗಿನಾ ದೋಸಗ್ಗಿನಾ ಮೋಹಗ್ಗಿನಾ ಆದಿತ್ತಂ, ಜಾತಿಯಾ ಜರಾಯ ಮರಣೇನ ಸೋಕೇಹಿ ಪರಿದೇವೇಹಿ ದುಕ್ಖೇಹಿ ದೋಮನಸ್ಸೇಹಿ ಉಪಾಯಾಸೇಹಿ ಆದಿತ್ತನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಕಾಯೋ ಆದಿತ್ತೋ, ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾ ಆದಿತ್ತಾ, ಕಾಯವಿಞ್ಞಾಣಂ ಆದಿತ್ತಂ ಕಾಯಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ಆದಿತ್ತೋ, ಯಮಿದಂ ಕಾಯಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ ತಮ್ಪಿ ಆದಿತ್ತಂ। ಕೇನ ಆದಿತ್ತಂ? ರಾಗಗ್ಗಿನಾ ದೋಸಗ್ಗಿನಾ ಮೋಹಗ್ಗಿನಾ ಆದಿತ್ತಂ, ಜಾತಿಯಾ ಜರಾಯ ಮರಣೇನ ಸೋಕೇಹಿ ಪರಿದೇವೇಹಿ ದುಕ್ಖೇಹಿ ದೋಮನಸ್ಸೇಹಿ ಉಪಾಯಾಸೇಹಿ ಆದಿತ್ತನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಮನೋ ಆದಿತ್ತೋ, ಧಮ್ಮಾ ಆದಿತ್ತಾ, ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಂ ಆದಿತ್ತಂ ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ಆದಿತ್ತೋ, ಯಮಿದಂ ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ ತಮ್ಪಿ ಆದಿತ್ತಂ। ಕೇನ ಆದಿತ್ತಂ? ರಾಗಗ್ಗಿನಾ ದೋಸಗ್ಗಿನಾ ಮೋಹಗ್ಗಿನಾ ಆದಿತ್ತಂ, ಜಾತಿಯಾ ಜರಾಯ ಮರಣೇನ ಸೋಕೇಹಿ ಪರಿದೇವೇಹಿ ದುಕ್ಖೇಹಿ ದೋಮನಸ್ಸೇಹಿ ಉಪಾಯಾಸೇಹಿ ಆದಿತ್ತನ್ತಿ ವದಾಮಿ।
40 ‘‘Sabbaṃ , bhikkhave, ādittaṃ. Kiñca, bhikkhave, sabbaṃ ādittaṃ? Cakkhu ādittaṃ, rūpā ādittā, cakkhuviññāṇaṃ ādittaṃ, cakkhusamphasso āditto, yamidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi ādittaṃ. Kena ādittaṃ? Rāgagginā dosagginā mohagginā ādittaṃ, jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi ādittanti vadāmi. Sotaṃ ādittaṃ, saddā ādittā, sotaviññāṇaṃ ādittaṃ, sotasamphasso āditto, yamidaṃ sotasamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi ādittaṃ. Kena ādittaṃ? Rāgagginā dosagginā mohagginā ādittaṃ, jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi ādittanti vadāmi. Ghānaṃ ādittaṃ, gandhā ādittā, ghānaviññāṇaṃ ādittaṃ, ghānasamphasso āditto, yamidaṃ ghānasamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi ādittaṃ. Kena ādittaṃ? Rāgagginā dosagginā mohagginā ādittaṃ, jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi ādittanti vadāmi. Jivhā ādittā, rasā ādittā, jivhāviññāṇaṃ ādittaṃ jivhāsamphasso āditto, yamidaṃ jivhāsamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi ādittaṃ. Kena ādittaṃ? Rāgagginā dosagginā mohagginā ādittaṃ, jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi ādittanti vadāmi. Kāyo āditto, phoṭṭhabbā ādittā, kāyaviññāṇaṃ ādittaṃ kāyasamphasso āditto, yamidaṃ kāyasamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi ādittaṃ. Kena ādittaṃ? Rāgagginā dosagginā mohagginā ādittaṃ, jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi ādittanti vadāmi. Mano āditto, dhammā ādittā, manoviññāṇaṃ ādittaṃ manosamphasso āditto, yamidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi ādittaṃ. Kena ādittaṃ? Rāgagginā dosagginā mohagginā ādittaṃ, jātiyā jarāya maraṇena sokehi paridevehi dukkhehi domanassehi upāyāsehi ādittanti vadāmi.
‘‘ಏವಂ ಪಸ್ಸಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸುತವಾ ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಚಕ್ಖುಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ರೂಪೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣೇಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಚಕ್ಖುಸಮ್ಫಸ್ಸೇಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಯಮಿದಂ ಚಕ್ಖುಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ, ತಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ। ಸೋತಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಸದ್ದೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಘಾನಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ , ಗನ್ಧೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಜಿವ್ಹಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ರಸೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಕಾಯಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಫೋಟ್ಠಬ್ಬೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಮನಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಧಮ್ಮೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣೇಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸೇಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಯಮಿದಂ ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ ತಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ನಿಬ್ಬಿನ್ದಂ ವಿರಜ್ಜತಿ, ವಿರಾಗಾ ವಿಮುಚ್ಚತಿ, ವಿಮುತ್ತಸ್ಮಿಂ ವಿಮುತ್ತಮಿತಿ ಞಾಣಂ ಹೋತಿ। ಖೀಣಾ ಜಾತಿ, ವುಸಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ, ಕತಂ ಕರಣೀಯಂ, ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾತಿ ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ।
‘‘Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako cakkhusmimpi nibbindati, rūpesupi nibbindati, cakkhuviññāṇepi nibbindati, cakkhusamphassepi nibbindati, yamidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tasmimpi nibbindati. Sotasmimpi nibbindati, saddesupi nibbindati…pe… ghānasmimpi nibbindati , gandhesupi nibbindati…pe… jivhāyapi nibbindati, rasesupi nibbindati…pe… kāyasmimpi nibbindati, phoṭṭhabbesupi nibbindati…pe… manasmimpi nibbindati, dhammesupi nibbindati, manoviññāṇepi nibbindati, manosamphassepi nibbindati, yamidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmimpi nibbindati, nibbindaṃ virajjati, virāgā vimuccati, vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyāti pajānātī’’ti.
ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಚ ಪನ ವೇಯ್ಯಾಕರಣಸ್ಮಿಂ ಭಞ್ಞಮಾನೇ ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸಸ್ಸ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಾನಿ ವಿಮುಚ್ಚಿಂಸು।
Imasmiñca pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne tassa bhikkhusahassassa anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsu.
ಆದಿತ್ತಪರಿಯಾಯಸುತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ।
Ādittapariyāyasuttaṃ niṭṭhitaṃ.
ಉರುವೇಲಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ತತಿಯಭಾಣವಾರೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।
Uruvelapāṭihāriyaṃ tatiyabhāṇavāro niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಉರುವೇಲಪಾಟಿಹಾರಿಯಕಥಾ • Uruvelapāṭihāriyakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ಉರುವೇಲಪಾಟಿಹಾರಿಯಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Uruvelapāṭihāriyakathāvaṇṇanā
ಆದಿತ್ತಪರಿಯಾಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • Ādittapariyāyasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಉರುವೇಲಪಾಟಿಹಾರಿಯಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Uruvelapāṭihāriyakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಉರುವೇಲಪಾಟಿಹಾರಿಯಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Uruvelapāṭihāriyakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೧೨. ಉರುವೇಲಪಾಟಿಹಾರಿಯಕಥಾ • 12. Uruvelapāṭihāriyakathā