Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಥೇರಗಾಥಾ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Theragāthā-aṭṭhakathā |
೧೦. ವಡ್ಢಮಾನತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ
10. Vaḍḍhamānattheragāthāvaṇṇanā
ಸತ್ತಿಯಾ ವಿಯ ಓಮಟ್ಠೋತಿ ಆಯಸ್ಮತೋ ವಡ್ಢಮಾನತ್ಥೇರಸ್ಸ ಗಾಥಾ। ಕಾ ಉಪ್ಪತ್ತಿ? ಅಯಮ್ಪಿ ಕಿರ ಪುರಿಮಬುದ್ಧೇಸು ಕತಾಧಿಕಾರೋ ಇತೋ ದ್ವೇನವುತೇ ಕಪ್ಪೇ ತಿಸ್ಸಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಕಾಲೇ ಕುಲಗೇಹೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ವಿಞ್ಞುತಂ ಪತ್ತೋ ತಿಸ್ಸಂ ಭಗವನ್ತಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಪಸನ್ನಮಾನಸೋ ಸುಪರಿಪಕ್ಕಾನಿ ವಣ್ಟತೋ ಮುತ್ತಾನಿ ಅಮ್ಬಫಲಾನಿ ಅದಾಸಿ। ಸೋ ತೇನ ಪುಞ್ಞಕಮ್ಮೇನ ದೇವಲೋಕೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ಅಪರಾಪರಂ ಪುಞ್ಞಕಮ್ಮಾನಿ ಉಪಚಿನನ್ತೋ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಬುದ್ಧುಪ್ಪಾದೇ ವೇಸಾಲಿಯಂ ಲಿಚ್ಛವಿರಾಜಕುಲೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ, ವಡ್ಢಮಾನೋತಿಸ್ಸ ನಾಮಂ ಅಹೋಸಿ। ಸೋ ವಯಪ್ಪತ್ತೋ ಸದ್ಧೋ ಪಸನ್ನೋ ದಾಯಕೋ ದಾನರತೋ ಕಾರಕೋ ಸಙ್ಘುಪಟ್ಠಾಕೋ ಹುತ್ವಾ ತಥಾರೂಪೇ ಅಪರಾಧೇ ಸತ್ಥಾರಾ ಪತ್ತನಿಕ್ಕುಜ್ಜನಕಮ್ಮೇ ಕಾರಾಪಿತೇ ಅಗ್ಗಿಂ ಅಕ್ಕನ್ತೋ ವಿಯ ಸಙ್ಘಂ ಖಮಾಪೇತ್ವಾ ಕಮ್ಮಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೇತ್ವಾ ಸಞ್ಜಾತಸಂವೇಗೋ ಪಬ್ಬಜಿ, ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಪನ ಥಿನಮಿದ್ಧಾಭಿಭೂತೋ ವಿಹಾಸಿ। ತಂ ಸತ್ಥಾ ಸಂವೇಜೇನ್ತೋ ‘‘ಸತ್ತಿಯಾ ವಿಯ ಓಮಟ್ಠೋ’’ತಿ ಗಾಥಂ ಅಭಾಸಿ।
Sattiyāviya omaṭṭhoti āyasmato vaḍḍhamānattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi kira purimabuddhesu katādhikāro ito dvenavute kappe tissassa bhagavato kāle kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto tissaṃ bhagavantaṃ piṇḍāya carantaṃ disvā pasannamānaso suparipakkāni vaṇṭato muttāni ambaphalāni adāsi. So tena puññakammena devaloke nibbatto aparāparaṃ puññakammāni upacinanto imasmiṃ buddhuppāde vesāliyaṃ licchavirājakule nibbatti, vaḍḍhamānotissa nāmaṃ ahosi. So vayappatto saddho pasanno dāyako dānarato kārako saṅghupaṭṭhāko hutvā tathārūpe aparādhe satthārā pattanikkujjanakamme kārāpite aggiṃ akkanto viya saṅghaṃ khamāpetvā kammaṃ paṭippassambhetvā sañjātasaṃvego pabbaji, pabbajitvā pana thinamiddhābhibhūto vihāsi. Taṃ satthā saṃvejento ‘‘sattiyā viya omaṭṭho’’ti gāthaṃ abhāsi.
೪೦. ತತ್ಥ ಭವರಾಗಪ್ಪಹಾನಾಯಾತಿ ಭವರಾಗಸ್ಸ ರೂಪರಾಗಸ್ಸ ಅರೂಪರಾಗಸ್ಸ ಚ ಪಜಹನತ್ಥಾಯ। ಯದಿಪಿ ಅಜ್ಝತ್ತಸಂಯೋಜನಾನಿ ಅಪ್ಪಹಾಯ ಬಹಿದ್ಧಸಂಯೋಜನಾನಂ ಪಹಾನಂ ನಾಮ ನತ್ಥಿ, ನಾನನ್ತರಿಕಭಾವತೋ ಪನ ಉದ್ಧಮ್ಭಾಗಿಯಸಂಯೋಜನಪ್ಪಹಾನವಚನೇನ ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಸಂಯೋಜನಪ್ಪಹಾನಮ್ಪಿ ವುತ್ತಮೇವ ಹೋತಿ। ಯಸ್ಮಾ ವಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನೋರಮ್ಭಾಗಿಯಸಂಯೋಜನಾನಮ್ಪಿ ಕೇಸಞ್ಚಿ ಅರಿಯಾನಂ ಉದ್ಧಮ್ಭಾಗಿಯಸಂಯೋಜನಾನಿ ದುಪ್ಪಹೇಯ್ಯಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸುಪ್ಪಹೇಯ್ಯತೋ ದುಪ್ಪಹೇಯ್ಯಮೇವ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಭಗವಾ ಭವರಾಗಪ್ಪಹಾನಸೀಸೇನ ಸಬ್ಬಸ್ಸಾಪಿ ಉದ್ಧಮ್ಭಾಗಿಯಸಂಯೋಜನಸ್ಸ ಪಹಾನಮಾಹ। ಥೇರಸ್ಸ ಏವ ವಾ ಅಜ್ಝಾಸಯವಸೇನೇವಂ ವುತ್ತಂ। ಸೇಸಂ ವುತ್ತನಯಮೇವ।
40. Tattha bhavarāgappahānāyāti bhavarāgassa rūparāgassa arūparāgassa ca pajahanatthāya. Yadipi ajjhattasaṃyojanāni appahāya bahiddhasaṃyojanānaṃ pahānaṃ nāma natthi, nānantarikabhāvato pana uddhambhāgiyasaṃyojanappahānavacanena orambhāgiyasaṃyojanappahānampi vuttameva hoti. Yasmā vā samucchinnorambhāgiyasaṃyojanānampi kesañci ariyānaṃ uddhambhāgiyasaṃyojanāni duppaheyyāni honti, tasmā suppaheyyato duppaheyyameva dassento bhagavā bhavarāgappahānasīsena sabbassāpi uddhambhāgiyasaṃyojanassa pahānamāha. Therassa eva vā ajjhāsayavasenevaṃ vuttaṃ. Sesaṃ vuttanayameva.
ವಡ್ಢಮಾನತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Vaḍḍhamānattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ಚತುತ್ಥವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Catutthavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಥೇರಗಾಥಾಪಾಳಿ • Theragāthāpāḷi / ೧೦. ವಡ್ಢಮಾನತ್ಥೇರಗಾಥಾ • 10. Vaḍḍhamānattheragāthā