Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അപദാനപാളി • Apadānapāḷi |
൬. ഉത്തരത്ഥേരഅപദാനം
6. Uttarattheraapadānaṃ
൫൫.
55.
‘‘സുമേധോ നാമ സമ്ബുദ്ധോ, ബാത്തിംസവരലക്ഖണോ;
‘‘Sumedho nāma sambuddho, bāttiṃsavaralakkhaṇo;
വിവേകകാമോ ഭഗവാ, ഹിമവന്തമുപാഗമി.
Vivekakāmo bhagavā, himavantamupāgami.
൫൬.
56.
‘‘അജ്ഝോഗാഹേത്വാ ഹിമവന്തം, അഗ്ഗോ കാരുണികോ മുനി;
‘‘Ajjhogāhetvā himavantaṃ, aggo kāruṇiko muni;
പല്ലങ്കം ആഭുജിത്വാന, നിസീദി പുരിസുത്തമോ.
Pallaṅkaṃ ābhujitvāna, nisīdi purisuttamo.
൫൭.
57.
‘‘വിജ്ജധരോ തദാ ആസിം, അന്തലിക്ഖചരോ അഹം;
‘‘Vijjadharo tadā āsiṃ, antalikkhacaro ahaṃ;
തിസൂലം സുഗതം ഗയ്ഹ, ഗച്ഛാമി അമ്ബരേ തദാ.
Tisūlaṃ sugataṃ gayha, gacchāmi ambare tadā.
൫൮.
58.
‘‘പബ്ബതഗ്ഗേ യഥാ അഗ്ഗി, പുണ്ണമായേവ ചന്ദിമാ;
‘‘Pabbatagge yathā aggi, puṇṇamāyeva candimā;
വനം ഓഭാസതേ ബുദ്ധോ, സാലരാജാവ ഫുല്ലിതോ.
Vanaṃ obhāsate buddho, sālarājāva phullito.
൫൯.
59.
൬൦.
60.
‘‘വിചിനം അദ്ദസം പുപ്ഫം, കണികാരം ദേവഗന്ധികം;
‘‘Vicinaṃ addasaṃ pupphaṃ, kaṇikāraṃ devagandhikaṃ;
തീണി പുപ്ഫാനി ആദായ, ബുദ്ധസേട്ഠമപൂജയിം.
Tīṇi pupphāni ādāya, buddhaseṭṭhamapūjayiṃ.
൬൧.
61.
‘‘ബുദ്ധസ്സ ആനുഭാവേന, തീണി പുപ്ഫാനി മേ തദാ;
‘‘Buddhassa ānubhāvena, tīṇi pupphāni me tadā;
ഉദ്ധം വണ്ടാ അധോപത്താ, ഛായം കുബ്ബന്തി സത്ഥുനോ.
Uddhaṃ vaṇṭā adhopattā, chāyaṃ kubbanti satthuno.
൬൨.
62.
‘‘തേന കമ്മേന സുകതേന, ചേതനാപണിധീഹി ച;
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ജഹിത്വാ മാനുസം ദേഹം താവതിംസമഗച്ഛഹം.
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ tāvatiṃsamagacchahaṃ.
൬൩.
63.
സട്ഠിയോജനമുബ്ബേധം, തിംസയോജനവിത്ഥതം.
Saṭṭhiyojanamubbedhaṃ, tiṃsayojanavitthataṃ.
൬൪.
64.
‘‘സഹസ്സകണ്ഡം സതഭേണ്ഡു, ധജാലു ഹരിതാമയം;
‘‘Sahassakaṇḍaṃ satabheṇḍu, dhajālu haritāmayaṃ;
൬൫.
65.
‘‘സോണ്ണമയാ മണിമയാ, ലോഹിതങ്കമയാപി ച;
‘‘Soṇṇamayā maṇimayā, lohitaṅkamayāpi ca;
ഫലികാപി ച പല്ലങ്കാ, യേനിച്ഛകാ യദിച്ഛകാ.
Phalikāpi ca pallaṅkā, yenicchakā yadicchakā.
൬൬.
66.
‘‘മഹാരഹഞ്ച സയനം, തൂലികാ വികതീയുതം;
‘‘Mahārahañca sayanaṃ, tūlikā vikatīyutaṃ;
ഉദ്ധലോമിഞ്ച ഏകന്തം, ബിമ്ബോഹനസമായുതം.
Uddhalomiñca ekantaṃ, bimbohanasamāyutaṃ.
൬൭.
67.
‘‘ഭവനാ നിക്ഖമിത്വാന, ചരന്തോ ദേവചാരികം;
‘‘Bhavanā nikkhamitvāna, caranto devacārikaṃ;
൬൮.
68.
‘‘പുപ്ഫസ്സ ഹേട്ഠാ തിട്ഠാമി, ഉപരിച്ഛദനം മമ;
‘‘Pupphassa heṭṭhā tiṭṭhāmi, uparicchadanaṃ mama;
സമന്താ യോജനസതം, കണികാരേഹി ഛാദിതം.
Samantā yojanasataṃ, kaṇikārehi chāditaṃ.
൬൯.
69.
‘‘സട്ഠിതുരിയസഹസ്സാനി , സായപാതം ഉപട്ഠഹും;
‘‘Saṭṭhituriyasahassāni , sāyapātaṃ upaṭṭhahuṃ;
പരിവാരേന്തി മം നിച്ചം, രത്തിന്ദിവമതന്ദിതാ.
Parivārenti maṃ niccaṃ, rattindivamatanditā.
൭൦.
70.
‘‘തത്ഥ നച്ചേഹി ഗീതേഹി, താലേഹി വാദിതേഹി ച;
‘‘Tattha naccehi gītehi, tālehi vāditehi ca;
രമാമി ഖിഡ്ഡാ രതിയാ, മോദാമി കാമകാമഹം.
Ramāmi khiḍḍā ratiyā, modāmi kāmakāmahaṃ.
൭൧.
71.
‘‘തത്ഥ ഭുത്വാ പിവിത്വാ ച, മോദാമി തിദസേ തദാ;
‘‘Tattha bhutvā pivitvā ca, modāmi tidase tadā;
നാരീഗണേഹി സഹിതോ, മോദാമി ബ്യമ്ഹമുത്തമേ.
Nārīgaṇehi sahito, modāmi byamhamuttame.
൭൨.
72.
‘‘സതാനം പഞ്ചക്ഖത്തുഞ്ച, ദേവരജ്ജമകാരയിം;
‘‘Satānaṃ pañcakkhattuñca, devarajjamakārayiṃ;
സതാനം തീണിക്ഖത്തുഞ്ച, ചക്കവത്തീ അഹോസഹം;
Satānaṃ tīṇikkhattuñca, cakkavattī ahosahaṃ;
പദേസരജ്ജം വിപുലം, ഗണനാതോ അസങ്ഖിയം.
Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
൭൩.
73.
‘‘ഭവേ ഭവേ സംസരന്തോ, മഹാഭോഗം ലഭാമഹം;
‘‘Bhave bhave saṃsaranto, mahābhogaṃ labhāmahaṃ;
ഭോഗേ മേ ഊനതാ നത്ഥി, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
Bhoge me ūnatā natthi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
൭൪.
74.
‘‘ദുവേ ഭവേ സംസരാമി, ദേവത്തേ അഥ മാനുസേ;
‘‘Duve bhave saṃsarāmi, devatte atha mānuse;
അഞ്ഞം ഗതിം ന ജാനാമി, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
Aññaṃ gatiṃ na jānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
൭൫.
75.
നീചേ കുലേ ന ജായാമി, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
Nīce kule na jāyāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
൭൬.
76.
‘‘ഹത്ഥിയാനം അസ്സയാനം, സിവികം സന്ദമാനികം;
‘‘Hatthiyānaṃ assayānaṃ, sivikaṃ sandamānikaṃ;
ലഭാമി സബ്ബമേവേതം, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
Labhāmi sabbamevetaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
൭൭.
77.
‘‘ദാസീഗണം ദാസഗണം, നാരിയോ സമലങ്കതാ;
‘‘Dāsīgaṇaṃ dāsagaṇaṃ, nāriyo samalaṅkatā;
ലഭാമി സബ്ബമേവേതം, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
Labhāmi sabbamevetaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
൭൮.
78.
‘‘കോസേയ്യകമ്ബലിയാനി, ഖോമകപ്പാസികാനി ച;
‘‘Koseyyakambaliyāni, khomakappāsikāni ca;
ലഭാമി സബ്ബമേവേതം, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
Labhāmi sabbamevetaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
൭൯.
79.
‘‘നവവത്ഥം നവഫലം, നവഗ്ഗരസഭോജനം;
‘‘Navavatthaṃ navaphalaṃ, navaggarasabhojanaṃ;
ലഭാമി സബ്ബമേവേതം, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
Labhāmi sabbamevetaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
൮൦.
80.
‘‘ഇമം ഖാദ ഇമം ഭുഞ്ജ, ഇമമ്ഹി സയനേ സയ;
‘‘Imaṃ khāda imaṃ bhuñja, imamhi sayane saya;
ലഭാമി സബ്ബമേവേതം, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
Labhāmi sabbamevetaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
൮൧.
81.
‘‘സബ്ബത്ഥ പൂജിതോ ഹോമി, യസോ അച്ചുഗ്ഗതോ മമ;
‘‘Sabbattha pūjito homi, yaso accuggato mama;
ഞാതീനം ഉത്തമോ ഹോമി, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
Ñātīnaṃ uttamo homi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
൮൨.
82.
‘‘സീതം ഉണ്ഹം ന ജാനാമി, പരിളാഹോ ന വിജ്ജതി;
‘‘Sītaṃ uṇhaṃ na jānāmi, pariḷāho na vijjati;
അഥോ ചേതസികം ദുക്ഖം, ഹദയേ മേ ന വിജ്ജതി.
Atho cetasikaṃ dukkhaṃ, hadaye me na vijjati.
൮൩.
83.
‘‘സുവണ്ണവണ്ണോ ഹുത്വാന, സംസരാമി ഭവാഭവേ;
‘‘Suvaṇṇavaṇṇo hutvāna, saṃsarāmi bhavābhave;
വേവണ്ണിയം ന ജാനാമി, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
Vevaṇṇiyaṃ na jānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
൮൪.
84.
‘‘ദേവലോകാ ചവിത്വാന, സുക്കമൂലേന ചോദിതോ;
‘‘Devalokā cavitvāna, sukkamūlena codito;
സാവത്ഥിയം പുരേ ജാതോ, മഹാസാലേസു അഡ്ഢകേ.
Sāvatthiyaṃ pure jāto, mahāsālesu aḍḍhake.
൮൫.
85.
‘‘പഞ്ച കാമഗുണേ ഹിത്വാ, പബ്ബജിം അനഗാരിയം;
‘‘Pañca kāmaguṇe hitvā, pabbajiṃ anagāriyaṃ;
ജാതിയാ സത്തവസ്സോഹം, അരഹത്തമപാപുണിം.
Jātiyā sattavassohaṃ, arahattamapāpuṇiṃ.
൮൬.
86.
‘‘ഉപസമ്പദായീ ബുദ്ധോ, ഗുണമഞ്ഞായ ചക്ഖുമാ;
‘‘Upasampadāyī buddho, guṇamaññāya cakkhumā;
തരുണോ പൂജനീയോഹം, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
Taruṇo pūjanīyohaṃ, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
൮൭.
87.
‘‘ദിബ്ബചക്ഖുവിസുദ്ധം മേ, സമാധികുസലോ അഹം;
‘‘Dibbacakkhuvisuddhaṃ me, samādhikusalo ahaṃ;
അഭിഞ്ഞാപാരമിപ്പത്തോ, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
Abhiññāpāramippatto, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
൮൮.
88.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ അനുപ്പത്തോ, ഇദ്ധിപാദേസു കോവിദോ;
‘‘Paṭisambhidā anuppatto, iddhipādesu kovido;
ധമ്മേസു പാരമിപ്പത്തോ, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
Dhammesu pāramippatto, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
൮൯.
89.
‘‘തിംസകപ്പസഹസ്സമ്ഹി, യം ബുദ്ധമഭിപൂജയിം;
‘‘Tiṃsakappasahassamhi, yaṃ buddhamabhipūjayiṃ;
ദുഗ്ഗതിം നാഭിജാനാമി, ബുദ്ധപൂജായിദം ഫലം.
Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
൯൦.
90.
‘‘കിലേസാ ഝാപിതാ മയ്ഹം…പേ॰… വിഹരാമി അനാസവോ.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
൯൧.
91.
‘‘സ്വാഗതം വത മേ ആസി…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം.
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
൯൨.
92.
‘‘പടിസമ്ഭിദാ ചതസ്സോ…പേ॰… കതം ബുദ്ധസ്സ സാസനം’’.
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ഇത്ഥം സുദം ആയസ്മാ ഉത്തരോ ഥേരോ ഇമാ ഗാഥായോ
Itthaṃ sudaṃ āyasmā uttaro thero imā gāthāyo
അഭാസിത്ഥാതി.
Abhāsitthāti.
ഉത്തരത്ഥേരസ്സാപദാനം ഛട്ഠം.
Uttarattherassāpadānaṃ chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / അപദാന-അട്ഠകഥാ • Apadāna-aṭṭhakathā / ൬. ഉത്തരത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ • 6. Uttarattheraapadānavaṇṇanā