| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / ථෙරීගාථා-අට්‌ඨකථා • Therīgāthā-aṭṭhakathā |
15. උත්‌තරාථෙරීගාථාවණ්‌ණනා
15. Uttarātherīgāthāvaṇṇanā
කායෙන සංවුතා ආසින්‌ති උත්‌තරාය ථෙරියා ගාථා. තස්‌සාපි වත්‌ථු තිස්‌සාථෙරියා වත්‌ථුසදිසං. සාපි හි සක්‍යකුලප්‌පසුතා බොධිසත්‌තස්‌ස ඔරොධභූතා මහාපජාපතිගොතමියා සද්‌ධිං නික්‌ඛන්‌තා ඔභාසගාථාය අරහත්‌තං පත්‌වා පන –
Kāyena saṃvutā āsinti uttarāya theriyā gāthā. Tassāpi vatthu tissātheriyā vatthusadisaṃ. Sāpi hi sakyakulappasutā bodhisattassa orodhabhūtā mahāpajāpatigotamiyā saddhiṃ nikkhantā obhāsagāthāya arahattaṃ patvā pana –
15.
15.
‘‘කායෙන සංවුතා ආසිං, වාචාය උද චෙතසා;
‘‘Kāyena saṃvutā āsiṃ, vācāya uda cetasā;
සමූලං තණ්‌හමබ්‌බුය්‌හ, සීතිභූතාම්‌හි නිබ්‌බුතා’’ති. –
Samūlaṃ taṇhamabbuyha, sītibhūtāmhi nibbutā’’ti. –
උදානවසෙන තමෙව ගාථං අභාසි.
Udānavasena tameva gāthaṃ abhāsi.
තත්‌ථ කායෙන සංවුතා ආසින්‌ති කායිකෙන සංවරෙන සංවුතා අහොසිං. වාචායාති වාචසිකෙන සංවරෙන සංවුතා ආසින්‌ති යොජනා, පදද්‌වයෙනාපි සීලසංවරමාහ. උදාති අථ. චෙතසාති සමාධිචිත්‌තෙන, එතෙන විපස්‌සනාභාවනමාහ. සමූලං තණ්‌හමබ්‌බුය්‌හාති සානුසයං, සහ වා අවිජ්‌ජාය තණ්‌හං උද්‌ධරිත්‌වා. අවිජ්‌ජාය හි පටිච්‌ඡාදිතාදීනවෙ භවත්‌තයෙ තණ්‌හා උප්‌පජ්‌ජති.
Tattha kāyena saṃvutā āsinti kāyikena saṃvarena saṃvutā ahosiṃ. Vācāyāti vācasikena saṃvarena saṃvutā āsinti yojanā, padadvayenāpi sīlasaṃvaramāha. Udāti atha. Cetasāti samādhicittena, etena vipassanābhāvanamāha. Samūlaṃ taṇhamabbuyhāti sānusayaṃ, saha vā avijjāya taṇhaṃ uddharitvā. Avijjāya hi paṭicchāditādīnave bhavattaye taṇhā uppajjati.
අපරො නයො – කායෙන සංවුතාති සම්‌මාකම්‌මන්‌තෙන සබ්‌බසො මිච්‌ඡාකම්‌මන්‌තස්‌ස පහානා මග්‌ගසංවරෙනෙව කායෙන සංවුතා ආසිං. වාචායාති සම්‌මාවාචාය සබ්‌බසො මිච්‌ඡාවාචාය පහානා මග්‌ගසංවරෙනෙව වාචාය සංවුතා ආසින්‌ති අත්‌ථො. චෙතසාති සමාධිනා. චෙතොසීසෙන හෙත්‌ථ සම්‌මාසමාධි වුත්‌තො, සම්‌මාසමාධිග්‌ගහණෙනෙව මග්‌ගලක්‌ඛණෙන එකලක්‌ඛණා සම්‌මාදිට්‌ඨිආදයො මග්‌ගධම්‌මා ගහිතාව හොන්‌තීති, මග්‌ගසංවරෙන අභිජ්‌ඣාදිකස්‌ස අසංවරස්‌ස අනවසෙසතො පහානං දස්‌සිතං හොති. තෙනෙවාහ ‘‘සමූලං තණ්‌හමබ්‌බුය්‌හා’’ති. සීතිභූතාම්‌හි නිබ්‌බුතාති සබ්‌බසො කිලෙසපරිළාහාභාවෙන සීතිභාවප්‌පත්‌තා අනුපාදිසෙසාය නිබ්‌බානධාතුයා නිබ්‌බුතා අම්‌හීති.
Aparo nayo – kāyena saṃvutāti sammākammantena sabbaso micchākammantassa pahānā maggasaṃvareneva kāyena saṃvutā āsiṃ. Vācāyāti sammāvācāya sabbaso micchāvācāya pahānā maggasaṃvareneva vācāya saṃvutā āsinti attho. Cetasāti samādhinā. Cetosīsena hettha sammāsamādhi vutto, sammāsamādhiggahaṇeneva maggalakkhaṇena ekalakkhaṇā sammādiṭṭhiādayo maggadhammā gahitāva hontīti, maggasaṃvarena abhijjhādikassa asaṃvarassa anavasesato pahānaṃ dassitaṃ hoti. Tenevāha ‘‘samūlaṃ taṇhamabbuyhā’’ti. Sītibhūtāmhi nibbutāti sabbaso kilesapariḷāhābhāvena sītibhāvappattā anupādisesāya nibbānadhātuyā nibbutā amhīti.
උත්‌තරාථෙරීගාථාවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Uttarātherīgāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / ථෙරීගාථාපාළි • Therīgāthāpāḷi / 15. උත්‌තරාථෙරීගාථා • 15. Uttarātherīgāthā
