Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදානපාළි • Apadānapāḷi |
6. උත්තරත්ථෙරඅපදානං
6. Uttarattheraapadānaṃ
55.
55.
‘‘සුමෙධො නාම සම්බුද්ධො, බාත්තිංසවරලක්ඛණො;
‘‘Sumedho nāma sambuddho, bāttiṃsavaralakkhaṇo;
විවෙකකාමො භගවා, හිමවන්තමුපාගමි.
Vivekakāmo bhagavā, himavantamupāgami.
56.
56.
‘‘අජ්ඣොගාහෙත්වා හිමවන්තං, අග්ගො කාරුණිකො මුනි;
‘‘Ajjhogāhetvā himavantaṃ, aggo kāruṇiko muni;
පල්ලඞ්කං ආභුජිත්වාන, නිසීදි පුරිසුත්තමො.
Pallaṅkaṃ ābhujitvāna, nisīdi purisuttamo.
57.
57.
‘‘විජ්ජධරො තදා ආසිං, අන්තලික්ඛචරො අහං;
‘‘Vijjadharo tadā āsiṃ, antalikkhacaro ahaṃ;
තිසූලං සුගතං ගය්හ, ගච්ඡාමි අම්බරෙ තදා.
Tisūlaṃ sugataṃ gayha, gacchāmi ambare tadā.
58.
58.
‘‘පබ්බතග්ගෙ යථා අග්ගි, පුණ්ණමායෙව චන්දිමා;
‘‘Pabbatagge yathā aggi, puṇṇamāyeva candimā;
වනං ඔභාසතෙ බුද්ධො, සාලරාජාව ඵුල්ලිතො.
Vanaṃ obhāsate buddho, sālarājāva phullito.
59.
59.
60.
60.
‘‘විචිනං අද්දසං පුප්ඵං, කණිකාරං දෙවගන්ධිකං;
‘‘Vicinaṃ addasaṃ pupphaṃ, kaṇikāraṃ devagandhikaṃ;
තීණි පුප්ඵානි ආදාය, බුද්ධසෙට්ඨමපූජයිං.
Tīṇi pupphāni ādāya, buddhaseṭṭhamapūjayiṃ.
61.
61.
‘‘බුද්ධස්ස ආනුභාවෙන, තීණි පුප්ඵානි මෙ තදා;
‘‘Buddhassa ānubhāvena, tīṇi pupphāni me tadā;
උද්ධං වණ්ටා අධොපත්තා, ඡායං කුබ්බන්ති සත්ථුනො.
Uddhaṃ vaṇṭā adhopattā, chāyaṃ kubbanti satthuno.
62.
62.
‘‘තෙන කම්මෙන සුකතෙන, චෙතනාපණිධීහි ච;
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ජහිත්වා මානුසං දෙහං තාවතිංසමගච්ඡහං.
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ tāvatiṃsamagacchahaṃ.
63.
63.
සට්ඨියොජනමුබ්බෙධං, තිංසයොජනවිත්ථතං.
Saṭṭhiyojanamubbedhaṃ, tiṃsayojanavitthataṃ.
64.
64.
‘‘සහස්සකණ්ඩං සතභෙණ්ඩු, ධජාලු හරිතාමයං;
‘‘Sahassakaṇḍaṃ satabheṇḍu, dhajālu haritāmayaṃ;
65.
65.
‘‘සොණ්ණමයා මණිමයා, ලොහිතඞ්කමයාපි ච;
‘‘Soṇṇamayā maṇimayā, lohitaṅkamayāpi ca;
ඵලිකාපි ච පල්ලඞ්කා, යෙනිච්ඡකා යදිච්ඡකා.
Phalikāpi ca pallaṅkā, yenicchakā yadicchakā.
66.
66.
‘‘මහාරහඤ්ච සයනං, තූලිකා විකතීයුතං;
‘‘Mahārahañca sayanaṃ, tūlikā vikatīyutaṃ;
උද්ධලොමිඤ්ච එකන්තං, බිම්බොහනසමායුතං.
Uddhalomiñca ekantaṃ, bimbohanasamāyutaṃ.
67.
67.
‘‘භවනා නික්ඛමිත්වාන, චරන්තො දෙවචාරිකං;
‘‘Bhavanā nikkhamitvāna, caranto devacārikaṃ;
68.
68.
‘‘පුප්ඵස්ස හෙට්ඨා තිට්ඨාමි, උපරිච්ඡදනං මම;
‘‘Pupphassa heṭṭhā tiṭṭhāmi, uparicchadanaṃ mama;
සමන්තා යොජනසතං, කණිකාරෙහි ඡාදිතං.
Samantā yojanasataṃ, kaṇikārehi chāditaṃ.
69.
69.
‘‘සට්ඨිතුරියසහස්සානි , සායපාතං උපට්ඨහුං;
‘‘Saṭṭhituriyasahassāni , sāyapātaṃ upaṭṭhahuṃ;
පරිවාරෙන්ති මං නිච්චං, රත්තින්දිවමතන්දිතා.
Parivārenti maṃ niccaṃ, rattindivamatanditā.
70.
70.
‘‘තත්ථ නච්චෙහි ගීතෙහි, තාලෙහි වාදිතෙහි ච;
‘‘Tattha naccehi gītehi, tālehi vāditehi ca;
රමාමි ඛිඩ්ඩා රතියා, මොදාමි කාමකාමහං.
Ramāmi khiḍḍā ratiyā, modāmi kāmakāmahaṃ.
71.
71.
‘‘තත්ථ භුත්වා පිවිත්වා ච, මොදාමි තිදසෙ තදා;
‘‘Tattha bhutvā pivitvā ca, modāmi tidase tadā;
නාරීගණෙහි සහිතො, මොදාමි බ්යම්හමුත්තමෙ.
Nārīgaṇehi sahito, modāmi byamhamuttame.
72.
72.
‘‘සතානං පඤ්චක්ඛත්තුඤ්ච, දෙවරජ්ජමකාරයිං;
‘‘Satānaṃ pañcakkhattuñca, devarajjamakārayiṃ;
සතානං තීණික්ඛත්තුඤ්ච, චක්කවත්තී අහොසහං;
Satānaṃ tīṇikkhattuñca, cakkavattī ahosahaṃ;
පදෙසරජ්ජං විපුලං, ගණනාතො අසඞ්ඛියං.
Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
73.
73.
‘‘භවෙ භවෙ සංසරන්තො, මහාභොගං ලභාමහං;
‘‘Bhave bhave saṃsaranto, mahābhogaṃ labhāmahaṃ;
භොගෙ මෙ ඌනතා නත්ථි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
Bhoge me ūnatā natthi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
74.
74.
‘‘දුවෙ භවෙ සංසරාමි, දෙවත්තෙ අථ මානුසෙ;
‘‘Duve bhave saṃsarāmi, devatte atha mānuse;
අඤ්ඤං ගතිං න ජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
Aññaṃ gatiṃ na jānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
75.
75.
නීචෙ කුලෙ න ජායාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
Nīce kule na jāyāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
76.
76.
‘‘හත්ථියානං අස්සයානං, සිවිකං සන්දමානිකං;
‘‘Hatthiyānaṃ assayānaṃ, sivikaṃ sandamānikaṃ;
ලභාමි සබ්බමෙවෙතං, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
Labhāmi sabbamevetaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
77.
77.
‘‘දාසීගණං දාසගණං, නාරියො සමලඞ්කතා;
‘‘Dāsīgaṇaṃ dāsagaṇaṃ, nāriyo samalaṅkatā;
ලභාමි සබ්බමෙවෙතං, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
Labhāmi sabbamevetaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
78.
78.
‘‘කොසෙය්යකම්බලියානි, ඛොමකප්පාසිකානි ච;
‘‘Koseyyakambaliyāni, khomakappāsikāni ca;
ලභාමි සබ්බමෙවෙතං, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
Labhāmi sabbamevetaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
79.
79.
‘‘නවවත්ථං නවඵලං, නවග්ගරසභොජනං;
‘‘Navavatthaṃ navaphalaṃ, navaggarasabhojanaṃ;
ලභාමි සබ්බමෙවෙතං, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
Labhāmi sabbamevetaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
80.
80.
‘‘ඉමං ඛාද ඉමං භුඤ්ජ, ඉමම්හි සයනෙ සය;
‘‘Imaṃ khāda imaṃ bhuñja, imamhi sayane saya;
ලභාමි සබ්බමෙවෙතං, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
Labhāmi sabbamevetaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
81.
81.
‘‘සබ්බත්ථ පූජිතො හොමි, යසො අච්චුග්ගතො මම;
‘‘Sabbattha pūjito homi, yaso accuggato mama;
ඤාතීනං උත්තමො හොමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
Ñātīnaṃ uttamo homi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
82.
82.
‘‘සීතං උණ්හං න ජානාමි, පරිළාහො න විජ්ජති;
‘‘Sītaṃ uṇhaṃ na jānāmi, pariḷāho na vijjati;
අථො චෙතසිකං දුක්ඛං, හදයෙ මෙ න විජ්ජති.
Atho cetasikaṃ dukkhaṃ, hadaye me na vijjati.
83.
83.
‘‘සුවණ්ණවණ්ණො හුත්වාන, සංසරාමි භවාභවෙ;
‘‘Suvaṇṇavaṇṇo hutvāna, saṃsarāmi bhavābhave;
වෙවණ්ණියං න ජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
Vevaṇṇiyaṃ na jānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
84.
84.
‘‘දෙවලොකා චවිත්වාන, සුක්කමූලෙන චොදිතො;
‘‘Devalokā cavitvāna, sukkamūlena codito;
සාවත්ථියං පුරෙ ජාතො, මහාසාලෙසු අඩ්ඪකෙ.
Sāvatthiyaṃ pure jāto, mahāsālesu aḍḍhake.
85.
85.
‘‘පඤ්ච කාමගුණෙ හිත්වා, පබ්බජිං අනගාරියං;
‘‘Pañca kāmaguṇe hitvā, pabbajiṃ anagāriyaṃ;
ජාතියා සත්තවස්සොහං, අරහත්තමපාපුණිං.
Jātiyā sattavassohaṃ, arahattamapāpuṇiṃ.
86.
86.
‘‘උපසම්පදායී බුද්ධො, ගුණමඤ්ඤාය චක්ඛුමා;
‘‘Upasampadāyī buddho, guṇamaññāya cakkhumā;
තරුණො පූජනීයොහං, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
Taruṇo pūjanīyohaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
87.
87.
‘‘දිබ්බචක්ඛුවිසුද්ධං මෙ, සමාධිකුසලො අහං;
‘‘Dibbacakkhuvisuddhaṃ me, samādhikusalo ahaṃ;
අභිඤ්ඤාපාරමිප්පත්තො, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
Abhiññāpāramippatto, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
88.
88.
‘‘පටිසම්භිදා අනුප්පත්තො, ඉද්ධිපාදෙසු කොවිදො;
‘‘Paṭisambhidā anuppatto, iddhipādesu kovido;
ධම්මෙසු පාරමිප්පත්තො, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
Dhammesu pāramippatto, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
89.
89.
‘‘තිංසකප්පසහස්සම්හි, යං බුද්ධමභිපූජයිං;
‘‘Tiṃsakappasahassamhi, yaṃ buddhamabhipūjayiṃ;
දුග්ගතිං නාභිජානාමි, බුද්ධපූජායිදං ඵලං.
Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
90.
90.
‘‘කිලෙසා ඣාපිතා මය්හං…පෙ.… විහරාමි අනාසවො.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
91.
91.
‘‘ස්වාගතං වත මෙ ආසි…පෙ.… කතං බුද්ධස්ස සාසනං.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
92.
92.
‘‘පටිසම්භිදා චතස්සො…පෙ.… කතං බුද්ධස්ස සාසනං’’.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ඉත්ථං සුදං ආයස්මා උත්තරො ථෙරො ඉමා ගාථායො
Itthaṃ sudaṃ āyasmā uttaro thero imā gāthāyo
අභාසිත්ථාති.
Abhāsitthāti.
උත්තරත්ථෙරස්සාපදානං ඡට්ඨං.
Uttarattherassāpadānaṃ chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්දකනිකාය (අට්ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / අපදාන-අට්ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā / 6. උත්තරත්ථෙරඅපදානවණ්ණනා • 6. Uttarattheraapadānavaṇṇanā