Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೧೦. ಉಯ್ಯೋಧಿಕಸಿಕ್ಖಾಪದಂ
10. Uyyodhikasikkhāpadaṃ
೩೨೨. ದಸಮೇ ಯುಜ್ಝನ್ತೀತಿ ಸಂಪಹರನ್ತಿ। ‘‘ಬಲಸ್ಸ ಅಗ್ಗಂ ಏತ್ಥಾ’’ತಿಇಮಿನಾ ಭಿನ್ನಾಧಿಕರಣಬಾಹಿರತ್ಥಸಮಾಸಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ‘‘ಜಾನನ್ತೀ’’ತಿಪದಂ ಅತ್ಥಸಮ್ಪುಣ್ಣತ್ಥಾಯ ಪಕ್ಖಿತ್ತಂ। ಅಗ್ಗನ್ತಿ ಕೋಟ್ಠಾಸಂ। ಬಲಂ ಗಣೀಯತಿ ಏತ್ಥಾತಿ ಬಲಗ್ಗನ್ತಿ ವಚನತ್ಥೋಪಿ ಯುಜ್ಜತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಬಲಗಣನಟ್ಠಾನ’’ನ್ತಿ। ಇದಞ್ಹಿ ವಚನಂ ಅಮ್ಬಸೇಚನಗರುಸಿನನಯೇನ ವುತ್ತಂ। ಕಥಂ? ‘‘ಬಲಗಣನಟ್ಠಾನ’’ನ್ತಿ ವದನ್ತೇನ ಅಟ್ಠಕಥಾಚರಿಯೇನ ‘‘ಬಲಸ್ಸ ಅಗ್ಗಂ ಜಾನನ್ತಿ ಏತ್ಥಾತಿ ಬಲಗ್ಗ’’ನ್ತಿ ವಚನತ್ಥಸ್ಸ ಪಿಣ್ಡತ್ಥೋ ಚ ಞಾಪೀಯತಿ, ‘‘ಬಲಂ ಗಣೀಯತಿ ಏತ್ಥಾತಿ ಬಲಗ್ಗ’’ನ್ತಿ ವಚನತ್ಥೋ ಚ ದಸ್ಸೀಯತಿ। ವಿಯೂಹೀಯತೇ ಸಮ್ಪಿಣ್ಡೀಯತೇ ಬ್ಯೂಹೋ, ಸೇನಾಯ ಬ್ಯೂಹೋ ಸೇನಾಬ್ಯೂಹೋತಿ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ ‘‘ಸೇನಾಯ ವಿಯೂಹ’’ನ್ತಿಆದಿನಾ। ಅಣತಿ ಭೇರವಸದ್ದಂ ಕರೋತೀತಿ ಅಣೀಕಂ, ಮುದ್ಧಜಣಕಾರೋ, ಹತ್ಥೀಯೇವ ಅಣೀಕಂ ಹತ್ಥಾಣೀಕಂ। ಏಸೇವ ನಯೋ ಸೇಸೇಸುಪಿ। ಯೋ ಹತ್ಥೀ ಪುಬ್ಬೇ ವುತ್ತೋ, ತೇನ ಹತ್ಥಿನಾತಿ ಯೋಜನಾತಿ। ದಸಮಂ।
322. Dasame yujjhantīti saṃpaharanti. ‘‘Balassa aggaṃ etthā’’tiiminā bhinnādhikaraṇabāhiratthasamāsaṃ dasseti. ‘‘Jānantī’’tipadaṃ atthasampuṇṇatthāya pakkhittaṃ. Agganti koṭṭhāsaṃ. Balaṃ gaṇīyati etthāti balagganti vacanatthopi yujjati. Tenāha ‘‘balagaṇanaṭṭhāna’’nti. Idañhi vacanaṃ ambasecanagarusinanayena vuttaṃ. Kathaṃ? ‘‘Balagaṇanaṭṭhāna’’nti vadantena aṭṭhakathācariyena ‘‘balassa aggaṃ jānanti etthāti balagga’’nti vacanatthassa piṇḍattho ca ñāpīyati, ‘‘balaṃ gaṇīyati etthāti balagga’’nti vacanattho ca dassīyati. Viyūhīyate sampiṇḍīyate byūho, senāya byūho senābyūhoti atthaṃ dasseti ‘‘senāya viyūha’’ntiādinā. Aṇati bheravasaddaṃ karotīti aṇīkaṃ, muddhajaṇakāro, hatthīyeva aṇīkaṃ hatthāṇīkaṃ. Eseva nayo sesesupi. Yo hatthī pubbe vutto, tena hatthināti yojanāti. Dasamaṃ.
ಅಚೇಲಕವಗ್ಗೋ ಪಞ್ಚಮೋ।
Acelakavaggo pañcamo.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೫. ಅಚೇಲಕವಗ್ಗೋ • 5. Acelakavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೧೦. ಉಯ್ಯೋಧಿಕಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 10. Uyyodhikasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೧೦. ಉಯ್ಯೋಧಿಕಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 10. Uyyodhikasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೧೦. ಉಯ್ಯೋಧಿಕಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 10. Uyyodhikasikkhāpadavaṇṇanā