| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มหาวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
๒. อุโยฺยชนสิกฺขาปทวณฺณนา
2. Uyyojanasikkhāpadavaṇṇanā
๒๗๔. ทุติยสิกฺขาปเท – ปฎิกฺกมเนปีติ อาสนสาลายมฺปิฯ ภตฺตวิสฺสคฺคนฺติ ภตฺตกิจฺจํฯ น สมฺภาเวสีติ น ปาปุณิฯ
274. Dutiyasikkhāpade – paṭikkamanepīti āsanasālāyampi. Bhattavissagganti bhattakiccaṃ. Na sambhāvesīti na pāpuṇi.
๒๗๖. อนาจารนฺติ วุตฺตาวเสสํ กายวจีทฺวารวีติกฺกมํฯ ทสฺสนูปจารํ วา สวนูปจารํ วา วิชหนฺตสฺสาติ เอตฺถ ยทิ ฐิโต วา นิสิโนฺน วา อุโยฺยเชติ; โย อุโยฺยชิโต, โส วิชหติ, ตสฺส จ อาปตฺติ นาม นตฺถิฯ ตสฺมิํ ปน วิชหเนฺตปิ อตฺถโต อิตเรน วิชหิตเมว โหติฯ ตสฺมา โย อุโยฺยเชติ, ตเสฺสวายํ อาปตฺติฯ ตตฺถ สเจ อุปจารพฺภนฺตเร เอโก ปาโท โหติ, ทุกฺกฎํฯ สีมาติกฺกเม ปาจิตฺติยํฯ เอตฺถ จ ทสฺสนูปจารสฺส อโพฺภกาเส ทฺวาทสหตฺถปฺปมาณํ, ตถา สวนูปจารสฺสฯ สเจ ปน อนฺตรา กุฎฺฎทฺวารปาการาทโย โหนฺติ, เตหิ อนฺตริตภาโว ทสฺสนูปจาราติกฺกโม, ตสฺส วเสน อาปตฺติ เวทิตพฺพาฯ น อโญฺญ โกจิ ปจฺจโย โหตีติ ฐเปตฺวา วุตฺตปฺปการมนาจารํ อญฺญํ กิญฺจิ การณํ น โหติฯ
276.Anācāranti vuttāvasesaṃ kāyavacīdvāravītikkamaṃ. Dassanūpacāraṃ vā savanūpacāraṃ vāvijahantassāti ettha yadi ṭhito vā nisinno vā uyyojeti; yo uyyojito, so vijahati, tassa ca āpatti nāma natthi. Tasmiṃ pana vijahantepi atthato itarena vijahitameva hoti. Tasmā yo uyyojeti, tassevāyaṃ āpatti. Tattha sace upacārabbhantare eko pādo hoti, dukkaṭaṃ. Sīmātikkame pācittiyaṃ. Ettha ca dassanūpacārassa abbhokāse dvādasahatthappamāṇaṃ, tathā savanūpacārassa. Sace pana antarā kuṭṭadvārapākārādayo honti, tehi antaritabhāvo dassanūpacārātikkamo, tassa vasena āpatti veditabbā. Na añño koci paccayo hotīti ṭhapetvā vuttappakāramanācāraṃ aññaṃ kiñci kāraṇaṃ na hoti.
๒๗๗. กลิสาสนํ อาโรเปตีติ ‘‘กลี’’ติ โกโธ; ตสฺส สาสนํ อาโรเปติ; โกธสฺส อาณํ อาโรเปติ; โกธวเสน ฐานนิสชฺชาทีสุ โทสํ ทเสฺสตฺวา ‘‘ปสฺสถ โภ อิมสฺส ฐานํ, นิสชฺชํ อาโลกิตํ วิโลกิตํ ขาณุโก วิย ติฎฺฐติ, สุนโข วิย นิสีทติ, มกฺกโฎ วิย อิโต จิโต จ วิโลเกตี’’ติ เอวํ อมนาปวจนํ วทติ ‘‘อเปฺปว นาม อิมินาปิ อุพฺพาโฬฺห ปกฺกเมยฺยา’’ติฯ เสสํ อุตฺตานเมวฯ
277.Kalisāsanaṃ āropetīti ‘‘kalī’’ti kodho; tassa sāsanaṃ āropeti; kodhassa āṇaṃ āropeti; kodhavasena ṭhānanisajjādīsu dosaṃ dassetvā ‘‘passatha bho imassa ṭhānaṃ, nisajjaṃ ālokitaṃ vilokitaṃ khāṇuko viya tiṭṭhati, sunakho viya nisīdati, makkaṭo viya ito cito ca viloketī’’ti evaṃ amanāpavacanaṃ vadati ‘‘appeva nāma imināpi ubbāḷho pakkameyyā’’ti. Sesaṃ uttānameva.
ติสมุฎฺฐานํ – กายจิตฺตโต วาจาจิตฺตโต กายวาจาจิตฺตโต จ สมุฎฺฐาติ, กิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ติเวทนนฺติฯ
Tisamuṭṭhānaṃ – kāyacittato vācācittato kāyavācācittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, akusalacittaṃ, tivedananti.
อุโยฺยชนสิกฺขาปทํ ทุติยํฯ
Uyyojanasikkhāpadaṃ dutiyaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวิภงฺค • Mahāvibhaṅga / ๕. อเจลกวโคฺค • 5. Acelakavaggo
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ๒. อุโยฺยชนสิกฺขาปทวณฺณนา • 2. Uyyojanasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๒. อุโยฺยชนสิกฺขาปทวณฺณนา • 2. Uyyojanasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๒. อุโยฺยชนสิกฺขาปทวณฺณนา • 2. Uyyojanasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๒. อุโยฺยชนสิกฺขาปทํ • 2. Uyyojanasikkhāpadaṃ
