Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya |
౭. వచ్ఛగోత్తసుత్తం
7. Vacchagottasuttaṃ
౫౮. అథ ఖో వచ్ఛగోత్తో 1 పరిబ్బాజకో యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి ; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవతా సద్ధిం సమ్మోది. సమ్మోదనీయం కథం సారణీయం వీతిసారేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో వచ్ఛగోత్తో పరిబ్బాజకో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘సుతం మేతం, భో గోతమ, సమణో గోతమో ఏవమాహ – ‘మయ్హమేవ దానం దాతబ్బం , నాఞ్ఞేసం దానం దాతబ్బం; మయ్హమేవ సావకానం దానం దాతబ్బం, నాఞ్ఞేసం సావకానం దానం దాతబ్బం; మయ్హమేవ దిన్నం మహప్ఫలం, నాఞ్ఞేసం దిన్నం మహప్ఫలం; మయ్హమేవ సావకానం దిన్నం మహప్ఫలం, నాఞ్ఞేసం సావకానం దిన్నం మహప్ఫల’న్తి. యే తే, భో గోతమ, ఏవమాహంసు ‘సమణో గోతమో ఏవమాహ మయ్హమేవ దానం దాతబ్బం, నాఞ్ఞేసం దానం దాతబ్బం. మయ్హమేవ సావకానం దానం దాతబ్బం, నాఞ్ఞేసం సావకానం దానం దాతబ్బం. మయ్హమేవ దిన్నం మహప్ఫలం, నాఞ్ఞేసం దిన్నం మహప్ఫలం. మయ్హమేవ సావకానం దిన్నం మహప్ఫలం, నాఞ్ఞేసం సావకానం దిన్నం మహప్ఫల’న్తి. కచ్చి తే భోతో గోతమస్స వుత్తవాదినో చ భవన్తం గోతమం అభూతేన అబ్భాచిక్ఖన్తి, ధమ్మస్స చానుధమ్మం బ్యాకరోన్తి, న చ కోచి సహధమ్మికో వాదానుపాతో 2 గారయ్హం ఠానం ఆగచ్ఛతి? అనబ్భక్ఖాతుకామా హి మయం భవన్తం గోతమ’’న్తి.
58. Atha kho vacchagotto 3 paribbājako yena bhagavā tenupasaṅkami ; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho vacchagotto paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sutaṃ metaṃ, bho gotama, samaṇo gotamo evamāha – ‘mayhameva dānaṃ dātabbaṃ , nāññesaṃ dānaṃ dātabbaṃ; mayhameva sāvakānaṃ dānaṃ dātabbaṃ, nāññesaṃ sāvakānaṃ dānaṃ dātabbaṃ; mayhameva dinnaṃ mahapphalaṃ, nāññesaṃ dinnaṃ mahapphalaṃ; mayhameva sāvakānaṃ dinnaṃ mahapphalaṃ, nāññesaṃ sāvakānaṃ dinnaṃ mahapphala’nti. Ye te, bho gotama, evamāhaṃsu ‘samaṇo gotamo evamāha mayhameva dānaṃ dātabbaṃ, nāññesaṃ dānaṃ dātabbaṃ. Mayhameva sāvakānaṃ dānaṃ dātabbaṃ, nāññesaṃ sāvakānaṃ dānaṃ dātabbaṃ. Mayhameva dinnaṃ mahapphalaṃ, nāññesaṃ dinnaṃ mahapphalaṃ. Mayhameva sāvakānaṃ dinnaṃ mahapphalaṃ, nāññesaṃ sāvakānaṃ dinnaṃ mahapphala’nti. Kacci te bhoto gotamassa vuttavādino ca bhavantaṃ gotamaṃ abhūtena abbhācikkhanti, dhammassa cānudhammaṃ byākaronti, na ca koci sahadhammiko vādānupāto 4 gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchati? Anabbhakkhātukāmā hi mayaṃ bhavantaṃ gotama’’nti.
‘‘యే తే, వచ్ఛ, ఏవమాహంసు – ‘సమణో గోతమో ఏవమాహ – మయ్హమేవ దానం దాతబ్బం…పే॰… నాఞ్ఞేసం సావకానం దిన్నం మహప్ఫల’న్తి న మే తే వుత్తవాదినో. అబ్భాచిక్ఖన్తి చ పన మం 5 అసతా అభూతేన. యో ఖో, వచ్ఛ, పరం దానం దదన్తం వారేతి సో తిణ్ణం అన్తరాయకరో హోతి, తిణ్ణం పారిపన్థికో. కతమేసం తిణ్ణం? దాయకస్స పుఞ్ఞన్తరాయకరో హోతి, పటిగ్గాహకానం లాభన్తరాయకరో హోతి, పుబ్బేవ ఖో పనస్స అత్తా ఖతో చ హోతి ఉపహతో చ. యో ఖో, వచ్ఛ, పరం దానం దదన్తం వారేతి సో ఇమేసం తిణ్ణం అన్తరాయకరో హోతి, తిణ్ణం పారిపన్థికో.
‘‘Ye te, vaccha, evamāhaṃsu – ‘samaṇo gotamo evamāha – mayhameva dānaṃ dātabbaṃ…pe… nāññesaṃ sāvakānaṃ dinnaṃ mahapphala’nti na me te vuttavādino. Abbhācikkhanti ca pana maṃ 6 asatā abhūtena. Yo kho, vaccha, paraṃ dānaṃ dadantaṃ vāreti so tiṇṇaṃ antarāyakaro hoti, tiṇṇaṃ pāripanthiko. Katamesaṃ tiṇṇaṃ? Dāyakassa puññantarāyakaro hoti, paṭiggāhakānaṃ lābhantarāyakaro hoti, pubbeva kho panassa attā khato ca hoti upahato ca. Yo kho, vaccha, paraṃ dānaṃ dadantaṃ vāreti so imesaṃ tiṇṇaṃ antarāyakaro hoti, tiṇṇaṃ pāripanthiko.
‘‘అహం ఖో పన, వచ్ఛ, ఏవం వదామి – యే హి తే చన్దనికాయ వా ఓలిగల్లే వా పాణా, తత్రపి యో థాలిధోవనం 7 వా సరావధోవనం వా ఛడ్డేతి – యే తత్థ పాణా తే తేన యాపేన్తూతి, తతో నిదానమ్పాహం, వచ్ఛ, పుఞ్ఞస్స ఆగమం వదామి. కో పన వాదో మనుస్సభూతే! అపి చాహం, వచ్ఛ, సీలవతో దిన్నం మహప్ఫలం వదామి, నో తథా దుస్సీలస్స, సో చ హోతి పఞ్చఙ్గవిప్పహీనో పఞ్చఙ్గసమన్నాగతో.
‘‘Ahaṃ kho pana, vaccha, evaṃ vadāmi – ye hi te candanikāya vā oligalle vā pāṇā, tatrapi yo thālidhovanaṃ 8 vā sarāvadhovanaṃ vā chaḍḍeti – ye tattha pāṇā te tena yāpentūti, tato nidānampāhaṃ, vaccha, puññassa āgamaṃ vadāmi. Ko pana vādo manussabhūte! Api cāhaṃ, vaccha, sīlavato dinnaṃ mahapphalaṃ vadāmi, no tathā dussīlassa, so ca hoti pañcaṅgavippahīno pañcaṅgasamannāgato.
‘‘కతమాని పఞ్చఙ్గాని పహీనాని హోన్తి? కామచ్ఛన్దో పహీనో హోతి, బ్యాపాదో పహీనో హోతి , థినమిద్ధం పహీనం హోతి, ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చం పహీనం హోతి, విచికిచ్ఛా పహీనా హోతి. ఇమాని పఞ్చఙ్గాని విప్పహీనాని హోన్తి.
‘‘Katamāni pañcaṅgāni pahīnāni honti? Kāmacchando pahīno hoti, byāpādo pahīno hoti , thinamiddhaṃ pahīnaṃ hoti, uddhaccakukkuccaṃ pahīnaṃ hoti, vicikicchā pahīnā hoti. Imāni pañcaṅgāni vippahīnāni honti.
‘‘కతమేహి పఞ్చహి అఙ్గేహి సమన్నాగతో హోతి? అసేక్ఖేన సీలక్ఖన్ధేన సమన్నాగతో హోతి, అసేక్ఖేన సమాధిక్ఖన్ధేన సమన్నాగతో హోతి, అసేక్ఖేన పఞ్ఞాక్ఖన్ధేన సమన్నాగతో హోతి, అసేక్ఖేన విముత్తిక్ఖన్ధేన సమన్నాగతో హోతి, అసేక్ఖేన విముత్తిఞాణదస్సనక్ఖన్ధేన సమన్నాగతో హోతి; ఇమేహి పఞ్చహి అఙ్గేహి సమన్నాగతో హోతి. ఇతి పఞ్చఙ్గవిప్పహీనే పఞ్చఙ్గసమన్నాగతే దిన్నం మహప్ఫలన్తి వదామీ’’తి.
‘‘Katamehi pañcahi aṅgehi samannāgato hoti? Asekkhena sīlakkhandhena samannāgato hoti, asekkhena samādhikkhandhena samannāgato hoti, asekkhena paññākkhandhena samannāgato hoti, asekkhena vimuttikkhandhena samannāgato hoti, asekkhena vimuttiñāṇadassanakkhandhena samannāgato hoti; imehi pañcahi aṅgehi samannāgato hoti. Iti pañcaṅgavippahīne pañcaṅgasamannāgate dinnaṃ mahapphalanti vadāmī’’ti.
‘‘ఇతి కణ్హాసు సేతాసు, రోహిణీసు హరీసు వా;
‘‘Iti kaṇhāsu setāsu, rohiṇīsu harīsu vā;
కమ్మాసాసు సరూపాసు, గోసు పారేవతాసు వా.
Kammāsāsu sarūpāsu, gosu pārevatāsu vā.
‘‘యాసు కాసుచి ఏతాసు, దన్తో జాయతి పుఙ్గవో;
‘‘Yāsu kāsuci etāsu, danto jāyati puṅgavo;
ధోరయ్హో బలసమ్పన్నో, కల్యాణజవనిక్కమో;
Dhorayho balasampanno, kalyāṇajavanikkamo;
తమేవ భారే యుఞ్జన్తి, నాస్స వణ్ణం పరిక్ఖరే.
Tameva bhāre yuñjanti, nāssa vaṇṇaṃ parikkhare.
‘‘ఏవమేవం మనుస్సేసు, యస్మిం కస్మిఞ్చి జాతియే;
‘‘Evamevaṃ manussesu, yasmiṃ kasmiñci jātiye;
ఖత్తియే బ్రాహ్మణే వేస్సే, సుద్దే చణ్డాలపుక్కుసే.
Khattiye brāhmaṇe vesse, sudde caṇḍālapukkuse.
‘‘యాసు కాసుచి ఏతాసు, దన్తో జాయతి సుబ్బతో;
‘‘Yāsu kāsuci etāsu, danto jāyati subbato;
ధమ్మట్ఠో సీలసమ్పన్నో, సచ్చవాదీ హిరీమనో.
Dhammaṭṭho sīlasampanno, saccavādī hirīmano.
‘‘పహీనజాతిమరణో, బ్రహ్మచరియస్స కేవలీ;
‘‘Pahīnajātimaraṇo, brahmacariyassa kevalī;
పన్నభారో విసంయుత్తో, కతకిచ్చో అనాసవో.
Pannabhāro visaṃyutto, katakicco anāsavo.
‘‘పారగూ సబ్బధమ్మానం, అనుపాదాయ నిబ్బుతో;
‘‘Pāragū sabbadhammānaṃ, anupādāya nibbuto;
‘‘బాలా చ అవిజానన్తా, దుమ్మేధా అస్సుతావినో;
‘‘Bālā ca avijānantā, dummedhā assutāvino;
బహిద్ధా దేన్తి దానాని, న హి సన్తే ఉపాసరే.
Bahiddhā denti dānāni, na hi sante upāsare.
‘‘యే చ సన్తే ఉపాసన్తి, సప్పఞ్ఞే ధీరసమ్మతే;
‘‘Ye ca sante upāsanti, sappaññe dhīrasammate;
సద్ధా చ నేసం సుగతే, మూలజాతా పతిట్ఠితా.
Saddhā ca nesaṃ sugate, mūlajātā patiṭṭhitā.
‘‘దేవలోకఞ్చ తే యన్తి, కులే వా ఇధ జాయరే;
‘‘Devalokañca te yanti, kule vā idha jāyare;
అనుపుబ్బేన నిబ్బానం, అధిగచ్ఛన్తి పణ్డితా’’తి. సత్తమం;
Anupubbena nibbānaṃ, adhigacchanti paṇḍitā’’ti. sattamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౭. వచ్ఛగోత్తసుత్తవణ్ణనా • 7. Vacchagottasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౭. వచ్ఛగోత్తసుత్తవణ్ణనా • 7. Vacchagottasuttavaṇṇanā