Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi

๖. อุตฺตรเตฺถรอปทานํ

6. Uttarattheraapadānaṃ

๕๕.

55.

‘‘สุเมโธ นาม สมฺพุโทฺธ, พาตฺติํสวรลกฺขโณ;

‘‘Sumedho nāma sambuddho, bāttiṃsavaralakkhaṇo;

วิเวกกาโม ภควา, หิมวนฺตมุปาคมิฯ

Vivekakāmo bhagavā, himavantamupāgami.

๕๖.

56.

‘‘อโชฺฌคาเหตฺวา หิมวนฺตํ, อโคฺค การุณิโก มุนิ;

‘‘Ajjhogāhetvā himavantaṃ, aggo kāruṇiko muni;

ปลฺลงฺกํ อาภุชิตฺวาน, นิสีทิ ปุริสุตฺตโมฯ

Pallaṅkaṃ ābhujitvāna, nisīdi purisuttamo.

๕๗.

57.

‘‘วิชฺชธโร ตทา อาสิํ, อนฺตลิกฺขจโร อหํ;

‘‘Vijjadharo tadā āsiṃ, antalikkhacaro ahaṃ;

ติสูลํ สุคตํ คยฺห, คจฺฉามิ อมฺพเร ตทาฯ

Tisūlaṃ sugataṃ gayha, gacchāmi ambare tadā.

๕๘.

58.

‘‘ปพฺพตเคฺค ยถา อคฺคิ, ปุณฺณมาเยว จนฺทิมา;

‘‘Pabbatagge yathā aggi, puṇṇamāyeva candimā;

วนํ โอภาสเต พุโทฺธ, สาลราชาว ผุลฺลิโตฯ

Vanaṃ obhāsate buddho, sālarājāva phullito.

๕๙.

59.

‘‘วนคฺคา นิกฺขมิตฺวาน, พุทฺธรํสีภิธาวเร ¹;

‘‘Vanaggā nikkhamitvāna, buddharaṃsībhidhāvare ²;

นฬคฺคิวณฺณสงฺกาสา ³, ทิสฺวา จิตฺตํ ปสาทยิํฯ

Naḷaggivaṇṇasaṅkāsā ⁴, disvā cittaṃ pasādayiṃ.

๖๐.

60.

‘‘วิจินํ อทฺทสํ ปุปฺผํ, กณิการํ เทวคนฺธิกํ;

‘‘Vicinaṃ addasaṃ pupphaṃ, kaṇikāraṃ devagandhikaṃ;

ตีณิ ปุปฺผานิ อาทาย, พุทฺธเสฎฺฐมปูชยิํฯ

Tīṇi pupphāni ādāya, buddhaseṭṭhamapūjayiṃ.

๖๑.

61.

‘‘พุทฺธสฺส อานุภาเวน, ตีณิ ปุปฺผานิ เม ตทา;

‘‘Buddhassa ānubhāvena, tīṇi pupphāni me tadā;

อุทฺธํ วณฺฎา อโธปตฺตา, ฉายํ กุพฺพนฺติ สตฺถุโนฯ

Uddhaṃ vaṇṭā adhopattā, chāyaṃ kubbanti satthuno.

๖๒.

62.

‘‘เตน กเมฺมน สุกเตน, เจตนาปณิธีหิ จ;

‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;

ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ ตาวติํสมคจฺฉหํฯ

Jahitvā mānusaṃ dehaṃ tāvatiṃsamagacchahaṃ.

๖๓.

63.

‘‘ตตฺถ เม สุกตํ พฺยมฺหํ, กณิการีติ ⁵ ญายติ;

‘‘Tattha me sukataṃ byamhaṃ, kaṇikārīti ⁶ ñāyati;

สฎฺฐิโยชนมุเพฺพธํ, ติํสโยชนวิตฺถตํฯ

Saṭṭhiyojanamubbedhaṃ, tiṃsayojanavitthataṃ.

๖๔.

64.

‘‘สหสฺสกณฺฑํ สตเภณฺฑุ, ธชาลุ หริตามยํ;

‘‘Sahassakaṇḍaṃ satabheṇḍu, dhajālu haritāmayaṃ;

สตสหสฺสนิยฺยูหา ⁷, พฺยเมฺห ปาตุภวิํสุ ⁸ เมฯ

Satasahassaniyyūhā ⁹, byamhe pātubhaviṃsu ¹⁰ me.

๖๕.

65.

‘‘โสณฺณมยา มณิมยา, โลหิตงฺกมยาปิ จ;

‘‘Soṇṇamayā maṇimayā, lohitaṅkamayāpi ca;

ผลิกาปิ จ ปลฺลงฺกา, เยนิจฺฉกา ยทิจฺฉกาฯ

Phalikāpi ca pallaṅkā, yenicchakā yadicchakā.

๖๖.

66.

‘‘มหารหญฺจ สยนํ, ตูลิกา วิกตียุตํ;

‘‘Mahārahañca sayanaṃ, tūlikā vikatīyutaṃ;

อุทฺธโลมิญฺจ เอกนฺตํ, พิโมฺพหนสมายุตํฯ

Uddhalomiñca ekantaṃ, bimbohanasamāyutaṃ.

๖๗.

67.

‘‘ภวนา นิกฺขมิตฺวาน, จรโนฺต เทวจาริกํ;

‘‘Bhavanā nikkhamitvāna, caranto devacārikaṃ;

ยถา อิจฺฉามิ ¹¹ คมนํ, เทวสงฺฆปุรกฺขโตฯ

Yathā icchāmi ¹² gamanaṃ, devasaṅghapurakkhato.

๖๘.

68.

‘‘ปุปฺผสฺส เหฎฺฐา ติฎฺฐามิ, อุปริจฺฉทนํ มม;

‘‘Pupphassa heṭṭhā tiṭṭhāmi, uparicchadanaṃ mama;

สมนฺตา โยชนสตํ, กณิกาเรหิ ฉาทิตํฯ

Samantā yojanasataṃ, kaṇikārehi chāditaṃ.

๖๙.

69.

‘‘สฎฺฐิตุริยสหสฺสานิ , สายปาตํ อุปฎฺฐหุํ;

‘‘Saṭṭhituriyasahassāni , sāyapātaṃ upaṭṭhahuṃ;

ปริวาเรนฺติ มํ นิจฺจํ, รตฺตินฺทิวมตนฺทิตาฯ

Parivārenti maṃ niccaṃ, rattindivamatanditā.

๗๐.

70.

‘‘ตตฺถ นเจฺจหิ คีเตหิ, ตาเลหิ วาทิเตหิ จ;

‘‘Tattha naccehi gītehi, tālehi vāditehi ca;

รมามิ ขิฑฺฑา รติยา, โมทามิ กามกามหํฯ

Ramāmi khiḍḍā ratiyā, modāmi kāmakāmahaṃ.

๗๑.

71.

‘‘ตตฺถ ภุตฺวา ปิวิตฺวา จ, โมทามิ ติทเส ตทา;

‘‘Tattha bhutvā pivitvā ca, modāmi tidase tadā;

นารีคเณหิ สหิโต, โมทามิ พฺยมฺหมุตฺตเมฯ

Nārīgaṇehi sahito, modāmi byamhamuttame.

๗๒.

72.

‘‘สตานํ ปญฺจกฺขตฺตุญฺจ, เทวรชฺชมการยิํ;

‘‘Satānaṃ pañcakkhattuñca, devarajjamakārayiṃ;

สตานํ ตีณิกฺขตฺตุญฺจ, จกฺกวตฺตี อโหสหํ;

Satānaṃ tīṇikkhattuñca, cakkavattī ahosahaṃ;

ปเทสรชฺชํ วิปุลํ, คณนาโต อสงฺขิยํฯ

Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.

๗๓.

73.

‘‘ภเว ภเว สํสรโนฺต, มหาโภคํ ลภามหํ;

‘‘Bhave bhave saṃsaranto, mahābhogaṃ labhāmahaṃ;

โภเค เม อูนตา นตฺถิ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ

Bhoge me ūnatā natthi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

๗๔.

74.

‘‘ทุเว ภเว สํสรามิ, เทวเตฺต อถ มานุเส;

‘‘Duve bhave saṃsarāmi, devatte atha mānuse;

อญฺญํ คติํ น ชานามิ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ

Aññaṃ gatiṃ na jānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

๗๕.

75.

‘‘ทุเว กุเล ปชายามิ ¹³, ขตฺติเย จาปิ พฺราหฺมเณ;

‘‘Duve kule pajāyāmi ¹⁴, khattiye cāpi brāhmaṇe;

นีเจ กุเล น ชายามิ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ

Nīce kule na jāyāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

๗๖.

76.

‘‘หตฺถิยานํ อสฺสยานํ, สิวิกํ สนฺทมานิกํ;

‘‘Hatthiyānaṃ assayānaṃ, sivikaṃ sandamānikaṃ;

ลภามิ สพฺพเมเวตํ, พุทฺธปูชายิทํ ผลํฯ