Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཀངྑཱཝིཏརཎཱི-ཨབྷིནཝ-ཊཱིཀཱ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
༡༠. ཨུཡྻོདྷིཀསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ
10. Uyyodhikasikkhāpadavaṇṇanā
སམྤཧཱརཊྛཱནསྶཱཏི ཡུདྡྷབྷཱུམིཡཱ། བལསྶ ཨགྒཾ ཛཱནནྟཱིཏི ‘‘ཨེཏྟཀཱ ཧཏྠཱི, ཨེཏྟཀཱ ཨསྶཱ, ཨེཏྟཀཱ རཐཱ, ཨེཏྟཀཱ པཏྟཱི’’ཏི (པཱཙི॰ ༣༢༤) བལསྶ ཀོཊྛཱསཾ ཛཱནནྟི། ‘‘ཨནུཛཱནཱམི, བྷིཀྑཝེ, ཝིཧཱརགྒེནཱ’’ཏིཨཱདཱིསུ (ཙཱུལ༹ཝ॰ ༣༡༨) ཝིཡ ཀོཊྛཱསཏྠོ ཧེཏྠ ཨགྒསདྡོ། ཏེནཱཧ ‘‘བལགཎནཊྛཱནནྟི ཨཏྠོ’’ཏི། སེནཱཡ ཝིཡཱུཧནྟི ‘‘ཨིཏོ ཧཏྠཱི ཧོནྟུ, ཨིཏོ ཨསྶཱ ཧོནྟུ, ཨིཏོ རཐཱ ཧོནྟུ, ཨིཏོ པཏྟཱི ཧོནྟཱུ’’ཏི (པཱཙི॰ ༣༢༤) སེནཱཡ ཋཔནཾ, རཱསིཾ ཀཏྭཱ ཋཔནནྟི ཨཏྠོ། ཏེནཱཧ ‘‘སེནཱསནྣིཝེསསྶེཏཾ ནཱམ’’ནྟི། དྭཱདསཔུརིསོ ཧཏྠཱིཏི ཙཏྟཱརོ ཨཱརོཧཀཱ, ཨེཀེཀཔཱདརཀྑཀཱ དྭེ དྭེཏི ཨེཝཾ དྭཱདསཔུརིསོ ཧཏྠཱི། ཏིཔུརིསོ ཨསྶོཏི ཨེཀོ ཨཱརོཧཀོ, དྭེ པཱདརཀྑཀཱཏི ཨེཝཾ ཏིཔུརིསོ ཨསྶོ། ཙཏུཔུརིསོ རཐོཏི ཨེཀོ སཱརཐི, ཨེཀོ ཡོདྷོ, དྭེ ཨཱཎིརཀྑཀཱཏི ཨེཝཾ ཙཏུཔུརིསོ རཐོཏི།
Sampahāraṭṭhānassāti yuddhabhūmiyā. Balassa aggaṃ jānantīti ‘‘ettakā hatthī, ettakā assā, ettakā rathā, ettakā pattī’’ti (pāci. 324) balassa koṭṭhāsaṃ jānanti. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, vihāraggenā’’tiādīsu (cūḷava. 318) viya koṭṭhāsattho hettha aggasaddo. Tenāha ‘‘balagaṇanaṭṭhānanti attho’’ti. Senāya viyūhanti ‘‘ito hatthī hontu, ito assā hontu, ito rathā hontu, ito pattī hontū’’ti (pāci. 324) senāya ṭhapanaṃ, rāsiṃ katvā ṭhapananti attho. Tenāha ‘‘senāsannivesassetaṃ nāma’’nti. Dvādasapuriso hatthīti cattāro ārohakā, ekekapādarakkhakā dve dveti evaṃ dvādasapuriso hatthī. Tipuriso assoti eko ārohako, dve pādarakkhakāti evaṃ tipuriso asso. Catupuriso rathoti eko sārathi, eko yodho, dve āṇirakkhakāti evaṃ catupuriso rathoti.
ཨུཡྻོདྷིཀསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Uyyodhikasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
ཨཙེལཀཝགྒོ པཉྩམོ།
Acelakavaggo pañcamo.