| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
7. වච්‌ඡගොත්‌තසුත්‌තවණ්‌ණනා
7. Vacchagottasuttavaṇṇanā
58. සත්‌තමෙ මහප්‌ඵලන්‌ති මහාවිපාකං. ධම්‌මස්‌ස චානුධම්‌මං බ්‍යාකරොන්‌තීති එත්‌ථ ධම්‌මො නාම කථිතකථා, අනුධම්‌මො නාම කථිතස්‌ස පටිකථනං. සහධම්‌මිකොති සකාරණො සහෙතුකො. වාදානුපාතොති වාදස්‌ස අනුපාතො, අනුපතනං පවත්‌තීති අත්‌ථො. ගාරය්‌හං ඨානන්‌ති ගරහිතබ්‌බයුත්‌තං කාරණං. ඉදං වුත්‌තං හොති – භොතා ගොතමෙන වුත්‌තා සකාරණා වාදප්‌පවත්‌ති කිඤ්‌චිපි ගාරය්‌හං කාරණං න ආගච්‌ඡතීති. අථ වා තෙහි පරෙහි වුත්‌තා සකාරණා වාදප්‌පවත්‌ති කිඤ්‌චි ගාරය්‌හං කාරණං න ආගච්‌ඡතීති පුච්‌ඡති.
58. Sattame mahapphalanti mahāvipākaṃ. Dhammassa cānudhammaṃ byākarontīti ettha dhammo nāma kathitakathā, anudhammo nāma kathitassa paṭikathanaṃ. Sahadhammikoti sakāraṇo sahetuko. Vādānupātoti vādassa anupāto, anupatanaṃ pavattīti attho. Gārayhaṃṭhānanti garahitabbayuttaṃ kāraṇaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – bhotā gotamena vuttā sakāraṇā vādappavatti kiñcipi gārayhaṃ kāraṇaṃ na āgacchatīti. Atha vā tehi parehi vuttā sakāraṇā vādappavatti kiñci gārayhaṃ kāraṇaṃ na āgacchatīti pucchati.
අන්‌තරායකරො හොතීති අන්‌තරායං විනාසං කිච්‌ඡලාභකං විලොමකං කරොති. පාරිපන්‌ථිකොති පන්‌ථදූහනචොරො. ඛතො ච හොතීති ගුණඛනනෙන ඛතො හොති. උපහතොති ගුණුපඝාතෙනෙව උපහතො.
Antarāyakarohotīti antarāyaṃ vināsaṃ kicchalābhakaṃ vilomakaṃ karoti. Pāripanthikoti panthadūhanacoro. Khato ca hotīti guṇakhananena khato hoti. Upahatoti guṇupaghāteneva upahato.
චන්‌දනිකායාති අසුචිකලලකූපෙ. ඔලිගල්‌ලෙති නිද්‌ධමනකලලෙ. සො චාති සො සීලවාති වුත්‌තඛීණාසවො. සීලක්‌ඛන්‌ධෙනාති සීලරාසිනා. සෙසපදෙසුපි එසෙව නයො. එත්‌ථ ච විමුත්‌තිඤාණදස්‌සනං වුච්‌චති පච්‌චවෙක්‌ඛණඤාණං, තං අසෙක්‌ඛස්‌ස පවත්‌තත්‌තා අසෙක්‌ඛන්‌ති වුත්‌තං. ඉතරානි සික්‌ඛාපරියොසානප්‌පත්‌තතාය සයම්‌පි අසෙක්‌ඛානෙව. තානි ච පන ලොකුත්‌තරානි, පච්‌චවෙක්‌ඛණඤාණං ලොකියං.
Candanikāyāti asucikalalakūpe. Oligalleti niddhamanakalale. So cāti so sīlavāti vuttakhīṇāsavo. Sīlakkhandhenāti sīlarāsinā. Sesapadesupi eseva nayo. Ettha ca vimuttiñāṇadassanaṃ vuccati paccavekkhaṇañāṇaṃ, taṃ asekkhassa pavattattā asekkhanti vuttaṃ. Itarāni sikkhāpariyosānappattatāya sayampi asekkhāneva. Tāni ca pana lokuttarāni, paccavekkhaṇañāṇaṃ lokiyaṃ.
රොහිණීසූති රත්‌තවණ්‌ණාසු. සරූපාසූති අත්‌තනො වච්‌ඡකෙහි සමානරූපාසු. පාරෙවතාසූති කපොතවණ්‌ණාසු. දන්‌තොති නිබ්‌බිසෙවනො. පුඞ්‌ගවොති උසභො. ධොරය්‌හොති ධුරවාහො. කල්‍යාණජවනික්‌කමොති කල්‍යාණෙන උජුනා ජවෙන ගන්‌තා. නාස්‌ස වණ්‌ණං පරික්‌ඛරෙති අස්‌ස ගොණස්‌ස සරීරවණ්‌ණං න උපපරික්‌ඛන්‌ති, ධුරවහනකම්‌මමෙව පන උපපරික්‌ඛන්‌ති. යස්‌මිං කස්‌මිඤ්‌චි ජාතියෙති යත්‌ථ කත්‌ථචි කුලජාතෙ. යාසු කාසුචි එතාසූති එතාසු ඛත්‌තියාදිප්‌පභෙදාසු යාසු කාසුචි ජාතීසු.
Rohiṇīsūti rattavaṇṇāsu. Sarūpāsūti attano vacchakehi samānarūpāsu. Pārevatāsūti kapotavaṇṇāsu. Dantoti nibbisevano. Puṅgavoti usabho. Dhorayhoti dhuravāho. Kalyāṇajavanikkamoti kalyāṇena ujunā javena gantā. Nāssa vaṇṇaṃ parikkhareti assa goṇassa sarīravaṇṇaṃ na upaparikkhanti, dhuravahanakammameva pana upaparikkhanti. Yasmiṃ kasmiñci jātiyeti yattha katthaci kulajāte. Yāsu kāsuci etāsūti etāsu khattiyādippabhedāsu yāsu kāsuci jātīsu.
බ්‍රහ්‌මචරියස්‌ස කෙවලීති බ්‍රහ්‌මචරියස්‌ස කෙවලෙන සමන්‌නාගතො, පරිපුණ්‌ණභාවෙන යුත්‌තොති අත්‌ථො. ඛීණාසවො හි සකලබ්‍රහ්‌මචාරී නාම හොති. තෙනෙතං වුත්‌තං. පන්‌නභාරොති ඔරොපිතභාරො, ඛන්‌ධභාරං කිලෙසභාරං කාමගුණභාරඤ්‌ච ඔරොපෙත්‌වා ඨිතොති අත්‌ථො. කතකිච්‌චොති චතූහි මග්‌ගෙහි කිච්‌චං කත්‌වා ඨිතො. පාරගූ සබ්‌බධම්‌මානන්‌ති සබ්‌බධම්‌මා වුච්‌චන්‌ති පඤ්‌චක්‌ඛන්‌ධා ද්‌වාදසායතනානි අට්‌ඨාරස ධාතුයො, තෙසං සබ්‌බධම්‌මානං අභිඤ්‌ඤාපාරං, පරිඤ්‌ඤාපාරං, පහානපාරං, භාවනාපාරං, සච්‌ඡිකිරියාපාරං, සමාපත්‌තිපාරඤ්‌චාති ඡබ්‌බිධං පාරං ගතත්‌තා පාරගූ. අනුපාදායාති අග්‌ගහෙත්‌වා. නිබ්‌බුතොති කිලෙසසන්‌තාපරහිතො. විරජෙති රාගදොසමොහරජරහිතෙ.
Brahmacariyassa kevalīti brahmacariyassa kevalena samannāgato, paripuṇṇabhāvena yuttoti attho. Khīṇāsavo hi sakalabrahmacārī nāma hoti. Tenetaṃ vuttaṃ. Pannabhāroti oropitabhāro, khandhabhāraṃ kilesabhāraṃ kāmaguṇabhārañca oropetvā ṭhitoti attho. Katakiccoti catūhi maggehi kiccaṃ katvā ṭhito. Pāragū sabbadhammānanti sabbadhammā vuccanti pañcakkhandhā dvādasāyatanāni aṭṭhārasa dhātuyo, tesaṃ sabbadhammānaṃ abhiññāpāraṃ, pariññāpāraṃ, pahānapāraṃ, bhāvanāpāraṃ, sacchikiriyāpāraṃ, samāpattipārañcāti chabbidhaṃ pāraṃ gatattā pāragū. Anupādāyāti aggahetvā. Nibbutoti kilesasantāparahito. Virajeti rāgadosamoharajarahite.
අවිජානන්‌තාති ඛෙත්‌තං අජානන්‌තා. දුම්‌මෙධාති නිප්‌පඤ්‌ඤා. අස්‌සුතාවිනොති ඛෙත්‌තවිනිච්‌ඡයසවනෙන රහිතා. බහිද්‌ධාති ඉමම්‌හා සාසනා බහිද්‌ධා. න හි සන්‌තෙ උපාසරෙති බුද්‌ධපච්‌චෙකබුද්‌ධඛීණාසවෙ උත්‌තමපුරිසෙ න උපසඞ්‌කමන්‌ති. ධීරසම්‌මතෙති පණ්‌ඩිතෙහි සම්‌මතෙ සම්‌භාවිතෙ. මූලජාතා පතිට්‌ඨිතාති ඉමිනා සොතාපන්‌නස්‌ස සද්‌ධං දස්‌සෙති. කුලෙ වා ඉධ ජායරෙති ඉධ වා මනුස්‌සලොකෙ ඛත්‌තියබ්‍රාහ්‌මණවෙස්‌සකුලෙ ජායන්‌ති. අයමෙව හි තිවිධා කුලසම්‌පත්‌ති නාම. අනුපුබ්‌බෙන නිබ්‌බානං, අධිගච්‌ඡන්‌තීති සීලසමාධිපඤ්‌ඤාති ඉමෙ ගුණෙ පූරෙත්‌වා අනුක්‌කමෙන නිබ්‌බානං අධිගච්‌ඡන්‌තීති.
Avijānantāti khettaṃ ajānantā. Dummedhāti nippaññā. Assutāvinoti khettavinicchayasavanena rahitā. Bahiddhāti imamhā sāsanā bahiddhā. Na hi sante upāsareti buddhapaccekabuddhakhīṇāsave uttamapurise na upasaṅkamanti. Dhīrasammateti paṇḍitehi sammate sambhāvite. Mūlajātā patiṭṭhitāti iminā sotāpannassa saddhaṃ dasseti. Kule vā idha jāyareti idha vā manussaloke khattiyabrāhmaṇavessakule jāyanti. Ayameva hi tividhā kulasampatti nāma. Anupubbena nibbānaṃ, adhigacchantīti sīlasamādhipaññāti ime guṇe pūretvā anukkamena nibbānaṃ adhigacchantīti.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 7. වච්‌ඡගොත්‌තසුත්‌තං • 7. Vacchagottasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 7. වච්‌ඡගොත්‌තසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Vacchagottasuttavaṇṇanā
