| Library / Tipiṭaka / д̇ибидага • Tipiṭaka / ан̇г̇уд̇д̇аранигааяа (дийгаа) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
8-9. ваажаасуд̇д̇аад̣̇иван̣н̣анаа
8-9. Vācāsuttādivaṇṇanā
198-9. адтамз ан̇г̇зхийд̇и гааран̣зхи. ан̇г̇ийяанд̇и хзд̇убхаавзна н̃ааяанд̇ийд̇и ан̇г̇аани, гааран̣аани. гааран̣ад̇т̇з жа ан̇г̇а-сад̣̇д̣̇о. бан̃жахийд̇и хзд̇умхи ниссаггаважанам̣. саманнааг̇ад̇аад̇и самануааг̇ад̇аа бавад̇д̇аа яуд̇д̇аа жа. ваажаад̇и самуллабана-ваажаа. яаа ‘‘ваажаа г̇ираа б̣яаббат̇о’’д̇и (д̇ха. са. 636) жа, ‘‘нзлаа ган̣н̣асукаа’’д̇и (д̣̇ий. ни. 1.9) жа ааг̇ажчад̇и. яаа бана ‘‘ваажааяа жз гад̇ам̣ гамма’’нд̇и (д̇ха. са. адта. 1 гааяагаммад̣̇ваара) звам̣ вин̃н̃ад̇д̇и жа, ‘‘яаа жад̇уухи важийд̣̇ужжарид̇зхи аарад̇и…бз… аяам̣ вужжад̇и саммааваажаа’’д̇и (д̇ха. са. 299) звам̣ вирад̇и жа, ‘‘парусаваажаа, бхигкавз, аасзвид̇аа бхаавид̇аа б̣ахулийгад̇аа нираяасам̣вад̇д̇анигаа ход̇ий’’д̇и (а. ни. 8.40) звам̣ жзд̇анаа жа ваажаад̇и ааг̇ад̇аа, на саа ид̇ха ад̇хиббзд̇аа. гасмаа? абхаасид̇аб̣б̣ад̇о. ‘‘субхаасид̇аа ход̇и, но д̣̇уб̣бхаасид̇аа’’д̇и хи вуд̇д̇ам̣. субхаасид̇аад̇и судту бхаасид̇аа. д̇знассаа ад̇т̇аавахад̇ам̣ д̣̇ийбзд̇и. анаваж̇ж̇аад̇и рааг̇аад̣̇иаваж̇ж̇арахид̇аа. иминаасса гааран̣асуд̣̇д̇хим̣ аг̇ад̇иг̇аманаад̣̇иббавад̇д̇ад̣̇осаабхааван̃жа д̣̇ийбзд̇и. рааг̇ад̣̇осаад̣̇ивимуд̇д̇ан̃хи яам̣ бхаасад̇о анурод̇хавиваж̇ж̇анад̇о аг̇ад̇иг̇аманам̣ д̣̇урасамуссид̇амзваад̇и. анануваж̇ж̇аад̇и ануваад̣̇авимуд̇д̇аа. иминаассаа саб̣б̣аагаарасамбад̇д̇им̣ д̣̇ийбзд̇и. сад̇и хи саб̣б̣аагаарасамбад̇д̇ияам̣ анануваж̇ж̇ад̇аад̇и. вин̃н̃уунанд̇и бан̣д̣ид̇аанам̣. д̇зна нинд̣̇аабасам̣саасу б̣аалаа аббамаан̣аад̇и д̣̇ийбзд̇и.
198-9. Aṭṭhame aṅgehīti kāraṇehi. Aṅgīyanti hetubhāvena ñāyantīti aṅgāni, kāraṇāni. Kāraṇatthe ca aṅga-saddo. Pañcahīti hetumhi nissakkavacanaṃ. Samannāgatāti samanuāgatā pavattā yuttā ca. Vācāti samullapana-vācā. Yā ‘‘vācā girā byappatho’’ti (dha. sa. 636) ca, ‘‘nelā kaṇṇasukhā’’ti (dī. ni. 1.9) ca āgacchati. Yā pana ‘‘vācāya ce kataṃ kamma’’nti (dha. sa. aṭṭha. 1 kāyakammadvāra) evaṃ viññatti ca, ‘‘yā catūhi vacīduccaritehi ārati…pe… ayaṃ vuccati sammāvācā’’ti (dha. sa. 299) evaṃ virati ca, ‘‘pharusavācā, bhikkhave, āsevitā bhāvitā bahulīkatā nirayasaṃvattanikā hotī’’ti (a. ni. 8.40) evaṃ cetanā ca vācāti āgatā, na sā idha adhippetā. Kasmā? Abhāsitabbato. ‘‘Subhāsitā hoti, no dubbhāsitā’’ti hi vuttaṃ. Subhāsitāti suṭṭhu bhāsitā. Tenassā atthāvahataṃ dīpeti. Anavajjāti rāgādiavajjarahitā. Imināssa kāraṇasuddhiṃ agatigamanādippavattadosābhāvañca dīpeti. Rāgadosādivimuttañhi yaṃ bhāsato anurodhavivajjanato agatigamanaṃ durasamussitamevāti. Ananuvajjāti anuvādavimuttā. Imināssā sabbākārasampattiṃ dīpeti. Sati hi sabbākārasampattiyaṃ ananuvajjatāti. Viññūnanti paṇḍitānaṃ. Tena nindāpasaṃsāsu bālā appamāṇāti dīpeti.
имзхи код̇иаад̣̇ийни д̇аани ан̇г̇аани бажжагкад̇о д̣̇ассзнд̇о д̇ам̣ ваажам̣ ниг̇амзд̇и. яан̃жа ан̃н̃з бадин̃н̃аад̣̇ийхи аваяавзхи, наамаад̣̇ийхи бад̣̇зхи, лин̇г̇аважанавибхад̇д̇игаалагаарагасамбад̇д̇ийхи жа саманнааг̇ад̇ам̣ мусааваад̣̇аад̣̇иваажамби субхаасид̇анд̇и ман̃н̃анд̇и, д̇ам̣ бадисзд̇хзд̇и. аваяаваад̣̇исаманнааг̇ад̇ааби хи д̇ат̇ааруубий ваажаа д̣̇уб̣бхаасид̇аава ход̇и ад̇д̇ано жа барзсан̃жа анад̇т̇аавахад̇д̇аа. имзхи бана бан̃жахан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇аа сажзби милагкубхаасаабарияаабаннаа гхадажздигааг̇ийд̇игабарияаабаннааби ход̇и, д̇ат̇ааби субхаасид̇аава логияалогуд̇д̇арахид̇асукаавахад̇д̇аа. д̇ат̇аа хи маг̇г̇абассз сассам̣ рагканд̇ияаа сийхал̣ажздигааяа сийхал̣агзнзва ж̇аад̇иж̇араамаран̣аяуд̇д̇ам̣ г̇ийд̇игам̣ г̇ааяанд̇ияаа сад̣̇д̣̇ам̣ суд̇ваа маг̇г̇ам̣ г̇ажчанд̇аа садтимад̇д̇аа вибассагабхигкуу арахад̇д̇ам̣ баабун̣им̣су.
Imehi khotiādīni tāni aṅgāni paccakkhato dassento taṃ vācaṃ nigameti. Yañca aññe paṭiññādīhi avayavehi, nāmādīhi padehi, liṅgavacanavibhattikālakārakasampattīhi ca samannāgataṃ musāvādādivācampi subhāsitanti maññanti, taṃ paṭisedheti. Avayavādisamannāgatāpi hi tathārūpī vācā dubbhāsitāva hoti attano ca paresañca anatthāvahattā. Imehi pana pañcahaṅgehi samannāgatā sacepi milakkhubhāsāpariyāpannā ghaṭaceṭikāgītikapariyāpannāpi hoti, tathāpi subhāsitāva lokiyalokuttarahitasukhāvahattā. Tathā hi maggapasse sassaṃ rakkhantiyā sīhaḷaceṭikāya sīhaḷakeneva jātijarāmaraṇayuttaṃ gītikaṃ gāyantiyā saddaṃ sutvā maggaṃ gacchantā saṭṭhimattā vipassakabhikkhū arahattaṃ pāpuṇiṃsu.
д̇ат̇аа д̇иссо наама аарад̣̇д̇хавибассаго бхигку бад̣̇умассарасамийбзна г̇ажчанд̇о бад̣̇умассарз бад̣̇умаани бхан̃ж̇ид̇ваа –
Tathā tisso nāma āraddhavipassako bhikkhu padumassarasamīpena gacchanto padumassare padumāni bhañjitvā –
‘‘баад̇ова пуллид̇агоганад̣̇ам̣,
‘‘Pātova phullitakokanadaṃ,
суурияаалогзна бхиж̇ж̇ияад̇з;
Sūriyālokena bhijjiyate;
звам̣ мануссад̇д̇ам̣ г̇ад̇аа сад̇д̇аа,
Evaṃ manussattaṃ gatā sattā,
ж̇араабхивзг̇зна мад̣̇д̣̇ийяанд̇ий’’д̇и. (сам̣. ни. адта. 1.1.213; су. ни. адта. 2.452 субхаасид̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа) –
Jarābhivegena maddīyantī’’ti. (saṃ. ni. aṭṭha. 1.1.213; su. ni. aṭṭha. 2.452 subhāsitasuttavaṇṇanā) –
имам̣ г̇ийд̇им̣ г̇ааяанд̇ияаа жздигааяа суд̇ваа арахад̇д̇ам̣ бад̇д̇о.
Imaṃ gītiṃ gāyantiyā ceṭikāya sutvā arahattaṃ patto.
б̣уд̣̇д̇ханд̇арзби ан̃н̃ад̇аро бурисо сад̇д̇ахи буд̇д̇зхи сад̣̇д̇хим̣ адавид̇о ааг̇амма ан̃н̃ад̇арааяа ид̇т̇ияаа мусалзна д̇ан̣д̣улз годдзнд̇ияаа –
Buddhantarepi aññataro puriso sattahi puttehi saddhiṃ aṭavito āgamma aññatarāya itthiyā musalena taṇḍule koṭṭentiyā –
‘‘ж̇арааяа баримад̣̇д̣̇ид̇ам̣ зд̇ам̣, милаад̇ажамманиссид̇ам̣;
‘‘Jarāya parimadditaṃ etaṃ, milātacammanissitaṃ;
маран̣зна бхиж̇ж̇ад̇и зд̇ам̣, мажжусса гхаасамаамисам̣.
Maraṇena bhijjati etaṃ, maccussa ghāsamāmisaṃ.
‘‘гимийнам̣ аалаяам̣ зд̇ам̣, наанаагун̣абзна буурид̇ам̣;
‘‘Kimīnaṃ ālayaṃ etaṃ, nānākuṇapena pūritaṃ;
асужибхааж̇анам̣ зд̇ам̣, д̇ад̣̇алигканд̇хасамам̣ ид̣̇а’’нд̇и. (сам̣. ни. адта. 1.1.213; су. ни. адта. 2.452 субхаасид̇асуд̇д̇аван̣н̣анаа) –
Asucibhājanaṃ etaṃ, tadalikkhandhasamaṃ ida’’nti. (saṃ. ni. aṭṭha. 1.1.213; su. ni. aṭṭha. 2.452 subhāsitasuttavaṇṇanā) –
имам̣ г̇ийд̇ам̣ суд̇ваа бажжавзгканд̇о саха буд̇д̇зхи бажжзгаб̣од̇хим̣ бад̇д̇о. звам̣ имзхи бан̃жахи ан̇г̇зхи саманнааг̇ад̇аа ваажаа сажзби милагкубхаасааяа барияаабаннаа гхадажздигааг̇ийд̇игабарияаабаннаа ваажаа ход̇и, д̇ат̇ааби субхаасид̇аад̇и взд̣̇ид̇аб̣б̣аа. субхаасид̇аа зва анаваж̇ж̇аа анануваж̇ж̇аа жа вин̃н̃уунам̣ ад̇т̇ад̇т̇игаанам̣ гулабуд̇д̇аанам̣ ад̇т̇аббадисаран̣аанам̣, но б̣яан̃ж̇анаббадисаран̣аананд̇и. навамам̣ уд̇д̇аанамзва.
Imaṃ gītaṃ sutvā paccavekkhanto saha puttehi paccekabodhiṃ patto. Evaṃ imehi pañcahi aṅgehi samannāgatā vācā sacepi milakkhubhāsāya pariyāpannā ghaṭaceṭikāgītikapariyāpannā vācā hoti, tathāpi subhāsitāti veditabbā. Subhāsitā eva anavajjā ananuvajjā ca viññūnaṃ atthatthikānaṃ kulaputtānaṃ atthappaṭisaraṇānaṃ, no byañjanappaṭisaraṇānanti. Navamaṃ uttānameva.
ваажаасуд̇д̇аад̣̇иван̣н̣анаа нидтид̇аа.
Vācāsuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
д̇ибидага (муула) • Tipiṭaka (Mūla) / суд̇д̇абидага • Suttapiṭaka / ан̇г̇уд̇д̇аранигааяа • Aṅguttaranikāya
8. ваажаасуд̇д̇ам̣ • 8. Vācāsuttaṃ
9. гуласуд̇д̇ам̣ • 9. Kulasuttaṃ
