| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ကင္ခာဝိတရဏီ-အဘိနဝ-ဋီကာ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
၁၀. ဥယ္ယောဓိကသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
10. Uyyodhikasikkhāpadavaṇṇanā
သမ္ပဟာရဋ္ဌာနသ္သာတိ ယုဒ္ဓဘူမိယာ။ ဗလသ္သ အဂ္ဂံ ဇာနန္တီတိ ‘‘ဧတ္တကာ ဟတ္ထီ, ဧတ္တကာ အသ္သာ, ဧတ္တကာ ရထာ, ဧတ္တကာ ပတ္တီ’’တိ (ပာစိ. ၃၂၄) ဗလသ္သ ကောဋ္ဌာသံ ဇာနန္တိ။ ‘‘အနုဇာနာမိ, ဘိက္ခဝေ, ဝိဟာရဂ္ဂေနာ’’တိအာဒီသု (စူဠဝ. ၃၁၈) ဝိယ ကောဋ္ဌာသတ္ထော ဟေတ္ထ အဂ္ဂသဒ္ဒော။ တေနာဟ ‘‘ဗလဂဏနဋ္ဌာနန္တိ အတ္ထော’’တိ။ သေနာယ ဝိယူဟန္တိ ‘‘ဣတော ဟတ္ထီ ဟောန္တု, ဣတော အသ္သာ ဟောန္တု, ဣတော ရထာ ဟောန္တု, ဣတော ပတ္တီ ဟောန္တူ’’တိ (ပာစိ. ၃၂၄) သေနာယ ဌပနံ, ရာသိံ ကတ္ဝာ ဌပနန္တိ အတ္ထော။ တေနာဟ ‘‘သေနာသန္နိဝေသသ္သေတံ နာမ’’န္တိ။ ဒ္ဝာဒသပုရိသော ဟတ္ထီတိ စတ္တာရော အာရောဟကာ, ဧကေကပာဒရက္ခကာ ဒ္ဝေ ဒ္ဝေတိ ဧဝံ ဒ္ဝာဒသပုရိသော ဟတ္ထီ။ တိပုရိသော အသ္သောတိ ဧကော အာရောဟကော, ဒ္ဝေ ပာဒရက္ခကာတိ ဧဝံ တိပုရိသော အသ္သော။ စတုပုရိသော ရထောတိ ဧကော သာရထိ, ဧကော ယောဓော, ဒ္ဝေ အာဏိရက္ခကာတိ ဧဝံ စတုပုရိသော ရထောတိ။
Sampahāraṭṭhānassāti yuddhabhūmiyā. Balassa aggaṃ jānantīti ‘‘ettakā hatthī, ettakā assā, ettakā rathā, ettakā pattī’’ti (pāci. 324) balassa koṭṭhāsaṃ jānanti. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, vihāraggenā’’tiādīsu (cūḷava. 318) viya koṭṭhāsattho hettha aggasaddo. Tenāha ‘‘balagaṇanaṭṭhānanti attho’’ti. Senāya viyūhanti ‘‘ito hatthī hontu, ito assā hontu, ito rathā hontu, ito pattī hontū’’ti (pāci. 324) senāya ṭhapanaṃ, rāsiṃ katvā ṭhapananti attho. Tenāha ‘‘senāsannivesassetaṃ nāma’’nti. Dvādasapuriso hatthīti cattāro ārohakā, ekekapādarakkhakā dve dveti evaṃ dvādasapuriso hatthī. Tipuriso assoti eko ārohako, dve pādarakkhakāti evaṃ tipuriso asso. Catupuriso rathoti eko sārathi, eko yodho, dve āṇirakkhakāti evaṃ catupuriso rathoti.
ဥယ္ယောဓိကသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Uyyodhikasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
အစေလကဝဂ္ဂော ပဉ္စမော။
Acelakavaggo pañcamo.
