| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi |
१०. उय्योधिकसिक्खापदं
10. Uyyodhikasikkhāpadaṃ
३२२. दसमे युज्झन्तीति संपहरन्ति। ‘‘बलस्स अग्गं एत्था’’तिइमिना भिन्नाधिकरणबाहिरत्थसमासं दस्सेति। ‘‘जानन्ती’’तिपदं अत्थसम्पुण्णत्थाय पक्खित्तं। अग्गन्ति कोट्ठासं। बलं गणीयति एत्थाति बलग्गन्ति वचनत्थोपि युज्जति। तेनाह ‘‘बलगणनट्ठान’’न्ति। इदञ्हि वचनं अम्बसेचनगरुसिननयेन वुत्तं। कथं? ‘‘बलगणनट्ठान’’न्ति वदन्तेन अट्ठकथाचरियेन ‘‘बलस्स अग्गं जानन्ति एत्थाति बलग्ग’’न्ति वचनत्थस्स पिण्डत्थो च ञापीयति, ‘‘बलं गणीयति एत्थाति बलग्ग’’न्ति वचनत्थो च दस्सीयति। वियूहीयते सम्पिण्डीयते ब्यूहो, सेनाय ब्यूहो सेनाब्यूहोति अत्थं दस्सेति ‘‘सेनाय वियूह’’न्तिआदिना। अणति भेरवसद्दं करोतीति अणीकं, मुद्धजणकारो, हत्थीयेव अणीकं हत्थाणीकं। एसेव नयो सेसेसुपि। यो हत्थी पुब्बे वुत्तो, तेन हत्थिनाति योजनाति। दसमं।
322. Dasame yujjhantīti saṃpaharanti. ‘‘Balassa aggaṃ etthā’’tiiminā bhinnādhikaraṇabāhiratthasamāsaṃ dasseti. ‘‘Jānantī’’tipadaṃ atthasampuṇṇatthāya pakkhittaṃ. Agganti koṭṭhāsaṃ. Balaṃ gaṇīyati etthāti balagganti vacanatthopi yujjati. Tenāha ‘‘balagaṇanaṭṭhāna’’nti. Idañhi vacanaṃ ambasecanagarusinanayena vuttaṃ. Kathaṃ? ‘‘Balagaṇanaṭṭhāna’’nti vadantena aṭṭhakathācariyena ‘‘balassa aggaṃ jānanti etthāti balagga’’nti vacanatthassa piṇḍattho ca ñāpīyati, ‘‘balaṃ gaṇīyati etthāti balagga’’nti vacanattho ca dassīyati. Viyūhīyate sampiṇḍīyate byūho, senāya byūho senābyūhoti atthaṃ dasseti ‘‘senāya viyūha’’ntiādinā. Aṇati bheravasaddaṃ karotīti aṇīkaṃ, muddhajaṇakāro, hatthīyeva aṇīkaṃ hatthāṇīkaṃ. Eseva nayo sesesupi. Yo hatthī pubbe vutto, tena hatthināti yojanāti. Dasamaṃ.
अचेलकवग्गो पञ्चमो।
Acelakavaggo pañcamo.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महाविभङ्ग • Mahāvibhaṅga / ५. अचेलकवग्गो • 5. Acelakavaggo
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महाविभङ्ग-अट्ठकथा • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / १०. उय्योधिकसिक्खापदवण्णना • 10. Uyyodhikasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / १०. उय्योधिकसिक्खापदवण्णना • 10. Uyyodhikasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / १०. उय्योधिकसिक्खापदवण्णना • 10. Uyyodhikasikkhāpadavaṇṇanā
